اختلال استرس پس از سانحه و راهکار‌های درمان آن

اختلال استرس پس از حادثه یا همان PTSD گاهی از اوقات زمانی رخ می دهد که فرد رویداد تلخی را تجربه می کند. این بیماری بر اساس افکار غیرقابل کنترل، اضطراب بسیار شدید، کابوس های شبانه و فلش بک ها شناسایی و تعیین می گردد. PTSD در برخی از موارد ممکن است باعث از دست رفتن کوتاه مدت حافظه گردد و مشکلات روحی و روانی طولانی مدت مزمنی را ایجاد نماید.

تا جایی که ممکن است افراد مبتلا به PTSD باید در همان مراحل اولیه درمان شوند. با گذشت زمان ممکن است نشانه ها شدید تر شود و برای برخی از افراد این شرایط چند سال طول بکشد.

درک PTSD

 اینکه بدانید فرد مبتلا به PTSD چه احساسی دارد هم به شما و هم به او کمک بسیار زیادی خواهد کرد. این شرایط معمولا باعث می شود فرد قربانی احساس ترس شدید و درماندگی داشته باشد. او معمولا از اختلالات خواب، احساس ترس شدید و درماندگی رنج می برد.

به احتمال زیاد در چنین شرایطی فرد نمی تواند کنترلی بر روی احساسات خود داشته باشد. همه این ها جزو نشانه های معمول PTSD هستند. استرس و کمبود خواب باعث می شود فرد مدنظر نتواند موقعیت موجود را به درستی ببیند و تصمیم درست و مستحکمی برای فرایند درمانی خود اتخاذ نماید.

 PTSD چگونه تشخیص داده می شود؟

 اولین گام برای تشخیص تروما، با مراجعه به پزشک، به خصوص فردی که در حوزه اختلالات روحی و روانی متخصص است، انجام می شود. پزشک با بیمار صحبت می کند تا بتواند وضعیت روحی و روانی او را تعیین نماید. او قبل از اینکه تصمیم به درمان بگیرد باید نشانه های PTSD را شناسایی کند.

برای تعیین اختلال استرس پس از حادثه، بیمار باید حداقل برای یک ماه موارد زیر را تجربه نماید:

* حداقل یک رویداد که در آن نشانه ها دوباره تجربه شده اند
* حداقل سه نشانه اجتناب و کناره گیری
* حداقل دو نشانه هایپر اروزال
* نشانه هایی که با فعالیت های روزمره فرد تداخل دارند.

چگونه می توان PTSD را شناسایی کرد؟

 برای شناسایی PTSD بدون ایجاد تنش، می توان به دنبال نشانه های اجتناب همچون احساس گناه بدون دلیل و غیر منطقی، ناراحتی و افسردگی بود. ببینید کسی که به این شرایط مبتلاست از بودن در مکان، رویداد یا مواجه شدن با اشیای خاصی خودداری و اجتناب می کند یا خیر. این موارد به احتمال زیاد او را به یاد ترومایی که قبلا داشته می اندازد.

باید ببینید او به فعالیت هایی که قبلا با شوق و اشتیاق انجام می داد و از آن ها لذت می برد علاقه ای نشان می دهد یا اینکه تمایل خود را برای انجام چنین کارهایی از دست داده است؟ همچنین در مورد نشانه های هایپر اروزال هم هوشیار باشید. این نشانه ها ممکن است به معنای بروز خشم، اختلالات خواب، تنش یا وحشت زدگی باشد.

چگونه به فردی که با PTSD دست و پنجه نرم می کند کمک کنیم؟

شما برای کمک به فردی که PTSD دارد مراحل و گام های مختلفی پیش رو دارید. درمورد اختلال استرس پس از سانحه اطلاعاتی به دست آورید.

در این شرایط می توانید بفهمید فرد چه احساسی دارد و چه چیزهایی را باید از او انتظار داشته باشید. با او صحبت کنید و احساساتش را تایید نمایید. او را برای اجرای فرآیند درمانی تشویق کنید زیرا این فرایند درمانی است که به او کمک می کند به خوبی ریکاوری شود.

