اهمیت اردوهای راهیان نور و کارکردها و قابلیت‌های آن برای انقلاب اسلامی
اردوهای راهیان نور؛ فناوری استخراج ثروت بی‌پایان دفاع مقدس
دوران هشت‌ساله دفاع مقدس، تاریخی عبرت‌آموز و ماندگار از ایثار و رشادت‌های مردم ایران رقم زد که برای همیشه جاودانه خواهد ماند. بهره‌برداری از این حادثه تاریخی و عبرت‌آموز و «ثروت بی‌پایان»، نیازمند به‌کارگیری فناوری
نویسنده: محسن اخباری
دوران هشت‌ساله دفاع مقدس، تاریخی عبرت‌آموز و ماندگار از ایثار و رشادت‌های مردم ایران رقم زد که برای همیشه جاودانه خواهد ماند. بهره‌برداری از این حادثه تاریخی و عبرت‌آموز و «ثروت بی‌پایان»، نیازمند به‌کارگیری فناوری درست و مناسب و برنامه‌ریزی صحیح است که اردوهای راهیان می‌تواند از بهترین روش‌ها محسوب شود.
تاریخ کشور عزیزمان ایران، گویای فراز و نشیب‌ها و حوادث ناگواری چون جنگ‌ها و هجمه‌ها از سوی کشورهای بیگانه بوده است، اما مهم‌ترین این حوادث و جنگ‌ها را باید حادثه جنگ تحمیلی عراق علیه کشورمان دانست؛ چراکه این جنگ در دورانی رخ داد که مردم ایران با عزم و اراده ملی و به رهبری امام خود تصمیم به مقابله و قیام علیه رژیم دست‌نشانده پهلوی نموده و آن را سرنگون کردند تا نظامی برخاسته از دین و ارزش‌های دینی خود بنا نهند، نظامی که دست‌های ابرقدرت‌ها و کشورهای سلطه‌طلب را از این منابع و ذخایر این سرزمین کوتاه کند و با اتکا به توان و استعداد جوانان این سرزمین حرکتی برای اعتلای ارزش‌های دین الهی آغاز نماید. در این شرایط سخت و دشوار پس از انقلاب و نیز مشکلات داخلی بود که کشورهای ابرقدرت دنیا به رهبری آمریکا اقدام به آماده‌سازی و تدارک نیروی نظامی عراق به سرکردگی صدام جنایتکار نموده و این کشور را وادار به جنگ با ایران نمودند. جنگی که در بدترین شرایط اقتصادی و سیاسی داخلی و خارجی و در وضعیتی نابرابر و ظالمانه بر مردم ایران تحمیل شد و خسارت‌های بسیاری را برجای گذاشت.
در این جنگ طولانی و عظیم، نیروی عظیم و اراده والا و ازخودگذشتگی و ایثار جوانان و مردم ایران بود که توانست در مقابل این هجوم بزرگ همچون سدی عظیم ایستادگی کند. به دلیل همین رشادت‌ها، ازخودگذشتگی‌ها و جان‌فشانی‌ها در مقابل قدرت‌های شیطانی و سلطه‌طلب است که این جنگ هشت‌ساله، سندی مهم از حادثه بزرگ و عبرت‌آموز برای همیشه دوران کشور محسوب می‌شود که علیرغم تلخی‌ها و پیامدهای ناگوار برای ملت ایران، برکات و نعمت‌های بسیاری را به همراه داشته است؛ نعمت‌هایی همچون شناخت نیروی داخلی و بهره‌وری مناسب از ظرفیت‌های موجود، اتکا به جوانان و استعدادهای داخلی برای تأمین نیازمندی‌ها، مدیریت بحران‌ها در شرایط حساس کشور، نوآوری و شکوفایی در عرصه‌های مهم همچون فناوری و صنعت و از همه مهم‌تر عبرت‌آموزی برای مقابله با برنامه‌های نفوذ و سلطه دشمن با اتکا به توان داخلی و ایثار و ازخودگذشتگی. درس‌هایی که در این زمان نیز که دولت‌های سلطه‌طلب دست از دشمنی خود برنداشته و با جنگ نرم اقتصادی و فرهنگی به هجمه همه‌جانبه علیه کشورمان اقدام نموده‌اند، همچنان مفید و عبرت‌آموز است.
