از فواید و مضرات شلغم چه می دانید؟

مواد مغذی شلغم

شلغم از محتوای مواد مغذی جالب توجه ای سود می برد.

همانند دیگر سبزیجات چلیپایی، شلغم کالری کمی دارد و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی است.

یک پیمانه (130 گرم) شلغم خام حاوی مواد زیر است:
 

کالری	36
کربوهیدرات	8 گرم
فیبر	2 گرم
پروتئین	1 گرم
ویتامین C	30 درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه
فولات	5 درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه
فسفر	3 درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه
کلسیم	3 درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه

برگ های شلغم نیز مغذی هستند و یک پیمانه (55 گرم) برگ شلغم مواد زیر را ارائه می کند:
 

کالری	18
کربوهیدرات	4 گرم
فیبر	2 گرم
ویتامین K	115 درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه
ویتامین C	37 درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه
ویتامین A	35 درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه
فولات	27 درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه
کلسیم	8 درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه

ریشه و برگ های شلغم منابع خوبی برای ویتامین C هستند که از بدن در برابر آسیب رادیکال های آزاد مضر محافظت می کند.

همچنین، این ماده مغذی جذب آهن را بهبود می بخشد و به تنظیم کلسترول خون کمک می کند.

افزون بر این، برگ های شلغم سرشار از ویتامین های محلول در چربی K و A است که بدن این مواد مغذی را در صورت مصرف همراه با چربی ها بهتر جذب می کند.

ویتامین K نقشی کلیدی به عنوان یک عامل لخته شدن خون ایفا می کند، به این معنی که از خونریزی بیش از حد پیشگیری می کند.

ویتامین A نیز برای سلامت چشم، پوست، و ریه ضروری است.

برگ های شلغم حاوی مقادیر زیاد فولات هستند که به تولید گلبول های قرمز خون و پیشگیری از بی نظمی های رشد در جنین کمک می کند. {1}
 

چگونه شلغم انتخاب و نگهداری کنیم؟

شلغم، در طول سال وجود دارداما اکثرادر فصول سرد دیده می شود. بنابراین هر کسی می تواند شلغم شیرین و تازه را از زمستان تا بهار پیدا کند.

شلغمهای کوچک با پوست ضخیم و بدون لک با برگ های شاداب انتخاب کنید.

می توانید آنها را تا یک هفته یا بیشتر داخل کیسه پلاستیکی در یخچال نگهداری کنید.

با اینکه ممکن است ریشه و برگ های شلغم، طعم خیلی خوشایندی نداشته باشد،اما کاربرد زیادی در آشپزی دارند.
 

چطور شلغم بپزیم؟

از شلغم، می توان بصورت خام یا پخته لذت برد.می توان با توجه به سایز و تکنیکهای آشپزی آن را تکه کرد،نگینی کرد یا درسته پخت.

شلغم می تواند به روش های مختلف طبخ شود.

می توان آن را کبابی کرد،جوشاند،سرخ کرد یا بخار پز کرد. برای حفظ تردی شلغم نباید آن را بیش از حد پخت.

قبل از پختن و خوردن شلغم، آن را با دقت بشویید و کثیفی و سموم را از پوست آن با یک چرتکه تمیز بگیرید.

پوست گرفتن و جدا کردن برگ های آن میل خودتان است.
 

دستور پخت شلغم

شلغم را به غذا اضافه کنید تا از تمام خواص آن بهره مند شوید. شلغم، می تواند به روش های مختلف طبخ شود و به سوپ و سالاد اضافه شود.
 

سالاد

شلغم های کوچکتری که در اوایل رشد گیاه برداشت می شوند،خوشمزه تر و شیرین ترند.

اگر شلغم بصورت خام در سالاد سبزیجات بهمراه کلم،کاهو و چغندر مصرف شوند،بسیار ترکیب مقوی خواهد شد.

شلغمهای بزرگتر، طعم مشخص و شبیه چوب پیدا می کند و برای سالاد خیلی مناسب نیستند.
 

بخار پز

شلغم را نگینی کرده و به سبزیجات بخار پز مانند سیب زمینی، هویچ، پیاز و بروکلی بیفزایید.

