هرآنچه راجع آستاکسانتین باید بدانیم

آستاکسانتین چیست

شما ممکن است در مورد بتا کاروتن، لیکوپن، زاکسانتیین، لوتیئن و کانتکسنتین شنیده باشید، اما آیا چیزی در مورد آستاکسانتین شنیده اید؟

Astaxanthin  به عنوان یکی از قوی ترین کاروتنوئیدها و آنتی اکسیدان های موجود در طبیعت، فواید بسیار زیادی برای سلامتی دارند، از کاهش چین و چروک ها گرفته تا ارتقاء تمرین روزمره شما، فواید این کاروتنوئید هستند.

این رنگدانه قدرتمند تأمین کننده‌ رنگ نارنجی – قرمز است و نشان ‌داده شده که از سلامت بینایی پشتیبانی می ‌کند، سلامت مغز و قلب را ارتقا می‌ دهد و حتی باروری مردان را نیز افزایش می ‌دهد.

از همه مهم‌ تر، ترکیب کردن این آنتی اکسیدان در رژیم غذایی آسان است و می ‌تواند به راحتی در گستره وسیعی از منابع غذایی مغذی پیدا شود. با این اوصاف؛ بیایید تا بیشتر این رنگدانه قدرتمند را بررسی کنیم و یاد بگیریم که چگونه از بیشترین مزایای آن بهره مند شویم.  
 

آستاکسانتین چیست و از کجا می آید

Astaxanthin  یک نوع کاروتنوئید است که یک رنگدانه طبیعی در انواع غذاها محسوب می شود.

به طور خاص، این رنگدانه مفید رنگ قرمز – نارنجی خود را به غذاهایی مانند کریل، جلبک، سالمون و خرچنگ می ‌دهد.

آستاکسانتین همچنین می‌ تواند به شکل مکمل یافت شده و همچنین برای استفاده به عنوان یک رنگ غذایی در خوراک ماهی نیز مورد استفاده قرار گیرد. این کاروتنوئید اغلب در کلروفیتا که شامل یک گروه از جلبک های سبز می شود، وجود دارد.

این ریزجلبک ها بخشی از مهم ترین منابع آستاکسانتین بوده که شامل هماتوکوکوس پلوویالیس (Haematococcus pluvialis) و مخمر فافیلا رودوزیما (Phaffia rhodozyma) هستند.

تحقیقات نشان می دهد که آستاکسانتین یکی از قوی ترین آنتی اکسیدان ها در طبیعت است که به آن پادشاه کاروتنوئیدها لقب داده اند. در حقیقت توانایی آن برای مبارزه با رادیکال‌ های آزاد ۶۰۰۰ برابر بیشتر از ویتامین C است، ۵۵۰ برابر بالاتر از ویتامین E و ۴۰ برابر بیشتر از بتا کاروتن است.
 

آیا آستاکسانتین برای التهاب مفید است

 بله، ویژگی‌ های آنتی ‌اکسیدان آن  در بدن، به محافظت در برابر انواع خاصی از بیماری‌ های مزمن، جلوگیری از پیری پوست و کاهش التهاب کمک می‌ کند.
 

سلامتی مغز را بهبود می ‌بخشد

همانطور که بزرگ ‌تر می ‌شویم، خطر ابتلا به اختلالات عصبی ناشی از بیماری آلزایمر یا پارکینسون به افزایش خود ادامه می ‌دهد. این شرایط که با از دست رفتن تدریجی نورون ‌ها در مغز مشخص می ‌شوند می‌ تواند منجر به علائمی نظیر از دست رفتن حافظه، گیجی و اضطراب شود.

تحقیقات نشان داده است که آستاکسانتین سلامت مغز را با حفظ عملکرد شناختی افزایش می‌دهد. برای مثال، در یک مطالعه حیوانی ۲۰۱۶، مکمل آستاکسانتین، تشکیل سلول های جدید مغز و حافظه فضایی در موش ها را افزایش داد.

بررسی اخیر منتشر شده در GeroScience همچنین اشاره کرد که خواص ضد عفونی آستاکسانتین ممکن است به دلیل توانایی آن در کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب باشد. روغن نارگیل، آووکادو، گردو و چغندر فقط چند نمونه از غذاهای دیگر است که تمرکز و حافظه را افزایش می دهند.
 

از قلب محافظت می کند

به عنوان علت اصلی مرگ، بیماری قلبی یک مشکل عمده در سراسر جهان است. در حالی که دلایل بالقوه زیادی برای بیماری ‌های قلبی وجود دارد، استرس اکسیداتیو و التهاب در صدر قرار دارند و مرکز توجه هستند.

