طبع خرما چگونه است؟

طبع خرما

خرما یا رطب گیاهی تک‌لپه‌ای و گرمسیری است که جزو تیره نخل‌ها دسته‌بندی می‌شود. این گیاه میوه‌ای خوراکی دارد که دارای هسته‌ای سخت، پوستی نازک و طعمی شیرین است و به شکل خوشه‌ای بزرگ از شاخه درخت خرما آویزان می‌شود. ارتفاع نخل‌های خرما به ۱۰ تا ۲۰ متر یا بیشتر می‌رسد برای همین چیدن خرما کار چندان آسانی نیست.

به میوهٔ نرسیده خرما، «خارَک» یا «خرک» یا کنگ گفته می‌شود. پس از اینکه خرک رسیده‌تر شد تبدیل به رطب می‌گردد. طبع رطب گرم و‌ تر است و رطوبت بیشتری نسبت به حرارت خرما دارد به همین جهت برای صفرایی مزاج‌ها و سودایی مزاج‌ها عالی است.

اگر رطب رسیده‌تر شود تبدیل به تمر می‌شود که رطوبتش نسبت به رطب کمتر است و حرارت بیشتری دارد از این رو به افراد گرم‌مزاج خصوصا دموی‌ مزاج‌ها توصیه نمی‌شود.

در کل خرما هر چه شیرین‌تر شود گرم‌تر می‌شود. تاکید می‌شود افرادی که چاق هستند و مزاج گرم و‌ تر دارند از خوردن خرما پرهیز کنند، چون این افراد استعداد غلبه خون و حرارت خون را دارند. خرما غلبه خون را تشدید می‌کند و این خون غلیظ ممکن است موجب تغییر در تناسب اخلاط شود. 

طبع هسته خرما

میوه خرما جزو میوه‌های سته است، یعنی تمام قسمت بریکاری آن گوشتی و حاوی مواد غذایی است. حتی هسته آن هم خوراکی است و به این صورت مصرف می‌شود که آن را آسیاب می‌کنند و از آردش نان تهیه می‌کنند. از این هسته‌ها قهوه خرما هم تهیه می‌شود که دمکرده‌اش عطر بسیار خوشایندی دارد.

طبع هسته خرما گرم و خشک است و بسیار قابض است. دمکرده پودر آن به تخلیه مثانه کمک می‌کند. گاهی هم آن را سوزانده و خاکسترش را پس از شستشو به جای توتیا به چشم می‌کشند، چون می‌گویند باعث رویاندن مژه‌های ریخته می‌شود.
 
همچنین ضماد کردن خاکستر هسته خرما برای باز شدن و تخلیه برخی دمل‌ها یا بهبود برخی زخم‌ها مفید است. البته فراموش نکنید که استفاده درمانی از هسته خرما یا هر داروی گیاهی دیگری باید تحت نظر متخصص با تجربه صورت بگیرد.

خرما از دوران باستان در رژیم غذایی انسان وجود داشته‌است و یکی از قدیمی‌ترین میوه‌های کشت شده توسط انسان بوده‌است.

خواص خرما از نگاه طب سنتی

خرما بدن را گرم می‌کند بدلیل اینکه مزاجش گرم است و به سرعت به صفرا تبدیل می‌شود. صفرا هم مزاجش گرم و خشک است. از این رو برای افراد بلغمی یک تغذیه عالی محسوب می‌شود. مخصوصا در فصل سرد سال.

خرما برای تب بلغمی عالی است. بلغمی‌ها بدن‌شان دارای رطوبت زیاد و پف است و دچار سرماخوردگی مکرر در فصول سرد می‌شوند. مصرف خرما با رفع رطوبت زائد که ریشه عفونت و تب است، به تقویت سیستم ایمنی و بهبود ایشان کمک می‌کند.

خرما تقویت کننده قوای جنسی است و برای تشدید این خاصیت می‌توان تعدادی خرما را در شیر تازه خیساند و قدری دارچین هم به آن افزود.

اضافه کردن خرما به شیر می‌تواند عوارض احتمالی شیر را برای کسانی که طبع سرد دارند کاهش بدهد. (برای مطالعه بیشتر در باب خوراکی هایی که میتوان با شیر درست کرد و از آن لذت برد به اینجا مراجعه کنید)

خرما برای ریه و مجاری هوایی مفید است. می‌توان ۵۰ گرم خرما را در یک لیتر آب ریخته ملایم جوشانید و صاف نمود. شربت بدست آمده برای گرفتگی صدا و سرفه و خلط سینه مخصوصا برای افراد سرد مزاج در فصول سرد مناسب است.
 
خرما برای برخی فلج‌ها یا لرزش‌های بدن مخصوصا در سرد مزاجان و درد‌هایی از مفاصل و کمر که ناشی از غلبه سردی هستند مفید است.

خرما تقویت کننده کلیه بوده و اگر همراه مقداری شنبلیله در آب دم شود و سپس محلول به دست آمده صاف بشود، می‌تواند برای دفع سنگ کلیه و مثانه موثر باشد.

خرمای تازه خاصیت پاک کنندگی و پالایندگی گوارش هم دارد و می‌تواند تا حدی ملین باشد. پس برای رفع یبوست هم کارآمد است.

منبع: تهیه شده در بخش تغذیه راسخون