خانه ملّت جای تفریح نیست

در همه ادوار مجلس شورای اسلامی، نوع نگاه و خواست مردم را می‌توان از آرایش کیفی خانه ملت فهمید. این کلام امام خمینی(ره) است که خطاب به نمایندگان فرمود: «شما که وکیل از جانب ملت هستید، و عصاره فضایل ملت هستید، باید در آنجا همان معنایى که مأمور او شدید از طرف ملت، همان معانى باشد. ملت یک ملت اسلامى است و اسلام را مى‏‌خواهد و احکام اسلام را مى‏‌خواهد.»[1]

یک نمونه، مجلس نهم، طیفی از جامعه چنین احساس می‌کرد که راه آسان گفتگو و توافق با غرب، گره اقتصادی از ملت می‌گشاید. از این رو تعداد نمایندگانی که صاحب چنین تفکری بودند افزایش یافت و البته بار دیگر بر همگان ثابت شد که در مواجهه با غرب، راه آسانی وجود ندارد و بهترین راه، استقامت و ناامیدی از کنار آمدن با غرب است. و نه راحت طلبی بلکه این جهاد و تلاش است که برای همیشه، ایران اسلامی را به پیش برده و امورش را سامان داده و خواهد داد.  

خسارت‌های نماینده راحت طلب

1ـ نماینده خواب

انسان راحت طلب، به دنبال راحتی و آسایش خود است در حالیکه وظیفه یک نماینده، تلاش برای آسایش و رفع نیازهای مردم است. متأسفانه وضعیت فعلی به گونه‌ای است که امکانات رفاهی غیرمعمول نمایندگان از سویی و حواشی کار نمایندگان از سوی دیگر قدرت، تمرکز و نشاط برخی از آنها را برای انجام با کیفیت وظیفه اصلی شان کاسته است تا جایی که خستگی و مشغله‌های جانبی، گاهی حتی به چرت زدن در جلسات مجلس می‌انجامد. این در حالی است که مشکلات  و سختی‌های به خصوص قشر محروم باید خواب را از چشمان گرفته و موجب تمرکز و جدیت بیشتر در ادای وظیفه نمایندگی شود.

امام علی علیه السلام شالوده فکریِ فرار از راحت طلبی اینچنین تبیین می‌کنند: «هیهات که هواى نفس بر من چیره گردد، و حرص و طمع مرا وا دارد که طعامهاى لذیذ برگزینم، در حالى که در «حجاز» یا «یمامه»[3] کسى باشد که به قرص نانى نرسد، و یا هرگز شکمى سیر نخورد، یا من سیر بخوابم و پیرامونم شکم‏هایى که از گرسنگى به پشت چسبیده، و جگرهاى سوخته وجود داشته باشد، یا چنان باشم که شاعر گفت: «این درد تو را بس که شب را با شکم سیر بخوابى و در اطراف تو شکم‏هایى گرسنه و به پشت چسبیده باشند».

آیا به همین رضایت دهم که مرا امیرالمؤمنین خوانند و در تلخى‏هاى روزگار با مردم شریک نباشم؟ و در سختى‏هاى زندگى الگوى آنان نگردم؟ آفریده نشده‏ام که غذاهاى لذیذ و پاکیزه مرا سرگرم سازد، چونان حیوان پروارى که تمام همّت او علف، و یا چون حیوان رها شده که شغلش چریدن و پر کردن شکم بوده، و از آینده خود بى خبر است. آیا مرا بیهوده آفریدند؟ آیا مرا به بازى گرفته‏اند؟»[4]
 

2ـ راحت طلبی، با طعم برجام

در داستان توافق برجام، برخی از نمایندگان، راحت‌ترین کار را انتخاب و تنها به گزارشات مسئولین وزارت خارجه و دیگران اکتفا کرده و خودشان مستقیماً وارد تحقیق و مطالعه دقیق آن نشدند. به عبارت دیگر چنین افرادی نشان دادند که اهل زحمت کشیدن برای حقوق مردم و وظایف نمایندگی خود نیستند.

به راستی اگر نمایندگان مجلس همگی با دقّت متن برجام را مطالعه می‌کردند آیا باز هم آن را تأیید می‌کردند تا ما امروز شاهد بازگشت تحریم‌ها و از دست رفتن صنعت هسته‌ای و زمان و امکانات باشیم؟ آیا نمایندگانی که برجام را تأیید کردند نسبت به همه جوانب آن مطمئن بودند؟

امام جواد علیه السلام فرمودند: «مَـنْ انْـقادَ اِلى الطُّمَأْنینَةِ قَبْلَ الْخُـبْرَةِ فَقَدْ عَرَّضَ نَفْسَهُ لِلْهَلَکَةِ وَالْعاقِبَةِ الْمُتِعْبَةِ؛[5] هر کس قبل از آزمایش نسبت به چیزى اطمینان پیدا کند(بدون آگاهى اعتماد کند) خودش را در معرض نابودى و عاقبتى دردناک قرار داده است.»
 

3ـ نمایندگی حداقلی؛ و دستی که بسته خواهد ماند!

