افسردگی در نوجوانان چیست؟

افسردگی در نوجوانان یک مشکل جدی ذهنی است که می‌تواند احساس ناراحتی و بی انگیزگی دائمی را در پی داشته باشد. این نوع افسردگی در نحوه تفکر، احساسات و رفتار های نوجوان شما اثر می‌گذارد و می‌تواند مسبب مشکلات احساسی، عملکردی و فیزیکی او شود. اگرچه افسردگی در هر موقعیتی در زندگی می‌تواند رخ دهد اما ممکن است علائم افسردگی در نوجوانی و بزرگسالی متفاوت باشد.

مشکلاتی مانند فشارهای گوناگون، تحصیل و تغییرات فیزیکی در بدن نوجوانان می‌تواند باعث ایجاد فراز و فرودهای گوناگون برای نوجوان شما شود. با این حال برای برخی از نوجوانان این تغییرات چیزی بیش از یک احساس لحظه ای هستند و نشانه‌هایی از افسردگی به حساب می‌آیند.
 
افسردگی در نوجوانان چیزی نیست که با اراده زیاد بتوان آن را شکست داد چرا که گاهی اوقات پیامدهای سنگینی داشته و نیاز به درمان بلند مدت دارد. برای بیشتر نوجوانان علائم افسردگی می‌تواند به کمک روانپزشک و یا روانشناس تقلیل شود.1
 

علایم و نشانه‌های افسردگی در نوجوانان کدام‌ها هستند؟

بزرگسالانی که به افسردگی مبتلا هستند، می‌توانند به‌تنهایی درخواست کمک کنند. ولی نوجوانان به والدین، معلمان یا سایر بزرگسالان وابسته هستند. اطرافیان نوجوان افسرده باید درد او را تشخیص دهند و به او کمک کنند.

این کار همیشه آسان نیست. نوجوانان افسرده همیشه غمگین به نظر نمی‌‌رسند. درعوض کلافگی، عصبانیت و پریشانی مشخص‌ترین علائم افسردگی در نوجوانان هستند. سایر علایم و نشانه‌های افسردگی در نوجوانان عبارت‌اند از:

ناراحتی یا ناامیدی

پریشانی، عصبانیت یا پرخاشگری

گریه‌ی مداوم

دوری کردن از دوستان و خانواده

بی‌علاقگی به فعالیت‌ها

عملکرد ضعیف در مدرسه

تغییراتی در عادت‌های خورد و خوراک

بی‌قراری و بی حوصلگی

احساس گناه و بی‌ارزش بودن

بی‌شوقی و نداشتن انگیزه

خستگی و کمبود انرژی

عدم تمرکز

درد بی‌دلیل

فکر کردن درمورد مرگ و خودکشی.2
 

دلایل افسردگی نوجوانان

این که چرا افسردگی به وجود می‌آید به طور دقیق مشخص نشده است اما احتمال می‌رود مجموع دلایل زیر مسبب این افسردگی شود:
 
کارکرد ضعیف عصبی
انتقال دهنده‌های عصبی به طور طبیعی انتقال پیام به دیگر قسمت‌های بدن را عهده‌دار هستند. زمانی که این قسمت صحیح کار نکند و یا ضعیف باشد، عملکرد گیرنده‌های عصبی و سیستم عصبی تغییر می‌کند که نتیجه آن افسردگی است.
 
هورمون‌ها
تغییراتی که در تعادل هورمون‌های بدن به وجود می‌آید می‌تواند موجب ایجاد علائم افسردگی شود.
 
صفات ارثی
افسردگی در کسانی که در اطرافیانشان شرایط مشابهی وجود داشته بیشتر خواهد بود.
 
آسیب‌های زمان کودکی
صدمه خوردن کودکان در کودکی از جمله مشکلات روحی و یا جسمی و از دست دادن والدین می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در مغز شود که نتیجه آن افزایش احتمال افسردگی است.
 
عادت به الگوی تفکر منفی
افسردگی در نوجوانان می‌تواند نتیجه عادت به ناامیدی باشد. در این حالت نوجوانان یاد نگرفته‌اند که در مشکلات به دنبال راه حل مناسب باشند.1
 

شیوه‌های کمک

مشاوره با متخصصین علم روانشناسی، قطعا بهترین روش برای کمک به نوجوانانی است که به افسردگی مبتلا هستند اما این اقدام، چیزی از بار مسئولیت و وظیفه والدین کم نمی‌کند.
 
شما والدین باید مسایل نوجوانان را جدی بگیرید. تمرین کنید که به موضوعات از دریچه نگاه نوجوان‌تان نگاه کنید. هرگز سعی نکنید به نوجوان خود القا کنید که "اتفاقی نیفتاده، چیزی نشده، این که مشکلی نیست و..." با رفتار خود نشان دهید که وی و مشکلات‌اش برای شما مهم هستند و با تمام وجود می‌خواهید که او را درک کنید.
 
همیشه برای شنیدن درد دل‌های نوجوان خود به اندازه کافی وقت بگذارید و با تمام وجود و داوطلبانه شنونده حرف‌های او باشید. نیازی نیست این ارتباط حتما دو طرفه باشد و شما برای سخنان اوپاسخ و دلیل و راهنمایی داشته باشید. بدانید که گاهی اوقات شما فقط باید بشنوید و او باید مجال کافی برای حرف زدن داشته باشد.
 
