پرویز پرستویی
پرویز پرستویی (زادهٔ ۲ تیر ۱۳۳۴) بازیگر و گوینده ایرانی سینما، تئاتر و تلویزیون است. او موفق به دریافت نشان درجه یک گواهی‌نامه هنری گردیده‌است. پرویز پرستویی با دریافت چهار سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از این نظر در بین بازیگران ایرانی رکورددار است.
زندگی
پرویز پرستویی با اصالتی آذری در روستای چارلی، شهرستان کبودرآهنگ متولد شد. پدر وی کشاورز بود و زمانی که وی ۳ ساله بود به تهران مهاجرت کرد. دوران کودکی و نوجوانی را در یک خانه اجاره‌ای کوچک در محله دروازه غار سپری کرد. او در مدرسه صادقیه اسلامی در کوچه گمرک تحصیلات ابتدایی خود را به پایان رساند. پرستویی با پس‌انداز کردن یازده هزار تومان خانه‌ای در حوالی ترمینال جنوب خرید. مدتی به ورزش علاقه نشان داد و دروازه‌بان تیم کارگران بود. پس از این زمان به مرکز رفاه نازی‌آباد رفت و شروع به آموختن تئاتر کرد. پرویز پرستویی در سال ۱۳۶۰ و زمانی که ۲۶ سال سن داشت به عنوان منشی در دادگستری تهران مشغول به کار شد، امّا پس از مدتی به خاطر علاقهٔ وافر به تئاتر رفت و تا پایان در آنجا مشغول به کار شد.
فعالیت ها
تئاتر و سینما
وی در سال ۱۳۴۸ به گروه بهرام بیضایی پیوست و در همان سال سرانجام اولین نقشش در تئاتر ماجرای یک محل را بازی کرد. پرستویی فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۴۸ با اجرای نمایش در مراکز رفاه، کاخ جوانان و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرد. در سال ۱۳۵۳ برای بازی در نمایش دکه و یک سال بعد برای بازی در نمایش تسلیم شدگان جایزه کاخ جوانان را گرفت. آشنایی او با بهزاد فراهانی او را به گروه کوچ کشاند تا به دنبال کسب تجربه باشد.
اوج کاری وی در سال ۱۳۵۲ در نمایش‌های چشم برابر چشم، شبی در حلبی‌آباد، پتک و خانه روشن بود که در آن به بازی پرداخت. بازی او در نمایش پرطرفدار میلاد در نقش دلال زمین خیلی زود اسم او را در بین طرفداران تئاتر بر سر زبان‌ها انداخت. پرستویی در سال ۱۳۶۲ اولین فعالیت خود را در سینما با دیار عاشقان آغاز کرد و توانست در همین ابتدا مورد تحسین قرار گیرد و موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل جشنواره فیلم فجر شد. وی در سال ۱۳۶۶ در فیلم شکار با خسرو شکیبایی هم بازی شد. بازی او در آدم‌برفی ۱۳۷۳ و لیلی با من است ۱۳۷۴ در نقش‌های متفاوت باعث شهرت بیشتر وی شد و برای ایفای نقش صادق مشکینی دیپلم افتخار جشنواره فجر را به دست آورد.
نقطه اوج وی در سال ۱۳۷۶ برای بازی در فیلم آژانس شیشه‌ای در نقش حاج کاظم بود. وی برای بازی در این نقش سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر و دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم یوگسلاوی را در سال ۲۰۰۰ م. به دست آورد. بازی او در فیلم مومیایی ۳ در سال ۱۳۷۸ نیز از دیگر کارهای قابل توجه او در دهه ۷۰ بود. سال ۱۳۸۰ سال خوبی برای او نبود، فیلم آب و آتش با بازی نه چندان دلچسب و انتخاب نامناسب او و فیلم تکه‌پاره شده موج مرده با تکرار نقش حاج کاظم آژانس شیشه‌ای چهره موفقی از پرویز پرستویی به جا نگذاشت. پرویز پرستویی در سال ۱۳۸۲ بار دیگر چشمها را به سوی خود خیره کرد. بازی ماندگار او در نقش رضا مارمولک در فیلم مارمولک کمال تبریزی جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۲ و تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد هشتمین جشن خانه سینما ۱۳۸۳ را برای او به ارمغان آورد. وی از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵ در فیلم‌های موفق دوئل ۱۳۸۲، بید مجنون ۱۳۸۳، کافه ترانزیت ۱۳۸۳ محصول مشترک فرانسه، ترکیه و ایران به ایفای نقش متفاوت پرداخت.
پرستویی دو بار دیگر در سال ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر را برای بازی در فیلم‌های بید مجنون به کارگردانی مجید مجیدی و به نام پدر به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا از آن خود کرد. پاداش سکوت و کتاب قانون دو فیلم او در همکاری با مازیار میری در دو سال پشت سر هم بود.