بر طبق بررسی ۲۰۰۹ استرالیا، حداقل هشت مطالعه بالینی که اثرات آستاکسانتین را اندازه گیری می کنند، نشان می دهد که مکمل های آستاکسانتین ممکن است نشانه های التهاب و استرس اکسیداتیو را کاهش دهند. بررسی دیگری که در مجله Drugs of Marine منتشر شد، حاکی از آن است که آستاکسانتین می ‌تواند در برابر آترواسکلروز، که تجمع چربی و کلسترول در شریان‌ها است، از بدن محافظت کند.

البته، رژیم غذایی سالم حاوی آستاکسانتین تنها یک قطعه از پازل است. به حداقل رساندن میزان استرس، فعالیت ‌های فیزیکی زیاد و خودداری از مصرف غذاهای فوق فرآوری شده نیز عوامل کلیدی هستند که قلب شما را حفظ می ‌کنند.
 

پوست را درخشان نگه می دارد

علاوه بر تقویت سلامت مغز و قلب، آستاکسانتین در حفظ سلامت پوست نیز موثر است.  مطالعات نشان می ‌دهد که این آنتی اکسیدان هم می ‌تواند ظاهر کلی پوست را بهبود بخشد و هم  قادر به درمان بیماری ‌های پوستی خاص است.

یک مطالعه سال ۲۰۰۹ نشان داد که ترکیب مکمل های خوراکی و کاربرد موضعی آستاکسانتین موجب بهبود چروک، لکه های سن، بافت پوست و رطوبت پوست می شود. به طور مشابه، مطالعه حیوانی که در PLoS One منتشر شد، نشان داد که آستاکسانتین قادر به بهبود قابل‌ توجه علائم درماتیت آتوپیک در موش‌ ها بود.

علاوه بر مواردی که در بالا گفتیم، یک بررسی تصادفی از تاثیر آستاکسانتین در برابر آسیب پوست ناشی از اشعه UV خبر داد، این آنتی اکسیدان از پوست در برابر این اشعه مضر محافظت می کند.

برای رسیدن به بهترین نتیجه، آستاکسانتین را در ترکیب با یک برنامه طبیعی مراقبت از پوست از جمله مواد دیگر مانند روغن درخت چای، سرکه سیب و روغن شی باتر استفاده کنید.
 

التهاب را کاهش و ایمنی را بهبود می ‌بخشد

التهاب بخش مهمی از پاسخ ایمنی بدن است. از طرفی التهاب مزمن می ‌تواند به بیماری ‌هایی مثل دیابت، سرطان و بیماری ‌های قلبی منجر شود.

بسیاری از مطالعات دریافته اند که آستاکسانتین می‌ تواند نشانه‌ های التهاب در بدن را کاهش دهد. این می ‌تواند فواید بسیاری داشته باشد و حتی ممکن است خطر انواع خاصی از بیماری‌ های مزمن را کاهش دهد. حتی بررسی های انجام شده حتی گزارش داد که آستاکسانتین می ‌تواند اثرات ضد سرطانی داشته باشد و قادر است به جلوگیری از تکثیر و گسترش سلول‌های سرطانی کمک کند. با این حال، برای درک اینکه چگونه ممکن است آستاکسانتین بر التهاب و بیماری در انسان‌ ها تاثیر بگذارد، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

این آنتی‌ اکسیدان قدرتمند نه تنها به کاهش التهاب تمام بدن کمک می ‌کند بلکه در افزایش ایمنی بدن نیز نقش مهمی ایفا می‌ کند. یک آزمایش تصادفی کنترل ‌شده در سال ۲۰۱۰ نشان داد که دریافت مکمل‌ ها با آستاکسانتین،  با کاهش استرس اکسیداتیو پاسخ ایمنی افراد را افزایش داد. استرس اکسیداتیو یک نشانگر خاص از آسیب DNA است و می ‌تواند به بیماری تبدیل شود.

دیگر غذاهای آنتی اکسیدان بالا که می توانند به کاهش التهاب و جلوگیری از بیماری کمک کنند زردچوبه، زنجبیل، شکلات تلخ و زغال اخته هستند.
 

عملکرد شما را افزایش می دهد

چه به دنبال تمرین ورزشی روتین خود باشید و چه بخواهید میزان انرژی خود را در سالن ورزش افزایش دهید، یک دز اضافی از آستاکسانتین می ‌تواند در رسیدن به هدفتان به شما کمک کند. مطالعات نشان می ‌دهند که وقتی نوبت به افزایش عملکرد ورزشی و جلوگیری از آسیب می ‌رسد، آستاکسانتین می تواند اثرات مفید متعددی داشته باشد.

