هنر مرمت بنا چیست؟

هنر مرمت بنا به  شاخه ای از معماری می گویند که در آن به بازسازی بنایی که تا حدودی آسیب دیده است می پردازند. این هنر همانطور که از اسمش پیداست دارای جنبه های هنری و معماری است. و از این رو باید در هنگام مرمت بنا به جنبه های زیبایی شناختی آثار آسیب دیده توجه شود و در مرمت آن نهایت دقت و توجه را باید داشته باشیم. زیرا اکثر آثاری که مرمت می شوند دارای پیشینه ای تاریخی می باشند و باید در نگهداری کل بنا تلاش فراوان کرد. در واقع هدف اصلی مرمت بنا نگهداری از این آثار است.

این هنر توسط کارشناسان حرفه ای انجام می شود و هر کسی اجازه مرمت بنا را ندارد. در این هنر با توجه به متریال ها و مصالحی که در آن به کار برده شده است و با توجه به فرم و قدمت بنا یک شبیه سازی مصالح انجام می شود. به این صورت که در مرمت اجزای تخریب شده ، از همان متریال ها باید استفاده شود و باید تا حدودی بنا را به شکل قبلی خود بازگرداند. در مرمت بنا کارشناس مربوطه حق استفاده از مصالح جدید را با استفاده از سلیقه خود ندارد.

همانطور که می دانیم هنر مرمت بنا دارای ظرافت زیادی است به همین دلیل باید در اجرای مرمت بنا از صبر و حوصله زیادی برخوردار بود.
 

تاریخچه هنر مرمت بنا

این هنر در سالهای اخیر از بازتاب بسیاری در بین مردم برخوردار شد. از آنجایی که این هنر مربوط به معماری است افراد زیادی خواهان انجام مرمت بنا شدند. اولین شرکتی که در این زمینه تاسیس شد شرکت برادران الیور در سال 1850 بود. این شرکت یکی از قدیمی ترین شرکت های مرمت بنا و بازیابی اثار تاریخی است که در نیویورک تشکیل شد. در دهه 1860 ، مرمت و حفاظت از هنرهای زیبا برادران الیور گسترش یافت و مکانی در بوستون را به خود اختصاص داد.

همچنین در مورد هنر مرمت بنا در مجلات زیادی از سال 1961 تا 1986 مطالب بسیاری به چاپ رسیده است. رفته رفته مرمت بنا به هنری بسیار ظریف تبدیل شد که با استفاده از آن می توانستند آثار تاریخی را تا حدود زیادی حفظ کنند. در واقع بین سال های 1925 تا 1975 در بیشتر کشور های دنیا به خصوص امریکا دوره ای از پیشرفت و گسترش هنر در زمینه مرمت بنا صورت گرفت. از مهمترین اشخاصی که در این زمینه فعالیت کردند  و باعث پیشرفت هنر مرمت بنا شدند می توان به راتر فورد جان گتنز اولین شیمیدان در ایالات متحده امریکا و جورج ال استوت ، بنیانگذار و اولین سردبیر مطالعات فنی اشاره کرد.کارشناسان بسیاری در این زمینه تحصیلات خود را گسترش دادند و امروزه این هنر در همه جای جهان بسیار شناخته شده است.


فرق هنر مرمت بنا با بازسازی بنا

هنر مرمت با بازسازی ساختمان تفاوت زیادی دارد. ما در بازسازی به طور کامل می توانیم بنا را تغییر دهیم به صورتی که کلا به بنای اصلی خود شباهت نداشته باشد. و دارای ویژگی های جدید شود. ولی در مرمت اجازه همچنین کاری به کارشناسان داده نمی شود. در بازسازی می توان فضاهای جدید به ساختمان اضافه کرد و یا حتی کم نمود ولی در مرمت نمی توان در ساختار کلی ساختمان دخالت کرد.

 در واقع مرمت فرایند بازگشت یک ساختمان به وضعیت اصلی آن است. در حالی که تلاش برای حفظ ساختمان به همان شکلی که هست انجام می شود ، مرمت و بازسازی متمرکز بر بازسازی است ، اما اغلب از دوره اولیه ساخت و ساز خود و از مواد و تکنیک های قدیمی خود استفاده می کند . در مرمت بنا ساختمان باید به همان صورت قدیمی ویژگی های خود را حفظ کند و فقط در بعضی از قسمت های تخریب شده مرمت شود.
 