وی در سال ۱۳۸۷ با بازی در فیلم بیست عبدالرضا کاهانی توانست جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم‌های هنری باتومی ۲۰۰۹ را به دست آورد. پرستویی در سال ۱۳۹۲ با بازی در فیلم امروز رضا میرکریمی مورد تحسین قرار گرفت و برنده جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره فیلم سان فرانسیسکو ۲۰۱۴، جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره بین‌المللی سینمای مؤلف رباط ۲۰۱۴ و برنده جایزه بهترین بازیگر مرد از جشنواره فیلم جیپور در سال ۲۰۱۴ شد.
پرستویی در سال ۱۳۹۴ پس از ده سال و برای ششمین بار با فیلم بادیگارد مقابل دوربین ابراهیم حاتمی‌کیا رفت و در نقش حیدر ذبیحی به ایفای نقش پرداخت. وی برای بازی در این نقش در سی و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر برای چهارمین بار برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شد.
تلویزیون
پرستویی در انتخاب مجموعه تلویزیونی گزیده کار بود. او اولین کار خود را در سال ۱۳۶۳ آغاز کرد. امام علی علیه السلام، آوای فاخته و خاک سرخ سه کار دیده شده وی از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۹ بوده‌است. زیر تیغ در سال ۱۳۸۵ و آشپزباشی در سال ۱۳۸۸ ماندگارترین کارهای او در تلویزیون ایران به‌شمار می‌رود.پرویز پرستویی در مصاحبه‌ای جنجالی در 16 دی ماه 96 با فریدون جیرانی در برنامه زنده سی و پنج در رابطه با بسیاری از موضوعات اجتماعی و اقتصادی روز کشور صحبت داشت و در رابطه با تعدادی از فیلم‌های مطرحی که در آن‌ها به ایفای نقش پرداخته به مانند فیلم‌های مارمولک ، بادیگارد ، آژانس شیشه ای و قاتل اهلی صحبت نمود.در این مصاحبه پرستویی خود را جانباز سینما معرفی نمود و از چالش‌ها و سختی‌های هنر بازیگری با جیرانی به گفتگو پراخت.
کارنامه هنری
سینما
۱۳۹۶ لس آنجلس تهران
۱۳۹۵ خانه کاغذی
۱۳۹۵ قاتل اهلی
۱۳۹۴ بادیگارد
۱۳۹۳ دو
۱۳۹۳ بوفالو
۱۳۹۲ امروز
۱۳۹۲ بیداری برای سه روز
۱۳۹۲ شب بیرون
۱۳۹۱ مهمان داریم
۱۳۹۰ من و زیبا
۱۳۹۰ خرس
۱۳۸۸ سیزده ۵۹
۱۳۸۷ بیست
۱۳۸۷ کتاب قانون
۱۳۸۶ صد سال به این سال‌ها
۱۳۸۵ پاداش سکوت
۱۳۸۴ به نام پدر
۱۳۸۳ بید مجنون
۱۳۸۳ کافه ترانزیت
۱۳۸۲ مارمولک
۱۳۸۲ دوئل
۱۳۸۱ بانوی من
۱۳۸۱ دیوانه‌ای از قفس پرید
۱۳۸۰ عزیزم من کوک نیستم
۱۳۷۹ آب و آتش
۱۳۷۹ موج مرده
۱۳۷۸ عشق شیشه ای
۱۳۷۸ مومیایی ۳
۱۳۷۸ شوخی
۱۳۷۷ روبان قرمز
۱۳۷۶ مرد عوضی
۱۳۷۶ آژانس شیشه‌ای
۱۳۷۵ روانی
۱۳۷۵ مهر مادری
۱۳۷۴ لیلی با من است
۱۳۷۳ آدم‌برفی
۱۳۷۰ مار
۱۳۶۹ حکایت آن مرد خوشبخت
۱۳۶۶ شکار
۱۳۶۶ سازمان ۴
۱۳۶۳ پیشتازان فتح
۱۳۶۲ دیار عاشقان
تلویزیون
۱۳۹۶ سی و پنج
۱۳۸۷–۱۳۸۸ آشپزباشی
۱۳۸۴–۱۳۸۵ زیر تیغ
۱۳۷۹–۱۳۸۱ خاک سرخ
۱۳۷۶ زیر چتر خورشید
۱۳۷۵ آوای فاخته
۱۳۷۱–۱۳۷۲ آپارتمان
۱۳۷۰ امام علی علیه السلام
۱۳۶۷–۱۳۶۹ رعنا
۱۳۶۷ زندگی و جنگ
۱۳۶۳ طالب
مستند
من ناصر حجازی هستم... - کاری از امیر رفیعی ۱۳۹۴
حاج کاظم - کاری از مسعود نجفی ۱۳۹۴
تئاتر
آرایشگر - کار گروهی اجرا در دبیرستان‌ها
فنز - محمد رحمانیان
وصیت‌نامه جامی
سرنوشت پس از مرگ
بازتابی از زندگی سلمان
شل و کور
ماجرای یک محل - پرویز احمدی‌نژاد
توکانی در قفس - نیما یوشیج
خانه بارانی
چشم در برابر چشم - علاءالدین رحیمی
مرد متوسط و تله
رول - ایرج کمانی
دکه
خانه روشن - غلامحسین ساعدی
جان نثار - بیژن مفید
تسلیم شدگان - نادر ابراهیمی
میلاد - علاءالدین رحیمی
مهتابی برای محرومین - یوجین اونیل
آن سوی تسلیم - نادر ابراهیمی
صبح طلوع می‌کند - ابراهیم مکی
خون می‌خواهم خون - آنتون چخوف
غربت - امیر مهاجر
کوچ - بهزاد فراهانی
عروس - بهزاد فراهانی
شبی در حلبی‌آباد - بهزاد فراهانی
پتک - بهزاد فراهانی
سنگر - بهزاد فراهانی
مریم و مرداویج - بهزاد فراهانی
تنبور نواز - هادی مرزبان
بلبل سرگشته - علی نصیریان
معدن
آتش افروزان
معرکه در معرکه
عشق‌آباد - داود میرباقری
کتل خاکی
مشاور هنری
شاعر زباله‌ها - ۱۳۸۴
فیلم‌های کوتاه
سیدعبدالله - عبدالله باکیده ۱۳۵۴
