روش ماساژ دادن فرد دیگر (ماساژ پا)

الف. مقدّمات (5 مرحله)

1- فرد را در وضعیّت مناسب قرار دهید.

فرد به پشت بر روی زمین دراز می‌کشد. در حین ماساژ فرد بر روی شکم نیز می‌خوابد تا با حرکت‌های مختلف، مچ و کف پاها نیز ماساژ داده شود.

2- از مچ پا به بالا را با حوله می‌پوشانیم.

این عمل مانع پخش و مالیده شدن کرم یا روغن ماساژ به جاهای دیگر از پا می‌شود.

3- پاها را با آب گرم بشویید.

پاها را به مدت 10 دقیقه در یک ظرف آب گرم قرار دهید. اگر مایلید مقداری روغن خوشبو کننده یا ژل کف کننده به آب گرم اضافه کنید. بعد از اینکه پاها 10 دقیقه در آب قرار گرفتند، به آرامی آن‌ها را بمالید تا پاها تمیز شده و احساس آرامش در فرد ایجاد شود. پاها را با حوله خشک کنید.
کرِمها غلیظ‌تر از لوسیون‌ها هستند بنابراین برای ماساژ پاها خیلی مناسب می‌باشند. روغن‌ها برای نرم کردن پینه‌های سفت کف پا در ماساژ به کار می‌روند. شما می‌توانید این روغن‌ها و کرم‌هایی که مخصوص ماساژ کف پا هستند از فروشگاه‌های لوازم بهداشتی زیبایی خریداری کنید. روغنها و کرمهای ماساژ پا را به سلیقه خودتان ترکیبی بسازید. عطر یا مقداری از ترکیبات مورد علاقه‌تان مانند لیمو، اوکالیپتوس، اسطوخودوس یا بادام و وانیل را با آن‌ها ترکیب کنید.

5- روغن یا کرم را گرم کنید.

این عمل باعث می‌شود روغن راحت‌تر برای ماساژ استفاده شود.

ب. بخش نخست ماساژ پا (6 مرحله)

1- کف پا را مطابق شکل با هر دو دست بگیرید.

به آرامی مالیدن پا را از بالا به سمت کف پا شروع کنید. هر چه به کف پا نزدیک می‌شوید. فشار مالش را بیشتر کنید. حالا برعکس عمل کنید. از کف پا به سمت بالا، پا را بمالید و به تدریج فشار مالش را کم کنید.

2- پاشنه پا را بمالید.

با حرکات چرخشی انگشتان شست، با فشار از کم به زیاد، پاشنه پا را بمالید. این عمل را بر روی برجستگی داخلی انگشت شست پا تکرار کنید.

3- رشته عضلات پاشنه پا را بمالید.

برای این کار مطابق شکل، با فشار بالا و پایین انگشتان شست بر روی پاشنه، این کار انجام می‌شود. در حالی که یک شست به سمت بالا فشار وارد می‌کند، شست دیگر به سمت پایین فشار می‌آورد.

4- اطراف مچ پا را ماساژ دهید.

با استفاده از حرکات چرخشی هر دو دست، مچ پا را در هر دو طرف بمالید و مطابق شکل به آرامی انگشتان دستتان را بر روی بالای مچ نیز بمالید.
دستتان را مشت کرده و با استفاده از انگشتان مشت شده، به گودی پا فشار وارد کنید. با حرکت جلو و عقب دستتان، به آرامی پوست را بمالید.

5- از مشت دست برای ماساژ دادن گودی پا استفاده کنید.

دستتان را مشت کرده و با استفاده از انگشتان مشت شده، به گودی پا فشار وارد کنید. با حرکت جلو و عقب دستتان، به آرامی پوست را بمالید.

6- انگشتان پا را ماساژ دهید.

زمانی را به ماساژ دادن هر یک از انگشتان پا اختصاص دهید. هر کدام از انگشتان پا را کمی بکشید. ممکن است این عمل باعث صدایی در مفصل شود مانند صدای شکستن رگ دست. در صورتی که باعث درد و ناراحتی فرد نشود، این عمل را برای هر یک از انگشتان فرد انجام دهید. اگر مایلید هر یک از انگشتان پا را در میان انگشتان اشاره و شست دستتان گرفته و هر یک از آن‌ها را بمالید. با قرار دادن پنج انگشت دستتان در میان انگشتان پا بطور همزمان، مقداری کرم یا روغن ماساژ را به آرامی در بین هر یک از انگشتان پا بمالید.  

ج) بخش دوم ماساژ پا (6 مرحله)

1- از نوازش‌هایی شبیه عمل شیر دوشیدن استفاده کنید.

برای این کار، با هر دو دست پا را نگه دارید و انگشت شست را محکم بر روی پا به سمت پایین بکشید. این عمل را 10 مرتبه در هر طرف انجام دهید. می‌توانید انجام این روش را همانند دوشیدن شیر گاو تصور کنید.

2- از تکنیک‌های هندی برای مالش استفاده کنید.

پا را در هر دو دست گرفته و انگشتان شست خود را در وسط گودی پا قرار دهید. با حرکت جلو و عقب دستتان مثل هنگامی که یک حوله خیس را فشار می‌دهید، پا را ماساژ دهید. در حین انجام این روش حرکت‌های زیاد پا را بپذیرید.

3- تاندون‌ آشیل و پایین پا را به صورت فشاری ماساژ دهید.