در بین اقوام و دوستان،‌افراد معتمدی را داشته باشید و نوجوان خود را تشویق کنید با این افراد هم ارتباط بگیرد و صحبت کند.
 
از دوری کردن‌های نوجوان خود دلسرد نشوید. هر چه او از شما دوری کرد شما سعی کنید همیشه در کنارش باشید و او را در کارهای خود مشارکت دهید.
 
به جای اینکه وی را کلامی دعوت به شاد بودن و سرزندگی کنید، فضا را برای شادی وی مهیا کنید.
 
همیشه آماده کمک به وی باشید و با هوشیاری تمام قبل از اینکه دیر شود به وی پیشنهاد کمک بدهید.
 
در تمام این کارها یک اصل مهم را همواره مد نظر داشته باشید که در برخورد و ارتباط با نوجوان خود صبور باشید و او را با تمام شرایطی که دارد، بپذیرید.3
 

علایم هشداردهنده‌ی خودکشی در نوجوانان افسرده

معمولا نوجوانانی که شدیدا به افسردگی مبتلا هستند، به‌خصوص آن دسته از نوجوانانی که از مواد مخدر و مشروبات الکلی استفاده می‌کنند، بیشتر درمورد خودکشی فکر و صحبت می‌کنند و حتی به این افکار جامه‌‌ی عمل می‌پوشانند که تعداد بسیاری از این تلاش‌ها برای خودکشی به‌طرز هشداردهنده‌ای موفق هستند.

بنابراین باید افکار و رفتار حاکی از خطر افسردگی را بسیار جدی بگیرید. این‌ رفتارها و افکار ممکن است تلاش‌های نوجوان شما برای دریافت کمک باشند.
 
حرف زدن یا شوخی کردن درمورد خودکشی
گفتن چیزهایی مانند «ترجیح می‌دهم بمیرم»، «کاش می‌توانستم برای همیشه ناپدید شوم» یا «هیچ‌طور نمی‌توانم خلاص شوم».

گفتن جمله‌ای مثبت درمورد مرگ یا گفتن چیزهایی رمانتیک درمورد مُردن. مثلا: «اگر بمیرم مَردُم بیشتر مرا دوست خواهند داشت».
 
نوشتن داستان و شعرهایی درمورد مرگ، مردن یا خودکشی
درگیر شدن در رفتارهای خطرناک یا اتفاقات بسیاری که منجر به آسیب‌ دیدن آنها شود.

بخشیدن اشیائی که برای آنها ارزشمند است.

خداحافظی کردن با خانواده و دوستان به‌صورتی که آخرین بار است آنها را می‌بینند.

جستجو برای سلاح، قرص یا روش‌های دیگری برای خودکشی.

اگر شک دارید که نوجوانی قصد خودکشی دارد، فورا کاری کنید. مراکزی هستند که می‌توانند به نوجوانان کمک کنند. شماره‌ی تلفن این مراکز را می‌توانید از اینترنت پیدا کنید.2
 

چگونه با یک نوجوان افسرده ارتباط برقرار کنیم؟

 
۱. روی شنیدن تمرکز کنید، نه نصیحت کردن
وقتی فرزند نوجوان شما شروع به صحبت کرد، او را انتقاد و قضاوت نکنید. مهم‌ترین نکته این است که فرزند شما ارتباط برقرار کرده‌ است. بهترین کار این است که به او نشان دهید که کنارش هستید و او را تنها نمی‌گذارید.
 
۲. آرام باشید ولی دست برندارید
اگر در ابتدا نوجوان افسرده شما را پس زد دست برندارید. حرف زدن درمورد افسردگی برای نوجوانان خیلی سخت است. حتی اگر بخواهند نیز احتمالا بیان احساسات برایشان خیلی سخت است.

به او نشان دهید که می‌خواهید به حرفش گوش دهید و نگران او هستید، ولی به آرامش او هم احترام بگذارید.
 
۳. احساسات او را درک کنید
سعی نکنید که احساسات او را با حرف زدن تغییر دهید. حتی اگر این احساسات و نگرانی‌ها از نظر شما احمقانه و غیرمنطقی باشند. شما نمی‌توانید افسردگی را با حرف زدن از بین ببرید.

حتی اگر صادقانه تلاش کنید تا به او بفهمانید که اوضاع آن‌قدرها هم خراب نیست، او فقط این‌طور برداشت می‌کند که احساساتش را جدی نگرفته‌اید.

فقط سعی کنید درد و ناراحتی را که او حس می‌کند، درک کنید. همین کمک می‌کند تا او حس کند که کسی را در کنار خود دارد و درک می‌شود.
 
۴. به غریزه‌ی خود اعتماد کنید
اگر فرزند نوجوان شما ادعا می‌کند که هیچ مشکلی وجود ندارد،‌ ولی هیچ توضیحی نیز برای افسرده بودن خود ارائه نمی‌کند، باید به غریزه‌ی خود اعتماد کنید.

اگر فرزند نوجوان‌تان به شما اعتماد ندارد، از فردی که مورد اعتماد او است کمک بخواهید. مثلا مشاور مدرسه، معلم موردعلاقه‌‌ی او یا یک روان‌شناس حرفه‌ای. مهم‌ترین نکته‌ این است که به کسی اعتماد کند و با او حرف بزند.2

پینوشتها
1.www.setare.com
2.www.chetor.com
3.www.beytoote.com