راسخون: پله هاي خواستگاري، تحقيق و تصميم گيري، يکي يکي پشت سرگذاشته شده است. دريک سو دختري لبريز از احساس و عاطفه و پر از حيا، چشم به جاده زندگي با آرزوهاي رنگارنگ و در سوي ديگر دامادي جوان ، مصمم و پر اميد و غرق عشق و شيدايي، چشم به هدف هاي دور و در طرف ديگر مجلس، پدر و مادراني که جز خوشبختي فرزندانشان ، چيزي نمي خواهند.
مدعوين هم کم نيستند! افرادي با انصاف و با تجربه... بزرگان فاميل!
اينجا پله چهارم است، مجلس مهربرون!
داماد براي اثبات صدق خويش و جلب توجه عروس خانم چيزي را به عنوان هديه به او تقديم مي کند و مي داند لازمه ي مردانگي همين است و به نوعي احترام و محبت خود را به زن نشان مي دهد. در فرهنگ ديني به مهريه بسيار اهميت داده شده است چون وسيله اي براي جلب نظر زن در قبول همسري است.
مهريه؛ توافق برسر صداقيست که قرار است صادقانه پرداخت شود نه جدالي بزرگ برسر مهريه اي دروغين!
اهميت و فلسفه مهريه:
از نکات بارز و مشخص مهريه، مشخص شدن جايگاه طالب و مطلوب است.مقصود از قرار دادن مهريه، تبيين مطلوب بودن زن و طالب بودن مردم است.
در فلسفه ي قرآني و ديني ما، مرد مظهر نياز است و زن مظهر ناز. خداوند براي اين که اين جايگاه براي زن و مرد حفظ شود، مسأله ي مهريه را تعيين فرموده است. در اين ميان مرد بايد صداقت خود را در ابراز علاقمندي نشان دهد. بنابراين در قرآن کريم مي فرمايد:
مهر زنان را به عنوان هديه اي از روي ميل و رغبت به ايشان بدهيد.»
مهريه به منزله ي هديه اي از جانب مرد به زن است. کما اين که مهريه ي حضرت حوا از جانب حضرت آدم علومي بود که خداوند به او داده بود.
البته مهريه مي تواند تا حدي خسارت اقتصادي زن را در صورت جدايي جبران کند.
حضرت رضا(ع) در پاسخ به اين سوال که چرا براي زن مهريه تعيين مي شود، فرمودند: زن به علت اشتغال به خانه داري و تربيت فرزند از کسب و تجارت محروم است و درآمدي ندارد.(ميزان الحکمه)
مهريه، يک سنت الهي است نه مبلغي براي خريد يک انسان
آيا حاضريد دوکلمه حرف حساب بشنويد.
وقتي کسي را دوست داريم براي ابراز محبت مان هديه اي به او مي دهيم. مبلغ و نوع آن مهم نيست. اصل هديه دادن مهم است. مهريه هر ميزان که عروس و داماد به آن راضي باشند مي تواند باشد. کم يا زياد بودن باعث حلال يا حرام بودن امر ازدواج نمي شود. اسلام هم حدي براي آن معين نکرده، اما در عين حال توصيه شده ميزان آن کم باشد تا مرد احساس سنگيني نکند.
گاهي خانواده ها تصور مي کنند مهريه سنگين، عامل خوشبختي فرزندان آن ها مي شود ولي هرگز نمي تواند اعتماد آور باشد و جلوي طلاق را بگيرد. زيرا وقتي مرد غير قابل اعتماد باشد چنان همسرش را خسته و کلافه مي کند که دختر ناگزير به طلاق شود.
اما تعهدات اخلاقي، رعايت موازين اسلامي، اصالت خانواده و اخلاق و رفتار و ايمان و تقواي دو طرف بهترين پشتوانه براي بقاي خانواده است.
امام حسن(ع) مي فرمايند: دخترت را به مردي با تقوا شوهر بده زيرا اگر دختر تو را دوست داشته باشد گرامي اش مي دارد و اگر دوستش نداشته باشد به وي ستم نمي کند.
