یکی از تیتر های چند روز اخیر روزنامه ها و سوژه داغ شبکه های اجتماعی، این تیتر بود «کشف حجاب نمی کنم» این تیتر برگرفته از تصمیم خانم فرنوش شیخی، والیبالیست ایرانی است که در بلژیک به خاطر حفظ حجاب قراردادش را با یکی از تیم های والیبال آن کشور کنسل کرد.
راسخون : یکی از تیتر های چند روز اخیر روزنامه ها و سوژه داغ شبکه های اجتماعی، این تیتر بود «کشف حجاب نمی کنم» این تیتر برگرفته از تصمیم خانم فرنوش شیخی، والیبالیست ایرانی است که در بلژیک به خاطر حفظ حجاب قراردادش را با یکی از تیم های والیبال آن کشور کنسل کرد. البته این خبری تازه نیست و بیشتر بازیگر سریال معمای شاه خانم آرام جعفری هم گفته بود راضی به کشف حجاب نیست و حاضر نیست برای بیکاری به رسانه های بیگانه بپیوندد.
البته در مقابل در یک مصاحبه غیر رسمی دیده بودم که نیمی از خانمها در پاسخ به این سوال اگر حجاب اجباری نباشد چه پوششی را اختیار می کنید، گفتند: حداقل بدون روسری بیرون میاییم. در این تضاد و خبرهای متفاوت یک دختر نوجوان و یا یک تازه مسلمان چه برداشتی از چیستی حجاب یا تعریف مسلمانی دارد؟ تحلیلش از رفتار جامعه اسلامی چیست؟ به چند سوال در اثر برخورد با این تناقضات پاسخ می دهیم تا درست و غلط بودن این رفتار ها مشخص شود.
1- آیا حجاب از واجبات دین است؟
اینکه حجاب جزو ضروریات دین است یا نه منوط به تعریف واژه «ضروری دین» است. در برخی از کتب علمی ضروری دین چنین تعریف شده است: «منظور از ضروری دین چیزی است که جزء دین بودنش نیازی به استدلال و دقت نظر نداشته باشد و جزء دین بودنش را هر مسلمانی می‌داند مگر تازه مسلمانی که آگاهی و اطلاع به احکام و عقائد اسلامی نداشته باشد یا در منطقه‌ای باشد که دور از شهرهای اسلامی است و با مسلمانان رفت‌وآمد و معاشرت ندارد.»[1] خداوند هم برای تبیین این ضرورت در قرآن می فرماید: «وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی جُیُوبِهِنَّ: بر زنان واجب است خمارهای خود را بر سینههای خویشتن بیفکنند». [2] و این وجوب از کلمه «لیضربن» استفاده میشود که صیغه امر غایب و صیغه امر دلالت بر وجوب دارد. آری با توجه به معنای کلمه خمر، که در آیه مورد بحث است؛ تردیدی نیست که حجاب در اسلام واجب و لازم است. حکم شرعی مراجع هم در تایید مباحث ذکر شده است:
امام خامنه‌ای:«اصل حجاب ضروری دین محسوب است، ولی بعضی فروع آن ممکن است ضروری نباشد و بی‌اعتنایی به اصل حجاب و عدم رعایت آن معصیت و گناه است.»[3]
2- آیا بدون حجاب می شود مسلمان بود
امروزه متاسفانه شاهد این مدعا از بسیاری از خانمها هستیم که می گویند، ما بدون حجاب مسلمان هستیم و با این حکم خدا یا شما سرمان جمع نمی شود و عیسی به دین خود و موسی به دین خود و ... . این ادبیات را ما در بحث خمس و دیگر واجباتی که مشقّت دارد یا خلاف ذائقه فرد باشد می بینیم و می شنویم، اما آیا برداشت اینها درست است؟ افرادی هم بودند که خدای موسی را قبول داشتند به خدای پیامبر خاتم ایمان نمی آوردند و لذا خداوند به آنها فرموده است: «نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَکْفُرُ بِبَعْض» [4] یعنی این درست نیست به بعضی از دستورات خدا ایمان بیاوریم و بعضی دیگر را نفی کنیم. خلاصه که این ادبیات بشدّت غیر عالمانه و دور از تفکر و اندیشه است و نمی شود با این سبک دینداری به جایگاه خلیفته الّهی رسید.
داستان دین مانند یه پازل است که تا تمام تکّه ها در کنار هم قرار نگیرند، نمی شود تصویر درستی از دین بدست آورد و تمام دستورات در کنار هم باعث تشکیل یک الگو و راهنما برای هدایت بشر است.
3- آینده این نوع دینداری چیست؟
قطعا افرادی را می شناسیم که انسان های خوب و با اخلاق و دور از گناه هستند ولی در انجام یک واجب تعلل و شک دارند و معمولا غیرعامدانه یک واجب را ترک کرده اند، ولی به قول بعضی ها از خیلی متشرعین مومن تر و ارتباطشان با خدا بسیار خوب است. قطعا فردی با این روحیات به انجام آن واجب هم توفیق پیدا می کند همانطور که در طور تاریخ افردی مانند فضیل بودند که با شنیدن یک آیه، مسیر زندگی آنها تغییر کرد و جزو شاگرد اول های دین شدند و برعکس هم افرادی بودند که با داشتن یک رزیله اخلاقی، با اینکه امام معصوم را درک کرده بودند، نتوانستند عاقبت بخیر شوند.
ما در جایگاه قضاوت آینده این افراد نیستیم و باید به فکر فردای خودمان باشیم اما این دلیل بر تایید این تیپ دین داری نمی شود و همانطور که در مثال پازل عرض کردم، باید دنبال کامل کردن این دستورات برای رسیدن به شکل صحیح دین داری باشیم تا خدای ناکرده مصداق این کلام امام حسین(ع) قرار نگیریم و نون را به نرخ روز نخوریم، زیرا حضرت فرمودند: «اِنَّ النّاسَ عَبیدُ الدُّنْیا وَ الدِّینُ لَعْقٌ عَلى اَلْسِنَتِهِمْ یَحوطونَهُ ما دَرَّتْ مَعائِشُهُمْ فَاِذا مُحِّصوا بِالْبَلاءِ قَلَّ الدَّیّانونَ؛ به راستى که مردم بنده دنیا هستند و دین لقلقه زبان آنهاست، تا جایى که دین وسیله زندگى آنهاست، دین دارند و چون در معرض امتحان قرار گیرند، دینداران کم مى‌شوند.»[5]
نتیجه: وقتی حجاب از واجبات شد و بدون یک دستور نمی شود به عمق حقیقت بندگی و مسلمانی رسید، پس باید این سبک دین داری اصلاح شود و بینندگان این رفتار ها هم نباید در انتخاب الگو اشتباه کنند و هر مسلمانی به دید یک الگوی کامل باور کنند، زیرا افراد ملاک مسلمانی و اسلام نیستند و باید حساب دین را از دین داران جدا کنیم.
جمعیت کفر از پریشانی ماست
آبادی بتخانه ز ویرانی ماست
اسلام به ذات خود ندارد عیبی
هرعیب که هست از مسلمانی ماست
پی نوشت:
[1]. القواعد الفقهیه، حسن بجنوردی، مکتبه الآداب، نجف، ج 5، ص 312.
[2]. سوره نور: 24، آیه 31.
[3]. به نقل از «مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید» ج 1 و 2؛ تهیه و تنظیم، سیدمحسن محمودی.
[4]. سوره نساء: 4، آیه 150.
[5]. ابن شعبه حرّانی، تحف العقول، ص245.
/2759/