از او بخواهید به همراه شما به پیاده روی بیاید یا کارهایی که برایش لذت بخش است را انجام دهد.  او باید بتواند دوباره وارد دنیای اطراف خود شود. در هر شرایطی حمایت و پشتیبانی تان را نشان دهید و مهم تر از همه صبور باشید.

افرادی که از PTSD رنج می برند احساس می کنند کنترل خود را از دست داده اند. داشتن نقش فعال در فرآیند ریکاوری شان باعث می شود قدرت از دست رفته خود را دوباره بازیابند. یکی از تمرینات عالی که در این شرایط می توانید انجام دهید تمرکز بر روی برطرف کردن شکاف هایی است که تروما از خود به جای گذاشته است.

او را تشویق کنید زمان خود را با دوستان و اعضای خانواده سپری کند و خانه را در طول روز ترک نماید. برای اینکه بتوانید او را قدرتمند کنید باید خودتان در فرایند هوشیارسازی شرکت داشته باشید. یک فعالیت کوچک از طرف شما می تواند به فرد کمک کند کنترل از دست رفته خود را دوباره بازیابد.

صحبت کردن با فردی که PTSD دارد

زمانی که با فرد مدنظر در مورد PTSD صحبت می کنید شفاف باشید  و واضح صحبت کنید. مثبت اندیش بمانید و فراموش نکنید که باید گوش شنوای خوبی برای این فرد ایجاد کنید. زمانی که او صحبت می کند مواردی که درک کرده اید را تکرار کنید و اگر نیاز به اطلاعات بیشتر داشتید از او سوال بپرسید. سخنان او را قطع نکنید و وارد بحث نشوید اما احساسات خود را به طور شفاف بیان نمایید. فرض نکنید که او در صورت بروز ندادن احساسات می تواند معجزه کند و احساسات شما را درک نماید. تعامل با فردی که با PTSD دست و پنجه نرم می کند بسیار دشوار است پس صبور باشید.

 به او کمک کنید احساساتش را با کلمات بیان کند. در مورد احساسات خاصش سوال کنید، ببنید چگونه می توانید به او کمک نمایید. در نهایت سعی کنید تا جایی که می توانید توصیه و نصیحت نکنید مگر اینکه او خودش بخواهد.

نوجوانان

نوجوانان معمولا به شرایط و تجربیات تلخ پاسخ های شدیدی می دهند. این افراد ممکن است شروع به توسعه مشکلات رفتاری نمایند و به سایر افراد بی احترامی کنند، کارهای خراب کارانه انجام دهند یا نفاق افکن باشند. در کودکان امکان ایجاد حس گناه و انتقام گرفتن هم وجود خواهد داشت. به کودکانی که تجربیات تلخ و ترومایی را پشت سر گذاشته اند بیشتر توجه کنید. بهتر است برای درمان آن ها از فرد متخصص کمک بخواهید.

 مقابله با PTSD

 زمانی که می خواهید به فرد مبتلا با اختلال استرس پس از سانحه کمک کنید نباید خودتان را نادیده بگیرید. اگر  جوابی برای همه چیز ندارید یا نمی توانید کاری انجام دهید احساس گناه نکنید.

به خودتان یادآوری کنید که نمی توانید همیشه  همه چیز را خودتان انجام دهید و فرایند ریکاوری را سرعت ببخشید. برای خانواده و دوستان خود  وقت اختصاص دهید و به خاطر داشته باشید که در زندگی خود چیزهای خوبی هم دارید.

یادگیری مقابله با PTSD برای سلامت خود شما هم ضروری است. همیشه به یاد داشته باشید که امسال حدود ۵.۲ میلیون نفر با این اختلال روبرو شده اند. این موضوع بدین معنی است که افراد زیادی هستند که باید از چنین بیمارانی مراقبت نمایند. شما و عزیزتان که با PTSD دست و پنجه نرم می کنید تنها نیستید.