به عنوان مثال، یک مطالعه حیوانی که در مجله Biological & Pharmaceutical Bulletin منتشر شد، نشان داد که مکمل آستاکسانتین ، استقامت شنا را در موش ها بهبود بخشید.

مطالعه ‌ای که در سال ۲۰۱۱ در مجله بین ‌المللی پزشکی ورزش منتشر شد نشان داد که آستاکسانتین عملکرد مسابقه دوچرخه ‌سواری را در میان ۲۱ دوچرخه ‌سوار رقابتی بهبود بخشیده‌ است. در این میان، یک مطالعه دیگر بر روی حیوانات در ژاپن نشان داد که آستاکسانتین حتی قادر به جلوگیری از آسیب عضلات ناشی از ورزش در موش‌ها بوده‌ است.

یکی دیگر از مزایای مرتبط با تحرک پذیری این آنتی اکسیدان، توانایی آن برای بهبود سلامت مفاصل است. یک بررسی نشان داد که آستاکسانتین می تواند به کاهش درد مفاصل و افزایش استحکام مفاصل کمک ‌کند. سایر مطالعات مربوطه این تاثیر را در بهبود درد ناشی از آسیب مفصلی، به ویژه در آرتریت روماتوئید و سندرم تونل کارپال مشاهده کرده‌ اند.
 

باروری مردان را افزایش می دهد

تخمین زده می شود که ناباروری حدود ۱۵ درصد از زوج های جهان را تحت تاثیر قرار می دهد و ناباروری مردان تا ۵۰ درصد این موارد را شامل می شود. عدم تعادل هورمونی، مشکلات انزال و واریکوسل و یا تورم رگ ها در اسکروتوم، همه علل شایع ناباروری مردان هستند. تحقیقات بسیار زیادی حاکی از آن است که آستاکسانتین می تواند باروری را در مردان افزایش دهد و می‌ تواند به بهبود کیفیت اسپرم کمک کند.

مطالعه کوچکی که در بیمارستان دانشگاه گنت انجام شد نشان داد که آستاکسانتین حرکت سلول‌ های اسپرم را بهبود بخشیده و توانایی اسپرم را برای بارور کردن تخمک ها افزایش داد. علاوه بر این، مردانی که با آستاکسانتین درمان شده بودند در مقایسه با گروه دارونما، میزان بالاتری از باروری را به دست آورده بودند.

چند درمان طبیعی دیگر برای ناباروری مردان شامل به حداقل رساندن قرار گرفتن در عرض آفت ‌کش‌ ها، کاهش فشار و استرس و ترک سیگار است.
 

از سلامت بینایی پشتیبانی می کند

مشکلات چشم مانند دژنراسیون ماکولا و آب‌ مروارید، نگرانی ‌های رایج مربوط به پیری هستند. این شرایط می ‌تواند منجر به طیف وسیعی از علایم ، از جمله دید تار تا از بین رفتن کامل بینایی شود.

بنابراین آستاکسانتین چه کاری برای چشم‌ های شما انجام می ‌دهد؟ خوشبختانه، چندین مطالعه نشان داده ‌اند که آستاکسانتین می‌ تواند سلامت چشم‌ ها را بهبود بخشیده و به حفظ دید ۲۰/۲۰ کمک کند.

مطالعه انجام‌ شده بر روی حیوانات در سال ۲۰۰۸ نشان داد که  آستاکسانتین به حفاظت از سلول ‌های شبکیه‌ ای در برابر آسیب اکسیداتیو کمک کرده ‌است.

مطالعه دیگر ۴۸ فرد بزرگ‌ سال که از فشار چشم شکایت داشتند را مورد بررسی قرار داد و دریافت که یک مکمل حاوی مواد مغذی متعددی از جمله آستاکسانتین، علایم خستگی چشم را کاهش داد. علاوه بر آستاکسانتین ، از دیگر ویتامین های مهم چشم می توان به لوتئین، روی، ویتامین A و زاکسنتین اشاره کرد.
 

غذاهای حاوی آستاکسانتین و منابع

برای به حداکثر رساندن میزان جذب و سلامت آستاکسانتین، بهتر است که دز روزانه خود را با گنجاندن مواد غذایی سالم زیر در رژیم غذایی خود به دست آورید. راه های مختلفی وجود دارد که شما بتوانید مقدار زیادی از این آنتی اکسیدان مفید را دریافت کنید.