برای انجام این ماساژ، عضله را با دست گرفته و فشار داده و رها می‌کنید. از تاندون آشیل که در پشت پاشنه و اطراف مچ پا قرار دارد شروع کنید. با یک دست تاندون آشیل را گرفته و فشار دهید. ابتدا به آرامی و سپس با سرعت و فشار بیشتری این کار را انجام دهید. عضلاتی را که از تاندون آشیل شروع می‌شوند و در نزدیکی انگشتان پا کار می‌کنند، با چرخش دست‌ها در خلاف جهت یکدیگر بکشید. این عمل باعث جابه‌جایی عضلات پا می‌شود و گرفتگی عضلات از بین می‌رود. به آرامی قسمت تحتانی نرمه ساق پا را در پشت پا ماساژ دهید. در این ناحیه عضلات کف پا به عضلات ساق پا متّصل می‌شوند. عضلات این ناحیه را فشار دهید و رها کنید. این عمل به شل شدن و استراحت عضلات پا کمک می‌کند.

4- عضله طولانی پا را ماساژ دهید.

این عضله طولانی، از نزدیکی تاندون آشیل شروع و در زانو تمام می‌شود و با حرکات عضلات کف پا ارتباط دارد. از فرد ماساژ گیرنده بخواهید که مطابق شکل، انگشتان پا را به صورت عمودی بر روی زمین قرار دهد. از ساق دستتان برای ماساژ این ناحیه استفاده کنید. به آرامی ساق دستتان را بر روی پشت ساق پا به سمت پایین حرکت دهید. برای فشار بیشتر در حین ماساژ، می‌توانید از آرنج خود استفاده کنید. در حالی که فرد بر روی زمین دراز کشیده است، در حین ماساژ به وسیله ساق دستتان، با یک دست پاشنه پا را در دست بگیرید، کل پا را به سمت زانو حرکت دهید. ابتدا به آرامی این کار را انجام دهید و به تدریج فشار را بیشتر کنید.

5- چرخش‌های مچ پا را انجام دهید.

پا را مطابق شکل با یک دست گرفته و با دست دیگر پا را به اطراف مچ بچرخانید.
پا را 10 مرتبه در یک جهت و سپس 10 مرتبه در جهت مخالف نیز بچرخانید. ممکن است در مفصل مچ پا صدایی شبیه شکسته شدن رگ دست ایجاد شود. در صورتی که این کار باعث درد و ناراحتی در فرد نشود، می‌توانید کار را ادامه دهید.

6- پا را به وسیله یک ماساژور برقی ماساژ دهید.

به دستورالعمل سازنده دستگاه مراجعه و مطالعه کنید و همچنین از نمک حمام و روغن آبگرم در ابتدای ماساژ استفاده کنید. به وسیله این دستگاه، پا را به مدت 20 دقیقه ماساژ دهید. حالا فرد ماساژ گیرنده باید احساس جوانی و شادابی خوبی داشته باشد.

چند نکته:

هنگامی که شما پای فرد را خشک می‌کنید، اگر از یک حوله گرم استفاده کنید می‌تواند باعث احساس خوب و مطلوبی شود. ماساژ آرام و با ملایمت باعث آرامش و ماساژ سریع و با فشار بیشتر باعث هیجان و برانگیختن می‌شود. در حین ماساژ، لحن و صدای آرام و تسکین دهنده‌ای را به کار ببرید. سریع و تند و خشن صحبت نکنید. اجازه دهید هر آنچه شما می‌گویید، باعث تسکین و آرامش در فرد ماساژگیرنده شود. مطمئن شوید که فرد ماساژگیرنده ذهنش را از تمام استرس‌ها پاک کند. پخش موزیکی آرام در حین ماساژ می‌تواند مؤثّر و مفید باشد. به فرد نگاه کنید (ارتباط چشمی برقرار کنید). به او لبخند بزنید. این عمل باعث اطمینان و اعتماد به ماساژ شما و حسن تندرستی و همراهی در فرد می‌شود. سعی کنید به هر دو پا به طور یکسان توجّه کنید. در غیر این صورت، ماساژ برای بدن ناخوشایند است. از فرد بخواهید برای گرفتن ماساژ به یک بالش یا مبل تکیه دهد و مطمئن شوید که او در وضعیت راحت و ریلکسی قرار دارد. استفاده از موزیک ملایم یا شمع با عطر ملایم را در نظر بگیرید. در حین ماساژ، اگر شما در دست‌هایتان احساس خستگی و گرفتگی کردید، هر چند دقیقه یک بار دست‌های خود را چندین بار تکان داده تا گرفتگی آنها برطرف شود و ماساژ را ادامه دهید.

هشدارها

از کرم یا روغن ماساژ بیش از حد استفاده نکنید یا دست‌هایتان را در حین ماساژ بیش از حد چرب نکنید. مطمئن شوید که در حین ماساژ زانوی فرد به هر سمتی کشیده نشود. در غیر این صورت باعث گرفتگی و تجمع خون در زانو می‌شود. بنابراین در هنگام ماساژ هر پا، یک کوسن یا یک حوله رول شده در زیر زانو قرار دهید. این عمل باعث ایجاد کمی خمیدگی و وضعیت مناسب در حین ماساژ می‌شود. مراقب باشید برای ماساژ از فشار کافی استفاده کنید. زیرا فشار زیادی باعث درد و ناراحتی فرد و فشار کم باعث احساس قلقلک می‌شود. اگر پای فرد گیرنده ماساژ دردناک یا حسّاس است، توصیه‌های پزشکی را دنبال کنید یا از راهکارهای یک فرد حرفه‌ای استفاده کنید. اگر شما در حال ماساژ دادن فردی هستید که باردار یا مبتلا به فشار خون بالا و یا دیابت است، در حین ماساژ از فشار زیاد و محکم بر روی پای آن فرد پرهیز کنید، زیرا فشار زیاد باعث درد زایمان در زن‌ باردار یا تشدید علایم بیماری فرد می‌شود.
منبع مقاله :
خدادادی، سلمان؛ (1395) ماساژدرمانی، ساری: پارسی سرا، چاپ اول