پرسش :
آيا استخاره با فال فرق دارد ؟در مفاتيح الچنان شيخ عباس قمي استخاره و تفال با قرآن آمده است ،در كتاب حديث تربيت كودك از سخنان چهارده معصوم (علیهم السلام) از رسول اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده است كه اگر كسي به علت فال بد از تصميم عاقلانه كه گرفته است منصرف شود با اين عمل به خداوند شرك ورزيده است .لطفا در اين مورد اينچانب را ياري نماييد؟
پاسخ :
استخاره با تفائل فرق دارد، طبق روايات وارده از معصومين (ع ) استخاره معمولا" با قرآن و تسبيح انجام مي گيرد، ولي در تفائل بيشتر كتاب هاي عرفاني و ذوقي مثل ديوان حافظ مطرح است و از طرفي در استخاره طلب خير دنيا و آخرت است از خداي سبحان ، بدين معنا كه كسي كه استخاره مي كند تنها خير دنيا را در نظر نمي گيرد بلكه خير دنيا و آخرت را توائمان در نظر مي گيرد، بنابراين چه بسا كسي استخاره مي كند واستخاره بد مي آيد و شخص به آن توجه نمي كند و خير دنيايي را مي بيند ولي در باطن امر ضرر اخروي مي باشد. در روايات نيز آمده است كه شخصي كه مي خواست به تجارت برود از امام صادق (ع ) طلب استخاره كرد. امام (ع ) در جواب فرمودند كه خير نيست . آن شخص توجهي به استخاره نكرد و به دنبال تجارت رفت . بعد از آمدن از سفر تجارت خدمت امام (ع ) رسيد و سودي كه در تجارت برده بود به امام (ع ) گزارش داد. امام (ع ) فرمود: در اين سفر شما ضرر كرده ايد تا سود، چون كه نماز صبح شما در سفر قضا شده است ، لذا مي بينيم كه در استخاره خير دنيا و آخرت هر دو منظور است . عكس قضيه نيز صادق است مانند جايي كه انسان استخاره مي كند خوب مي آيد ولي در ظاهر امر ضرر مي كند ولي باطن امر خير است و اين ناظر به جهت اخروي قضيه مي باشد و نكته ديگر اين كه ، استخاره الزام آور نيست ولي بهتر است بعد از استخاره كردن به آن عمل كند. اما در مورد تفائل بايد گفت : اولا"، به قرآن تفائل نمي زنند. ثانيا"، در روايات اسلامي از فال نيك نهي نشده است ؛ اما فال بد به شدت محكوم گرديده است ، در حديث معروفي از پيامبر اسلام (ص ) نقل شده ((تفائلوا بالخير تجدوه ؛ كارها را به فال نيك بگيريد (و اميدوار باشيد) تا به آن برسيد)) جنبه اثباتي اين موضوع منعكس است . اما در مورد فال بد كه عرب آن را ((تطير)) و ((طير)) مي نامد؛ در قرآن مجيد و روايات اسلامي شديدا" مذمت شده است . در سوره يس آيه 19 و سوره نمل ، آيه 47 و اعراف آيه 131 از فال بد زدن مذمت و نكوهش شده است و در حديثي نيز رسول اكرم (ص ) فرموده است ((الطيره شرك ؛ فال بد زدن (و آن را موئثر در سرنوشت آدمي دانستن ) يك نوع شرك به خدا است ))، (الميزان ، ذيل آيه مورد بحث ).
www.eporsesh.com
استخاره با تفائل فرق دارد، طبق روايات وارده از معصومين (ع ) استخاره معمولا" با قرآن و تسبيح انجام مي گيرد، ولي در تفائل بيشتر كتاب هاي عرفاني و ذوقي مثل ديوان حافظ مطرح است و از طرفي در استخاره طلب خير دنيا و آخرت است از خداي سبحان ، بدين معنا كه كسي كه استخاره مي كند تنها خير دنيا را در نظر نمي گيرد بلكه خير دنيا و آخرت را توائمان در نظر مي گيرد، بنابراين چه بسا كسي استخاره مي كند واستخاره بد مي آيد و شخص به آن توجه نمي كند و خير دنيايي را مي بيند ولي در باطن امر ضرر اخروي مي باشد. در روايات نيز آمده است كه شخصي كه مي خواست به تجارت برود از امام صادق (ع ) طلب استخاره كرد. امام (ع ) در جواب فرمودند كه خير نيست . آن شخص توجهي به استخاره نكرد و به دنبال تجارت رفت . بعد از آمدن از سفر تجارت خدمت امام (ع ) رسيد و سودي كه در تجارت برده بود به امام (ع ) گزارش داد. امام (ع ) فرمود: در اين سفر شما ضرر كرده ايد تا سود، چون كه نماز صبح شما در سفر قضا شده است ، لذا مي بينيم كه در استخاره خير دنيا و آخرت هر دو منظور است . عكس قضيه نيز صادق است مانند جايي كه انسان استخاره مي كند خوب مي آيد ولي در ظاهر امر ضرر مي كند ولي باطن امر خير است و اين ناظر به جهت اخروي قضيه مي باشد و نكته ديگر اين كه ، استخاره الزام آور نيست ولي بهتر است بعد از استخاره كردن به آن عمل كند. اما در مورد تفائل بايد گفت : اولا"، به قرآن تفائل نمي زنند. ثانيا"، در روايات اسلامي از فال نيك نهي نشده است ؛ اما فال بد به شدت محكوم گرديده است ، در حديث معروفي از پيامبر اسلام (ص ) نقل شده ((تفائلوا بالخير تجدوه ؛ كارها را به فال نيك بگيريد (و اميدوار باشيد) تا به آن برسيد)) جنبه اثباتي اين موضوع منعكس است . اما در مورد فال بد كه عرب آن را ((تطير)) و ((طير)) مي نامد؛ در قرآن مجيد و روايات اسلامي شديدا" مذمت شده است . در سوره يس آيه 19 و سوره نمل ، آيه 47 و اعراف آيه 131 از فال بد زدن مذمت و نكوهش شده است و در حديثي نيز رسول اكرم (ص ) فرموده است ((الطيره شرك ؛ فال بد زدن (و آن را موئثر در سرنوشت آدمي دانستن ) يك نوع شرك به خدا است ))، (الميزان ، ذيل آيه مورد بحث ).
www.eporsesh.com