نورالدین محمد ظهوری ترشیزی

(وف 1026 -1024 ق)، شاعر و نویسنده، متخلص به ظهورى. ملقب به ملك الشعراء. وى در قریه‏ى جمند، از توابع ترشیز، به دنیا آمد. جوانیش به كسب ادب و دانش در خراسان گذشت، سپس به یزد رفت و در آنجا به شیوه‏ى شاعرى مشغول شد و با گروهى از اهل ادب معاشرت نمود در همان دیار با وحشى بافقى آنشایى و مصاحبت یافت. پس از آن چندگاهى به شیراز عزیمت كرد و در آنجا با درویش حسین سالك شیرازى، شاعر و نقاش و مذهب معروف، دوستى و ملازمت یافت. سپس قصد هند كرد و وارد دكن شد و در بیجاپور به درگاه عادل شاهیان رسید و ملازمت عادل‏شاه ابراهیم ثانى را یافت و او را مدح گفت. آشنایى ظهورى با ملك قمى هم در همین ناحیه‏ى دكن و ظاهره در بیجاپور حاصل شد و به مواصلت ظهورى با دختر ملك انجامید و از آن پس دو شاعر با یكدیگر به سر بردند و در ایجاد بعضى اثرها با هم همكارى داشتند. ظهورى پس از چندى آهنگ حجاز كرد و در بازگشت به هند در احمدنگر پایتخت نظامشاهیان به خدمت عبدالحریم‏خان خانان رسید. وى در نظم و نثر دست داشت بطورى كه در هند به شهرت رسید. از جمله آثارش: مجموعه منشآت به نامهاى: «دیباچه‏ى نورس»، كه مقدمه‏اى است بر كتاب «نورس خیال» اثر ابراهیم عادل‏شاه؛ «گلزار ابراهیم»، در ستایش ابراهیم عادل‏شاه؛ «خوان خلیل»، كه با مشاركت ملك قمى به نام ابراهیم عادل‏شاه تصنیف كرد؛ «پنج رقعه»؛ «دیوان» شعر؛ «ساقى‏نامه»، حدود چهار هزار و پانصد بیت كه به نام برهان ثانى نظامشاه سرود.[1] نورالدین محمد، ترشیزى شاعر مشهور اوایل قر. 11 ه. (ف. 1025 ه.ق./ 1616 م.) وى مدتى در خراسان و عراق و فارس به سر برد و با عمال و بزرگان و شاعران آن نواحى مصاحبت داشت و سپس به مكه و از آنجا در سال 980 ه.ق./ 1572 م. به هند رفت و در آنجا كسب مقامات بلند كرد. دیوان ظهورى شامل مثنوى‏ها، قصیده‏ها و غزلهاى بسیار است و سه دیباچه وى به نثر فارسى بر مجموعه‏هاى او (نورس، گلزار ابراهیم، خوان خلیل) به نام «سه نثر ظهورى» شهرت بسیار دارد و جزو كتب درسى هندوستان و پاكستان به شمار مى‏رود، و بر آن شروحى نوشته‏اند. شهرت ظهورى در هند بیشتر از ایران است.

نورالدین محمد ظهوری ترشیزی

تازه های مشاهیر

بیشترین بازدید هفته