پرسش :
مقصود از شروط ضمن عقد چيست و چه چيزهايى را مىتوان در ضمن عقد، شرط كرد؟
پاسخ :
شروط ضمن عقد، شروطى است كه حين جارى شدن عقد، در عقدنامه گنجانده مىشود و اگر عروس و داماد امضا كنند، الزامآور است.
طبق ماده 1119 قانون مدنى ايران، دو طرف عقد ازدواج مىتوانند هر شرطى را براى ازدواج قرار دهند؛ به شرط آن كه مخالف مقتضاى عقد نباشد؛ ) سيد حسن امامى، حقوق مدنى، ج 4، ص 438. به طور مثال زن مىتواند بگويد: با اين شرط ازدواج مىكنم كه با من رابطه زناشويى برقرار نكنى؛ زيرا اين رابطه مقتضاى عقد است.
افزون بر اين شرط كه در قانون مدنى آمده، توجه داشته باشيد كه خلاف شرع نباشد؛ مثل اين كه زن بگويد: با تو ازدواج مىكنم به اين شرط كه نماز نخوانى يا مرد بگويد: به اين شرط با تو ازدواج مىكنم كه حجاب نداشته باشى، و امكان عملى شدن شرطها نيز وجود داشته باشد؛ مثل اين كه نگويد: با اين شرط با تو ازدواج مىكنم كه قد خود را بلند يا كوتاه كنى يا در يك روز، يك كتاب تخصصى هزار صفحهاى را بنويسى و...
مواردى كه مىشود شروط ضمن عقد قرار داد، انتخاب شهر محل سكونت، محل سكونت مستقل، اشتغال، تحصيل و چيزهايى از اين قبيل است.
توجه داشته باشيد كه اگر شرطى را پذيرفتيد، حتما به آن عمل كنيد؛ زيرا رسول خدا )صلى الله عليه وآله( بر وفا كردن به عهد تأكيد فرموده است:
المؤمنون عند شروطهم. ) شيخ طوسى، تهذيب، ج 7، ص 371
مؤمنان به شرطهايشان عمل مىكنند.
اين نكته را هم در نظر بگيريد كه ممكن است اين شروط عملى نشود؛ پس اگر شرطى برايتان بسيار مهم است به گونهاى كه بدون آن نمىتوانيد به زندگى مشترك ادامه دهيد، آن را نپذيريد.
برخى به اميد عملى شدن شرطى چون ادامه تحصيل يا اشتغال يا بدان اميد كه بعد بتوانند همسرشان را راضى كنند، به ازدواج تن مىدهند و بعد كه شرط عملى نمىشود، دچار افسردگىهاى حاد مىشوند و زندگى برايشان لذتى نخواهد داشت.
شروط ضمن عقد، شروطى است كه حين جارى شدن عقد، در عقدنامه گنجانده مىشود و اگر عروس و داماد امضا كنند، الزامآور است.
طبق ماده 1119 قانون مدنى ايران، دو طرف عقد ازدواج مىتوانند هر شرطى را براى ازدواج قرار دهند؛ به شرط آن كه مخالف مقتضاى عقد نباشد؛ ) سيد حسن امامى، حقوق مدنى، ج 4، ص 438. به طور مثال زن مىتواند بگويد: با اين شرط ازدواج مىكنم كه با من رابطه زناشويى برقرار نكنى؛ زيرا اين رابطه مقتضاى عقد است.
افزون بر اين شرط كه در قانون مدنى آمده، توجه داشته باشيد كه خلاف شرع نباشد؛ مثل اين كه زن بگويد: با تو ازدواج مىكنم به اين شرط كه نماز نخوانى يا مرد بگويد: به اين شرط با تو ازدواج مىكنم كه حجاب نداشته باشى، و امكان عملى شدن شرطها نيز وجود داشته باشد؛ مثل اين كه نگويد: با اين شرط با تو ازدواج مىكنم كه قد خود را بلند يا كوتاه كنى يا در يك روز، يك كتاب تخصصى هزار صفحهاى را بنويسى و...
مواردى كه مىشود شروط ضمن عقد قرار داد، انتخاب شهر محل سكونت، محل سكونت مستقل، اشتغال، تحصيل و چيزهايى از اين قبيل است.
توجه داشته باشيد كه اگر شرطى را پذيرفتيد، حتما به آن عمل كنيد؛ زيرا رسول خدا )صلى الله عليه وآله( بر وفا كردن به عهد تأكيد فرموده است:
المؤمنون عند شروطهم. ) شيخ طوسى، تهذيب، ج 7، ص 371
مؤمنان به شرطهايشان عمل مىكنند.
اين نكته را هم در نظر بگيريد كه ممكن است اين شروط عملى نشود؛ پس اگر شرطى برايتان بسيار مهم است به گونهاى كه بدون آن نمىتوانيد به زندگى مشترك ادامه دهيد، آن را نپذيريد.
برخى به اميد عملى شدن شرطى چون ادامه تحصيل يا اشتغال يا بدان اميد كه بعد بتوانند همسرشان را راضى كنند، به ازدواج تن مىدهند و بعد كه شرط عملى نمىشود، دچار افسردگىهاى حاد مىشوند و زندگى برايشان لذتى نخواهد داشت.