هدف از مرمت بنا

ترمیم  و مرمت بنا با هدف دستیابی به سطح بالایی از اصالت ، تکرار مواد و تکنیک ها در حد امکان می باشد. در صورت لزوم ، کارهای مدرن مانند تعویض کاربری های قدیمی و یا نصب کنترل آب و هوا ، سیستم های دزدگیر و غیره به صورت پنهانی انجام می شود که در آن شخصیت تاریخی  بنا را به خطر نمی اندازد.
 

خطراتی که بنا را نابود می کنند چیست؟

به مرور زمان عوامل جوی و باران ها اسیدی، و آلودگی هوا و نور خورشید  باعث تخریب ساختمان  می شود. این عوامل سبب می شوند که بنا در قسمت هایی از خود دارای تخریب شود. هنر مرمت بنا باید با استفاده از تکنیک های روز دنیا از بهترین روش برای جلوگیری از تخریب هر چه بیشتر ساختمان استفاده کند. در واقع این وظیفه بر عهده کارشناسان و متخصصان مرمت بنا می باشد. امروزه هنر مرمت بنا نوعی علم است که باید ان را با روش های آکادمیک آزمود و بعد در عمل از آن استفاده کرد.
 

نکات مورد استفاده در مرمت بنا

1- چرخه های نگهداری خود را بشناسید. اکثر ساختمانها هر 50 تا 60 سال به تعمیر و نگهداری لوله های برقی نیاز دارند.

2- ملات را مطابقت دهید. ملات جدید باید تا حد امکان از نظر رنگ ، قوام و ارتفاع با نوع قدیمی ان مطابقت داشته باشد. استفاده زیاد از سیمان پرتلند در مخلوط خمپاره سخت ایجاد می کند که می تواند به ساختمان های قدیمی آسیب برساند.

3- هرگز از سیلرها استفاده نکنید. این مواد رطوبت را به دام می اندازند و مشکلات را در طی چرخه انجماد و ذوب به وجود می آورند.

4- اکثر کارشناسان مرمت بنا موافق اند که شن و ماسه  به عنوان پوشش پودری ، بهترین مصالح با ماندگاری و بدون چسبندگی را به شما می دهد ، اما این کار را در خانه امتحان نکنید.

5- از چوب قلب استفاده کنید. چوب قلب همیشه مقاوم در برابر بیماری است. چوب درختان اکثر گونه ها هرگز نباید مورد استفاده قرار گیرد.

6- یاد بگیرید که از ابزار دستی استفاده کنید. بیشتر چوب های تاریخی با ابزار دستی تولید می شدند و بیشتر کارخانه های ساخته شده از ماشین آلات (اواخر قرن 19 و بعد از آن) با آنها نصب می شدند.
 

 مصالح مورد استفاده در بنای ساختمان های قدیمی

بسیاری از بناهای تاریخی با اصل فشار ساخته شده اند و دارای ویژگی سازه های سنگ تراشی هستند. بنابراین ، اجزای سازه ای در ساختمان های قدیمی سنگ است. دیوارهای تحمل ، ستونها ، دکورها ، طاقها و گنبدها را تشکیل می دهند. به همین دلیل سنگ طبیعی ، سنگ تراشیده شده ،آجر سنگی قلوه سنگ یا مواد متناوب در عناصر ساختمان مورد استفاده قرار گرفت. گرد و غبار آجر و ملات با ویژگی اتصال بیشتر نیز به عنوان عناصر ترکیبی در اجزای ساختمان های قدیمی مورد استفاده قرار گرفت.

 به مرور زمان این متریال ها در مرمت بنا جای خود را به مصالح جدیدتری داده اند که امروزه راحت تر از مصالح قدیمی در دسترس می باشند و در واقع به صورت صنعتی تولید می شوند. بنابراین ، لازم است برنامه های مختلفی را در چارچوب تعمیر و تقویت ساختمان ها اعمال کنیم. امروزه شاید مصالح قدیمی دیگر به آن صورت مورد استفاده قرار نگیرند به همین دلیل در مرمت آثار تاریخی می توان از جایگزین های جدید استفاده کرد که تقریبا در یک سطح و شکل با ان مصالح قدیمی باشد و تا حدودی بتواند ویژگی های ساختمان قدیمی را نشان دهد.


منبع: www.britannica.com