دوراهی سرمایه گذاری در بورس یا بانک

پول خود را در بانک سپرده گذاری کنیم یا در بورس سرمایه گذاری کنیم؟

سوال اصلی این است که کدام یک از این دو شیوه برای شما بهتر است؟ سپرده گذاری در بانک؟ یا سرمایه گذاری در بورس؟ هر کدام از این دو شیوه مزایا و معایبی دارند اما آمارها نشان می دهد که اغلب مردم بیشتر به سپرده گذاری در بانک‌ها علاقه نشان می دهند. (1) در این مقاله قصد داریم با بررسی همین مزایا و معایب، به این نتیجه برسیم که کدام شیوه می تواند برای شما سوددهی بیشتری داشته باشد.

اما پیش از اینکه پاسخ سوال خود را بیابیم باید موارد مهمی را با هم بررسی کنیم. مواردی که به ما کمک می کند اهداف مالی تازه‌ای برای خود تبیین کنیم. چرا که اغلب افراد گمان می کنند سپرده گذاری در بانک و سرمایه گذاری در بورس مختص کسانی است که سرمایه‌ای مازاد برای این کار دارند. حال آن که همه ما در هر شرایط مالی که باشیم، می توانیم از همین امروز برای سرمایه گذاری برنامه ریزی کنیم و الزامی به داشتن سرمایه مازاد نیست. (1)
 

با درآمد خود چگونه رفتار می کنید؟

اغلب افراد، استراتژی خاصی برای مدیریت و برنامه ریزی درآمد خود ندارند و حتی گمان نمی کنند که وجود چنین استراتژی‌ای چقدر می تواند آن‌ها را در پیشبرد اهداف مالی شان یاری کند (2) با این حال همواره از کمی درآمد و بالا بودن مخارج زندگی در رنج هستند. اگر شما هم تصور می کنید که افزایش مخارج و اقساط ماهیانه شما، با درآمدتان سازگاری ندارد، احتمالا شما نیز مانند اغلب افراد به یک برنامه ریزی تازه جهت چگونگی خرج کردن درآمد خود نیاز دارید.

نداشتن استراتژی در برنامه ریزی مالی، با نداشتن برنامه مالی کاملاً متفاوت است. ما از پیش می دانیم که همه شما برای مخارج خود، پیشاپیش برنامه ریزی می کنید. اما احتمالاً برای آن برنامه ریزی، چشم اندازی قائل نیستید. چشم اندازی که می تواند آینده این برنامه ریزی را نیز تغییر دهد.(2)
 

داشتن استراتژی مالی را با یک مثال برای تان شرح می دهیم

فرض کنید بنا به هر دلیلی 10% از درآمد خود را از دست می دهید. این اتفاق چندان دور از ذهن نیست و به دلایل مختلفی ممکن است اتفاق بیفتد. دلایلی مانند: تعدیل نیرو و در آمد شرکت‌ها برای جلوگیری از ورشکستگی، افزایش 10% قیمت کالاهای اساسی، خرید اقساطی وسیله‌ای که برای چند سال، ماهانه 10% از درآمدتان باید به آن اختصاص یابد و... آیا در این شرایط زندگی برای شما کمی دشوار می‌شود؟ قطعا! اما آیا لزوماً این به معنای پایان زندگی است؟ هرگز! اغلب افراد در این شرایط، با کمی صرفه جویی بیشتر و حذف مخارج کم اولویت تر، یا پیدا کردن راهی برای جبران آن ده درصد از طریق یک کار پاره وقت، می توانند به زندگی خود ادامه دهند.(2)

حال چه می‌شود اگر در مثال ما، آن 10% پول، بجای حذف شدن یا از دست رفتن، برای سرمایه گذاری کنار گذاشته شود؟ باز هم ممکن است زندگی دشوار شود و یا به فکر کاری پاره وقت برای جبران آن باشیم، اما این بار تفاوت در این است که‌ این 10% وارد چرخه جدیدی از درآمدزایی می‌شود. ترجیح می دهید اقساط تان را از روی درآمدتان پرداخت کنید یا از طریق سود حاصل از سرمایه گذاری هایتان؟ (2)

این یک مثال ساده از داشتن استراتژی برای خرج کردن درآمد است و هدف ما از ذکر این مثال، این بود که بگوییم ادامه این مقاله برای همه افراد مناسب است. چه سرمایه‌ای مازاد برای سرمایه گذاری دارید و چه نه، حتماً به ادامه این مطلب توجه کنید.
 

مقایسه ی مزایا و معایب سرمایه گذاری در بانک و بازار سرمایه

پیش از هرچیز باید بگوییم که قصد ما در مقابل یک دیگر قرار دادن بانک و بازار سهام و سرمایه نیست. هرکدام از این دو شیوه، به نوبه خود و در جایگاه خود خوب هستند. هردو قابل دسترس، مطمئن، تحت نظارت و سودبخش هستند. اما با این حال هر کدام مزایا و معایبی منحصر به فرد دارند که دلیل این مقایسه، سنجش آن‌ها نسبت به یکدیگر است. در این مقاسیه عوامل و دلایل بسیاری می توانند تعیین کننده باشند و شما نیز با توجه به شرایط خود باید آن‌ها را برگزینید:
 

• ضمانت و امنیت در سودبخشی

• دلیل این که اغلب افراد، بانک را جهت سپردن پول‌های خود انتخاب می کنند، این است که در این شیوه، درصد نام برده سود شما قطعی است. در واقع، شیوه کار بانک به این صورت است که به ازای یک سال سپرده گذاری پول شما نزد آن ها، درصدی از سود حاصل از کارکرد آن پول را (مثلا 17%) تحت هرشرایطی به شما می دهد. در واقع پول شما در صورت سپرده گذاری در بانک، با درصدی بسیار پایین، همواره سودآوری دارد.(3)

