برای بعضی از کودکان، گفتار، زبان و قابلیت گوش کردن تکالیف، به طور ویژه‌ای چالش برانگیز است. هنگامی که کودکی با معلولیتهای ذهنی و یا بدنی متولد یا بعدا به این معلولیتها مبتلا می شود، این آغاز یک مسیر جدید و گاهی اوقات آغاز یک مسیر دلهره آور برای والدین است. برای فرزند من چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ آیا هرگز قادر خواهد بود مانند بچه های دیگر با دیگران ارتباط برقرار کند؟ برای کمک به فرزندم برای رسیدن به بیشترین سطح تحول در این سالها چه کاری باید انجام دهم؟ اینها سؤالهای طبیعی هستند که ذهن والدین را مشغول می کند. متأسفانه در آغاز و یا به طور کلی بسیاری از این سؤالها، هیچ پاسخ آسانی ندارند و نمی توان به سادگی به آنها پاسخ داد. این اصل قدیمی که «هر کودک یک موجود منحصر به فرد است کاملا درست می باشد.
 
برای مثال، ده فرد مبتلا به سندرم داون، هنگامی که به بیستمین سالگرد تولد خود می رسند، می توانند در ده سطح قابلیت مختلف و به طور متفاوت نسبت به هم صحبت و عمل کنند. بعضی از افراد مبتلا به سندرم داون رشد می کنند، کار می کنند، و حتی ازدواج می کنند؛ در حالی که برخی دیگر برای انجام فعالیتهای روزانه خود به کمک بیشتری نیاز دارند. آنها در گفتار با مشکلات وسیعی مواجهند و استقلال کمتری دارند. اگر چه پیوندهای مشترکی وجود دارد که گروه های خاصی از کودکان را به هم پیوند می دهد، آنچه را که یک کودک نیاز دارد، ممکن است از آنچه کودک دیگر به آن نیازمند است، متفاوت باشد. تعلیم و تربیت و گفتار و زبان درمانی، برای همه این مشکلات یک برطرف کننده نیست. تنها زمان خواهد گفت که آینده کودکی با چنین مشکلاتی، چه خواهد شد. برای زمان حال، والدین بیشتر از هر کسی می توانند بیشترین کمک ویژه و تجربه های زندگی را در اختیار کودک خود بگذارند. نسبت به چندین سال قبل، دیدگاهها نسبت به کودک مبتلا به معلولیتها و مشکلات ویژه، تغییر کرده است. این کودکان انواع فناوری درمانی را که می تواند تفاوتهای عظیمی در کیفیت زندگی آنها ایجاد کند، در دسترس دارند. بنابراین، می توانند از زندگی دوران کودکی خود لذت ببرند و بیشتر کارهایی را که یک کودک طبیعی انجام می دهد، انجام دهند.
 
پزشک کودک شما تشخیص می دهد آیا کودک شما یکی از این موقعیتها را دارد یا خیر. اگر چه صدها موقعیت و سندرمهای عصب شناختی، عضلانی، و هوشی وجود دارد. بعضی از بچه‌هایی که به دیدن من می آیند، با وجود مشکلاتی که در تمرکز بر تکالیف دارند، بسیار تیزهوش هستند. ذهن آنها به سرعت و با اشتیاق عکسهای روی دیوار، بازیهای روی قفسه من و اشیای روی میز تحریرم را چک می کنند. آنها می خواهند تمام موارد را یک دفعه لمس و تجربه کنند. هر چیزی حواس آنها را پرت می کند، حتی خودشان، اگرچه هرگز این کار ارادی نیست. در سالهای اخیر، اصطلاح اختلال نقص توجه برای توصیف این شرایط به کار برده شده است. بعضی کودکان مبتلا به. Attention Deficit Disorder (ADD)