ازدواج معامله و خريد و فروش و اجاره دادن نيست، زندگي دو انسان است ، يک پيوند انساني است و ربطي به مسائل مادي ندارد. درست است که دين مهريه را تعيين کرده ولي به کم بودن آن تأکيد دارد. اگر کسي براي دختر خود اهميت قائل است يا دختري براي خود ارزش قائل است راهش اين نيست که بگويد بايد مهريه ما را زياد کنيد. مهريه هرچقدر کم باشد جنبه انساني اين پيوند بيشتر است.
نه افراط و نه تفريط
هيچ پولي يا هيچ ثروتي معادل يک انسان نمي شود. نه هيچ مهريه اي مي تواند قيمت يک سرانگشت يک زن مسلمان باشد. ونه هيچ درآمدي براي يک مرد يا زن مي تواند معادل با شخصيت او باشد.کساني که مهريه هاي دخترانشان را براي احترام به او بالا مي برند اشتباه مي کنند. اين احترام نيست، بي احترامي است.
براي اين که با بالا بردن مهريه شما جنس اين معامله ي انساني را، يعني يکي از طرفين را تنزل مي دهيد به حد يک کالا و متاع . اما بايد حالت اعتدال را رعايت نمود. براي اعتدال نمي شود مقدار معيني تعريف کرد.
مقام معظم رهبري در اين راستا مي فرمايند: «رعايت اعتدالي؛ نه افراط ، نه تفريط... بعضي فکر مي کنند مهريه دختر خود را هر چه بالاتر بگيرند ارزش او را بالاتر برده اند. آخر هم مي گويند. در زمان ما رسم اين است که فلان مقدار کمتر، کسر شأن است! الان عرف جامعه اين است!
اين اشتباه است. چرا که شرايط را براي خانواده ها و جوانان مجرد ديگر سخت مي کنند.»
گفته مي شود در صدر اسلام پيامبر (صلي اله عليه وآله) مهريه زني را آموختن قرآن قرار دادند که اين خود نشان دهنده ي عظمتي است که اسلام براي شخصيت يک زن قائل شده است. لکن پذيرش چنين مهريه هايي، ظرفيت زوجين و اطرافيان آنان را مي طلبد.
دختري که پدرش تاجر بود بين آسيا، لبنان و ژاپن، خانه شان چيزي از قصرکم نداشت. دختري که پسرها حسرت ماشينش را مي خوردند، حتماً بايد مهريه اش جالب باشد، مهريه ام قرآن کريم بود و تعهد از داماد که مرا در راه تکامل و اهل بيت(عليه السلام) و اسلام هدايت کند. اولين عقد در شهر صور بود که چنين مهريه اي داشت. (خاطرات همسر شهيد دکتر چمران)
عوامل بالا رفتن ميزان مهريه:
چشم و هم چشمي: امروز در جامعه ي ما مهريه جنبه ي چشم و هم چشمي و فخر فروشي پيدا کرده است. گاهي شنيده مي شود مي گويند. ما دخترمان فلان هنر و يا فلان مدرک را دارد. پس مهريه را فلان تعداد سکه بگيريد. يا شنيده مي شود مي گويند: خانواده ي فلاني که وضع مالي آن ها از وضعيت مالي ما کم تر بود و پايين تر از ما بودند، آن قدر مهريه گرفتند ، ما که کم تر از آنها نيستيم.
مگر دختر ما چه چيزي از ديگران کم دارد....!
پس مبلغ بايد بيش تر باشد. دراين تفکر مهريه همچون نرخ دختر تلقي مي شود. مي گويند چون اين دختر ليسانسه است بايد مهريه اش بيشتر باشد! کدام دختري راضي است که با اين عنوان قباله اش را امضاء کند؟آيا مي شود قيمت براي دختر تعيين کرد؟
مدعوين هم کم نيستند! افرادي با انصاف و با تجربه... بزرگان فاميل!
اينجا پله چهارم است، مجلس مهربرون!