این راهیان نور یک فنّاوری است، یک‌چنین حرکت عظیمی است. این را باید خیلی قدر دانست. نکته اصلی و کلیدی در اردوهای راهیان نور، ایجاد زمینه برای زیارت با معرفت است. با توجه به این مسائل، از سیاست‌گذاری‌های فرهنگی و اجتماعی مهم و مفید برای کشور، توجه به این برهه از تاریخ کشور وزنده نگه‌داشتن درس‌ها و عبرت‌های آن و انتقال به نسل امروز و آینده از طریق برنامه‌هایی چون «اردوهای راهیان نور» است. این اردوها که پس از گذشت چند سال از پایان جنگ و به‌طور منظم از سال 1376 راه‌اندازی و در دستور کار نهادهای مختلف فرهنگی و نظامی و باهدف آشنایی با فضای جنگ تحمیلی و شهامت و شجاعت شهدا و ایثارگران قرار گرفت، از بهترین برنامه‌ها برای انتقال ارزش‌ها و خاطرات و درس‌های عبرت‌آموز دفاع مقدس محسوب می‌شود چراکه به فرموده مقام معظم رهبری: «بدون تبیین و تبیین بلیغ، قطعاً هیچ فکری و هیچ اندیشه‌ی متقنی، توفیق رواج و اعتقاد عمومی را پیدا نخواهد کرد. و شهدا عملاً کار بزرگی را انجام دادند. این کار بزرگ را باید تبیین کرد.»[1] در این نوشتار به فواید و برکات این اردوها و لزوم برنامه‌ریزی در جهت بهینه‌سازی و بهره‌برداری درست و مناسب از این ظرفیت ارزشمند می‌پردازیم.
فواید و برکات اردوهای راهیان نور
نسل جوان امروز بیش از همه در معرض تهاجمات فرهنگی دشمن از طریق فضای مجازی و شبکههای ماهواره‌ای قرار داشته، لذا این سفرها گامی در جهت مقابله با این تهاجمات و آشنایی بافرهنگ اصیل اسلامی است. جوان با مشاهده واقعیتها، به تاریخ خود و حق و حقیقت پی برده و با آگاهی و اراده بیشتر احساس مسئولیت کرده و سعی در حفظ و احیای آن خواهد داشت. به تعبیر مقام معظم رهبری دو آسیب و خطر بزرگ «فراموشی» و «تحریف» است که در کمین هر حادثه بزرگ تاریخی ازجمله دفاع مقدس قرار دارد. به تعبیر ایشان یکی از راه‌های مقابله با این آسیب، اردوهای راهیان نور است: «اردوهای راهیان نور و بازدید از مناطق عملیاتی یک سنت حسنه به‌منظور پیشگیری از دو آسیب فراموشی و تحریف است.»[5]
برنامه‌ریزی صحیح و درست برای بهره‌برداری از این ثروت بی‌پایان
با توجه به این ظرفیت‌های اردوهای راهیان نور سزاوار است که در خصوص بهره‌برداری مفید و مناسب از این اقدام فرهنگی، برنامه‌ریزی درست و مناسبی صورت گیرد تا نتایج بهتر و مفیدتری داشته باشد و همان‌طور که رهبر انقلاب اسلامی به برنامه‌ریزان راهیان نور توصیه کردند، به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که بازدیدکنندگان از مناطق عملیاتی دفاع مقدس، بعد از بازگشت، پیوندی ناگسستنی با این حادثه‌ی مهم و ارزش‌های آن پیدا کنند و فعالیت‌های فرهنگی در راستای حفظ و نشر آثار دفاع مقدس و تکریم از یادگاران آن انجام پذیرد. چنانکه مقام معظم رهبری مهم‌ترین نکته در اردوهای راهیان نور را این‌گونه بیان می‌کنند: «نکته اصلی و کلیدی در اردوهای راهیان نور، ایجاد زمینه برای زیارت با معرفت است.»[8]
علاوه بر این یکی از برنامه‌های لازم و ضروری در این اردوها، برگزاری جلسات پرسش و پاسخ به شبهات و هجمه‌هایی است که از سوی برخی رسانه‌های بیگانه علیه جنگ تحمیلی و وقایع آن مطرح می‌شود تا جوانان امروز با واقعیت جنگ آشنا شده و نسبت به این شبهات پاسخگو باشد و به فرموده مقام معظم رهبری «یکی از این ابعاد، تحلیل چرایی آغاز جنگ تحمیلی است که علت آن را باید در عظمت و ابهت انقلاب اسلامی و مرعوب شدن و وحشت قدرت‌های مسلط آن زمان در دنیا، جستجو کرد.»[9]
دوران هشت‌ساله دفاع مقدس، تاریخی عبرت‌آموز و ماندگار از ایثار و رشادت‌های مردم ایران رقم زد که برای همیشه جاودانه خواهد ماند. بهره‌برداری از این حادثه تاریخی و عبرت‌آموز و «ثروت بی‌پایان»، نیازمند به‌کارگیری فناوری درست و مناسب و برنامه‌ریزی صحیح است که اردوهای راهیان می‌تواند از بهترین روش‌ها محسوب شود.
