خونریزی در بارداری را می توان به سه بخش سه ماهه اول، سه ماهه دوم و سه ماهه سوم تقسیم کرد که عوامل مختلفی باعث این خونریزی در دورهای مختلف می شود. در سه ماهه اول بارداری بدن خانم ها دچار تغییر و تحولات زیادی می شود در حالی که شاید بتوانید شلوار قبل از بارداری را بپوشید اما درون بدنتان اتفاقات زیادی رخ داده است که این اتفاقات شامل تغییر سطح هورمون ها و ساخت سیستم جدید جریان خون می باشد و در این مواقع خونریزی سه ماهه اول کاملا طبیعی می باشد. 

طبق مطالعات انجام شده 30 درصد از خانم ها در سه ماهه اول با خونریزی سبک مواجه می شوند و از طرفی بارداری آن ها نیز کاملا در شرایط سالم و ایده آل پیش می رود. دلایل زیادی برای لکه بینی های واژنی و خونریزی وجود دارد که درادامه به بررسی علت های آن می پردازیم. 


علت های خونریزی در سه ماهه اول 

لکه بینی یا خون ریزی سبک چیزی نیست که از آن بترسید، مخصوصا اگر یکی دو روز طول بکشد. این خانم ها معمولا بارداری یکسانی با کسانی دارند که دچار خونریزی نمی شوند و از طرفی خونریزی سنگین و دیگر علائم می تواند نشان دهنده مشکلات جدی باشد.

خونریزی کاشت جنین
منظور از کاشت این است که تخمک بارور شده مشغول استفاده از فضا است تا کم کم خودش را به کناره های رحم برساند که این اتفاق 6 تا 12 روز بعد از لقاح می افتد. تخمک بارور شده به سمت محل جدیدش شناور می شود و نیازمند مواد غذایی و اکسیژن می باشد که این مسئله می تواند باعث خونریزی سبک و لکه بینی شود و این خونریزی معمولا زمانی می افتد که منتظر پریود شدن هستید که معمولا با خون قاعدگی اشتباه گرفته می شود.

تمایز برقرار کردن بین این دو خون ریزی کمی کار را سخت می کند.

علائم زیر نشان می دهد که این خون، مربوط به قاعدگی است:

دل پیچه خفیف
کمردرد کم
سر درد
 حالت تهوع
سفتی سینه

خون مربوط به بارداری کمی روشن تر از خون پریود است و تقریبا به صورتی روشن متمایل است.


پلیپ دهانه رحم 
تقریبا 2 الی 5 درصد از خانم ها مبتلا به پلیپ هستند که یک ماده اضافی به اندازه یک بند انگشت است و در دهانه رحم قرار می گیرد.

 پلیپ دهانه رحم معمولا باعث سرطان نمی شود و اگرچه که می تواند التهابات را به وجود بیاورد و باعث خونریزی به رنگ قرمز و سبک بشود. شاید هیچ نشانه ای هم از آن نبینید و در آزمایش متوجه آن شوید.

دخول یا یک آزمایش فیزیکی 
آزمایش فیزیکی به معنای هر نوع آزمایشی که باعث شود جسمی وارد بدن فرد شود و به رحم او نزدیک شود و خونریزی را به وجود بیاورد. رابطه جنسی هم شامل این قضیه می باشد و این موضوع زمانی اتفاق می افتد که هورمون های بارداری باعث شوند تا دهانه رحم شما حساس تر از همیشه شود که در این مواقع احتمالا خونریزی خفیفی را به رنگ قرمز روشن در لباس زیر خود می بینید که بعد از رابطه جنسی اتفاق می افتد و این خونریزی خود به خود برطرف می شود.

سقط جنین
گاهی اوقات این خونریزی های سبک کم کم شدت می گیرند و هر خونریزی در سه ماهه اول بارداری اگر شدید باشد و با درد همراه باشد، می تواند به معنای سقط جنین تلقی شود که بیشتر سقط جنین ها در سه ماهه اول بارداری اتفاق می افتند.

بالای 20 تا از بارداری ها منجر به سقط جنین می شوند و نمی توان از این مسئله جلوگیری کرد و هیچ نشانه ای هم همراه ندارد اما بیشتر خانم ها بعد از آن می توانند یک بارداری سالم را تجربه کنند. 