داماد براي اثبات صدق خويش و جلب توجه عروس خانم چيزي را به عنوان هديه به او تقديم مي کند و مي داند لازمه ي مردانگي همين است و به نوعي احترام و محبت خود را به زن نشان مي دهد. در فرهنگ ديني به مهريه بسيار اهميت داده شده است چون وسيله اي براي جلب نظر زن در قبول همسري است.
مهريه؛ توافق برسر صداقيست که قرار است صادقانه پرداخت شود نه جدالي بزرگ برسر مهريه اي دروغين!
اهميت و فلسفه مهريه:
از نکات بارز و مشخص مهريه، مشخص شدن جايگاه طالب و مطلوب است.مقصود از قرار دادن مهريه، تبيين مطلوب بودن زن و طالب بودن مردم است.
در فلسفه ي قرآني و ديني ما، مرد مظهر نياز است و زن مظهر ناز. خداوند براي اين که اين جايگاه براي زن و مرد حفظ شود، مسأله ي مهريه را تعيين فرموده است. در اين ميان مرد بايد صداقت خود را در ابراز علاقمندي نشان دهد. بنابراين در قرآن کريم مي فرمايد:
مهر زنان را به عنوان هديه اي از روي ميل و رغبت به ايشان بدهيد.»
مهريه به منزله ي هديه اي از جانب مرد به زن است. کما اين که مهريه ي حضرت حوا از جانب حضرت آدم علومي بود که خداوند به او داده بود.
البته مهريه مي تواند تا حدي خسارت اقتصادي زن را در صورت جدايي جبران کند.
حضرت رضا(ع) در پاسخ به اين سوال که چرا براي زن مهريه تعيين مي شود، فرمودند: زن به علت اشتغال به خانه داري و تربيت فرزند از کسب و تجارت محروم است و درآمدي ندارد.(ميزان الحکمه)
مهريه، يک سنت الهي است نه مبلغي براي خريد يک انسان
آيا حاضريد دوکلمه حرف حساب بشنويد.
وقتي کسي را دوست داريم براي ابراز محبت مان هديه اي به او مي دهيم. مبلغ و نوع آن مهم نيست. اصل هديه دادن مهم است. مهريه هر ميزان که عروس و داماد به آن راضي باشند مي تواند باشد. کم يا زياد بودن باعث حلال يا حرام بودن امر ازدواج نمي شود. اسلام هم حدي براي آن معين نکرده، اما در عين حال توصيه شده ميزان آن کم باشد تا مرد احساس سنگيني نکند.
گاهي خانواده ها تصور مي کنند مهريه سنگين، عامل خوشبختي فرزندان آن ها مي شود ولي هرگز نمي تواند اعتماد آور باشد و جلوي طلاق را بگيرد. زيرا وقتي مرد غير قابل اعتماد باشد چنان همسرش را خسته و کلافه مي کند که دختر ناگزير به طلاق شود.
اما تعهدات اخلاقي، رعايت موازين اسلامي، اصالت خانواده و اخلاق و رفتار و ايمان و تقواي دو طرف بهترين پشتوانه براي بقاي خانواده است.
امام حسن(ع) مي فرمايند: دخترت را به مردي با تقوا شوهر بده زيرا اگر دختر تو را دوست داشته باشد گرامي اش مي دارد و اگر دوستش نداشته باشد به وي ستم نمي کند.
ازدواج معامله و خريد و فروش و اجاره دادن نيست، زندگي دو انسان است ، يک پيوند انساني است و ربطي به مسائل مادي ندارد. درست است که دين مهريه را تعيين کرده ولي به کم بودن آن تأکيد دارد. اگر کسي براي دختر خود اهميت قائل است يا دختري براي خود ارزش قائل است راهش اين نيست که بگويد بايد مهريه ما را زياد کنيد. مهريه هرچقدر کم باشد جنبه انساني اين پيوند بيشتر است.
نه افراط و نه تفريط
هيچ پولي يا هيچ ثروتي معادل يک انسان نمي شود. نه هيچ مهريه اي مي تواند قيمت يک سرانگشت يک زن مسلمان باشد. ونه هيچ درآمدي براي يک مرد يا زن مي تواند معادل با شخصيت او باشد.کساني که مهريه هاي دخترانشان را براي احترام به او بالا مي برند اشتباه مي کنند. اين احترام نيست، بي احترامي است.