اغلب بیش فعال هستند (ADHD) و بعضی بیش فعال نیستند. هنگامی که یک کودک مشکل نقص توجه دارد، در گوش دادن و توجه کردن به یک مباحثه یا سخنرانی، مشکل دارد. در یک اتاق آرام در یک خانه، این مشکل ممکن است کمتر قابل توجه باشد؛ اما به خاطر اینکه کلاس درس به وسیله پوسترهای کاملا رنگی تزئین شده است، صدای مدادهایی که در حال تیز شدن هستند و سایر موارد وجود دارد. این بچه ها برای اینکه فعالیتهای مدرسه ای را انجام دهند، مشکلات بیشتری دارند. تصور می شود بیشتر کودکان مبتلا به عملکرد ADD مشکلات پردازشگری زبان و مشکلات حافظه شنیداری دارند. این به خاطر این است که اطلاعاتی را که آنها گوش می کنند، ادراک نمی شود. کودکان مبتلا به ADD تن صدای یک نفر را می شنوند و بر صداهای دیگر یا چیزهای دیگری که می توانند ببینند، تمرکز می کنند؛ از قبیل یک پرنده یا یک سنجاب که روی درخت خارج نزدیک پنجره قرار دارد، تمرکز می کنند. آنها نمی توانند پیغامی را که مرحله اول فرایند دریافت برای آن رخ نداده است، پردازش کنند و به خاطر بیاورند.
 
با دارو (که معمولا ریتالین Ritalin است)، نضج بدنی و به کار بردن روشهای الگوسازی، بچه های مبتلا به ADD می توانند مهارتهای شنیداری خود را اصلاح کنند. اگر چه برای گوش کردن و متمرکز ماندن بر گفتار یک نفر، احتمالا اغلب این کودکان حتی در بزرگسالی دچار چالش می شوند.
 
موضوع دیگر درخصوص کودکان مبتلا به ADD این است که بخواهند در یک مباحثه یا گفتگوی کلاسی نقش ایفا کنند. اینها مشخصا کودکانی هستند که پاسخ را می دانند، ولی فراموش می کنند دست خود را بالا ببرند. گاهی اوقات پاسخ یک نفر دیگر را تکرار می کنند، با پاسخ سؤال قبل را می گویند. این کار به خاطر بی ادبی و نافرمانی نیست. یک کودک مبتلا به ADD مشخصا و به طور طبیعی، تکانشی گر است و به سرعت عمل می کند، بدون اینکه قادر باشد آنچه را سایر مردم می گویند، پردازش کند یا بتواند منتظر شود نوبت آنها بشود. اگر زیاد منتظر بمانند، زمانی که معلم آنها را صدا می کند، ذهنشان در حال سیر در افکار دیگری خواهد بود. هنگامی که دستشان را بلند می کنند، اگر معلم آنها را برای ارائه پاسخ فرا بخواند، اغلب خواهند گفت که «من فراموش کرده ام».
 
در مباحثه، بچه‌های مبتلا به ADD احتمالا برای حفظ و تداوم تمرکز بر موضوع مورد بحث، دچار مشکل می شوند. آنها اغلب از سؤالی که شما می کنید منحرف می شوند و روی موضوعات مرتبط و مجاور متمرکز می گردند. آنها ممکن است از این شاخه به آن شاخه بپرند و مطالب خارج از بحث را مطرح کنند. ممکن است گفتار دیگران را قطع کنند، بخصوص در زمانهای نامناسب. اگرچه به دلایلی که بحث شد، ممکن است ارتباط برقرار کننده های ضعیفی باشند. در تفسیر سنتی از آن اصطلاح، ممکن است لزوما اختلال زبانی نداشته و مشکلات نقص توجه داشته باشند. بعضی اوقات که فعالیتی را انجام می دهند، این دو مورد رابطه نزدیکی با هم دارند، که گفتن آنها اغلب کار سختی است. اما به خاطر اینکه یک کودک مبتلا به ADD شبیه کودکی که به مشکلات شنیداری و یا زبانی مبتلا است عمل می کند.
 
منبع: مشکلات گفتاری، زبانی و شنیداری کودکان، پاتریسا هاماگوچی، نادر باقری،علی غنایی، چاپ اول، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد 1390