تاریخ کشور عزیزمان ایران، گویای فراز و نشیب‌ها و حوادث ناگواری چون جنگ‌ها و هجمه‌ها از سوی کشورهای بیگانه بوده است، اما مهم‌ترین این حوادث و جنگ‌ها را باید حادثه جنگ تحمیلی عراق علیه کشورمان دانست؛ چراکه این جنگ در دورانی رخ داد که مردم ایران با عزم و اراده ملی و به رهبری امام خود تصمیم به مقابله و قیام علیه رژیم دست‌نشانده پهلوی نموده و آن را سرنگون کردند تا نظامی برخاسته از دین و ارزش‌های دینی خود بنا نهند، نظامی که دست‌های ابرقدرت‌ها و کشورهای سلطه‌طلب را از این منابع و ذخایر این سرزمین کوتاه کند و با اتکا به توان و استعداد جوانان این سرزمین حرکتی برای اعتلای ارزش‌های دین الهی آغاز نماید. در این شرایط سخت و دشوار پس از انقلاب و نیز مشکلات داخلی بود که کشورهای ابرقدرت دنیا به رهبری آمریکا اقدام به آماده‌سازی و تدارک نیروی نظامی عراق به سرکردگی صدام جنایتکار نموده و این کشور را وادار به جنگ با ایران نمودند. جنگی که در بدترین شرایط اقتصادی و سیاسی داخلی و خارجی و در وضعیتی نابرابر و ظالمانه بر مردم ایران تحمیل شد و خسارت‌های بسیاری را برجای گذاشت.
در این جنگ طولانی و عظیم، نیروی عظیم و اراده والا و ازخودگذشتگی و ایثار جوانان و مردم ایران بود که توانست در مقابل این هجوم بزرگ همچون سدی عظیم ایستادگی کند. به دلیل همین رشادت‌ها، ازخودگذشتگی‌ها و جان‌فشانی‌ها در مقابل قدرت‌های شیطانی و سلطه‌طلب است که این جنگ هشت‌ساله، سندی مهم از حادثه بزرگ و عبرت‌آموز برای همیشه دوران کشور محسوب می‌شود که علیرغم تلخی‌ها و پیامدهای ناگوار برای ملت ایران، برکات و نعمت‌های بسیاری را به همراه داشته است؛ نعمت‌هایی همچون شناخت نیروی داخلی و بهره‌وری مناسب از ظرفیت‌های موجود، اتکا به جوانان و استعدادهای داخلی برای تأمین نیازمندی‌ها، مدیریت بحران‌ها در شرایط حساس کشور، نوآوری و شکوفایی در عرصه‌های مهم همچون فناوری و صنعت و از همه مهم‌تر عبرت‌آموزی برای مقابله با برنامه‌های نفوذ و سلطه دشمن با اتکا به توان داخلی و ایثار و ازخودگذشتگی. درس‌هایی که در این زمان نیز که دولت‌های سلطه‌طلب دست از دشمنی خود برنداشته و با جنگ نرم اقتصادی و فرهنگی به هجمه همه‌جانبه علیه کشورمان اقدام نموده‌اند، همچنان مفید و عبرت‌آموز است.
این راهیان نور یک فنّاوری است، یک‌چنین حرکت عظیمی است. این را باید خیلی قدر دانست. نکته اصلی و کلیدی در اردوهای راهیان نور، ایجاد زمینه برای زیارت با معرفت است. با توجه به این مسائل، از سیاست‌گذاری‌های فرهنگی و اجتماعی مهم و مفید برای کشور، توجه به این برهه از تاریخ کشور وزنده نگه‌داشتن درس‌ها و عبرت‌های آن و انتقال به نسل امروز و آینده از طریق برنامه‌هایی چون «اردوهای راهیان نور» است. این اردوها که پس از گذشت چند سال از پایان جنگ و به‌طور منظم از سال 1376 راه‌اندازی و در دستور کار نهادهای مختلف فرهنگی و نظامی و باهدف آشنایی با فضای جنگ تحمیلی و شهامت و شجاعت شهدا و ایثارگران قرار گرفت، از بهترین برنامه‌ها برای انتقال ارزش‌ها و خاطرات و درس‌های عبرت‌آموز دفاع مقدس محسوب می‌شود چراکه به فرموده مقام معظم رهبری: «بدون تبیین و تبیین بلیغ، قطعاً هیچ فکری و هیچ اندیشه‌ی متقنی، توفیق رواج و اعتقاد عمومی را پیدا نخواهد کرد. و شهدا عملاً کار بزرگی را انجام دادند. این کار بزرگ را باید تبیین کرد.»[1] در این نوشتار به فواید و برکات این اردوها و لزوم برنامه‌ریزی در جهت بهینه‌سازی و بهره‌برداری درست و مناسب از این ظرفیت ارزشمند می‌پردازیم.