اصل مسئولیت، راحتی و رفاه نیست؛ بلکه گرفتاری و دردسر است. اینکه برخی گمان می‌کنند با انجام کارهای معمول نمایندگی از عهده این کار برآمده‌اند خطایی ریشه‌ای و تباه کننده است. پیامبر گرامی اسلام می‌فرمایند: «لَا یُؤْمَرُ رَجُلٌ عَلَى عَشَرَةٍ فَمَا فَوْقَهُمْ إِلَّا جِی‏ءَ بِهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَغْلُولَةً یَدُهُ إِلَى عُنُقِهِ، فَإِنْ کَانَ مُحْسِناً فُکَّ عَنْهُ، وَ إِنْ کَانَ مُسِیئاً زِیدَ غِلًّا إِلَى غِلِّهِ؛[6] هیچ کس نیست که بر ده نفر یا بیشتر، ‌ ریاست و امارت داشته باشد مگر اینکه او را روز قیامت در حالی می‌آورند که دستش به گردنش بسته است؛ پس اگر چنانچه آدم درستکاری بود و تقصیری متوجّه او نبود، او را رها می‌کنند و اگر چنانچه بدکار و گناهکار بود، غل و زنجیرش افزایش پیدا می‌کند.»

رهبر انقلاب در توضیح این روایت شریف می‌گویند: «این آدمِ رئیس را که این‌قدر در دنیا محترم است و رئیس است و مدیر است، ‌چنین آدمی را در روز قیامت وقتی که می‌آورند، دست او را به گردنش بسته‌اند؛ یعنی دست‌بسته او را وارد محشر می‌کنند، آن هم به این شکل که دستش به گردنش بسته است. نفْس این مسئولیّت و آمریّت و ریاست، یک تبعاتی دارد که ایجاب می‌کند این را.

در آن حوزه‌ِی مأموریّت که ما آنجا رئیسیم، مدیریم، یک کاره‌ای هستیم، بعضی از کارها انجام می‌گیرد که ما می‌توانستیم مانع آن بشویم و نشدیم؛ حالا یا غفلت کردیم [وارد] نشدیم، یا از روی تنبلی وارد نشدیم؛ این کار خلاف، زیر نظر ما و در پُست نگهبانی ما انجام گرفت ـ پُست نگهبانی ما است دیگر ـ یا بعضی از کارها باید انجام می‌گرفت در حوزه‌ی مأموریّت ما که انجام نگرفت؛ یا به‌خاطر اینکه ما نفهمیدیم، دقّت نکردیم، تعقیب نکردیم، مشورت نکردیم، پرس‌و‌جو نکردیم و ندانستیم، یا نه، دانستیم، تنبلی کردیم، امروز و فردا کردیم، [گفتیم] حالا ان‌شاءاللّه بعداً، فردا، و ضایع شد، فوت شد.

اگر ماها عقل داشته باشیم، باید دنبال ریاست ندویم؛ واقعاً این‌جوری است. باید دنبال ریاست نرویم؛ ریاست این تبعات را دارد. بعضی می‌دوند دنبال ریاست، نمیفهمند که نفْس این آمریّت و ریاست، این خطرات را دارد که روز قیامت وقتی او را بیاورند، مغلولاً می‌آورند؛ این چیز خیلی مهمّی است. مغلولاً می‌آورند او را در پای محاسبه الهی.»[7]
 

راحت طلب را معرفی کن

حضرت امام خمینی (ره) با تأکید بر دقّت مردم نسبت به انتخاب نمایندگان خود، در مورد رأی به مرفهین بی درد و راحت طلب هشدار می‌دهند و می‌فرمایند: «افرادى را که طرفدار اسلام سرمایه دارى، اسلام مستکبرین، اسلام مرفهین بى‏درد، اسلام منافقین، اسلام راحت طلبان، اسلام فرصت طلبان، و در یک کلمه، اسلام امریکایى هستند طرد نموده و به مردم معرفى نمایند.»[8]
 

راحت طلبی؛ دشمن اقتصادی مقاومتی

اکنون که بر همه مسجّل شده تنها راه برون رفت از مشکلات اقتصادی، جامه عمل پوشیدن به راهبرد اقتصاد مقاومتی است روشن است که قبل از هر کسی مسئولین باید رخت خواب را وانهاده، لباس جهاد و تلاش بر تن کرده و توده مردم و امکانات را وسط میدان جهاد و تلاش بیاورند تا مصداق این آیه شریفه نشوند که می‌فرماید: «أَ تَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنْسَوْنَ أَنْفُسَکُمْ وَ أَنْتُمْ تَتْلُونَ الْکِتابَ أَ فَلا تَعْقِلُونَ؛[9] آیا مردم را به نیکى فرمان مى‏‌دهید و خود را فراموش مى‏‌کنید، با اینکه شما کتاب [خدا] را مى‏‌خوانید؟ آیا [هیچ‏] نمى‌‏اندیشید؟»
 
پی‌نوشت:
[1]. صحیفه امام، ج ‏12، ص 345.
[2]. حافظ، غزلیّات، غزل 239.
[3]. یمامه: سرزمینى در جنوب عربستان‏.
[4]. نهج البلاغة / ترجمه دشتى، ص 555.
[5]. بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏68، ص 340.
[6]. الأمالی، شیخ طوسی، ص 264.
[7]. بیانات در ابتدای درس خارج فقه درباره تبعات اخروی ریاست؛ ۱۳۹۷/۰۹/۲۷.
[8]. صحیفه امام، ج ‏21، ص 11.
[9]. سوره بقره، آیه 44.