حجاب و بی حجابی زن مسلمان
مسئله حجاب و بی حجابی زن مسلمان پرداخته و تلاش نموده اصول نظام اجتماعی اسلام، احکام حجاب زن و نحوه حضور زن در جامعه را ارائه نماید.
أبوبکر باقادر نویسنده در کتابهای ادبی پندآموز و معروف به آیینههای حاکمان، به جستجو پرداخته تا راز آن تصویر منفی را که درباره زن در میراث اسلامی وجود دارد کشف کند. و در کتاب«زن و سیاست، مطالعه ای در آیینه حاکمان: زنان محقق» به بررسی آثار امام غزالی التبر المسبوک فی نصیحة الملوک»، شیزری النهج المسلوک فی سیاسة الملوک» و «سیاست نامه با سیر الملوک» پرداخته تا مشخص شود که این دانشمندان، حاکم یا سلطان را نصیحت می کردند که از زنان پرهیز کند و بر ضرورت دور کردن زنان از زندگی اجتماعی و مناصب سیاسی تأکید می ورزیدند و آن را با مراجعه به متون قرآنی و احادیث نبوی و روایات نقل شده از تمدن های دیگری که پیش از اسلام وجود داشته اند توجیه می کردند. از آثار بانوان محقق شش شماره منتشر شده است، محور شماره اول ۱۹۹۴ - ۱۹۹۵ این بود: زن و مقامات و حاوی مقالاتی بود از خانمها دلال البذری، منی فیاض، مارلین نصر، مغصوب و محور شماره دوم ۱۹۹۵-۱۹۹۶ زن و نویسندگی بود.
إجلال خلیفة، کتاب به عنوان « جنبش نوین زنان: داستان زن عرب در سرزمین مصر (قاهره: المطبعه العربیه الحدیثه)، ۱۹۷۳» به بررسی شکل گیری جنبش زنان مصر از نیمه قرن ۱۹ تا دهه ۷۰ قرن ۲۰ می پردازد. و این بررسی را از عواملی که به شکل گیری آن انجامید و بانوان سرشناسی که در آن مشارکت داشتند آغاز می کند و فعالیت این جنبش را در زمینه های مختلف به تفصیل بیان می کند که در رأس آنها: روزنامه نگاری بانوان، نقش جنبش زنان در تبلیغ آموزش زن و اشتغال او، نقش سیاسی این جنبش در مبارزه ملی ضد استعمار، همایش های بانوان که توسط این جنبش در داخل و خارج برگزار شده و دیگران برای شرکت در آن دعوت شده اند و تأثیر این جنبش در جامعه مصر قرار دارد .
مؤلف این کتاب دو رساله کارشناسی ارشد و دکتری در زمینه روزنامه نگاری بانوان به رشته تحریر در آورده که عبارتند از:روزنامه نگاری بانوان در مصر بین سالهای ۱۹۱۹ - ۱۹۳۹، رساله کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات، دانشگاه قاهره، سال تحصیلی ۱۹۶۵ - ۱۹۶۶ و روزنامه نگاری بانوان در مصر از سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۵، رساله دکتری، دانشکده ادبیات، دانشگاه قاهره، سال تحصیلی ۱۹۶۹ - ۱۹۷۰.
ادوارد سعید، خاور شناسی: شناخت، تسلط، شکل دهی ترجمه کمال ابو دیب (بیروت: مؤسسه پژوهشهای عربی، چاپ چهارم، ۱۹۹۵) نویسنده در شیوه خود بر اساس تحلیل گفتمان، شناسایی روابط میان سلطه و دانش، شناخت خاور شناسی به عنوان شیوه ای غربی به منظور سلطه بر مشرق زمین به عنوان یک گفتمان و امتداد وجود آن گفتمان در اشکال مختلف در روزگار ما اعم از آنچه که به زنان مربوط می شود یا نه عمل کرده است. سعید بر نژاد محوری / مردسالار محوری در گفتمان خاور شناسی غرب تأکید می کند به گونهای که معتقد است خاورشناس محکوم به نژاد محوری غربی و تصور مردسالارانه از جهان بوده که سبب شده با شرق و زن مسلمان تا حد زیادی با تعصبی که گاهی به خصومت منجر می شود برخورد کند و این خصومت با دشمنی او با خود اسلام مربوط می شود و تألیفاتی که در آن زمان به زن مسلمان می پرداختند و او را با موجودی تحت ستم یا موضوعی جنسی تلقی می کردند با شکل گیری عبارت های آماده آکادمیک همچنان بر تصور کنونی غرب سایه افکنده اند.
طاهر حداد: زنان ما در شریعت و جامعه (تونس: المطبعه الفنیه، جاده کنیسه، ۱۹۳۰) این کتاب دارای دو بخش است: بخش اول حقوقی است که در آن، مبارز و فعال سندیکا، نویسنده و شاعر تونسی، طاهر حداد به بررسی وضع زن در اسلام از نظر جایگاه فردی، حقوق مدنی و صلاحیت پرداخته است به علاوه مسائل ارث، [ادای شهادت و فصلی مختص مسائل ازدواج و طلاق. و این فصل را با پرسشنامه مانندی به پایان رسانده حاوی ۱۲ پرسش که خطاب به برخی علمای تونس درباره «جایگاه زن و ازدواج در اسلام» مطرح شده است و در پایان نتیجه می گیرد که متون شریعت و اهداف آن می خواهند در ابعاد مختلف زندگی، زن را برابر مرد قرار دهند. بخش دوم کتاب، اجتماعی است که در آن به بحث و بررسی درباره چگونگی تعلیم دختران برای تبدیل شدن به همسر و مادر پرداخته است و عادات و آداب و رسوم رایج در زمینه ازدواج و حجاب را مورد حمله قرار داده و به تفصیل به مسائل تعلیم و تربیت زنان پرداخته و آن را با مسائل ترقی و تمدن و ایجاد فضای باز در برابر تمدن غرب مرتبط دانسته است.
بثینه شعبان: بانوان مفسر مستور، آنشریه النهج (دمشق: مرکز پژوهشها و مطالعات سوسیالیستی در جهان عرب، شماره ۴۱، ۵ پاییز ۱۹۹۵) ص ۸۷ - ۹۹ نویسنده در این کتاب به اثر یکی از بانوان پیشگام در اوایل قرن بیستم یعنی نظیره زین الدین پرداخته است. به گونهای او معتقد است نظیره با ارائه دو کتاب حجاب و بی حجابی و دختر و پیرمردان یکی از اندک بانوان مفسری به شمار می رود که در تاریخ اسلام ظهور کرده اند و به حاشیه رانده شدند و اجازه ندادند تا دیدگاه هایشان در قانونگذاری اسلامی تأثیرگذار باشد. و در این چهارچوب ضمن محور قرار دادن نمونه نظیره زین الدین، به بحث و بررسی درباره نقش بانوان مفسر در اسلام، نقاط مشترک دیدگاه های آنها با مفسران بعدی، و به حاشیه راندن عمدی آنها توسط اسلامگرایان معاصر می پردازد.
منبع: زن و جوامع عرب در طول یک قرن، منی ابوالفضل، مترجم دکتر هومن ناظمیان،صص113-110، مؤسسه انتشارات امیر کبیر، چاپ اول، تهران، 1394
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}