پرسش :
اگر زن و شوهر قصد دارند بچه‌دار شوند ولي چند ماه جماع كردند و بچه‌دار نشدند چه بايد بكنند؟ چه دعاهايي در اين مواقع بايد خواند و چه اعمالي را بايد رعايت كرد؟
پاسخ :
ائمه اطهار ـ عليهم السّلام ـ پيروان خود را در امور بهداشت جسم و روان راهنمايي مي‌فرمودند كه اولاً از توكل و تكيه بر خداوند غافل نباشند و از او كه طبيب و خالق ماست درمان دردهاي ظاهر و باطن خود را طلب نمايند؛ «يا مَن اسمهُ دواءٌ و ذكرهُ شفاءٌ؛[1] اي خدايي كه نام نيكويت دواست و يادت شفاست.» دوم اينكه خداوند از ما بندگان خود خواسته كه از مسير اسباب و مسبّبات طبيعي همراه با توكل به خدا براي حل مشكلات كمك بگيريم كه رجوع به پزشك متخصص مورد تأييد شرع[2] و عقل است چه بهتر است انسان براي كارهاي خود سهمي براي مشورت و استفاده از نظر افراد با تجربه و عالم باز كند. با توجه به پرسش شما معلوم است كه به مشاوره (پزشكي، تغذيه، روان شناسي و ديني و...) اهميت مي‌دهيد. اين كار بسيار مفيد است كه انسانهاي فهميده از آن در زندگي خود استفاده مي‌كنند. توصيه مي‌شود به يك پزشك متخصص بسيار مجرّب رجوع كنيد و با بيان سؤال خود از او راهنمايي‌ها و پيشگيري‌هاي بهداشتي (جسم و روان)مفيد بخواهيد. البته شما زمان ازدواج و سن خود رامطرح نكرده‌ايد، امّا اگر تازه ازدواج كرده‌ايد اين تأخير چند ماه اغلب طبيعي است. از قسمتي از پرسش شما استفاده مي‌شود كه خواستار رعايت مسائل ديني و شرعي براي بچه‌دار شدن هستيد. و اين همان قدم اول و صحيحي است كه اسلام عزيز از والدين براي تربيت فرزند از والدين خواسته است و با دستورات دقيق آنها را راهنمايي فرموده است. مثل لقمه حلال خوردن والدين (از پولي كه خمس و زكات آن پرداخت نشده غذا نخوريد، چرا كه انعقاد نطفه حاصل همين لقمه‌هاي غذاست). آرامش روحي، دعاهاي مختلف، رعايت زمان‌هاي مخصوص براي مقاربت (براي بچه‌دار شدن). البته شما مي‌توانيد براي آگاهي بيشتر از اعمال آن به كتاب شريف حلية المتقين نوشته علامه محمدباقر مجلسي (ره) رجوع فرماييد.
