محمدحسینی بهشتی
فقیه.
تولد: 1307، اصفهان.
شهادت: 7 تیر 1360، تهران.
آیتالله سید محمدحسین بهشتى در محلهى لومبان اصفهان چشم به جهان گشود. پدربزرگ وى، آیتالله میر محمدصادق مدرس خاتونآبادى، از مراجع عصر خود بود. آیتالله بهشتى تحصیلات خود را تا سال دوم دبیرستان در اصفهان گذراند و سپس در سال 1325 به قم رفت. حدود شش ماه در قم بقیه سطح مكاسب و كفایه را تكمیل نمود و از اوایل سال 1326 به درس خارج فقه و اصول در محضر آیتالله محقق داماد وارد شد. از اساتید دیگر وى آیات عظام بروجردى، خوانسارى، كوهكمرهاى و امام خمینى (ره) بودند.
براى پیگیرى تحصیلات دانشگاهى، در سال 1327 با گرفتن دیپلم وارد دانشگاه معقول و منقول شد و تا سطح دكترى ادامه تحصیل داد. در فسلفه نیز پنج سال مستمر (1335 -1330) در درس علامهى طباطبائى حضور یافت و علاوه بر بحثهاى اصول فسلفه و روش رئالیسم، اسفار و شفا را نیز فراگرفت.
در همان سالها به سبب آشنایى با زبان انگلیسى به عنوان دبیر به تعلیم این زبان در دبیرستانها پرداخت.
در سالهاى 1329 و 1330 وارد عرصهى فعالیتهاى سیاسى شد. تأسیس مدرسهى منتظریهى با همت آیتالله قدوسى و با نظارت ایشان از فعالیتهاى دیگرى بود كه از سال 1339 آغاز شد. از سال 1341 نیز در جریانهاى سیاسى حضور داشت. از جمله اقدامات وى همكارى در ایجاد «كانون دانشآموزان قم» بود كه بعدها آیتالله دكتر محمد مفتح مسئولیت آن را پذیرفت. در زمستان سال 1342 او را مجبور كردند كه از قم خارج شده و به تهران برود.
با ورود به تهران با جمعیتهاى مؤتلفهى اسلامى رابطه سازمان یافتهاى داشت. در همین جمعیتها بود كه به پیشنهاد شوراى مركزى، امام خمینى (ره) یك گروه چهار نفرى را به عنوان شوراى سیاسى و فقهى تعیین نمود كه یكى از آنها آیتالله بهشتى بود. بعدها برنامه تغییر كتابهاى تعلمیات دینى مدارس در رأس فعالیتهاى آنها قرار گرفت.
با دستگیرى اغلب رهبران سیاسى نظامى جمعیتهاى مؤتلفه، آیتالله بهشتى در اوایل سال 1344 براى راهنمایى مسلمانان آلمان، از ایران به آن كشور رفت و در هامبورگ مستقر شد. در آنجا زبان آلمانى را یاد گرفت. اما فعالیت وى فقط منحصر به آلمان نبود و كشورهاى آلمانى زبان (به ویژه اتریش) را نیز در برگرفت. آیتالله در این مدت در تشكیل اتحادیهى انجمنهاى اسلامى دانشجویان در اروپا و نشریه «اسلام مكتب مبارز» همكارى كرد و از ایشان در این دوره، سخنرانیها و جزوات چندى به زبانهاى فارسى، انگلیسى، عربى و آلمانى باقى مانده است. یك دوره تفسیر قرآن از آغاز تا سوره نساء نیز حاصل همین ایام است.
در سال 1349 به ایران بازگشت و با همكارى آیتالله مهدوى كنى، آیتالله موسوى اردبیلى و آیتالله محمد مفتح به تشكیل جامعه روحانیت مبارز نمود. در سال 1355 هستههایى براى امور تشكیلاتى به وجود آمد و در سال 1356 روحانیت مبارز شكل گرفت.
در كنار فعالیتهاى دیگرش، از همان سال بازگشت به ایران (1349) كار تحقیقاتى و علمى را آغاز كرد كه تا سالهاى انقلاب با همكارى آیتالله موسوى اردبیلى و دكتر محمد مفتح ادامه یافت و اهمیت این كار تحقیقاتى به حدى بود كه حتى در سال 1353 در برگه یادداشت كارهاى جارى، پنجاه درصد از وقت خویش را فقط به آن اختصاص دادهاند و بقیه را به بیش از پانزده كار فرهنگى، تحقیقى و اجرائى دیگر. در سالهاى 1355 تا 1357 نیز، جلسهاى در روزهاى دوشنبه در منزل ایشان برقرار بود كه در آن با حضور چند تن از محققان و فارغالتحصیلان رشتهى اقتصاد، كتاب كاپیتال (سرمایه) كارل ماركس مورد بررسى قرار گرفت.
با عزیمت امام خمینى (ره) به پاریس، آیتالله دكتر بهشتى به حضور ایشان رفت و هستهى شوراى انقلاب تشكیل شد كه وى یكى از اعضاى آن بود.