فواید و برکات اردوهای راهیان نور
1. آشنایی نسل جوان امروز باارزش‌ها و دستاوردهای دفاع مقدس
اردوهای راهیان نور از بهترین روش‌های «مواجهه و آشنایی مستقیم» مردم به‌ویژه نسل جوان با تاریخ و حوادث جنگ محسوب می‌شود. این اردوها موجب می‌شود افراد مختلف به‌خصوص جوانان و نسل امروز که از جنگ اطلاعی نداشته و یا از مسائل و حوادث آن اطلاعی نداشته‌اند از نزدیک با آن مواجه شده و با شرکت در برنامه‌های مفید و جالب آن چون خاطره گویی فرماندهان دوران دفاع مقدس با گوشه‌هایی از حوادث آن دوران و رشادت‌های شهدا و ایثارگران آشنا شوند و این حوادث تأثیرگذار و عبرت‌آموز و به فرموده رهبر معظم انقلاب «حماسه‌ی شگفت‌آور هشت سال دفاع مقدس که ملت ایران توانست با دست‌خالی و با توکل بر خدا در برابر یک تهاجم گسترده‌ی بین‌المللی بایستد و موفق و پیروز بیرون بیاید، برای نسل جوان کنونی و نسل‌های آینده شناسانده شود تا آنان با شناخت عظمت و توانایی‌های این ملت، راه گذشتگان را با احساس امید و عزت ادامه دهند.»[2] با توجه به این دستاورد مهم است که این اردوها از جذابیت بسیاری به‌ویژه برای جوانان برخوردار بوده و هرساله بر شور و اشتیاق آنان برای شرکت در این اردوها افزوده شده است. بیان خاطرات و مصاحبه‌ها و نظرسنجی‌هایی که از این افراد شده است بیانگر این موضوع بوده است.2. امکان ارتباط نسل قدیم و جدید انقلاب و انتقال تجارب و اعتقادات
3. مأنوس شدن نسل جوان بافرهنگ مقاومت و شهادت و آمادگی برای مقابله با جنگ نرم دشمن
بازدید نسل جدید انقلاب از مناطقی که تنها خاطرات آن را شنیده و خوانده‌اند، موجب فهم و درک بهتر آن‌ها از واقعیتهای جنگ و مبارزه و مأنوس شدن آنان بافرهنگ مقاومت، شهادت، شهامت و ایثار و ارزش‌هایی همچون ««عزم و اراده قوی»، «ایمان مستحکم»، «شجاعت و فداکاری»، «ابتکار و نوآوری» و «عبادت و توسلات معنوی»[4] می‌شود که جوانان آن دوران در دفاع مقدس خلق کردند که باعث خودباوری و استقامت این نسل حاضر می‌شود.نسل جوان امروز بیش از همه در معرض تهاجمات فرهنگی دشمن از طریق فضای مجازی و شبکههای ماهواره‌ای قرار داشته، لذا این سفرها گامی در جهت مقابله با این تهاجمات و آشنایی بافرهنگ اصیل اسلامی است. جوان با مشاهده واقعیتها، به تاریخ خود و حق و حقیقت پی برده و با آگاهی و اراده بیشتر احساس مسئولیت کرده و سعی در حفظ و احیای آن خواهد داشت. به تعبیر مقام معظم رهبری دو آسیب و خطر بزرگ «فراموشی» و «تحریف» است که در کمین هر حادثه بزرگ تاریخی ازجمله دفاع مقدس قرار دارد. به تعبیر ایشان یکی از راه‌های مقابله با این آسیب، اردوهای راهیان نور است: «اردوهای راهیان نور و بازدید از مناطق عملیاتی یک سنت حسنه به‌منظور پیشگیری از دو آسیب فراموشی و تحریف است.»[5]
4. افزایش اقتدار و عزت ایران اسلامی