غذا های بخار پز میت واند با گوشت مرغ،گوساله یا گوسفند طبخ شوند. برگ شلغم، می تواند بهمراه سایر سبزیجات در پخت انواع سوپ و غذاها مصرف شود.
 

ترشی

در خیلی از نقاط ایران،هند و پاکستان از شلغم های خرد شده بصورت مکعبی مانند سایر سبزیجات از جمله هویچ، تربچه و فلفل ترشی درست می کنند.
 

انواع دیپ یا سالاد کلم

یکی دیگر از دستور های کاربردی شلغم خام، برش خلالی آنها برای استفاده در دیپ یا رنده کردن آن برای سالاد کلم است. {2}


 

خواص شلغم

1) شلغم مقوی است.

2) شلغم اشتها آور است.

3) شلغم ضعف جنسی را درمان کرده و اسپرم را زیاد می کند.

4) شلغم سرفه را تسکین می دهد.

5) ترشی شلغم بهترین نوع ترشی است زیرا مقوی معده و روده ها و اشتها آور است.

6) آب شلغم قند خون را پائین می آورد.

7) تخم شلغم را اگر سرخ کرده و بخورید برای ضعف جنسی موثر است.

8) اگر گلو درد درید آ ب پخته شلغم را قرقره کنید.

9) خوردن آب شلغم درمان کننده جوش صورت است.

10) آنهایی که حافظه ضعیف دارند حتما باید شربت بخورند زیرا ثابت شده است که شلغم حافظه را تقویت می کند.

11) شلغم شب کوری را درمان می کند.

12) شلغم بعلت داشتن ویتامین B1 علاج کم خونی است.

13) شلغم برای رشد و نمو استخوانها مفید است بنابراین زنان باردار وش یدره حتما باید از آن استفاده کنند.

14) زن حامله ای که در مدت بارداری شلغم خورده باشد بچه اش زودتر رشد کرده ، زودتر حرف می زند و حتی زودتر راه می افتد و در مقابل امراض مقاومت بیشتری خواهد  داشت.

15) آنهایی ک غده تیروئیدشان کم ترشح می کند باید حتما شلغم بخورند زیرا شلغم بعلت داتشن ید فراوان ترشحات غده تیروئید را تنظیم می کند.

16) شلغم مهمترین گیاه ضد سرطان است و حتی گسترش سرطان را متوقف می کند.

17) شلغم درمان بسیاری از بیماریهای پوستی است.

18) شلغم پخته بهترین دارو برای برونشیت است.

سعی کنید که در فصل زمستان برای پیشگیری از سرماخوردگی و بیماریهای تنفسی اقلا چند بار در هفته شلغم بخورید شلغم پخته بهترین صبحانه است. {3}

مضرات شلغم

 

1. آنتی اکسیدان زیاد برای ما بد است

مصرف شلغم به طور منظم و متوسط برای کاهش خطر چندین نوع سرطان مثل سرطان روده، سرطان معده، سرطان سینه، سرطان ریه و غیره بسیار مفید است.

این مزیت شلغم عمدتا به دلیل وجود آنتی اکسیدان ها و ترکیبات مربوطه در آن ها است.

اگرچه آنتی اکسیدان موجود در شلغم مزایایی دارند، توصیه می شود که به طور متوسط مصرف شوند.

مصرف زیاد آنتی اکسیدان می تواند نتیجه عکس بدهد و حتی خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.

این عیب از آن رو حادث می شود که در مقدار زیاد، آنتی اکسیدان بیش از نیاز بدن علاوه بر رادیکال های آزاد، شروع به هدف قرار دادن سلول های سالم دربدن می کند.

مطالعه ای که در سال 1996 در ژورنال موسسه سرطان منتشر شد، مشخص شد که سیگاری ها که مقادیر بالایی بتا کاروتوئن را طولانی مدت مصرف می کنند، احتمال بیشتری دارد که سرطان ریه را در مقایسه با آن هایی که مصرف زیاد بتا کاراتوئن نداشتند، بگیرند.

بنابراین بهتر است که مصرف آنتی اکسیدان ها را معقول کنیم.
 

2. شلغم برای بیماران دیابتی خوب نیست

خوردن شلغم همراه با سطح بالای پروتئین بطور منظم و متوسط برای بیماران دیابتی و یا کسانی که در معرض خطر دیابت قرار دارند بسیار مفید است.

