علل کمای دیابتی چیست؟

موارد زیر می توانند از علل کمای دیابتی باشند:

- عفونت

- حمله قلبی

- نارسایی کلیه

- داروها( دیورتیک، داروهای قلبی یا استروئیدها)

- بیماری

- زخم های خونریزی دهنده

- لخته خونی

- قند خون کنترل نشده

کمای دیابتی معمولا وقتی ایجاد می شود که قند خون به میزان 600 میلی گرم در دسی لیتر و یا بیشتر برسد.
 

علایم اولیه کمای دیابتی کدامند؟

اعلایم اولیه ای که در صورت عدم درمان می توانند منجر به کمای دیابتی گردند، عبارتند از:

- افزایش تشنگی

- افزایش تکرر ادرار

- ضعف

- خواب آلودگی

- تغییر وضعیت روحی و روانی

- سردرد

- اضطراب

- عدم توانایی در تکلم

- فلج

اگر یکی از علایم مذکور را دارید، قند خون تان را چک کنید و اگر قند خونتان بالاست، با پزشک معالج تان تماس بگیرید. 1


 

عوامل خطر

هر فردی که مبتلا به دیابت است در معرض خطر کمای دیابتی نیز قرار دارد.

اگر شما دیابت نوع 1 دارید، بدلیل داشتن عوامل زیر بیشتر در معرض ابتلاء به کمای دیابتی هستید :

– قند خون پایین ( هایپوگلایسمی )

– کتواسیدوزیس دیابتیک

اگر شما دیابت نوع 2 دارید، بدلیل داشتن عوامل زیر بطور کلی بیشتر در معرض خطر کمای دیابتی هستید:

– سندرم هایپراسملار دیابتیک، مخصوصاً اگر میانسال یا سالمند باشید.

شما چه دیابت نوع 1 چه نوع 2 داشته باشید، فاکتورهای زیر می توانند ریسک کمای دیابتی را افزایش دهد:
 
– مشکلات دریافت انسولین
اگر شما توسط پمپ، انسولین دریافت می کنید باید بطور مکرر قند خون تان را چک کنید و یکی از دلایل این کار این است که پیچ خوردگی در لوله های پمپ انسولین ممکن است تحویل انسولین را متوقف کند.

حتی پمپ های بدون لوله نیز ممکن است گاهی مشکلاتی پیدا کنند که تحویل انسولین متوقف شود. اگر شما دیابت نوع 1 داشته باشید، نبود انسولین می تواند سریعاً منجر به کتواسیدوزیس دیابتی شود.
 
– بیماری، تروما (ضربه) یا جراحی
وقتی که بیمار یا مجروح هستید، گاهی اوقات بطور چشمگیری قند خون تان تمایل به افزایش دارد. اگر شما مبتلا به دیابت نوع 1 باشید و میزان انسولین دریافتی تان را برای جبران افزایش ندهید، می تواند سبب کتواسیدوزیس دیابتی شود.

در دیگر شرایط پزشکی، اعم از نارسایی قلب یا بیماری های کلیوی، ریسک ابتلاء به سندرم هایپراسملار دیابتیک افزایش می یابد.
 
– مدیریت ضعیف دیابت
اگر شما بطور صحیح قند خون تان را بررسی نکنید یا داروهایتان را مصرف نکنید، بصورت چشمگیری بیشتر در معرض خطر عوارض پیشرونده ی طولانی مدت و کمای دیابتی قرار خواهید گرفت.
 
– مصرف نامنظم انسولین
بعضی وقت ها، افراد دیابتیک که اختلالات خوردن نیز دارند، تصمیم می گیرند برای کاهش وزن، انسولین تجویز شده را مصرف نکنند. این یک رفتار خطرناک و تهدید کننده ی زندگی است که ریسک کمای دیابتی را افزایش می دهد.
 
– مصرف داروهای غیر قانونی
داروهای غیر قانونی، مثل کوکائین و اکستازی می تواند ریسک افزایش شدید قند خون تان را، به اندازه ی ریسک ابتلاء به کمای دیابتی افزایش دهد. 2
 

چگونه می‌توان از کمای دیابتی پیشگیری کرد؟

به‌ طور کلی مهم‌ ترین اقدام برای پیشگیری از عوارض مختلف دیابت، کنترل دقیق و منظم قندخون است.

در همین راستا اقدامات زیر نقش پررنگی در پیشگیری از بروز کمای دیابتی دارند:
 
تدوین برنامه غذایی مدون
بهتر است که افراد دارای تشخیص دیابت فاصله‌گذاری منظمی میان زمان‌های مصرف وعده‌های غذایی و میان وعده‌های خود داشته باشند.
 
آزمایش منظم قندخون
سنجش منظم قندخون اطلاعات مفیدی در این زمینه که آیا قندخون فرد در دامنه توصیه‌ شده برای او قرار دارد یا خیر ارائه می‌کند.

