علت و درمان زخم نوک پستان دردوران شیردهی

علل زخم یا ترک نوک پستان

دلیل اصلی زخم نوک سینه می تواند جویده شدن آن توسط لثه های نوزاد باشد. در صورتی که هاله در دهان نوزاد به طور کامل گذاشته نشود نوزاد شروع به جویدن نوک پستان می کند. هم چنین شیردهی اشتباه، مکیدن نوک پستان پس از خالی شدن سینه، جدا کردن نادرست نوزاد از پستان، شستن نوک پستان با صابون می تواند علل دیگری برای این مشکل باشد.1

ترک نوک سینه ها که به دلایلی غیر از شیردهی ایجاد می شوند

ممکن است ترک نوک سینه ها را حتی زمانی که در دوران شیردهی نیستید، تجربه کنید. دلایل بروز ترک نوک پستان را در قسمت زیر بررسی می کنیم.

اگزمای نوک سینه ها

اگزما در این نواحی باعث ایجاد خارش، پوسته پوسته شدن و تحریک در اطراف هاله سینه ها می شود. که می تواند ناشی از حساسیت به نوع خاصی از پارچه ها، مواد شوینده، صابون یا لوسیون باشد. اگزمای نوک سینه ها معمولا پس از متوجه شدن و از بین بردن منبع تحریک، بهبود می یابد.

سوزش موضعی یا تروما

ترک نوک سینه ها ممکن است بعلت سایش شدید در استفاده از سوتین های ورزشی نامناسب ایجاد شود. یا زخمی که در این ناحیه قبلا وجود داشته و هنوز بهبود پیدا نکرده و مجددا در معرض سایش قرار گیرد، باعث تحریک و ترک نوک سینه ها می شود.

عفونت های باکتریایی یا قارچی

برخی از عفونت های باکتریایی و قارچی مانند استاف یا مخمر، ترک های دردناکی در ناحیه ی نوک پستان ایجاد می کنند.

بیماری Paget

یک بیماری نادر است که از نوعی سرطان سینه به نام کارسینوم داکتال در محل آن رخ می دهد. بیماری Paget بر روی پوست اطراف نوک سینه تاثیر می گذارد و می تواند باعث خارش، ترک و التهاب در نوک سینه ها همراه با خروج ترشحات زرد یا خونریزی شود.2

توصیه هایی جهت پیشگیری

وضعیت شیردهی خود را بررسی کنید. تمام قسمت نوک سینه و آرئول باید در دهان نوزاد قرار گیرد.

سعی کنید با هر بار شیردهی وضعیت نوزاد را تغییر دهید.

دفعات شیردهی را افزایش و زمان هر بار را کوتاه تر کنید، تا از گرسنگی نوزاد که باعث مک زدن شدید می گردد جلوگیری شود.

قبل از شروع شیردهی کمی شیر با دست از سینه خارج سازید. این اقدام به جاری شدن شیر کمک می کند.

از مصرف مواد شیمیایی محرک یا صابون ها بر روی نوک سینه خودداری کنید.

بعد از پایان شیردهی اجازه دهید سینه با جریان هوا خشک شود و نوک سینه های خود را پاک نکنید.

در صورتی که از لایه هایی برای جذب شیر چکه شده از سینه های تان استفاده می کنید به محض مرطوب شدن آن را عوض نمایید.1

تأثیر ترک و خونریزی نوک سینۀ مادر برای نوزاد

ترک خوردن یا خونریزی نوک سینۀ شما آسیبی به کودک نمی‌رساند. او ممکن است مقداری از خون را ببلعد و شما آن را بعداً در پوشک او ببینید، اما هیچ گونه آسیبی به او نخواهد رساند. هرچند، اگر کودک سینه را درست به دهان نمی‌گیرد، امکان دارد شیر کافی دریافت نکند و این ممکن است دلیل دیگری برای ضرورت مراجعه به یک پزشک باشد. هنگامی که علت مشکل را شناسایی و شروع به درمان کردید، لازم است در حین التیام نوک سینه‌ها به شیردهی ادامه دهید و تنها در صورتی شیردهی را متوقف کنید که این کار برای شما خیلی دردناک باشد. در آن صورت، می‌توانید حدوداً یک روز از شیردوش سینه استفاده کنید تا به نوک سینه‌ها استراحت بدهید و در طول این دوره نوزاد خود را با شیشه‌شیر تغذیه کنید.