این فایده شلغم عمدتا به خاطر مقدار گلیسمیک کم آن است، که 1 است.

اگرچه شاخص گلیسمیک 62 است که به عنوان گلیسمیک متوسط در نظر گرفته می شود، جفت کردن آن ها با پروتئین می تواند خاصیت گلیسمیک را کاهش دهد.

شاخص گلیسمیک معیاری است که میزان جذب شکر در سیستم را تعیین می کند.

مواد غذایی با شاخص گلیسمیک پایین، قند را به سرعت کند در خون حل می کند که از افزایش ناگهانی در سطح قند خون جلوگیری می کند و در نتیجه به کنترل دیابت کمک می کند.

خوردن بیش از حد شلغم می تواند وضعیت بیمار دیابتی را بدتر کند. این به این دلیل است که ممکن است میزان جذب شکر در سیستم افزایش یابد.

علاوه بر این، اگر بیمار مبتلا به دیابت هستید و هم اکنون دارو مصرف می کنید، بهتر است که مصرف شلغم را کنترل کنید. علت این امر این است که میزان بالای شلغم می تواند با دارو تداخل داشته باشد.
 

3. شلغم ممکن است ریسک فشار خون را افزایش دهد

فشار خون بالا بیماری است که بر میلیونها نفر در سراسر دنیا تاثیر می گذارد و همچنین علت اصلی بیماری های قلبی – عروقی مانند حمله قلبی، سکته قلبی، ضربان قلب نامنظم است.

اگر چه وجود  پتاسیم بالا خواص بسیار مفیدی برای بدن دارد ولی ازدیاد در مصرف باعث افت فشار خون می شود. برخی علایم کاهش فشار خون عبارت اند از:

خستگی

تهوع

پوست مرطوب

افسردگی،تاری دید و غیره هستند.

اگر هنگام مصرف شلغم با هریک از این علائم درگیر شدید در وهله اول مصرف شلغم را قطع کنید

علاوه بر این، اگر در حال حاضر برای کنترل فشار خون بالا دارو مصرف می کنید، پس از آن مصرف شلغم می تواند وضعیت را بدتر کند چون ممکن است با دارو تداخل پیدا کند.
 

4. فیبر بالای شلغم برای شکم بد است

اگرچه فیبرها مزایای زیادی برای سلامتی دارند اما توصیه می شود در طولانی مدت از خوردن بیش از حد شلغم اجتناب کنید.

این امر به این دلیل است که مصرف بیش از حد فیبر رژیمی می تواند موجب افزایش مشکلات هضم مثل، گاز روده، انسداد روده ای، اسهال و غیره شود.
 

5. شلغم برای مادران باردار خوب نیست

بارداری مرحله مهم در زندگی هر زن است و در این زمان برای هر زنی مهم است.

این به این دلیل است که الگوی تغذیه او نه تنها سلامتی او را تعیین می کند بلکه سلامت و رشد جنین در رحم را نیز تعیین می کند.

دقت در رژیم غذایی در بارداری بسیار حائز اهمیت است. چنان‌چه برنامه دارید شلغم را به رژیم غذایی خود اضافه کنید باید بدانید که مصرف این نوع سبزی در بارداری مناسب نیست. مخصوصا بانوانی که به مصرف برخی سبزیجات مانند کلم حساسیت دارند، مطمئنا به شلغم نیز حساسیت پیدا خواهند کرد که در این صورت مصرف آن برای این بانوان ممنوع می باشد.

مادران شیرده نیز باید اطمینان حاصل کنند که بیش از حد شلغم نخورند چون ممکن است موجب مشکلات هاضمه در نوزادان شود.
 

6. برخی افراد ممکن است به شلغم آلرژی داشته باشند

اگرچه شلغم منبع خوبی از مواد غذایی مختلف مثل ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها، و غیره هستند و مزایای فراوانی برای سلامتی دارد.

مشخص شده است که برخی افراد ممکن است نسبت به شلغم آلرژی داشته باشند و ممکن است علائمی چون آبریزش بینی و چشم، تورم لب ها، آسم، سرفه داشته باشند. {4}

پی نوشت:
1.www.asriran.com
2.www.rastineh.com
3.www.tasnimnews.com
4.www.rokhjahannama.ir