براي اين که با بالا بردن مهريه شما جنس اين معامله ي انساني را، يعني يکي از طرفين را تنزل مي دهيد به حد يک کالا و متاع . اما بايد حالت اعتدال را رعايت نمود. براي اعتدال نمي شود مقدار معيني تعريف کرد.
مقام معظم رهبري در اين راستا مي فرمايند: «رعايت اعتدالي؛ نه افراط ، نه تفريط... بعضي فکر مي کنند مهريه دختر خود را هر چه بالاتر بگيرند ارزش او را بالاتر برده اند. آخر هم مي گويند. در زمان ما رسم اين است که فلان مقدار کمتر، کسر شأن است! الان عرف جامعه اين است!
اين اشتباه است. چرا که شرايط را براي خانواده ها و جوانان مجرد ديگر سخت مي کنند.»
گفته مي شود در صدر اسلام پيامبر (صلي اله عليه وآله) مهريه زني را آموختن قرآن قرار دادند که اين خود نشان دهنده ي عظمتي است که اسلام براي شخصيت يک زن قائل شده است. لکن پذيرش چنين مهريه هايي، ظرفيت زوجين و اطرافيان آنان را مي طلبد.
دختري که پدرش تاجر بود بين آسيا، لبنان و ژاپن، خانه شان چيزي از قصرکم نداشت. دختري که پسرها حسرت ماشينش را مي خوردند، حتماً بايد مهريه اش جالب باشد، مهريه ام قرآن کريم بود و تعهد از داماد که مرا در راه تکامل و اهل بيت(عليه السلام) و اسلام هدايت کند. اولين عقد در شهر صور بود که چنين مهريه اي داشت. (خاطرات همسر شهيد دکتر چمران)
عوامل بالا رفتن ميزان مهريه:
چشم و هم چشمي: امروز در جامعه ي ما مهريه جنبه ي چشم و هم چشمي و فخر فروشي پيدا کرده است. گاهي شنيده مي شود مي گويند. ما دخترمان فلان هنر و يا فلان مدرک را دارد. پس مهريه را فلان تعداد سکه بگيريد. يا شنيده مي شود مي گويند: خانواده ي فلاني که وضع مالي آن ها از وضعيت مالي ما کم تر بود و پايين تر از ما بودند، آن قدر مهريه گرفتند ، ما که کم تر از آنها نيستيم.
مگر دختر ما چه چيزي از ديگران کم دارد....!
پس مبلغ بايد بيش تر باشد. دراين تفکر مهريه همچون نرخ دختر تلقي مي شود. مي گويند چون اين دختر ليسانسه است بايد مهريه اش بيشتر باشد! کدام دختري راضي است که با اين عنوان قباله اش را امضاء کند؟آيا مي شود قيمت براي دختر تعيين کرد؟
آيا مي شود گفت يک دختر چند ميليون قيمت دارد؟
خداوند مي فرمايد: «ان الله اشتري من المؤمنين انفسهم و اموالهم بان لهم الجنه...»
فقط خداوند توان خريداري بنده اش را دارد.
دختر خانم بايد بگويد من خودم را به هيچ چيز نمي فروشم ، حتي به عنوان مهر.
افزايش محبت: چرا بعضي ها فکر مي کنند مهريه ي بالا محبت و خوشبختي مي آورد؟ هيچ کس با مهريه ي بالا خوشبخت نشده است. اين هايي که خيال مي کنند اگر مهريه کم باشد ازدواج دخترشان متزلزل خواهد شد، اشتباه مي کنند .ازدواج اگر با محبت باشد، با وضعيت درست باشد، با مهريه کم هم خراب نمي شود. ولي اگر برمبناي خباثت ، زرنگي، کلاهبرداري، فريب و اين چيزها بود، مهريه هر چقدر هم زياد باشد، مرد اگر مرد زندگي نباشد کاري خواهد کرد که بتواند از زير بار پرداخت اين مهريه هم فرار کند.