اما در بازار سهام سرمایه، تضمینی به این شکل وجود ندارد. بازار سرمایه با نوسانات لحظه‌ای همراه است که این عامل، افرادی با ضریب ریسک پذیری پایین را به وحشت می اندازد. هرچند که این ظاهر ماجرا است. از نقطه نظر رزومه تاریخی، بازار بورس، بازاری دارای اقتصاد رو به رشد است و همواره در نگاهی بلند مدت، بسیار موفق‌تر از سایر روش‌ها عمل کرده است. سپرده گذاری در بورس، برخلاف ظاهر پر از نوسان خود، در عمل، همواره روشی پرسود برای افزایش سرمایه است. (3)
 

• کسب مهارت و افزایش آگاهی

• سپرده گذاری در بانک نیاز به تخصص و دانش خاصی ندارد و تنها در نقطه انتخاب بانک است که شما در آن از خود اختیار به خرج می دهید. اما در بازار بورس، درآمد شما رابطه ای کاملاً مستقیم با هوشیاری اقتصادی و قدرت تصمیم گیری تان دارد. (4) با افزایش سطح دانش و آگاهی تان درباره چگونگی چیدن سبد سرمایه و زمان صحیح خرید و فروش، شما همواره قادر خواهید بود که سود خود را از بازار سرمایه افزایش دهید و برای این سوددهی، هیچ سقفی وجود ندارد(2)

 

• مقایسه ی بازدهی در کوتاه مدت و بلند مدت

• یک از مهم‌ترین شاخصه‌ها در تصمیم گیری، مقایسه میزان بازدهی این دو شیوه سپرده گذاری است. به عبارت بهتر باید بدانیم که سرمایه ما در هر شیوه به چه شکلی رشد می کند؟

درباره ضریب رشد سرمایه، باید بدانیم که سرعت نرخ تورم و روند کاهش ارزش پول نیز باید در تمامی محاسبات مان در نظر گرفته شود. چرا که بدون در نظر گرفتن این موضوع، نمی توانیم برآوردی صحیح از رشد سرمایه خود داشته باشیم. (1)  از آن جایی که طی سال‌های گذشته شاهد کاهش ارزش پول بوده ایم، به سادگی می توان نتیجه گرفت که اغلب اوقات، سود خرد بانکی (که به صورت سالیانه در نظر گرفته می‌شود)، توان مقابله با نرخ تورم را ندارد و در بلند مدت – و در بهترین حالت- ارزش پول ما را با گذشت زمان، در همان حدود حفظ می کند. (2)

اما بازار سرمایه باز هم از نقطه نظر رزومه تاریخی، سرعت رشدی به مراتب بیش از نرخ تورم داشته و سود سرمایه گذاری در آن، بسته به میزان زیرکی شما در سرمایه گذاری، بسیار بسیار بیشتر از سپرده گذاری در بانک است. (2)
 

• شروع آسان

• تصور اکثر افراد این است که برای ورود به بازار سرمایه، باید لزوماً سرمایه‌ای کلان و مازاد داشت. این نگرش، قدیمی و از درجه اعتبار ساقط است. امروزه، همانطور که با هر مبلغی امکان افتتاح حساب و سپرده گذاری در بانک وجود دارد، امکان ورود به بازار سرمایه با مبلغ پایین نیز مقدور است. شما امروزه می توانید حتی با 100هزار تومان نیز وارد بازار سرمایه شوید و ضمن کسب تجربه، سرمایه خود را به مرور افزایش دهید.(1) توصیه ما، سرمایه گذاری خانوادگی از 10% محل درآمدهای یک خانواده است، که علاوه بر افزایش مقدار سرمایه، به همبستگی و تعاون در خانواده نیز کمک شایانی می کند.(2)

• کمک به چرخه ی مالی اقتصاد

• سرمایه گذاری در بورس یعنی افزودن سرمایه به بازار کشور و کمک به رشد شرکت‌های در حال توسعه که در جستجوی سرمایه بیشتر، برای شکوفایی تمامی ظرفیت‌های خویش هستند. سرمایه گذاری در بازار بورس، سبب گسترش کار شرکت‌ها و افزایش جذب نیرو و نیز، کاهش نرخ بیکاری در کشور می گردد. (4)

نتیجه گیری

برای همه ما، ذخیره پول برای داشتن آینده‌ای مطمئن، یک دغدغه ی مشترک است اما مسئله ی انتخاب در شیوه این ذخیره سازی و افزایش سرمایه، یک انتخاب فردی است. اغلب اوقات، دیدگاه‌های قدیمی و ناصحیح درباره بازار بورس، سبب می‌شود که افراد، از سرمایه گذاری در این بازارها خودداری کنند و با این کار، خود را از کسب سودی بسیار بالا محروم می کنند. امروزه، قوانین حاکم بر دنیای اقتصاد تغییر کرده است و دیگر، امنیت در کم خطرکردن نیست.

بلکه دقیقا آینده مطمئن شما، در گرو خطر کردن و پا نهادن به دنیاهای جدید است. در دنیای اقتصاد امروز، امنیت در ریسک پذیری است و این ریسک پذیری به معنای خطر از دست دادن تمام سرمایه نیست. (5) اتکا به شرکت‌های دارای مجوز و کاربلد، به شما کمک می کند با اطمینان بیشتری وارد عرصه سرمایه گذاری در بازار سرمایه شوید و برای شروع به این کار، هم اکنون نیز می توانید اقدام کنید. شاید یک شبه زندگی خود را تغییر ندهید اما بدون شک، در همین لحظه می توانید مسیر زندگی خودتان را تغییر دهید و این تصمیم همواره با شما است. (2)

پینوشتها