راهکارهای برطرف کردن و بهبود ترک و خونریزی نوک سینه

برای برطرف کردن این مشکل بهتر است خیلی زود با پزشکتان تماس بگیرید. او می‌تواند توصیه‌های عملی بکند و راهنمایی‌های لازم را انجام دهد. برخی از این راهکارها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

بررسی چفت شدن دهان نوزاد به دور سینه: بهترین وضعیت برای چفت کردن دهان، وسط قرار نگرفتن نوک سینه در دهان است، به شکلی که بیشتر هالۀ زیر دور سینه در دهان نوزاد باشد. یک راه برای رسیدن به چنین وضعیتی، این است که بینی نوزاد را با نوک سینه در یک خط قرار دهید. به شکلی که وقتی نوزاد دهان خود را باز کند، لثۀ پایین او از زیر نوک سینه دور باشد. هنگامی که دهان او باز می‌شود، فوراً نوک سینۀ خود را با آغوش گرفتن و چسباندن او به سینه در عمق دهانش جای دهید.

امتحان وضعیت‌های شیردهی مختلف: بعد از مدتی ممکن است دریابید که برخی از وضعیت‌های شیردهی، چفت کردن درست دهان به دور سینه را برای کودک شما آسان‌تر می‌کند و بسیار راحت‌تر از بقیه است. بهتر است سعی کنید مناسب‌ترین وضعیت را با امتحان کردن پیدا کنید.

شروع شیردهی از سینۀ کمتر آسیب‌دیده: نوزادان اغلب در طول یک وعده شیردهی، از سینۀ دوم آرام‌تر شیر می‌خوردند، زیرا کمتر احساس گرسنگی می‌کنند. پس بهتر است شیردهی را ابتدا از سینه‌ای شروع کنید که مشکلی ندارد یا آسیب کمتری دیده است.

استفاده از کمپرس سرد: برای بی‌حس کردن ناحیۀ آسیب‌دیده، قبل از شیردهی یک کمپرس سرد را مدت کوتاهی روی آن بگذارید. سرما می‌تواند درد را کم کند، به ویژه در ابتدای شیردهی که معمولاً با درد بیشتری همراه است.

شستن ملایم نوک سینه‌ها: هنگامی که نوک سینۀ شما دچار ترک‌خوردگی یا خونریزی می‌شود، بعد از هر وعدۀ شیردهی، سینه را با آب بشویید تا خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهید. یک بار در روز، با استفاده از یک صابون بی‌بو که خواص ضدباکتریایی نداشته باشد، به آرامی زخم را تمیز کنید و با آب بشویید. از زدن الکل، لوسیون یا عطر روی نوک سینه‌ها پرهیز کنید.

لانولین طبی مخصوص مادران شیرده: بعد از هر وعده شیردهی، می‌توانید مقدار کمی از این پماد را به نوک سینه‌های خود بزنید. این پماد درد را تسکین می‌دهد و کمک می‌کند که زخم‌ها بسیار سریع‌تر و بدون تشکیل دلمه درمان شود. لازم نیست که لانولین را قبل از تغذیۀ نوزاد بشویید. اگر هم یک زخم باز روی نوک سینه دارید، پزشک احتمالاً یک پماد ضدباکتری برای آن تجویز می‌کند. لازم است طبق دستور پزشک آن را مصرف کنید و از استفاده خودسرانه از دارو و پمادها خودداری کنید.

پانسمان هیدروژل طراحی‌شده برای نوک سینه: این پانسمان‌ها تسکین‌دهنده است و روند درمان را سرعت می‌بخشد. سعی کنید قبل از استفاده از پانسمان، از دست زدن به نوک سینه‌ها یا اطراف نوک سینه خودداری کنید، زیرا باکتری‌های روی انگشتان دست می‌توانند زیر پانسمان گیر بیفتند، بنابراین پانسمان سینه را مرتب عوض کنید و به یاد داشته باشید که این پانسمان را نیز با تجویز پزشکتان مصرف کنید.

مصرف ایبوپروفن یا استامینوفن معمولی، حدود ۳۰ دقیقه قبل شیردهی می‌تواند به کاهش درد و ورم سینه کمک کند. اما حتی برای مصرف این مسکن‌ها نیز در دوران شیردهی بهتر است طبق نظر پزشکتان عمل کنید.

چندین بار در روز نوک سینه ها را کمپرس گرم (نه داغ) و خشک (نه مرطوب) نمایید. یک بطری آب ولرم می تواند برای این کار مناسب باشد.

نوک سینه را در معرض هوا قرار دهید، تا پوست آن سفت گردد و از تماس و سایش آن با لباس ها جلوگیری نمایید.3


پی نوشت:
1.www.dr-moghtaderi.ir
2.www.mintapp.ir
3.www.madarsho.com