مهريه سنگين ، مهر و محبت نمي آورد.(مقام معظم رهبري)
اعتماد کاذب: يکي ديگر از علل افزايش مهريه ها ، سهل انگاري و تنبلي در تحقيق است. وقتي خانواده ي دختر ، شناختي از پسر ندارند، مهريه را سنگين مي گيرند تا ضعف خود را در تحقيق و شناخت به داماد جبران کنند! تا اگر داماد فرد شايسته اي از آب درنيايد و مشکلي پيش آمد که کار به طلاق رسيد، دخترشان را به دليل عدم توانايي پرداخت مهريه طلاق ندهد و با او زندگي کند.
بايد بدانيم مهريه سنگين نمي تواند اعتماد آور باشد. و مانع از جدايي باشد، زيرا متاسفانه وقتي پسر غير قابل تحمل باشد، چنان همسرش را خسته و کلافه مي کند که دختر ناگزير به طلاق مي شود.
مهرم حلال؛ جانم آزاد
چنان که آمار طلاق هايي که انجام مي شود بيش تر از جانب دختران تقاضا مي شود. چون اگر پسر خواست طلاق بدهد، ناگزير است تمام مهريه را بپردازد ولي دختر اگر خواست طلاق بگيرد، ناگزير است مهريه اش را ببخشد و مرد آن چنان عرصه را بر دختر تنگ مي کند که او مجبور به درخواست طلاق مي شود.
هيچ مهريه ي سنگين مانع از طلاق نشده است و نمي شود!
* قابل توجه آقايان!
آقايان در تعيين مهريه ي همسرشان بايد دقت کنند. مهريه را درحدي که مي توانند بپردازند، تعيين کنند .اگر مي گويند آن ها به من فشار آوردند که مهريه اي زياد را امضاء کنم. اکنون که امضاء کرده ايد اگر قصد پرداخت نداشته باشيد، طبق روايات دزد هستيد، زيرا در روايات آمده است: يک دسته از دزدان کساني هستند که مهريه شان را نمي پردازند.
بنابراين فراموش نکنيم مهريه جاي اعتماد را نمي گيرد.
* قابل توجه خانم ها!
از طرف ديگر، مردي که به خاطر ترس از مهريه با زنش زندگي مي کند، اين فرد، شوهر خوب نمي شود. اين فرد بلاي جان است. هر وقت در خانه نباشد، زن راحت تر است.
زن، مردي را مي خواهد که براساس عشق و علاقه با او زندگي کند. حال اگر پدر دختر بگويد: من براي تو تعيين کرده ام که اين مرد جرأت نکند به تو پرخاشگري کند و دختر به جاي اين که از وسيله ي عاطفه و عشق در زندگي بهره گيرد از تهديد اجراي مهريه استفاده کند، به همين مقدار در زندگي ضربه مي بيند.
* مدعوين نابخرد:
اگر خانواده ها در مجلس مهريه برون از بزرگان و به اصطلاح ريش سفيدهاي فاميل دعوت مي کنند و اين مدعوين در تعيين مهريه نقش به سزايي دارند. پس بايد توجه کرد چه کساني را دعوت مي کنيم زيرا گاهي حاضرين با طبل هاي خودخواهانه و نظرات اشتباه خود، باعث بالا رفتن مهريه و يا برهم زدن يک ازدواج مي گردند. پس بهتر است ابتدا نظرات خانواده ها در مورد نوع و ميزان مهريه به يکديگر نزديک گردد و سپس مجلس رسمي مهربرون تشکيل گردد تا طرفين با آمادگي بيشتري حضور يابند.
مجلس مهربرون از زيبا ترين و به يادماندني ترين خاطرات مشترک ماست، پس با جدال هاي خودخواهانه به راحتي اين خاطره را زشت نکنيم.
مهر سنگين ، مهر و محبت نمي آورد...!
جواني قصد پرداخت مهريه را دارد که با عشق پاي برگه ي مهريه ي سبک را امضائ کند و با محبت آن را پرداخت کند.
/1005
/1002
جذب خبرنگار افتخاري