خونریزی حاصل از سقط جنین موارد زیر را شامل می شود: 

خونریزی شدید واژن
خونریزی که رنگ قرمز روشن متمایل به قهوه ای دارد.
درد در ناحیه پایین شکم
دل پیچه شدید
درد شدید در قسمت پایین کمر
خروج لخته خون 

در صورت مشاهده هر کدام از علائم بالا حتما با پزشک تماس بگیرید که گاهی اوقات نیز این نشانه ها به دلیل سقط جنین نیست و علت آن نزدیک شدن و یا تهدید به سقط جنین است.

علت های این تهدید شامل موارد زیر است: 

افتادن یا ضرب دیدن قسمت شکم
عفونت
مصرف داروهای خاص


بارداری چند قلویی 
اگر دو قلو یا چند قلو باردار باشید، ممکن است که خونریزی را در سه ماهه اول مشاهده کنید که شبیه خونریزی کاشت تخمک است. 
سقط جنین در سه ماهه اول در صورت بارداری چند قلویی رایج تر می باشد. 

بارداری خارج از رحم
این بارداری زمانی اتفاق می افتد که تخمک بارور شده به اشتباه بیرون از رحم قرار می گیرد و بیشتر بارداری های خارج از رحم در لوله های فالوپ هستند که محل اتصال بین تخمدان و رحم است.

این نوع بارداری کمتر از سقط جنین اتفاق می افتد و تقریبا در 2.5 همه بارداری های دنیا ممکن است این اتفاق رخ دهد و جنین فقط می تواند در رحم رشد کند و به همین دلیل این بارداری باید تحت نظر پزشک درمان شود.

علائم بارداری خارج از رحم شامل موارد زیر است : 

خونریزی سبک تا شدید
موج شدید درد
دل پیچه شدید
فشار مقعدی

نمی توان هیچ علتی را برای این نوع بارداری بیان کرد.

بارداری مولار
این بارداری رواج بسیار کمی دارد و زمانی اتفاق می افتد که بافت جنین رشد نا متعادلی داشته باشد و علت آن هم معمولا ژنتیک می باشد که جنین در این حالت رشد کافی ندارد و این نوع بارداری معمولا در سه ماهه اول منجر به سقط جنین می شود.

در این نوع بارداری علائم زیر اتفاق می افتد:

خونریزی قرمز روشن تا قهوه ای تیره
درد و فشار در قسمت پایین شکم
حالت تهوع
استفراغ


خونریزی جفت
این خونریزی زمانی اتفاق می افتد که جفت کم کم از دیواره رحم جدا می شود و در این شرایط بین فضای خالی یک کیسه تشکیل می شود. 

این نوع خونریزی و این نوع کیسه در بارداری های مختلف اندازه متفاوتی دارند و انواع کوچک تر ان جزء رایج ترین ها می باشند. خونریزی های شدید تر در 20 هفته اول بارداری خط سقط جنین را بالا می برند. 

علائم خونریزی جفت شامل موارد زیر است:

خونریزی سبک تا شدید
خونریزی با رنگ صورتی ، قرمز یا قهوه ای
درد در قسمت پایین شکم
دل پیچه
عفونت 

عفونت در قسمت رحم یا غدد ادراری می تواند باعث خونریزی یا لکه بینی در سه ماهه اول بارداری شود که این نوع عفونت می تواند، قارچی، ویروسی یا باکتریایی باشد. 

عفونت مخمری جدی یا التهاب نیز همچنین جزء علت های این نوع خونریزی است و عفونت معمولا دارای خونریزی صورتی یا قرمز است.

 در صورت وجود عفونت، علائم زیر قابل مشاهده هستند:

خارش
درد در قسمت پایین شکم
سوزش هنگام ادرار
ترشحات سفید رنگ
سوزش در قسمت بیرونی واژن 1


خونریزی در سه ماهه دوم و پایانی بارداری

خونریزیهای غیر عادی در اواخر بارداری را باید جدی گرفت،زیرا احتمال وجود ناراحتی در مادر یا جنین باشد. اگر در طول این دوران خونریزی مشاهده کردید،به پزشک خود حتماً مراجعه نمایید.


دلایل احتمالی خونریزی در اواخر دوران بارداری


جفت سر راهی
این شرایط زمانی پیش می آید که جفت به سمت پایین متمایل شده و یا جلوی کانال زایمان را می گیرد.البته این اتفاق بسیار نادر است و در حدود 1 در 200 نفر این اتفاق می افتد اما اگر هم این اتفاق بیافتد،باید سریعاً اقدامات مراقبتی انجام گیرد.این نوع خونریزی بدون درد و علامت اتفاق می افتد.

جدا شدگی جفت
در حدود 1% از بارداریها ، در زمان قبل یا طول زایمان جفت از دیواره رحم جدا می شود که برای مادر و جنین خطرناک می باشد. از دیگر علائم جدا شدن جفت،وجود درد در ناحیه زیر شکم و وجود لخته خون در مجرای تناسلی و درد کمر می باشد.

