وقتی حماسه شور انگیز و پر محتوای سال 61 هجری را مورد مطالعه قرار می دهیم، برای هر یک از اقشار جامعه الگو و شاخص ممتازی را می توان مشاهده کرد، از نوجوانانی[1] همچون  عبدالله و قاسم بن حسن(علیه السلام)گرفته  تا سالخورده های بصیر و شجاعی از جنس «حَبیب بن مُظاهِر اَسَدی»کسانی که نمونه و مصداق عینی سرباز امام زمان بودند و در یاری و اطاعت پذیری از ولی خدا لحظه درنگ نکرده و در اجرایی کردن منویان رهبر و امام خود شجاعانه در میدان عمل حاضر شدند.[2]
 
در واقع رشادت های این سربازان  مقاوم و صادق، در بردارنده سکانس هایی از  درس چگونه زیستن در شرایط بحرانی است، زندگی و عملکرد جوانان عاشورایی حجتی تمام عیار برای جوانان عصر کنونی به شمار می آید، اگر چه در سال 61 هجری نوجوانان عاشورایی حماسه آفریدند، در عصر کنونی نیز که جامعه اسلامی به دنبال مقدمه چینی برای حضور امام عصر(علیه السلام) و تشکیل  تمدن نوین اسلامی است جوانان  می بایست با شناخت موقعیت و مسئولیت، جایگاه خود را  در عصر غیبت امام عصر به خوبی بشناسند و با پذیرش نقش انقلابی در جامعه کاروان و قافله امت اسلامی را به سوی تشکیل تمدن نوین اسلامی و حضور امام عصر و یاری او آماده نمایند.

 
ندای «هل من ناصر» رهبر  و جوان مؤمن انقلابی

مقام معظم رهبری (حفظه الله) از همان ابتدای زعامت و رهبری بر جامعه اسلامی با تکیه بر باور و اندیشه اسلامی توجه خاص و ممتازی به جامعه جوان کشور داشته و همواره دست یاری خود را به سوی این قشر توانا و پر انرژی  دراز کرده است، در این بین جوانان مؤمن و انقلابی نیز به ندای یاری طلبی رهبر خود لبیک گفته و تلاش داشته اند در مسیری که نائب امام عصر ترسیم و تبیین کرده گام برداشته و به دستورات و انتظارات معظم له جامع عمل بپوشانند. در سال های اخیر مقام معظم رهبری (حفظه الله) با ابلاغ بیانیه ای خطاب به امّت نقشه راه چهل سال دوم انقلاب را ترسیم کرده اند و در آن به امور راهبردی و استراتژی ارزشمندی اشاره کرده اند که در این بین جامعه جوانان می بایست با شناسایی دقیق منویات رهبری نقش اثر بخشی در این سند چشم انداز ایفا نمایند.براساس معارف و مفاهیم عاشورایی، نوجوانان حسینی(علیه السلام) افراد خنثی، بی تفاوت نسبت به مظاهر فساد نیستند، این چنین جوانانی همچون فرزندان رشید امام حسن(علیه السلام) در جلوگیری از گسترش مظاهر فساد و مقابله با آن پیشگام بوده و در جامعه تأثیر گذار می باشند.

 رسالت دینی نوجوان عاشورایی در بیانیه گام دوم

1-شاه کلید موفقیت در گام دوم انقلاب
یکی از مهمترین و با ارزش ترین اوصاف و شاخص های جوانان عاشورایی، شاخص مهم ولیّ شناسی و اطاعت پذیری از او است. همان طور که نوجوانانی همچون عبد اللّه و قاسم بن حسن(علیهم السلام) در پاسداشت مقام ولایت و دفاع از حریم ایشان سر از پا نمی شناختند و با شور و عشق تمام تلاش کردند که مجوز ورود به میدان جنگ را از امام حسین(علیه السلام) کسب نمایند و در دفاع از حضرت مشتاقانه وارد میدان پیکار شوند،[3] در عصر کنونی و در زمان غیبت ولیّ امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) نائبان عام ایشان، سکان دار جامعه اسلامی بوده و بر اساس منابع و متون دینی و اسلامی  هرگاه ایشان در خصوص مصالح جامعه اسلامی برنامه ریزی و ایده و طرحی نو داشته باشند همه افراد جامعه بخصوص جوانان و نوجونان می بایست در تمکین و اجرایی کردن فرامین ایشان پیشگام باشند. این ویژگی به عنوان شاه کلید اصلی موفقیت در گام دوم شناخته شده است؛ چرا که بدون اطاعت پذیری و تمکین فرامین، هیچ یک از فرازهای این بیانیه به مرحله اجرا نخواهد رسید.
 
