عينك آفتابي و همه چيز راجع به آن (2)

آیا کودکان هم به عینک آفتابی نیاز دارند ؟

کودکان به دلیل این که ممکن است بیش از سایرین در معرض آفتاب قرار گیرند، احتیاج به عینک‌های آفتابی دارند. هر قدر افراد جوانتر باشند UV بیشتر به چشم آنها صدمه خواهد زد، چرا که قرنیه و عدسی چشم کودکان بسیار شفاف است وUV بدون برگشت داخل چشم می‌رود در صورتی که در افراد سن بالاتر به دلیل کدر بودن عدسی و قرنیه، مقداری ازUV بازتاب خواهد داشت، پس بهتر است کودکان و بزرگسالان در معرض آفتاب از ۱۰ صبح تا ساعت‌۱۴ زدن عینک را به هیچ وجه فراموش نکنند؛ چرا که در این مدت زمان، حتی اگر شخص در سایه نیز قرار داشته باشد، خطر صدمه اشعهUV چشمان را تهدید می‌کند.

در کودکاني که چشم هاي تيره داشته و اين نکته باعث محافظت نسبي چشم آنان مي شود نيز استفاده از عينک آفتابي الزامي است. کودکاني که از عينک طبي استفاده مي کنند نيز مانند بالغين مي توانند از عينک آفتابي طبي استفاده کنند. همچنين عينک آفتابي به شکل کليپ روي عينک آفتابي قابل استفاده است. نکته مهم در مورد کودکان اين است که عينک آفتابي آنان بايد راحت بوده تا به استفاده از آن ادامه دهند.

انواع مختلف عينكهاي آفتابي

كارخانه هاي سازنده براي حفاظت چشم در مقابل اثرات مضر آفتاب، طرحهاي جديدي را ارائه كرده اند. اين سازندگان قول حفاظت چشم در مقابل اشعه ماورا بنفش يا ديگر انواع تشعشات طبيعي را مي دهند ولي بايد توجه داشت كه حفاظت در مقابل بعضي از اين شعاع ها از اهميت بيشتري برخوردار است.

عينكهايي كه 99% اشعه ماورا بنفش را جذب مي كنند

توصيه مي شود همواره عينكي را خريداري كنيد كه اين خاصيت را داشته باشد. حضور طولاني مدت در مقابل اشعه ماورا بنفش، يا اولترا ويوله (UV) و آفتاب با برخي بيماريهاي چشمي ارتباط دارند.
چه عدسيهاي پلاستيكي و چه عدسي هاي شيشه اي تا حدي اشعه ماورا بنفش را جذب مي كنند، ولي جذب UV توسط اين عدسي ها را ميتوان با اضافه نمودن موادي شيميايي به ماده اصلي لنز و يا پوشاندن لنز با ماده اي مخصوص ارتقا داد.

همواره عينكي را خريداري كنيد كه 99 تا 100% اشعه UV را جذب كند. بعضي كارخانه هاي سازنده برچسب هايي را بروي عينك محصول خود نصب مي-كنند با اين مضمون كه جذب UV تا بيش از 400 نانومتر صورت مي گيرد كه اين نيز به معناي همان جذب 100% شعاع UV است.

عينكهايي كه 90% اشعه مادون قرمز را بلوك مي كنند

طول موج هاي مادون قرمز بخش غيرقابل رويت نور بوده (طول موج آنها بلند تر از طول موج نور قابل رويت است) و سبب توليد گرما مي شوند.
بخش مادون قرمز نور خورشيد ناچيز بوده و چشم نيز اين طول موج را بخوبي تحمل مي كند. ادعاي بعضي كارخانه -هاي سازنده عينكهاي أفتابي در جهت حفاظت چشم در مقابل اشعه مادون قرمز است و حال آنكه تحقيقات موجود رابطه محكمي را بين بيماريهاي چشمي و اشعه مادون قرمز نشان نداده اند.