پارگی رحم
ممکن است به دلیل پاره شدن زخمهای دوخته شده در سزارین بارداری قبلی اتفاق بیافتد که بسیار خطرناک است و نیاز به عمل سزارین فوری می باشد.از دیگر علائم احساس درد و فشار در ناحیه زیر شکم می باشد.

رگهای سر راهی
در مواقع بسیار نادر در اثر افزایش رگهای خونی در بند ناف و جفت در طول مسیر کانال زایمان،این مسیر را مسدود می کند که برای جنین خطرناک است زیرا در اثر خونریزی زیاد از جفت و بند ناف ممکن است جنین دچار کمبود اکسیژن شده و خفه شود.از دیگر علائم،ضربان غیر طبیعی قلب جنین و خونریزی شدید است.

زایمان زود هنگام
خونریزی در اواخر دوران بارداری شاید دلیل این باشد که جنین شما آماده به دنیا آمدن است.چند روز یا چند هفته قبل از زایمان توده مخاطی که همراه با لکه می باشد از رحم خارج می شود.اگر این علائم قبل از هفته 37 اتفاق بیافتد،فوراً به پزشک مراجعه کنید زیرا در حال زایمان زود رس هستید.از دیگر علائم می توان به تغییرات مجاری تناسلی، فشارهای زیر شکمی و درد در ناحیه زیر کمر می باشد.


اگر در اواخر بارداری دچار خونریزی غیر عادی شدید،چه باید بکنید؟

به دلیل اینکه هر گونه خونریزی در درون رحم علامتی از وجود یک مشکل میباشد،بنابراین سریعاً به پزشک مراجعه نمایید.از یک دستمال برای اینکه میزان خونریزی را مشخص کنید،استفاده نمایید.نوع خونریزی( رنگ صورتی،قهوه ای،قرمز و یا اینکه خونتان دارای لخته بوده و یا روان بوده ) را مشخص نمایید.هر گونه بافتی که از بدن خارج شده را به پزشک نشان داده و در طول دوران خونریزی از نزدیکی و استفاده از پارچه یا پوشک خودداری کنید.

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر به اورژانس مراجعه کنید:

هر نوع درد یا پیچش در ناحیه زیر شکم .
خونریزی چه با درد و چه بی درد.
خارج شدن بافت از درون رحم.
سرگیجه یا ضعف و غش.
تب بالای 38درجه 2




درمان خونریزی طی بارداری چیست؟

در صورت مواجهه با هر یک از شرایطی که پیش‌تر به آنها اشاره شد، دریافت کمک پزشکی در کوتاه‌ترین زمان ممکن اهمیت دارد، اما باید آرامش خود را نیز حفظ کنید.

در صورت مواجهه با خونریزی طی بارداری از تامپون ها استفاده نکنید. اگر خونریزی زیاد است، لخته های خون وجود دارند و با احساس درد در شکم و کمر همراهی می شود، معاینات دقیق توسط پزشک برای تشخیص دلیل این شرایط توصیه شده است.

در بیشتر موارد، استراحت بهترین درمان برای خونریزی طی دوران بارداری است. تن‌آرامی اقدامی کلیدی طی این دوران بحرانی است و دریافت کمک از یک متخصص در این زمینه توصیه شده است.

با توجه به تشخیص، توصیه های پزشکی می توانند شامل مصرف دارو برای درمان خونریزی باشند. همچنین، در مورد عفونت های واژنی، مانند کاندیدیازیس، کلامیدیا، تبخال و غیره، پزشک ممکن است دارویی موضعی یا خوراکی را تجویز کند.

اقدامات پزشکی با توجه به هر مورد خاص بسیار متفاوت خواهند بود. برخی شرایط ممکن است نیازمند یک معاینه جسمانی، سونوگرافی، یا سونوگرافی به همراه آزمایش خون باشند. این به مرحله بارداری و عوامل دیگر بستگی خواهد داشت.

خونریزی طی بارداری ممکن است بی ضرر باشد، اما مراجعه به پزشک و مشورت با وی درباره علائم موجود همواره بهترین گزینه است، به ویژه درباره مواردی که چندان عادی به نظر نمی رسند. پزشک متخصص بهترین فردی است که می تواند شرایط شما را ارزیابی کرده و بهترین گزینه ها را به شما توصیه کند.


پی نوشت:
1.www.namnak.com
2.www.niloulab.com
3.www.asriran.com