در مورد نگرانی هایی که ممکن است داسته باشید با اعضای خانواده تان صحبت کنید. شما به حمایت و پشتیبانی این افراد نیاز خواهید داشت. برای سلامت خودتان هم که شده روش هایی برای ارام سازی بیاموزید. مثلا می توانید از یوگا یا مدیتیشن استفاده کنید.

اینکار به شما کمک می کند در حین مراقبت از بیمار به خودتان هم استراحت بدهید. از فعالیت های مثبت استفاده کنید. سعی کنید زمان خود را با افرادی سپری کنید که با فرد بیمار و ترومای آن ارتباطی نداشته اند.  خودتان را در این بحران به وجود آمده خفه نکنید.

  PTSD چگونه درمان می شود؟

 اگر خودمراقبتی کمکی به بیمار نکرد شما باید به دنبال روش دیگری برای درمان او باشید. با یک پزشک متخصص مشورت کنید. بیشتر افراد می توانند پاسخ سوال های خود را در درمان های رسمی بیابند. استفاده از دارو و روان درمانی می تواند یک روش موثر برای ریکاوری فرد باشد. در مورد درمان شناختی رفتاری و داروهایی که برای PTSD استفاده می شود اطلاعاتی به دست آورید و این اطلاعات را با فرد بیمار به اشتراک بگذارید.

تصمیم گیری بین راه حل های احتمالی PTSD

تصمیم گیری برای انتخاب درمان های موجود کار دشواری نیست به شرط اینکه بتوانید روش های مختلف درمان را درک کنید. استفاده از دارو و درمان شناختی رفتاری برای بیشتر افراد کارساز و موثر خواهد بود. مواجهه درمانی هم در برخی از شرایط مفید خواهد بود. به کمک این نوع درمان، بیمار به تدریج و در یک محیط امن در معرض ترس قرار می گیرد.

در موردگزینه های دارویی باید از پزشک خودتان سوال کنید. مهارکننده ‌های بازجذب سروتونین (SSRIs) نوعی داروی ضد افسردگی هستند که ممکن است در این شرایط به کار روند. این داروها به تسکین احساس ناراحتی و نگرانی کمک می کنند و در درمان PTSD مفید خواهند بود. سرترالین و پاروکستین هر دو داروهای ضد افسردگی هستند که برای درمان استرس بعد از حادثه تایید شده اند.

سایر گزینه های احتمالی شامل فلوکستین و سیتالوپرام است. عوارض جانبی این داروها که معمولا  بعد از مدت کوتاهی فروکش می کند شامل موارد زیر است:

* سردرد
* حالت تهوع
* خواب آلودگی یا بی خوابی
* احساساتی همچون آشفتگی یا وحشت زدگی عصبی
* مشکلاتی در رابطه جنسی یا لذت نبردن از آن
* خواب آلودگی
* تاری دید
* یبوست
* خشکی دهان

پزشک در مواردی که اختلالات همراه یا چندابتلایی در بیمار وجود داشته باشد می تواند از داروهای دیگری هم استفاده کند.

افرادی که از PTSD رنج می برند اغلب اختلالات  دیگری را هم دارند. در بیشتر موارد شرایط قبلی تا زمانی که بیمار برای درمان PTSD مراجعه نکرده است، اشمار نمی شود.  در چنین شرایطی بنزودیازپین ها برای کمک به آرام سازی و کاهش اختلالات خواب ممکن است  تجویز شود.

عوارض جانبی این داروها شامل مشکلات حافظه و خطر وابستگی به آن هاست. داروهای ضد روان پریشی هم برای درمان PTSD می تواند مفید باشد.

این داروها برای افرادی که بیماری های همراه دارند مورد استفاده قرار می گیرد. عوارض جانبی داروهای ضد روان پریشی شامل افزایش وزن و افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و دیابت است.


منبع: سایت مجله سلامت