چنگال - اسدالله نیک‌نژاد ۱۳۵۵
مجال - انسیه شاه‌حسینی ۱۳۷۸
موسیقی
پرستویی علاوه بر سینما در موسیقی هم فعالیت دارد. دکلمه‌های نیستش و بابایی از جمله کارهای وی در بخش دکلمه است. دوستت دارم در سال ۱۳۷۹ با ناصر عبداللهی و بابایی در سال ۱۳۸۶ کار مشترک وی با بیژن مفید بود. پرستویی همچنین آلبوم من یک بازیگرم و من پرویز پرستویی را در سال ۱۳۹۳ منتشر کرد، این آلبوم زندگی‌نامه پرویز پرستویی می‌باشد که به صورتی فایل صوتی منتشر شده‌است.
آلبوم‌ها
من یک بازیگرم - من پرویز پرستویی ۱۳۹۳
بابایی - به همراه بیژن مفید ۱۳۸۶
دوستت دارم - به همراه ناصر عبداللهی ۱۳۷۹
عشق است - خوانندگان مشترک ۱۳۷۹
دکلمه‌ها
من تهرونمو می خوام - خواننده ۱۳۹۶
من پرویز پرستویی - کارن همایون‌فر
بی بی جان - رسول نجفیان
نیستش
عشق است - دارینوش
دوستت دارم - دارینوش
بابایی - دارینوش
سلام، خداحافظ - دارینوش
جوایز و افتخارات
داخلی
دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از کاخ‌های جوانان برای بازی در نمایش دکه ۱۳۵۳
دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم دیار عاشقان از جشنواره فیلم فجر ۱۳۶۲
دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم لیلی با من است از جشنواره فیلم فجر ۱۳۷۵
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم آژانس شیشه‌ای از جشنواره فیلم فجر ۱۳۷۶
تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم آژانس شیشه‌ای از جشنواره فیلم دفاع مقدس ۱۳۷۷
تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم آژانس شیشه‌ای از جشن دنیای تصویر ۱۳۷۷
تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم آژانس شیشه‌ای از جشن خانه سینما ۱۳۷۷
تندیس بهترین بازیگر کمدی برای فیلم مرد عوضی و آدم‌برفی از جشنواره شهرکرد ۱۳۷۸
تندیس بهترین بازیگر برگزیده جشن دنیای تصویر ۱۳۷۹
تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم عزیزم من کوک نیستم از جشن دنیای تصویر ۱۳۸۰
تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد هشتمین جشن خانه سینما برای فیلم مارمولک ۱۳۸۲
تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم مارمولک از جشن دنیای تصویر ۱۳۸۲
جایزه ویژه هیئت داوران برای فیلم مارمولک از جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۲
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم بید مجنون از جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۳
تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم به نام پدر از جشن دنیای تصویر ۱۳۸۴
تندیس و دیپلم افتخار بهترین بازیگر از نگاه منتقدین تئاتر برای نمایش فنز ۱۳۸۴
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم به نام پدر از جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۴
تندیس حقوق بشر-کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای دادگستری استان کرمانشاه ۱۳۹۱
جایزه بزرگ بهترین بازیگر مرد جشنواره فیلم مقاومت ۱۳۹۲
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم بادیگارد از جشنواره فیلم فجر ۱۳۹۴
خارجی
برنده جایزه بهترین بازیگر مرد برای فیلم امروز از جشنواره فیلم‌های ایرانی سان فرانسیسکو ۲۰۱۴
جایزه بهترین بازیگر مرد برای فیلم امروز از جشنواره بین‌المللی سینمای مؤلف رباط ۲۰۱۴
جایزه بهترین بازیگر مرد برای فیلم امروز از جشنواره فیلم جیپور ۲۰۱۴
جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فلیم بیست از جشنواره فیلم‌های هنری باتومی ۲۰۰۹
جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد برای سریال زیر تیغ از جشنواره فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی رم ۲۰۰۷
جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم مارمولک از جشنواره بین‌المللی فیلم سیاتل ۲۰۰۴
دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم آژانس شیشه‌ای از جشنواره فیلم یوگسلاوی ۲۰۰۰