تداوم این سفرها مانع از فراموش‌شدن شهامت‌ها و ازجان‌گذشتگی‌های شهدا و جانبازان شده و یادآوری خاطرات آن دوران، موجب افزایش اقتدار و عزت ایران در مقابل زورگویان و مستکبرین میگردد. به همین دلایل و با توجه به اهمیت این اردوها برای انقلاب اسلامی است که مقام معظم رهبری در مورد این اردوها می‌فرمایند: «هشت سال دفاع مقدس ما صرفاً یک امتداد زمانی و فقط یک برهه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی زمانی نیست؛ گنجینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی عظیمی است که تا مدت‌های طولانی ملت ما می‌تواند از آن استفاده کند، آن را استخراج کند و مصرف کند و سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری کند.»[6] با توجه به این ثروت عظیم است که ایشان در مورد اردوهای راهیان نور تعبیر به «فناوری» نموده و می‌فرمایند: «این راهیان نور یک فنّاوری است، یک‌چنین حرکت عظیمی است. این را باید خیلی قدر دانست»[7] فناوری برای استخراج این «ثروت بی‌پایان دفاع مقدس» که باعث می‌شود این ارزش‌ها با این اقدام فرهنگی هرچه بیشتر ارزشمند و قابل‌استفاده شوند.برنامه‌ریزی صحیح و درست برای بهره‌برداری از این ثروت بی‌پایان
با توجه به این ظرفیت‌های اردوهای راهیان نور سزاوار است که در خصوص بهره‌برداری مفید و مناسب از این اقدام فرهنگی، برنامه‌ریزی درست و مناسبی صورت گیرد تا نتایج بهتر و مفیدتری داشته باشد و همان‌طور که رهبر انقلاب اسلامی به برنامه‌ریزان راهیان نور توصیه کردند، به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که بازدیدکنندگان از مناطق عملیاتی دفاع مقدس، بعد از بازگشت، پیوندی ناگسستنی با این حادثه‌ی مهم و ارزش‌های آن پیدا کنند و فعالیت‌های فرهنگی در راستای حفظ و نشر آثار دفاع مقدس و تکریم از یادگاران آن انجام پذیرد. چنانکه مقام معظم رهبری مهم‌ترین نکته در اردوهای راهیان نور را این‌گونه بیان می‌کنند: «نکته اصلی و کلیدی در اردوهای راهیان نور، ایجاد زمینه برای زیارت با معرفت است.»[8]
علاوه بر این یکی از برنامه‌های لازم و ضروری در این اردوها، برگزاری جلسات پرسش و پاسخ به شبهات و هجمه‌هایی است که از سوی برخی رسانه‌های بیگانه علیه جنگ تحمیلی و وقایع آن مطرح می‌شود تا جوانان امروز با واقعیت جنگ آشنا شده و نسبت به این شبهات پاسخگو باشد و به فرموده مقام معظم رهبری «یکی از این ابعاد، تحلیل چرایی آغاز جنگ تحمیلی است که علت آن را باید در عظمت و ابهت انقلاب اسلامی و مرعوب شدن و وحشت قدرت‌های مسلط آن زمان در دنیا، جستجو کرد.»[9]
نمایش پی نوشت ها:
[1] بیانات در دیدار مسئولان مؤسسه روایت سیره شهدا، 14 تیر 1389
[2] دیدار جمعی از پیشکسوتان و خاطره گویان دفاع مقدس با رهبر انقلاب، 31 شهریور 1384
[3]بیانات در منطقه عملیاتی فتح‌المبین، 11 فروردین 1389
[4]دیدار نوجوانان و جوانان شرکت‌کننده در کاروان‌های راهیان نور با رهبر انقلاب، 19 اسفند 1396
[5] دیدار مسئولان اردوهای راهیان نور با رهبر انقلاب 26/ 12/ 92
[6] بیانات در دیدار فعالان عرصه هنر دفاع مقدس، 24 شهریور 1388
[7] بیانات در دیدار دست‌اندرکاران راهیان نور، 16 اسفند 1395
[8] دیدار مسئولان اردوهای راهیان نور با رهبر انقلاب 26/12/ 92
[9] دیدار نوجوانان و جوانان شرکت‌کننده در کاروان‌های راهیان نور با رهبر انقلاب، 19 اسفند 1396
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}