بعضی از بهترین منابع آستاکسانتین عبارتند از:

ماهی سالمون وحشی

کریل

جلبک

ماهی قزل آلا سرخ

خرچنگ

میگو

ماهی نمی خورید؟ هیچ مشکلی نیست. آستاکسانتین به شکل مکمل طبیعی نیز موجود است. این مکمل ها از جلبک های غنی از آستاکسانتین استخراج می ‌شود و به شکل کپسول تبدیل می‌ شود تا ما به راحتی از آن استفاده کرده و از مزایای آن بهره مند شویم.

اگر ماهی غذای مورد علاقه تان است و می خورید، برای اینکه از حداکثر آستاکسانتین آن استفاده کنید ماهی قزل ‌آلا را توصیه می ‌کنیم ، چرا که میگو و ماهی ‌های دیگر بیشتر پرورش داده ‌شده و یا آلوده شده ‌اند.
 

عوارض جانبی آستاکسانتین

اگرچه به طور کلی در هنگام مصرف به صورت منابع غذایی بی خطر است، اما برخی از عوارض جانبی بالقوه مرتبط با مکمل آستاکسانتین وجود دارد.

توجه داشته باشید که این نشانه ‌ها احتمالا زمانی رخ می ‌دهند که دز بالایی از این مکمل ها مصرف شوند.

بعضی از عوارض جانبی که اغلب گزارش می شوند عبارتند از:

افزایش تجمع رنگدانه ها در پوست

تغییر سطح هورمون ها

رشد مو

کاهش سطح کلسیم خون

کاهش فشار خون

تغییرات در تحریک جنسی
 

مقدار مصرف آستاکسانتین برای بهره مندی از مزایای آن

در این مرحله شما ممکن است شگفت ‌زده شوید: چقدر باید مصرف کنم؟

اگر قصد دارید آستاکسانتین را از طریق رژیم غذایی تامین کنید، باید سعی کنید چند وعده غذای غنی از آستاکسانتین را در برنامه غذایی خود بگنجانید. این غذاها بسیار مفید هستند زیرا علاوه بر آستاکسانتین ، بسیاری از مواد مغذی مهم مانند ویتامین‌ ها، مواد معدنی و اسیدهای چرب امگا ۳ را فراهم می‌ کنند. در حقیقت، انجمن قلب آمریکا توصیه می کند که برای حمایت از سلامت قلبی بهتر حداقل دو بار در هفته ماهی ماهی قزل ‌آلا مصرف کنید.

در شکل مکمل، مصرف آن در دوزهای روزانه تا ۴۰ میلی گرم در روز به مدت ۱۲ هفته بررسی و اثبات شده است. با این حال، مقدار توصیه ‌شده، چهار تا هشت میلی ‌گرم، یک تا سه بار در روز همراه با وعده ‌های غذایی است. در ابتدا بهتر است با مقدار کم شروع کنید.
 

آستاکسانتین را از کجا پیدا کنیم و برای بهره مندی از مزایای آن، چگونه از آن استفاده کنیم

با توجه به محبوبیت روزافزون آن، شما می توانید مکمل های آستاکسانتین را در اکثر داروخانه ها پیدا کنید. علاوه بر این این آنتی اکسیدان مفید را می توانید به صورت آنلاین هم خریداری کنید.

دقت کنید از محصولی استفاده کنید که از آستاکسانتین طبیعی مشتق شده باشد، چرا که برخی از محصولات مصنوعی برای این منظور استفاده می کنند.

طبق یک مطالعه منتشر شده در Nutrafoods، آستاکسانتین طبیعی در حذف رادیکال های آزاد نسبت به آستاکسانتین مصنوعی ۲۰ برابر موثرتر است و طبق گفته محققان، انواع مصنوعی ممکن است به عنوان یک مکمل نوشیدنی انسانی مناسب نباشند.
 

احتیاط

مقدار آستاکسانتین موجود در کل منابع غذا به طور کلی ایمن است و می تواند با کمترین خطر عوارض جانبی مصرف شود.

با این حال، مصرف آن در شکل مکمل، با برخی علایم منفی خفیف که در بالا ذکر شد، همراه بوده‌ است. اگر هر گونه عوارض جانبی منفی را تجربه کردید، مصرف آن را کاهش داده و یا قطع کنید.

علاوه بر این، به دلیل اینکه تحقیقات در مورد ایمنی مکمل ‌های غذایی آستاکسانتین در زنانی که باردار یا شیرده هستند، محدود است، بهتر است برای دریافت آن به منابع غذایی پایبند باشید و از این طریق دز روزانه خود را دریافت کنید.


منبع: سایت مجله سلامت