ويتاميني براي تمام فصول

آشنايي با ويتامين E، يکي از مهم‌ترين ويتامين‌هاي آنتي اکسيدان

شايد بعضي از شما روزهايي را به خاطر بياوريد که خواص اين ويتامين جادويي ورد زبان همه بود و تمام علاقه‌مندان سلامت در پي منابع آن بودند با اينکه اين روزها آتش اين اشتياق کمي فروکش ‌کرده اما خواص مهم اين ويتامين به قوت خود باقي است.
ويتامين E يک ويتامين محلول در چربي است و اصولا در بافت‌‌هاي چربي، کبد و ماهيچه ذخيره مي‌شود. متداول‌ترين و فعال‌ترين فرم بيولوژيکي طبيعي ويتامين E، آلفاتوکوفرول نام دارد. ويتامين E در سال 1968 توسط انجمن غذا وتغذيه شوراي تحقيقات ملي ايالات متحده آمريکا به‌عنوان يک ماده مغذي اساسي براي انسان شناخته شد. توکوفرول برگرفته از کلمه يوناني توکو به معني تولد فرول به معني بيرون آوردن است. اين نام برگرفته از نقش اساسي ويتامين E در توليد مثل گونه‌هاي مختلف جانوران است.
روغن‌هاي گياهي مثل بادام زميني، سويا، ذرت، گلرنگ، آفتابگردان و جوانه گندم مهم‌ترين منابع غذايي ويتامين E به‌شمار مي‌روند. ساير منابع شامل دانه‌هاي روغني، بذرها، دانه‌هاي کامل(سبوس‌دار) و سبزي‌هاي برگ سبز است. بعضي از غذاهاي اصلي مانند شير و تخم مرغ، گوشت، ماهي و مرغ حاوي مقادير کمي ‌از ويتامين E هستند. از ديگر منابع خوب ويتامين E، خشکبار، حبوبات و غلات آماده است. به‌علاوه، کره، مارگارين و ديگر غذاها با ويتامين E غني مي‌شوند. به‌طور متوسط، 20 تا 40 درصد ويتامين E مصرف شده جذب مي‌شود. در طي پخت غذا و نگهداري موادغذايي به‌خصوص اگر در معرض گرما و اکسيژن باشند، تا حدود 50 درصد از ويتامين E از بين مي‌رود. سرخ کردن غذا نيز اين ويتامين را در روغن‌هاي گياهي تخريب مي‌کند. نگهداري مواد غذايي در داخل يخچال نيز موجب کاهش ميزان ويتامين E مي‌شود.

ويتامين E و اندام‌ها

ويتامين E علاوه بر بافت‌‌هاي چربي، در ساير اندام‌ها مثل تخمدان‌ها، بيضه‌ها، پلاکت‌هاي خون و غدد فوق کليوي و مخاطي وجود دارند.
ويتامين E يک آنتي‌‌اکسيدان قوي محلول در چربي در بدن است که مسوول محافظت از اسيدهاي چرب غيراشباع با چند باند دوگانه غشاي سلول‌ها از عمل پراکسيداسيون است. اين ويتامين مي‌تواند راديکال‌هاي آزاد را از بين برده و تخريب بافت‌هاي بدن را به حداقل برساند. راديکال‌هاي آزاد در هنگام توليد انرژي در سلول‌هاي بدن تشکيل مي‌شوند و آنتي‌‌اکسيدان‌ها مانند ويتامين E در حقيقت يک مکانيسم دفاعي بدن در مقابل آنها به‌شمار مي‌روند. نقش اصلي ويتامين E، محافظت بافت‌‌هاي بدن از واکنش‌هاي تخريبي (پراکسيدسيون) است که ناشي از فعاليت‌هاي متابوليکي بدن و عوامل سمي خارجي است. ويتامين E از غشاي سلول‌هاي عصبي، عضلاني و سيستم قلبي عروقي محافظت مي‌کند. همچنين، کمک به افزايش طول عمر گلبول‌هاي قرمز خون و استفاده مناسب از ويتامين A در بدن از ديگر نقش‌هاي ويتامين E است.
چندين مطالعه اپيدميولوژيکي ارتباط بين ويتامين E وخطر سرطان‌هاي به‌خصوصي مثل سرطان‌هاي سينه، ريه، دهان و حلق را نشان داده است. ويتامين E به عنوان يک آنتي‌‌اکسيدان نقش محافظتي در بيماري‌هاي قلبي عروقي دارد و ديده شده که خطر مرگ در اثر بيماري‌هاي ايسکميک قلبي با مصرف مقادير زياد ويتامين E کاهش مي‌يابد.

چه کسي؟ چه ميزان؟

مقدار ويتامين E دريافتي روزانه بر اساس سن وجنس و ميزان ويتامين E مصرفي افراد در هر کشور متفاوت است. براساس آخرين توصيه‌ها، دريافت روزانه ويتامين E بايد 15 ميلي‌گرم که معادل 20 واحد بين‌المللي ويتامين E سنتتيک است، باشد. در بعضي از کشورها مقدار اين ويتامين براي زنان باردار حدود 30 ميلي گرم توصيه شده است. به‌طور کلي مقدار مورد نياز ويتامين E بستگي به ميزان اسيدهاي چرب غيراشباع در رژيم غذايي دارد و هر چه مقدار اين نوع چربي‌ها در رژيم غذايي بيشتر باشد، نياز بدن به ويتامين E بيشتر مي‌شود. مصرف همزمان آهن و ويتامين E، موجب کاهش قابليت دسترسي ويتامين E در بدن مي‌شود. ساير آنتي‌اکسيدان‌ها مثل ويتامين ث و بتاکاروتن عمل آنتي‌ اکسيداني و محافظتي اين ويتامين را تقويت مي‌کند.

تحقيقات چه مي‌گويند؟

شواهد موجود حاکي از آن است که ويتامين E در درمان عوارضي که به‌دنبال سندرم سوءجذب چربي ايجاد مي‌شود، موثر است. محققان نقش پيشگيري‌کننده ويتامين E را در محافظت در مقابل آلودگي‌هاي خارجي، افزايش قدرت ايمني بدن در دوران سالمندي و کاهش خطر ابتلا به آب مرواريد مورد مطالعه قرار داده‌اند. در درمان بيماري‌هاي پوستي از ويتامين E به‌عنوان عامل ضد التهاب استفاده مي‌شود. همچنين، اين ويتامين در افزايش رطوبت پوست و کاهش تخريب سلولي به وسيله اشعه ماوراءبنفش کاربرد دارد.

ويتامين‌ E و صنايع غذايي

در صنايع غذايي از ويتامين E به‌عنوان يک آنتي‌اکسيدان در روغن‌هاي گياهي و محصولات غذايي حاوي چربي استفاده مي‌شود.
با رعايت دو اصل تعادل وتنوع در برنامه غذايي که شامل گروه‌هاي مختلف غذايي باشد به طور معمول تمام مواد مغذي مورد نياز بدن تامين خواهد شد. درمورد ويتامين E با توجه به اينکه تخليه ذخاير بدن از اين ويتامين نياز به مدت زمان طولاني دارد، هيچ‌گونه علايم باليني کمبود ويتامين E در افراد سالم ديده نمي‌شود.
منبع:http://salamat.com
/س