بسم رب الشهدا...
چفیه و کاربردهای آن در زمان دفاع مقدس:
چفیه (در اصل کوفیه)چیست؟
کوفیه دستمال بزرگی است که اعراب از آن به عنوان سربند استفاده میکنند تا از سر و روی ایشان در برابر آفتاب و شن محافظت کند. کوفیه را با رشتهای به نام عقال بر سر میبندند که در مجموع کوفیه و عقال نامیده میشود.البته تعریف چفیه ایرانی متفاوت است.
چفیه...یار همیشه همراه رزمندگان هشت سال دفاع مقدس، کاربردهای مختلف و البته گاهی عجیب و جالب در مناطق جنگی داشت.چفیه برای رزمندگان اسلام تنها یک پارچه با کاربردهای معمول نبود.شاید چفیه بسیاری از رزمنگان بیشتر از سلاح هایشان با آنها همراه بوده است و به حتم یادگاران دفاع مقدس خاطرات جالب و شنیدنی از این یار همیشه همراه خود دارند .
کاربردهای چفیه:
· از دور نشان گر خودی بودن فرد در مناطق عملیاتی بود... (البته زیاد اعتبار نداشت!)
· چفیه رو بیشتر رزمنده ها داشتند... ولی همه بسیجی ها چفیه به گردن داشتند و البته از نمادهای بسجیان عزیز بود.
· گاهی به عنوان سجاده نماز ، رزمنده ها استفاده میکردند.
· بیشتر وقتها سفره غذای رزمنده ها نیز بود.
· دم دست ترین باند و زخم بند برای زخمیها بود.(وقتی امدادگر می رسید اگر باند زخم نبود، محل جراحت هر رزمنده زخمی رو با چفیه خودش می بست یا اگر دست و پای کسی میشکست با چفیه آتل بندی میکردند..{معمولا رزمنده ها چفیه خود رو تمیز نگه میداشتن})
· به عنوان بهترین کولر قابل دسترس در مناطق بود.وقتی خیس بود و به سوی خلاف جهت باد ،بهتر از کولر گازی عمل می کرد.(البته بیشتر به نحوه کار کولرهای آبی شبیه بود.)
· وقتی قرار بود رزمنده ها کارهای سنگین انجام بدهند به دور کمر می بستند .(دستمال قدرت!)
· وقتی دشمن بمباران شیمیایی می کرد در نبود ماسک ضدگاز چفیه خیس بهترین عملکرد محافظتی را داشت.
· در مراسم ها و عزاداری ها به خصوص در ماه های محرم و رمضان به جای دستمال اشک رزمنده های اسلام استفاده میکردند.
· گاهی هم بقچه و ساک دستی رزمنده ها بود.
· بعضی از رزمندگان که تیز و زرنگ بودند میتونستند در اوقات فراغت با چفیه ماهیگری کنند!
· در دسترس ترین کفن برای پیکرهای قطعه قطعه شده شهدای والامقام بود.
· چفیه رزمندگان گاهی جای زيرانداز در هنگام استراحت و ملافه در هنگام خواب استفاده میشد.
· چفيه در هنگام شناسايي منطقه و ...به عنوان نقاب استفاده مي گشت.
· در مناطق جنگی به عنوان پیش بند آرایشگاه های صلواتی مورد استفاده بود.
· اگر نیاز به صافی و تصفیه آب بود از چفیه هم استفاده میشد.(البته سعی بر این بود که چفیه تمیز باشد!)
· اگر غذای گرم در دسترس بود به عنوان دستگیره برای برداشتن ظرف غذای داغ استفاده میشد.
· اگر رزمنده ای اسیری رو میگرفت به عنوان دستبند و چشم بند از چفیه استفاده میکردند.(البته باید از گره زده چفیه مطمئن میشدند!)
· در هوای سرد ، به خصوص در سرمای کوهستان های کردستان برای جلوگیری از سینوزیت مفید بود.
· به عنوان حوله و حوله حمام هم استفاده میشد!
· دور کننده ي حشرات سمج و موذي به خصوص در چادرهای استراحت بود.
· به عنوان دستمال مرطوب برای پیشونی افراد تبدار هم استفاده میگشت.
· دستمال برای بستن صورت در زمان دندان درد بود.
· زیرآفتاب به عنوان سایه بان استفاده میشد.
· در مواقع لازم به عنوان طناب هم استفاده میشد.
· و بالاخره به عنوان عرق گیر که شاید کاربرد اصلی و مهمش هم همین بود، استفاده می گشت.
البته مطمئنا" چفیه در زمان هشت سال دفاع مقدس کاربردهای جالب و متنوع دیگری هم داشت که شاید بعضی از کاربردهایش ابتکار خاص یک رزمنده بوده است.حال که چندین سال از پایان دفاع مقدس میگذرد هنوز چفیه به عنوان نمادی از بسیجی و رزمنده بودن در بین جوانان استفاده می شود و یادگاری از زمان دفاع مقدس است.
- قابل ذکر هست که بیشتر کاربردهای ذکرشده از خاطرات رزمندگان و یادگاران هشت سال دفاع مقدس گردآوری شده است.
محسن قهرمانی (1389/07/07)