می‌بایست توجه داشت که اهمیت سنجش قندخون در دوره‌هایی که فرد فعالیت فیزیکی بیشتری دارد افزایش می‌یابد.
 
مصرف به‌هنگام داروهای تجویز شده
برای روزهایی که دچار کسالت می‌شوید برنامه داشته باشید. برخی از کسالت‌ ها به‌علت تغییراتی که در گرایش فرد به مصرف مواد خوراکی ایجاد می‌کنند می‌توانند سبب تغییرات ناگهانی قندخون شوند. بنابراین بهتر است که افراد دیابتی پیش از بیمارشدن در مورد تاثیر مصرف کمتر مواد خوراکی بر قندخون و اقدامات احتیاطی ضروری با پزشک خود مشورت نمایند.
 
سنجش میزان کتون
در مواردی که قندخون بیش از 250 mg/dl می‌باشد فرد باید ادرار خود را برای بررسی وجود کتون آزمایش نماید -عمدتا در دو آزمایش متوالی.
 
همیشه مقداری مواد قندی در دسترس داشته باشید
به‌ویژه آن دسته از مواد غذایی که قندخون را به سرعت افزایش می‌دهند.
 
آموزش به بستگان درجه یک و همکاران در مورد مدیریت افت قندخون بر اثر دیابت
بهتر است که این افراد با علائم اولیه اقت قندخون شدید و اقدامات اضطراری آن آشنا باشند. 3
 

عوارض

درصورت عدم درمان، کمای دیابتی می تواند منجر شود به موارد زیر شود:

-آسیب دائمی مغز

-مرگ

کمای دیابتی یک شرایط اورژانسی پزشکی است که شما زمانی برای آمادگی ندارید. اگر شما علائم کاهش یا افزایش شدید قند خون را احساس کردید، قبل از اینکه بیهوش شوید اورژانس را سریعاً مطلع کنید.

اگر شما همراه فرد دیابتی هستید که از هوش رفته یا رفتار خیلی عجیبی ( احتمالاً بدلیل مصرف بیش از حد الکل ) از خود نشان می دهد، به سرعت کمک های پزشکی را خبر کنید.
 
در عین حال چه کاری می توانید انجام دهید.
اگر هیچ آموزشی در رابطه با دیابت ندیده اید، منتظر بمانید تا تیم مراقبت اورژانس از راه برسد.

ولی اگر با مراقبت های دیابتی آشنا هستید، این مراحل را پیش بگیرید:

1. میزان قند خون فرد بیهوش را اندازه بگیرید.

2. اگر قند خون کمتر از 70 میلی گرم بر دسی لیتر ( 3.9 میلی مول بر لیتر ) باشد، اقدام به تزریق کلوکاگون نمایید. اگر گلوکاگون در دسترس نیست، ژل گلوکز، عسل یا شربت دارای شکر درون دهان فرد بیهوش شده بمالید. به فردی که قند خونش پایین است انسولین ندهید.

3. اگر قند خون بالای 70 میلی گرم بر دسی لیتر است، منتظر بمانید تا اورژانس برسد. به کسی که قند خونش پایین نیست شکر/قند ندهید.

4. افراد تیم مراقبت را از اینکه فرد مبتلا به دیابت است و شما چه مراحلی را انجام داده اید، مطلع کنید.

اگر شما کمای دیابتی را تجربه کردید، تشخیص سریع بسیار ضروری است. تیم اورژانس آزمایشات فیزیکی را انجام خواهد داد و از همراهانتان راجع به تاریخچه ی پزشکی تان سوال می کنند.


 

تشخیص کمای دیابتی

در صورت مواجهه با کمای دیابتی تشخیص کامل ضروری است. تیم پزشکی اورژانس یک معاینه فیزیکی انجام داده و از همراهان بیمار در مورد شرح حال پزشک وی سؤال می‌کند. اگر شخص دچار دیابت باشد، ممکن است بخواهد تا از گردنبند یا کارت هویت پزشکی استفاده کند.
 

تست‌ های آزمایشگاهی

در محیط بیمارستان شخص ممکن است به تست‌های مختلف برای اندازه‌گیری موارد زیر نیاز داشته باشد:

• سطح قند خون

• سطح کتون

• مقدار نیتروژن یا کراتینین خون

• مقدار پتاسیم، فسفات و سدیم خون
 

درمان کمای دیابتی

کمای دیابتی نیاز به درمان اورژانسی دارد. نوع درمان بسته به سطح قند خون (افزایش یا کاهش آن) تعیین می‌شود. 4

پی نوشت:
1.www.tebyan.com
2.www.mihanpezeshk.com
3.www.hekarban.com
4.www.mehrinmednews.com