دعا: دعا و نيايش در زندگي انسان و آرامش روحي و رهايي انسان از بيماريهاي رواني بسيار مؤثر است. در دستورات ديني ما بسيار توصيه به دعا شده است. در روايت داريم دعا قضاء و بلاي حتمي را دفع مي‌كند،[3] دعا باعث شفاي بيماري مي‌گردد[4] و نيز داريم كه قبل از اينكه دچار گرفتاري و بلا شويد با دعا و خدا مأنوس باشيد كه هنگام مشكلات صدايتان براي ملائك آشنا باشد.[5] يكي از مسائلي كه انسان واقعاً در آن محتاج دعاست، بحث اولاد سالم، با ايمان و صالح است. در قرآن شريف مي‌خوانيم ك دو پيغمبر ـ حضرت زكريا و حضرت ابراهيم ـ در سنّ پيري به خدا التماس كردند و از پروردگار قادرشان خواستند كه به آنها اولاد خوب عطا فرمايدو خداوند به آنها كه زناني نازا داشتند فرزند عطا فرمود.[6] البته دعا كردن شرايطي دارد از جمله وضو داشتن، معطر بودن هنگام دعا، صدقه دادن به فقرا، خواسته حرام نخواستن، رو به قبله نشستن، با اخلاص از خدا خواستن، حضور قلب، اصرار و پافشاري در دعا، اعتراف به گناهان قبل از دعا، اجتماع در دعا (گروهي يك جا جمع شوند، بهتر است 40 نفر باشد و يك چيز از خدا بخواهند). بلند كردن دست‌ها، التماس دعا از برادران ديني مؤمن، نام بردن حاجت بر زبان، صلوات در ابتدا و آخر دعا بر محمد و آل محمد، دعا براي برادران ديني، گفتن بسم الله و حمد و ستايش خدا اول خواسته‌ها، ختم دعا به آمين، بَريّ الذمّه بودن (حقي از ديگران نزد شما نباشد)، دعا در زمان‌هاي بافضيلت (شب و روز جمعه و آخرين ساعات آن روز، تمام شب و روز ماه مبارك رمضان، شب و روز عرفه، هنگام غروب خورشيد و نيز هنگام طلوع فجر تا طلوع خوشيد، هنگام اذان و...) و مكان‌هاي بافضيلت (مساجد، مسجد النبي، مسجد جمكران، مزار شريف پيامبران و ائمه معصومين و امامزاده‌ها ـ عليهم السّلام ـ و ...).[7] البته گاهي خداوند از روي حكمت و صلاحي كه مي‌بيند دعاي بندة خود را سريع مستجاب نمي‌كند و آن به خاطر خير وصلاح بندة خود است. در روايت داريم خداوند در قيامت پاداشي به بندة خود مي‌دهد كه در دنيا صلاح او نبود، آن گاه آن شخص با تعجب به بزرگي و عظمت آن پاداش خيره مي‌شود و مي‌گويد اگر مي‌دانستم كه چنين ثواب و پاداشي نصيبم مي‌شد، هيچ وقت در دنيا التماس نمي‌كردم كه دعايم در دنيا مستجاب شود تا از ثواب غيرقابل وصف آن در آخرت بهره‌مند شوم[8]. نكته ديگر در مورد دعا اينكه بنده بايد به خداي خود خوش گمان باشد و با اميد تمام از رحمت واسعة او طلب و خواسته خودش را بخواهد.
دعا براي طلب فرزند[9]
1. ربِّ لا تَذرْني فَرْداً و انتَ خيرُ الوارِثينَ واجْعَلْ لي مِن لدُنك وَليّاً يرثُني في حيوتي و يستغفِرلي بعدَ وفاتي و اجعلهُ سويّاً و لا تجعَل للشيطانِ فيه نصيباً اللهم اِنّي استغفرُكَ و اتوبُ اليكَ انّك انتَ التّوابُ الرّحيم؛ اين دعا از امام سجاد ـ عليه السّلام ـ نقل شده است.
2. ربّ هَب لي من لدنك ذرّيّةً طيّبةً اِنّك سميع الدعا؛ از امام جعفر صادق ـ عليه السّلام ـ نقل شد كه در حال سجده اين ذكر گفته شود.
3. هر صبح و شام هفتاد مرتبه سبحان الله و هفتاد مرتبه استغفرالله بگويند.
الهي:
اي باخبر از نيـاز و رازم برخاك درت ســر نيازم
من غير تو دلبـري ندارم جز مـهر تو يـاوري ندارم
(مناجات عارفان، حسين انصاريان)
[1] . دعاي كميل.
[2] . طب النبي و طب الصادق، نوشته ابوالعباس مستغفري و محمد خليلي، انتشارات مؤمنين، ص 31.
[3] . ميزان الحكمه، بحث دعا.
[4] . همان.
[5] . همان.
[6] . اين بحث را مي‌توانيد در سورة مريم، آيه‌هاي 1 ـ 5، و سورة ذاريات، آيه‌هاي 27 ـ 29 ببينيد.
[7] . چشمه رستگاري، عبدالباسط شهيب زادگان، قم: انتشارات افق فردا، 1381، ص 8 ـ 21، با تلخيص.