علاوه بر مقالهها و سخنرانىها، تألیفات وى به شرح زیر است: بانكدارى و قوانین مالى اسلام؛ عادت (ترجمه از انگلیسى)؛ قانون علیت در جامعه ما؛ نقش ایمان در زندگى انسان؛ كدام مسلك ؟؛ صداى اسلام در اروپا (به پنج زبان)؛ روحانیت در اسلام و در قرآن؛ یك قشر جدید در جامعه ما؛ حكومت در اسلام (حكومت از نظر اسلام) (1367)؛ نماز چیست؟ (1366)؛ اسلام و مكتبهاى معاصر؛ مباحث شناخت در اسلام (1369)؛ شناخت از دیدگاه قرآن؛ امر به معروف و نهى از منكر، آزادى از دیدگاه اسلام؛ مالكیت از نظر اسلام؛ تكامل از نظر اسلام؛ تخریب در اندیشه اسلامى؛ حقیقت و عرفان؛ اسلام دین واقعبین؛ قضاى اسلامى؛ اقتصاد اسلامى (فارسى و عربى، 1362)؛ توحید در قرآن؛ حج در قرآن (1365)؛ نقش قیامتى انقلاب اسلامى (مجموعه مقالات؛ با همكارى محمدجواد باهنر).
از آثار دیگر ایشان كه چاپ نشدهاند: ترجمه كامل تاریخ قرآن نولد؛ ترجمه بخشى از كتاب دانش منطق اثر هگل؛ تحقیق گستردهاى پیرامون وحى؛ تفسیر قرآن (نوار).
ضمنا تعداد معدودى نوار از جلسات درس دكتر بهشتى با عنوان (فلسفهى هگل) كه از سال 1355 براى طلاب آغاز كرد و نیز یادداشتهاى آن به جا مانده است.
آیتالله دكتر بهشتى در بمبگذارى هفتم تیرماه 1360 در دفتر حزب جمهورى اسلامى به شهادت رسید. پیكرش در بهشت زهرا به خاك سپرده شد.
استاد دكتر سید محمد حسینى بهشتى اصفهانى از افاضل دانشمندان و اكابر مدرسین و اساتید معاصر و مستخرجین با كمال حوزه علمیه قم است آقاى دكتر بهشتى در حدود 1345 قمرى در شهر اصفهان به دنیا آمده و پس از خواندن اولیات و قسمتى از سطوح را از مدرسین بزرگ حوزه فراگرفته و آنگاه به دروس خارج فقه واصول آیات عظام مرحوم آیتاللَّه بروجردى و آیتاللَّه محقق داماد و آیتاللَّه العظمى نایبالامام خمینى و آیتاللَّه العظمى آقاى شریعتمدارى حاضر و از دراسات آنان استفاده كامل نموده و معقول را هم از محضر علامه آیتاللَّه طباطبائى آموخته و در رشتههاى مختلف علمى عقلى و نقلى یكى از ستارگان درخشنده حوزه علمیه گردیده و چند سالى از طرف مراجع بزرگ براى ارشاد و وظائف روحى و دینى به آلمان مهاجرت و در آنجا رهبرى- مسلمین شیعى را نموده و خدمات چشمگیرى انجام داده تا در این چند ساله اخیر كه مراجعت به ایران و در تهران به تدریس و خدمات دینى پرداخته و هم براى تدریس و سخنرانى در دارالتبلیغ اسلامى قم به دعوت موسس بزرگوار آن حضرت آیتالعظمى آقاى شریعتمدارى به قم آمده و ایفاء وظیفه نموده است.
معظمله نیز از مجاهدین به نام و مبارزین عیه امپریالیسم و رژیم منفور طاغوتى است كه با تمام سخنرانیهایش مظالم و جرائم دولت را بیان و از اعمال ضد خلقى و مردمى و توحیدى آنان انتقاد نموده است.
استاد بهشتى در انقلاب ایران و پیروزى آن سهم ویژهاى دارند و هم اكنون یكى از علماء دولت موقت جمهورى اسلام و از نزدیكان و همكاران جناب آقاى مهندس مهدى بازرگان نخستوزیر مىباشد سخنرانیها و اعلامیههاى ایشان جالب و مجموع آن خود كتابى خواهد بود.
آثار و تالیفات عدیده علمى دارند كه بعضى از آن مطبوع و برخى هم مخطوط مانده است از تالیفات مطبوع ایشان كتب زیر است.
1- خدا از دیدگاه قرآن كه در 27 شهریور 1352 برابر 25 شعبان 1393 ق به طبع رسیده است.
2- نماز چیست.
3- شناخت اسلام كه به اتفاق دو نفر از افاضل آقاى على آقاى گلزار غفورى- محمدجواد باهنر نوشتهاند كتابهاى دیگرى كه متاسفانه نام آنها را یاد ندارم.
نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
