زندگی مردم ایران با مذهب و پرستش خداوند یگانه گره خورده است و این چیزی است که از هزاران سال پیش به آن پایبند بوده‌اند، به همین دلیل اماکن مذهبی جایگاه ویژه‌ای در بین مردم ما دارد، یکی از مهمترین این اماکن شاه چراغ شیراز است.

شهر دین، فرهنگ شعر و تاریخ ایران زمین، که در تمامی زمینه‌ها آثار مهمی را در خود جای داده است و روایت گر تاریخی بی‌نظیر و اتفاقات مهم افتاده در این سرزمین است. یکی از مهمترین حرم‌ها و زیارتگاه‌های شیعیان در ایران را می‌توانید شاه چراغ بدانیم که در آن دو فرد پاک مطهر به خاک سپرده شده‌اند. یکی از آنها احمد بن موسی کاظم پسر بزرگ امام موسی کاظم (ع) و دیگری محمد بن موسی از برادران امام رضا (ع) است. 



ساخت این بنا به سده ششم هجری قمری باز می‌گردد، که البته در سال 745 هجری مادر شیخ ابواسحاق که آن زمان پادشاه شیراز بوده است اقدام به گسترش این حرم می‌کند و در طول 5 سال یک آرامگاه بزرگ با گنبدی زیبا را بر سر آرامگاه قدیمی می‌سازد تا شکوه آن چند برابر شود. از آنجا که کلیه مردم و پادشاهان این منطقه ارادت فراوانی به این مکان مقدس داشتند، یک بار دیگر در سال 912 هجری قمری شاه اسماعیل صفوی اقدام به بهسازی این مکان مقدس می‌کند که البته متأسفانه سال‌ها بعد بر اثر زلزله با آسیب‌های فراوانی روبه‌رو می‌شود.



بازهم در سال 1142 این مکان توسط نادرشاه افشار تعمیر و مرمت می‌شود تا به حالت اولیه بازگردد. او ظاهراً نذر کرده بود که اگر بر افغان‌ها پیروز شود و شهر را از چنگ آنان درآورد، بهسازی شایسته برای این مرقد مطهر انجام دهد که چنین هم شد. اما بار دیگر دست خشمگین طبیعت به سراغ شهر آمد و در سال 1239 با زلزله‌ای مهیب بیشتر حرم از بین رفت. اما سال‌ها بعد دوباره حاکمان با کمک مردم و معماران برجسته دست به ساخت بنای عظیم‌تر زدند و این حرم را باشکوه فراوان‌ترین از نو ساختند.



اگر بخواهیم از مشخصات سازه این مجموعه بگوییم چیزی که نظر ما را به خود جلب می‌کند آینه کاری‌های بسیار زیبایی است که هنرمندانه درون مجموعه کار شده است. در چهار طرف حرم چهار شاه نشین قرار گرفته است و در سمت غربی نیز می‌توانید یک مسجد را مشاهده کنید. شما از دو در اصلی حرم می‌توانید وارد محوطه بزرگ حیاط شوید، اولین چیزی که نظر شما را جلب می‌کند وجود یک حوض بزرگ درون آن است که بخش جدای نشدنی از معماری ایرانی قدیم بوده است. در اطراف این حوض درختکاری‌های فراوان و زیبایی صورت گرفته که باعث سرسبزی حرم شده است.


 
اولین ضریح این حرم در سال 1243 در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شد و چند بار بعد از آن تغییر یافت، اما ضریح کنونی تماماً نقره است که بالای آن با برگ‌های طلایی تزیین شده است، طول این ضریح حدود 3.5 متر، عرض آن 2.2 و ارتفاع آن حدود 3 متر است. ایوان‌های مطهر این مجموعه به طول 38 متر و عرض 5.5 متر هستند و در آن 10 ستون به ارتفاع ده متری وجود دارد. سقف این ایوان توسط هنرمندان خبره به طرز فوق‌العاده زیبایی با تزیین گردیده است. در جنوب ایوان نیز 3 رواق اضافه شده است تا به تواند هم به زائرین خدمات بهتری ارائه هد و هم بخش شمالی و جنوبی ایوان به صورت قرینه در آید. گلدسته‌های این حرم بسیار زیبا هستند و از بتن آرمه ساخته شده‌اند که به طور قرینه شبیه به یکدیگر هستند. سر گلدسته‌ها نیز با اسکلت فلزی و چوبی ساخته شده و از هشت ترک تشکیل و در هر ترک آن اسما الهی را با استفاده از میناکاری تزیین کرده‌اند. ارتفاع این گلدسته‌ها حدود 20 متر است.
 
امروزه آستان مقدس شاه‌چراغ تصمیم به اجرای طرح ساماندهی و احیای این حرم گرفته‌اند و قرار است این طرح در مساحتی حدود 55 هکتار اجرا شود تا علاوه بر ساخت زائر سرا، مجموعه‌های فرهنگی، مذهبی و ... بتوانند این مکان را که در بافت فرسوده شهر مشهد نیز واقع شده است به دوران طلایی برسانند. شورای عالی انقلاب فرهنگی روز 24 شهریور را روز ملی شاه چراغ نامید و این مناسبت را در تاریخ رسمی کشور به ثبت رساند.


آدرس شاه چراغ شیراز 

منطقه ۸، شیراز، 13364 -71387استان فارس


منبع: سایت ستاره