[8] . وسايل الشيعه، بحث دعا، ج اول.
[9] . چشمه رستگاري، ص 171.
( اندیشه قم )
ائمه اطهار ـ عليهم السّلام ـ پيروان خود را در امور بهداشت جسم و روان راهنمايي مي‌فرمودند كه اولاً از توكل و تكيه بر خداوند غافل نباشند و از او كه طبيب و خالق ماست درمان دردهاي ظاهر و باطن خود را طلب نمايند؛ «يا مَن اسمهُ دواءٌ و ذكرهُ شفاءٌ؛[1] اي خدايي كه نام نيكويت دواست و يادت شفاست.» دوم اينكه خداوند از ما بندگان خود خواسته كه از مسير اسباب و مسبّبات طبيعي همراه با توكل به خدا براي حل مشكلات كمك بگيريم كه رجوع به پزشك متخصص مورد تأييد شرع[2] و عقل است چه بهتر است انسان براي كارهاي خود سهمي براي مشورت و استفاده از نظر افراد با تجربه و عالم باز كند. با توجه به پرسش شما معلوم است كه به مشاوره (پزشكي، تغذيه، روان شناسي و ديني و...) اهميت مي‌دهيد. اين كار بسيار مفيد است كه انسانهاي فهميده از آن در زندگي خود استفاده مي‌كنند. توصيه مي‌شود به يك پزشك متخصص بسيار مجرّب رجوع كنيد و با بيان سؤال خود از او راهنمايي‌ها و پيشگيري‌هاي بهداشتي (جسم و روان)مفيد بخواهيد. البته شما زمان ازدواج و سن خود رامطرح نكرده‌ايد، امّا اگر تازه ازدواج كرده‌ايد اين تأخير چند ماه اغلب طبيعي است. از قسمتي از پرسش شما استفاده مي‌شود كه خواستار رعايت مسائل ديني و شرعي براي بچه‌دار شدن هستيد. و اين همان قدم اول و صحيحي است كه اسلام عزيز از والدين براي تربيت فرزند از والدين خواسته است و با دستورات دقيق آنها را راهنمايي فرموده است. مثل لقمه حلال خوردن والدين (از پولي كه خمس و زكات آن پرداخت نشده غذا نخوريد، چرا كه انعقاد نطفه حاصل همين لقمه‌هاي غذاست). آرامش روحي، دعاهاي مختلف، رعايت زمان‌هاي مخصوص براي مقاربت (براي بچه‌دار شدن). البته شما مي‌توانيد براي آگاهي بيشتر از اعمال آن به كتاب شريف حلية المتقين نوشته علامه محمدباقر مجلسي (ره) رجوع فرماييد.
دعا: دعا و نيايش در زندگي انسان و آرامش روحي و رهايي انسان از بيماريهاي رواني بسيار مؤثر است. در دستورات ديني ما بسيار توصيه به دعا شده است. در روايت داريم دعا قضاء و بلاي حتمي را دفع مي‌كند،[3] دعا باعث شفاي بيماري مي‌گردد[4] و نيز داريم كه قبل از اينكه دچار گرفتاري و بلا شويد با دعا و خدا مأنوس باشيد كه هنگام مشكلات صدايتان براي ملائك آشنا باشد.[5] يكي از مسائلي كه انسان واقعاً در آن محتاج دعاست، بحث اولاد سالم، با ايمان و صالح است. در قرآن شريف مي‌خوانيم ك دو پيغمبر ـ حضرت زكريا و حضرت ابراهيم ـ در سنّ پيري به خدا التماس كردند و از پروردگار قادرشان خواستند كه به آنها اولاد خوب عطا فرمايدو خداوند به آنها كه زناني نازا داشتند فرزند عطا فرمود.