عينكهاي بلوك كننده نور آبي (Blue- blocking)

اينكه نور آبي هم براي چشم مضر باشد هنوز مورد بحث است. عدسيهايي كه نور آبي را بلوك مي كنند ته رنگي كهربايي داشته و سبب مي شوند محيط اطراف برنگ زرد يا نارنجي ديده شود. لنزهاي رنگي سبب مي شوند كه اشيا دور بويژه در شرايطي مثل برف و يا غبار واضح تر ديده شوند. از اين نظر عينكهاي كهربايي مزبور بيشتر توسط اسكي بازان، شكارچيان، قايقرانان و يا خلبانان استفاده مي شود.

عينكهاي پلاريزه

اغلب اشعه‌های مضر از استوا می‌آیند و به‌شکل افقی‌اند. عینک‌های پلاریزه می‌توانند جلوی این اشعه‌ها را به خوبی بگیرند، چرا که این عینک‌ها اجازه می‌دهند فقط اشعه‌های عمودی، داخل چشم شوند و تنها مشکل این عینک‌ها این است که اگر خودرویتان (ال‌سی‌دی)‌ دارد شما به هنگام نگاه کردن به این صفحه، کمی دچار مشکل شده و ممکن است این صفحه را واضح نبینید. بنابراین، این نوع از عینک‌ها بیشتر برای افرادی که دارای دید بسیار خوب و شغل خلبانی یا تیراندازی هستند توصیه می‌شود.
در زير يك نمونه عينك ژلاريزه را مي بينيد

پلاريزاسيون عدسيهاي مزبور هيچ تاثيري بر جذب اشعه UV نخواهد داشت، ولي بسياري از عدسيهاي پلاريزه امروزي خاصيت جذب اشعه UV را نيز دارند. برچسب عينك مورد نظر خود را از اين نظر بررسي كنيدكه آيا حداكثر خاصيت جذب UV را دارد يا خير؟

عينكهاي آينه اي ( Mirror-coated)

پوشش آينه اي در واقع لايه نازكي از مواد فلزي مختلف است كه بروي سطح عدسيهاي معمولي پرداخت شده است. گرچه پوشش مزبور مقدار نور ورودي به چشم شما را كاهش مي دهد، قابليت كاملي در حفاظت چشم شما در مقابل اشعه UV نخواهد داشت.

عينكهاي كمربندي (Wrapround)

عينكهاي كمربندي طوري طراحي شده اندكه مانع ورود نورهاي درخشان از كناره هاي قاب و رسيدن آنها به چشم مي شوند. مطالعات نشان داده اند كه آنقدر شعاع UV از اطراف قاب عينكهاي معمولي وارد چشم مي شوند كه مي توانند اثر سودبخش عدسيهاي حفاظت كننده را كاهش دهد. از اين نظر عينكهاي آفتابي كمربندي كه قاب بزرگي دارند و چشم را از تمامي زاويه ها حفاظت مي كنند مفيدند.

عينكهاي سايه روشن (Gradient)

رنگ عدسيهاي سايه روشن از بالا به پايين و يا از بالا و پايين تا وسط تغيير مي كند و در واقع سايه روشن مي شود. عدسيهاي سايه روشن تك سايه ( تيره در بالا و روش تر در پايين ) مي توانند خيرگي نور آسمان را از بين برده و در عين حال امكان ديد مناسبي را از قسمت پاييني فراهم كنند. اين عينكها براي ورزش شيرجه هم مناسب هستند زيرا جلوي ديد شما از تخته شيرجه را تاريك نمي كنند. ولي عينكهاي مزبور براي شرايط برفي و يا در ساحل دريا مناسب نيستند، خصوصاً اگر قسمت پاييني آنها روشن باشد. لنزهاي سايه روشن دو سايه (تيره در بالا و پايين و روشن در وسط ) ممكن است براي ورزشهايي از قبيل قايقراني و يا اسكي كه شعاعهاي نوراني از سطح آب يا برف برمي گردد مناسب تر باشند.

عينكهاي فتوكروميك

يك عينك فتوكروميك بطور اتوماتيك در نور درخشان تيره شده و در نور كم روشن تر مي شود. در اكثر موارد تيره شدن عينك ظرف نيم دقيقه صورت مي گيرد و حال آنكه روشن تر شدن آن حدود 5 دقيقه طول مي كشد. از نظر رنگ نيز بصورت يكنواخت و يا سايه روشن عرضه مي شوند. گرچه عينكهاي فتوكروميك ممكن است از نظر جذب UV عينكهاي آفتابي خوبي باشند، ولي ممكن است براي انطباق آنها با شرايط مختلف نوري مدت زماني بطور ناخواسته صرف شود.

