نگاهی به آموزه‌های جامعه‌شناختی آنا جولیا کوپر

«آنا جولیا هیوارد (1858- 1964) در سال 1858 در شهر رالی، در ایالت کارولینای شمالی، زاده شد. مادرش‌ هانا استنلی هِیوود، برده ای افریقایی- امریکایی بود و به گفته‌ی آنا، احتمالا ًجورج واشنگتن هیوارد ارباب سفیدپوست او بود» (Alexander, 1995: 338). مادر آنا برده بود، اما آنا او را بهترین زنی وصف کرد که می‌شناخته است. مادر آنا می‌توانست کتاب مقدس را بخواند و اندکی هم سواد نوشتن داشت. آنا در خلال جنگ داخلی امریکا زاده شد و به واسطه‌ی بیانیه‌ی آزادی بردگان، قانون سال 1863 آزاد شد. او دختری بسیار باهوش بود و برای اینکه بتواند تحصیل کند باید با تبعیض نژادی، تبعیض جنسیتی و بی پولی می‌جنگید. در مؤسسه‌ی طبیعی و دانشگاهی سنت آگوستین، مدرسه‌ی اسقفی ویژه‌ی افریقایی - امریکایی‌ها، مشغول به تحصیل شد. چنان محصل باهوشی بود که از نه سالگی تدریس خصوصی می‌کرد. او سپس وارد کالج اُوبرلین شد. این مؤسسه‌ی آموزشی از معدود کالج‌هایی بود که سیاه پوستان می‌توانستند در آن تحصیل کنند. در سال 1884، مدرک لیسانس و در سال 1887، مدرک فوق لیسانس افتخاری خود را دریافت کرد. آنا جولیا هیوارد تا آخر عمر در نظام آموزشی واشنگتن دی. سی.، از طریق معلمی روزگار گذراند (Lengermann and Niebrugge - Brantley, 2000). در سال 1887 با جورج اِی. سی. کوپر، از بومیان جزایر بریتانیایی هند غربی، ازدواج کرد. شوهرش دو سال بعد درگذشت و وی دیگر ازدواج نکرد.
آنا برای تحصیل علم و منزلتی که متعاقب آن برایش فراهم آمد، ارزشی بسیار قائل بود. او معتقد بود که «شعور هوشمندانه‌ی» خدادادی به وی ارزانی شده بود که او را در مسیر تحصیلاتش به پیش می‌راند (Alexander, 1995). او احساس می‌کرد سرنوشت برای وی مقدر کرده است که به روشنگری توده‌ی مردم همت گمارد و به بازسازی جامعه کمک رساند. در تمام عمر، به مبارزه با تبعیض نژادی پرداخت. در سال 1892، مجموعه مقالاتی درباره‌ی نژاد، جنسیت، آموزش و موضوعاتی دیگر با عنوان آوایی از جنوب، به انتشار رساند. در حالی که به تدریس ادامه می‌داد، با مطالعه در تعطیلات تابستانی مدارس و سایر مرخصی‌های آموزشی، برای دریافت درجه‌ی دکترا نیز اقدام کرد. هم در دانشگاه کلمبیا درس خواند و هم در سوربن پاریس. عاقبت از خودگذشتگی و تعهد او، با دفاع موفقیت آمیز از پایان نامه‌ی دکترایش با عنوان برده برداری و انقلابیون فرانسوی (1788-1805)، در سن شصت و پنچ سالگی نتیجه داد. پایان نامه‌ی او که به زبان فرانسه نوشته شده بود، در سال 1988 به انگلیسی ترجمه و منتشر شد. کوپر با همین دو کتای قابلیت‌های خود را به مثابه «نظریه پرداز برجسته‌ی جامعه‌شناسی در خصوص نژاد جامعه، هم در امریکا و هم در سطح جهان...» نشان داد (Lengermann and Niebrugge - Brantley, 2000).

تأثیرگذاری در عرصه‌ی جامعه‌شناسی

دوران پس از جنگ داخلی در امریکا، دوران خوبی برای افریقایی - امریکایی‌ها نبود، در فضایی که در روزگار کوپر بر امریکا حاکم بود، سیاه پوستان را بیش از هر زمان دیگری به دار می‌آویختند؛ نشانه‌های آشکار و ناآشکار تبعیض نژادی در سراسر کشور دیده می‌شد؛ رکود اقتصادی کشور به افزایش تنش‌ها در سال 1893 منجر شد؛ در سال 1895، اتحادیه‌ای متشکل از زنان سیاه پوست در بوستن تشکیل شد و بسیاری از سیاه پوستان اقدام به اعتراض علنی علیه نژادپرستی کردند. کوپر در آوایی از جنوب، به اعتراض علیه اموری پرداخت چون: عدم حمایت جنبش زنان سفیدپوست از سیاه پوستان به دلیل تعصب‌های نژادی‌شان؛ امتناع رهبران سیاه پوست در جنبش سیاه‌پوستان، از احقاق حقوق زنان سیاه‌پوست؛ چهره‌پردازی منفی از سیاه‌پوستان در ادبیات و گسترش طلبی ایالات متحده (Alexandra, 1995). عقیده‌ی محوری وی این بود که تبعیض نژادی نتیجه‌ی ساختار نابرابر قدرت در جامعه است.
کوپر نظریه پردازی بود که آگاهانه در پی «توصیف الگوهای حاکم بر زندگی اجتماعی برآمد و با خلق نظری، خود را به فعالیت وامی داشت» (Lengermann and Niebrugge - Brantley, 2000). کوشش او برای آن بود که همچون تمام جامعه‌شناسان واقعی، نظریه‌های خود را با داده‌های آماری و مستندات تاریخی اثبات کند. او نظریه‌های خود را عمدتاً در حوزه‌های نژاد و جنسیت به کار گرفت. کوپر الهام بخش بسیاری افراد شد و با آثارش، «در آستانه‌ی قرن بیستم، فضایی برای زنان روشنفکر افریقایی - امریکایی پدید آورد تا بتوانند کار کنند و به تفکر بپردازند» (Alexander, 1995: 335).
منبع مقاله :
دیلینی، تیم؛ (1391)، نظریه‌های کلاسیک جامعه شناسی، ترجمه‌ی بهرنگ صدیقی و وحید طلوعی، تهران: نشر نی، چاپ ششم.