[6] البته دعا كردن شرايطي دارد از جمله وضو داشتن، معطر بودن هنگام دعا، صدقه دادن به فقرا، خواسته حرام نخواستن، رو به قبله نشستن، با اخلاص از خدا خواستن، حضور قلب، اصرار و پافشاري در دعا، اعتراف به گناهان قبل از دعا، اجتماع در دعا (گروهي يك جا جمع شوند، بهتر است 40 نفر باشد و يك چيز از خدا بخواهند). بلند كردن دست‌ها، التماس دعا از برادران ديني مؤمن، نام بردن حاجت بر زبان، صلوات در ابتدا و آخر دعا بر محمد و آل محمد، دعا براي برادران ديني، گفتن بسم الله و حمد و ستايش خدا اول خواسته‌ها، ختم دعا به آمين، بَريّ الذمّه بودن (حقي از ديگران نزد شما نباشد)، دعا در زمان‌هاي بافضيلت (شب و روز جمعه و آخرين ساعات آن روز، تمام شب و روز ماه مبارك رمضان، شب و روز عرفه، هنگام غروب خورشيد و نيز هنگام طلوع فجر تا طلوع خوشيد، هنگام اذان و...) و مكان‌هاي بافضيلت (مساجد، مسجد النبي، مسجد جمكران، مزار شريف پيامبران و ائمه معصومين و امامزاده‌ها ـ عليهم السّلام ـ و ...).[7] البته گاهي خداوند از روي حكمت و صلاحي كه مي‌بيند دعاي بندة خود را سريع مستجاب نمي‌كند و آن به خاطر خير وصلاح بندة خود است. در روايت داريم خداوند در قيامت پاداشي به بندة خود مي‌دهد كه در دنيا صلاح او نبود، آن گاه آن شخص با تعجب به بزرگي و عظمت آن پاداش خيره مي‌شود و مي‌گويد اگر مي‌دانستم كه چنين ثواب و پاداشي نصيبم مي‌شد، هيچ وقت در دنيا التماس نمي‌كردم كه دعايم در دنيا مستجاب شود تا از ثواب غيرقابل وصف آن در آخرت بهره‌مند شوم[8]. نكته ديگر در مورد دعا اينكه بنده بايد به خداي خود خوش گمان باشد و با اميد تمام از رحمت واسعة او طلب و خواسته خودش را بخواهد.
دعا براي طلب فرزند[9]
1. ربِّ لا تَذرْني فَرْداً و انتَ خيرُ الوارِثينَ واجْعَلْ لي مِن لدُنك وَليّاً يرثُني في حيوتي و يستغفِرلي بعدَ وفاتي و اجعلهُ سويّاً و لا تجعَل للشيطانِ فيه نصيباً اللهم اِنّي استغفرُكَ و اتوبُ اليكَ انّك انتَ التّوابُ الرّحيم؛ اين دعا از امام سجاد ـ عليه السّلام ـ نقل شده است.
2. ربّ هَب لي من لدنك ذرّيّةً طيّبةً اِنّك سميع الدعا؛ از امام جعفر صادق ـ عليه السّلام ـ نقل شد كه در حال سجده اين ذكر گفته شود.
3. هر صبح و شام هفتاد مرتبه سبحان الله و هفتاد مرتبه استغفرالله بگويند.
الهي:
اي باخبر از نيـاز و رازم برخاك درت ســر نيازم
من غير تو دلبـري ندارم جز مـهر تو يـاوري ندارم
(مناجات عارفان، حسين انصاريان)
[1] . دعاي كميل.
[2] . طب النبي و طب الصادق، نوشته ابوالعباس مستغفري و محمد خليلي، انتشارات مؤمنين، ص 31.
[3] . ميزان الحكمه، بحث دعا.
[4] . همان.
[5] . همان.
[6] . اين بحث را مي‌توانيد در سورة مريم، آيه‌هاي 1 ـ 5، و سورة ذاريات، آيه‌هاي 27 ـ 29 ببينيد.
[7] . چشمه رستگاري، عبدالباسط شهيب زادگان، قم: انتشارات افق فردا، 1381، ص 8 ـ 21، با تلخيص.
[8] . وسايل الشيعه، بحث دعا، ج اول.
[9] . چشمه رستگاري، ص 171.
( اندیشه قم )