قاعدتاً لازمه این شاخص مهم در زندگی با بالا بردن درک و شناخت در خصوص جایگاه و منزلت ولیّ فقیه در جامعه اسلامی محصل خواهد شد. «فَأمّا مَن کانَ مِن الفُقَهاءِ صائنا لنفسِهِ حافِظا لِدینِهِ مُخالِفا على هَواهُ مُطِیعا لأمرِ مَولاهُ فلِلعَوامِّ أن یُقَلِّدُوهُ ، وذلکَ لا یکونُ إلّا بَعضَ فُقَهاءِ الشِّیعَةِ لا جَمیعَهُم؛[4]امام عسکرى علیه السلام ـ ...اما هر فقیهى که خویشتندار و نگاهبان دین خود باشد و با هواى نفْسش بستیزد و مطیع فرمان مولایش باشد ، بر عوام است که از او تقلید کنند و البته این ویژگیها را تنها برخى فقهاى شیعه دارا هستند ، نه همه آنها». هر گونه سستی و تعلل در اجرایی کردن فرامین رهبری و تمکین نکردن فرامین ولیّ فقیه می تواند تبعات خطرناکی را برای جامعه اسلامی به دنبال داشته باشد، کما اینکه در منابع روایی نیز در این خصوص به نکات بسیار مهمی اشاره شده است: «مَن نامَ عَن نُصرَةِ وَلِیِّه انتَبَهَ بِوَطأَةِ عَدُوِّهِ ؛[5] هرکس که به وقت یاری رهبرش در خواب باشد بالگد دشمنان از خواب بیدار می شود».
 
 
2-تقویت روحیه مبارزه گری با مظاهر فساد
با نگاه به سیره و روش نوجوانان عاشورایی در خلق حماسه حسینی(علیه السلام) به یکی دیگر از اوصاف و ویژگی های بارز قرآنی می توان دست یافت که در عملکرد آنها نمایان شده است، مقاتله و مبارزه با مظاهر فساد «وَ قاتِلُوا فی‏ سَبیلِ اللَّهِ الَّذینَ یُقاتِلُونَکُم‏؛[6] و در راه خدا، با کسانى که با شما مى‏جنگند، نبرد کنید!». براساس معارف و مفاهیم عاشورایی، نوجوانان حسینی(علیه السلام) افراد خنثی، بی تفاوت نسبت به مظاهر فساد نیستند، این چنین جوانانی همچون فرزندان رشید امام حسن(علیه السلام) در جلوگیری از گسترش مظاهر فساد و مقابله با آن پیشگام بوده و در جامعه تأثیر گذار می باشند.

البته مقابله با مظاهر فساد بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب در شکل و شمایل مختلفی مورد توجه قرار گرفته است، به گونه ای که اولین و مهمترین مرتبه آن در این خصوص با مقابله کردن با خواهش های نفسانی و تربیت اخلاقی ممکن و میسر می شود، هر گاه انسان به خوبی بتواند در مقابله با دشمن درونی که همان نفس است موفق باشد، می تواند در مراتب بعد و در جهادهای فیزیکی نیز نتایج مثبتی را به دست آورد. در واقع توجه به مباحث تربیتی در نیل به تمدن نوین اسلامی یکی از ضروریات بیانیه گام دوم شناخته شده است.
 
3-شناخت دقیق معبر و خاکریزهای دشمن
یک نوجوان عاشورایی پیش از رزم آوری و روحیه مبارزه طلبی می بایست، تحلیل درست و صحیحی از خاکریزهای دشمن داشته باشد، اینکه دشمن در کدام قسمت میدان نبرد ایستاده و هماورد طلبی می کند، اگر تحلیل درستی از خاکریز دشمن نداشته باشد، چه بسا به جای حمله به دشمن به قلب سپاه خودی یورش ببرد، در بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری (حفظه الله) به خوبی خاکریز هایی که دشمن علیه کیان اسلام طراحی کرده را مورد توجه قرار داده و همگان را متوجه جبهه ای که آنها طراحی کرده اند نموده است از جمله خاکریز اقتصادی، که در زمان کنونی با نام جنگ تمام عیار اقتصادی از آن یاد شده است، خاکریز و معبر فرهنگی و ناتوی فرهنگی و اجتماعی، خاکریز و معبر علمی و تحقیقاتی، خاکریز فضای مجازی.