عينكهاي تراش داده شده و صيقلي

بعضي عينكهاي غير طبي توسط كارخانه هاي سازنده شان طوري تراش داده وصيقل مي شوند كه كيفيت نهايي عدسي آنها تا حد مناسبي ارتقا يابد. البته عينكهايي كه از تراش و صيقلي بودن مناسبي برخوردار نيستند به چشم شما آسيبي نمي زنند. قبل از هر چيز مطمئن شويد كه عدسي عينك مورد نظر شما ساخت مناسبي داشته باشد. جهت قضاوت در مورد كيفيت عينك غير طبي خود، به چيزي مستطيل شكل مثل موزاييك كف اتاق خود نگاه كنيد. عينك را در فاصله دلخواه نگاه داشته و يك چشم خود را بپوشانيد. عينك را به آهستگي و از يك سمت به سمت ديگر و سپس به بالا و پايين حركت دهيد. اگر خطوط در تمام موقعيت ها مستقيم بنظر برسند، عدسي مناسبي را انتخاب كرده ايد. ولي اگر خطوط در هم مي روند، خصوصاً اگر اين خطوط در ميدان مركزي عدسي اينگونه بنظر مي رسند، عينك ديگري را امتحان كنيد.

عينكهاي ضد ضربه

تمام عينكهاي آفتابي بايد معيارهاي تعيين شده از سوي انجمن فدرال غذا و داروي آمريكا (FDA) را تضمين نمايند. (در كشور ما تاكنون هيچگونه كنترلي روي عرضه اين قبيل عينكها وجود نداشته و ندارد و استفاده از آنها بيشتر جنبه تزييني داشته تا محافظتي ). هيچ لنزي در واقع نشكستني نيست، ولي احتمال شكستن عدسيهاي پلاستيكي بعد از برخورد يك توپ يا سنگ، نسبت به عدسيهاي شيشه اي كمتر است. جنس اكثر عدسيهاي عينكهاي آفتابي غيرطبي پلاستيك است. پلاستيك پلي كربنات كه در بسياري از عينكهاي ورزشي مورد استفاده قرار مي گيرد، گرچه سفت است ولي به آساني نيز خراش برمي دارد. چنانچه قرار است عدسي از اين جنس خريداري نماييد حتماً عينکي را انتخاب كنيد كه خاصيت ضدخراش داشته باشد.

بيماران كاتاراكت ( آب مرواريد)

در كشور ما سالانه بيش از هزاران نفر تحت عمل كاتاراكت ( آب مرواريد) قرار مي گيرند. در جريان اين جراحي ها، عدسي طبيعي چشم برداشته شده، و بدين ترتيب چشم تا حد بيشتري در معرض خطرات ناشي از UV قرار مي گيرد.
در جريان و يا بعد از عمل كاتاراكت، به جاي عدسي طبيعي چشم معمولاً يك لنز داخل چشمي (Intraocular Lens:IOL) قرار داده مي شود. عدسي هاي داخل چشمي قديمي نسبت به عينكهاي معمولي يا عينكهاي پلاستيكي، درصد كمتري اشعه UV را جذب مي كردند. كارخانه هاي سازنده IOL در حال حاضر بسياري از محصولات خود را بصورت جاذب اشعه UV مي سازند.
چنانچه كاتاراكت (آب مرواريد) چشم شما عمل شده است و لنزهاي داخل چشمي شما نيز از نمونه IOL هاي جديد جاذب اشعه UV نيست، توصيه مي شود از عينك آفتابي استفاده نموده و جهت اطمينان بيشتر از كلاه لبه دار استفاده کنيد. چنانچه هنگام عمل آب مرواريد از عدسي هاي داخل چشمي جهت جايگزيني استفاده نشده است احتمال صدمه اشعه ماورا بنفش به چشم شما وجود دارد.
منابع تحقیق :
Pezeshk.us
ebtekarnews.com
noorportal.net
www.iran-newspaper.com
behboud.com
noorvision.com
سايت بیمارستان چشم پزشکی نور
www.eynak.com
عصر ایران به نقل از مد مگزین
ايرنا