گزارشی تلخ از بازیکنانی که مفت هم گرانند !

راسخون : چندي پيش، وقتي در پربيننده‌ترين برنامه ورزشي فوتبال ايران، بازيکن سيه‌چرده آفريقايي با چهره‌اي متورم و آماسيده مقابل دوربين ايستاد و گفت: «تا به حال 5 دلار از باشگاهم گرفته‌ام.» همه به عمق فاجعه پي بردند. فاجعه‌اي که سال‌ها‌ست در فوتبال ايران رخ داده و همه چشم خود را بر روي آن بسته‌اند.

 

 چهره آماسيده آن بازيکن سيه‌چهره، واقعيت کوچکي از اين فاجعه بود. هنوز جملات تلخ او در خاطر همه باقي مانده، در آن لحظه که با ناراحتي مي‌گفت: «وقتي تيم مي‌برد به ما غذا مي‌دهند اما وقتي مي‌بازد مجبوريم بربري و چاي شيرين بخوريم!» از اين دست بازيکنان شايد تنها در ليگ‌هاي دسته يک و دسته دو ايران ديده شود اما در ليگ برتر خارجي‌ها غالبا پول‌هاي کلاني به جيب مي‌زنند.
 
در سال‌هاي اخير، اين موضوع در ليگ برتر نمود بيشتري پيدا کرده است. بازيکنان گمنام خارجي بدون داشتن سابقه درخشان به تيم‌هاي مطرح مي‌پيوندند و بعد از يک فصل، بدون آن‌که بازي کرده باشند پول کلاني به جيب مي‌زنند و مي‌روند. باشگاهي مانند پرسپوليس در چند سال اخير پيش‌تاز جذب بازيکنان بي‌کيفيت خارجي بوده و ضرر زيادي بابت اين خريدها داده است.

 

 ترکش‌هاي اين خريدهاي مشکوک هنوز بر پيکر اين باشگاه برخورد مي‌کند و سالي چند بار فيفا آن‌ها را به کسر امتياز تهديد مي‌کند. عجيب‌ترين خريد خارجي اين تيم «دي کارمو» بود که افشين قطبي سرمربي وقت پرسپوليس از او به عنوان پديده ياد کرده بود. اين بازيکن که حتي توانايي باز کردن دروازه خالي را نداشت، با قراردادي 250 ميليوني به قرمزها پيوست. اتفاقي که بعدها داريوش مصطفوي مدير عامل پرسپوليس نيز از آن به عنوان يک کلاهبرداري بزرگ ياد کرد. پرسپوليس در اين سال‌ها ضرر زيادي به پاي سه بازيکن پانامايي‌اش، سامبو چوجي، آراندا، زياد شعبو و ... داده تا رکورددار جذب بي‌کيفيت‌ترين بازيکنان خارجي باشد. آن‌ها در چارچوب دروازه هم خريدهاي عجيب زياد داشته‌اند که تاريخي‌ترين‌شان، خريد نيکولفسکي مقدونيه‌‌اي بود.
 
او بدون آن‌که يک بازي براي اين تيم انجام دهد پول قراردادش را کامل دريافت کرد و رفت. استقلال هم مانند همشهري خود شاهکارهايي در جذب بازيکنان خارجي داشت که از‌جمله آن‌ها مي‌توان به کوئيکه، فابريستيو، رافائل گومز، داسيلوا و رينالدو اشاره کرد. آخري هنوز در استقلال حضور دارد و در دو فصل گذشته دو بازي کامل براي اين تيم انجام نداده است. ليست بازيکنان بي‌کيفيت خارجي ليگ برتر بسيار طولاني‌تر است و بي‌شک در آينده هم ادامه خواهد داشت. در حال حاضر بعضي از تيم‌هاي ليگ برتري از اين بازيکنان اصلا استفاده نمي‌کنند يا اگر استفاده مي‌کنند در حد چند دقيقه و چند بازي. نمونه‌هاي زيادي در تيم‌ها وجود دارند که از جمله اين بازيکنان مي‌توان به التامير مارتينز، مارلو ادسون و لوئيز کارلوس سه برزيلي پيکان، آندره بدنارز لهستاني در صبا، گابريل آلخاندروي آرژانتيني در ذوب‌آهن، آرماندو سا در سپاهان و ... اشاره کرد. محمود فاضلي مدير برنامه معروف ايراني در آلمان که مدير برنامه اغلب بازيکنان معروف تيم‌ملي است، در اين باره مي‌گويد: «اتفاق‌هايي که در ايران مي‌افتد برايم خيلي عجيب و غريب است. بازيکني که 3،2 هزار دلار مي‌ارزد و اصلا مشتري ندارد به ايران مي‌آيد و بالاي صد هزار دلار مي‌گيرد. بعضي وقت‌ها رکورد زده مي‌شود و آن بازيکن درجه سه براي دو فصل بيشتر از 300، 400 هزار دلار دريافت مي‌کند.»

 

حضور بازيکنان بي‌کيفيت خارجي در ليگ برتر به قدري عادي شده که حتي فدراسيون فوتبال هم نسبت به اين موضوع واکنش نشان داده و به باشگاه‌ها تذکر داده است. چندي پيش علي کفاشيان اعلام کرد: «طبق محدوديت‌هاي موجود و قوانين فدراسيون درباره حضور بازيکنان خارجي، تنها بازيکنان تيم‌هاي ملي کشورهاي آسيايي و تيم‌هاي مطرح در جهان مي‌توانند در ليگ برتر حضور داشته باشند. از جذب بازيکنان کم‌تجربه و بي‌کيفيت در تيم‌هاي ليگ برتري، ليگ‌هاي دسته يک و دسته دوم هم جلوگيري مي‌شود تا از اين طريق سطح فوتبال در ايران بالاتر رود و کيفيت فوتبال بالا برود.» واکنشي که البته کمي جوگيرانه به نظر مي‌رسد.
 
چنين قوانيني در کشورهاي صاحب‌سبک فوتبال دنيا اجرا مي‌شود که از جمله آن‌ها مي‌توان به انگليس اشاره کرد. شهراد ناظمي يکي از ايجنت‌هاي قديمي فوتبال ايران درباره اظهارات کفاشيان مي‌گويد: «فدراسيون مي‌تواند با وضع قوانيني، اجازه ندهد هر بازيکني وارد ايران شود اما نمي‌تواند دخالتي در رقم قراردادها داشته باشد. ما هم قبول داريم بازيکنان خارجي بعضا چند برابر توانايي خود در ايران پول مي‌گيرند که اين به خاطر سيستم نادرستي است که وجود دارد.» ناظمي در اين باره توضيح مي‌دهد: «متأسفانه در ايران هدف اغلب مديران از جذب بازيکنان خارجي، رسيدن به سود است! به همين دليل شما مي‌بينيد از بيشتر خارجي‌هاي بي‌کيفيت اصلا تست گرفته نمي‌شود. به اعتقاد من بايد اجازه بدهند مربيان در اين باره تصميم بگيرند و مدير عامل به زور بازيکن را وارد ليست نکند.» او معتقد است کمبود اطلاعات هم يکي از دلايلي است که باعث مي‌شود خريدهاي خارجي مناسبي صورت نگيرد: «ما در‌صدد اين هستيم آژانسي راه‌اندازي کنيم که اطلاعات لازم را در اختيار باشگاه‌ها قرار دهد. حداقل مشورت لازم در اين زمينه به آن‌ها داده شود تا هر بازيکني را به خدمت نگيرند.»
1029/2759

جذب خبرنگار افتخاري