مقام معظم رهبری  (حفظه الله) در فراز هایی از بیانیه گام دوم انقلاب با تأکید فراوان بر مرز بندی با دشمن این چنین پرده از نقشه شوم دشمن بر می دارد: دشمنان انقلاب با انگیزه‌ای قوی، تحریف و دروغ‌پردازی درباره‌ ی گذشته و حتّی زمان حال را دنبال می کنند و از پول و همه ‌ی ابزارها برای آن بهره می گیرند. رهزنان فکر و عقیده و آگاهی بسیارند؛ حقیقت را از دشمن و پیاده‌نظامش نمی توان شنید». «سیاست تبلیغی و رسانه‌ای دشمن و فعّال‌ترین برنامه‌های آن، مأیوس‌سازی مردم و حتّی مسئولان و مدیران ما از آینده است» «به‌پاخیزید و دشمن بدخواه و کینه‌توز را که از جهاد علمی شما بشدّت بیمناک است ناکام سازید».[7]
 
4-نترسیدن از تهدید و تلاش در جهت تحقق عزّت ملی
روح و باطن حماسه نوجوانان عاشواریی عزّت و اقتدار را برای کاروان عاشورایی به ارمغان آورد. عزّت و اقتداری که مایه بزرگی و شرافت بود، عزّت و شرافتی که گویای عدم تسلیم در برابر دشمن و ذلت پذیری بود، مرگ و شهادت در فرهنگ و اندیشه نوجوانان عاشورایی بسی بالاتر از خفت و خواری و زانو زدن در برابر دشمن و بوسه زدن بر پنجه ‌ی گرگ است، از این رو در عصر کنونی و در چهل ساله دوم انقلاب نیز نوجوان قرآنی و عاشورایی رسالت خود را تقویت عزّت و اقتدار ملّی می داند و در جهت ارتقای توان علمی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی، امنیتی، اجازه هیچ گونه تحرک و نفوذ را به دشمن نمی دهد.  مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب لزوم پرداختن به عزّت ملّی را این چنین از جوانان مطالبه می فرمایند: «از تهدیدهای پوچ آنان نهراسد؛ و در همه‌ حال، عزّت کشور و ملّت خود را در نظر داشته باشد و حکیمانه و مصلحت‌ جویانه و البتّه از موضع انقلابی، مشکلات قابل حلّ خود را با آنان حل کند». [8]
 
پی نوشت ها:
[1].ر.ک: شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۱۱. المکّی، مقتل الخوارزمی، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۳۱.  در برخی مقاتل و کتب تاریخی همچون ارشاد و مقتل خوارزمی آمده است که وی به سن بلوغ نرسیده بود.
[2]. سماوی، ابصارالعین، ۱۳۸۱ش، ص۱۳۳.
[3]. طبری، تاریخ، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۵۱-۴۵۰؛ شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۱۱. هنگامی که سپاه کوفه امام حسین(ع) را محاصره کرد، عبدالله به سوی عموی خود حرکت کرد، امام حسین(ع) از حضرت زینب خواست که مانع او شود اما زینب نتوانست جلوی عبدالله را بگیرد: عبدالله گفت به خدا قسم از عمویم جدا نمی‌شوم و شتابان خود را به امام رساند. ابجر بن کعب با شمشیری به سمت امام حسین حمله‌ور شد، عبدالله به او گفت وای بر تو‌ ای ناپاک زاده، می‌خواهی عموی مرا بکشی؟ ابجر با شمشیر ضربه‌ای زد، عبدالله دست خود را جلو آورد، ضربه بر دست او فرود آمد و دستش به پوست آویخته شد.
[4]. الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی)، ج‏2، ص458.
[5]. تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ص ۴۲۲، ح ۹۶۸۱.
[6]. سوره مبارکه بقره، آیه 195.
[7]. بیانیه «گام دوم انقلاب» خطاب به ملت ایران۱۳۹۷/۱۱/۲۲
[8]. همان.