حساسیت یا آلرژی به این معناست که بدن نسبت به ماده ای خارجی که برای بقیه افراد طبیعی است به طور غیر طبیعی واکنش نشان می دهند. به طور مثال ممکن است به یک مهمانی در فضای باز دعوت شوید و بعد از برگشت به خانه را راش های پوستی را بر سطح بدن خود یا کودکتان مشاهده کنید. آیا این حساسیت بر اساس گرده های موجود در هوا ایجاد شده یا غذای جدیدی میل کرده اید؟ باید در زمینه آلرژی دقیق عمل کنید.

در کودکان آلرژی های غذایی مثل آلرژی به شیر، پروتئین گاوی یا موادی مثل آجیل شایع است. طبق آخرین تحقیقات در آمریکا حدود پنجاه میلیون  از کودکان به آلرژی نوزادی مبتلا می شوند.  از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۱ طبق گزارش های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های امریکا میزان آلرژی رو به رشد است.  علائم آلرژی در کودکان خود را به شکل یک بیماری پوستی نشان می دهد در حالی که حساسیت در بزرگسالان به صورت مشکلات تنفسی از قبیل تنگی نفس یا خس خس سینه دیده می شود.

• چه چیزهایی ممکن است باعث آلرژی کودکان شوند؟

اگر کودک شما علائم حساسیت را داراست ممکن است یکی از گزینه های زیر برای او عامل آلرژی باشد.

میکروب های موجود در خاک

بعضی مواد غذایی

گرده گیاهان

نیش حشرات

موی حیوانات

بعضی از دارو ها
 
وقتی کودک شما یکی از آلرژن ها فوق را استشمام یا لمس کند و یاد در دهانش بگذارد و بخورد در بدن توسط گلبول های خاصی هورمون هیستامین ترشح می شود که عامل تمام علائم آلرژی است. به ماده ای که برای کودک حساسیت زا است آلرژن می گویند. البته این علامت ها در همه کودکان یکسان نیست و ممکن است ارگان های مختلفی را در هر شخص مختل کند.

• از کجا متوجه آلرژی های پوستی شویم؟

علامت های آلرژی پوستی روی بدن به ما نشان می دهند که کودک مبتلا به حساسیت شده است. این نشانه ها شامل:

قرمز شدن پوست

خارش

باد کردن یا تورم

فلس فلس و پوسته پوسته شدن

التهاب پوست

کهیر

اگزما
 
به جز نشانه های پوستی انواع مختلف آلرژی روی سیستم. تنفسی کودک نیز موثر اند که سینوس ها ، گلو و ریه را درگیر می کنند از نشانه های آن:

عطسه کردن

آبریزش بینی

سرخ شدن چشم ها

سوزش و خارش چشم ها

سرفه با خلط شفاف

خس خس سینه

نفس تنگی

اگر علائم بالا به شدت در کودک شما اتفاق افتند، پس نشانه ی حساسیت آنافیلاکسی است که خیلی خطرناک است و می تواند تهدیدی برای مرگ به شما آید. پس باید در مورد شدت نشانه های تنفسی و پوستی هوشیار باشید .



علائم شدیدتر آلرژی شامل:
سرگیجه

اسهال

استفراغ

گرفتگی عضلانی

باد کردن زبان

گزگز شدن زبان

خستگی زودتر از موعد هم می تواند از نشانه های حساسیت باشد ما در آلرژی تب نداریم. بنابراین اگر تب در کودکان با علائمی فوق مشاهده کردید ممکن است کودک شما سرما خورده یا به یک بیماری ویروسی دچار شده باشند.

• مشکلات گوارشی

ممکن است آلرژی بر گوارش کودکان شما تاثیر بگذارد در این صورت کودک از دل درد یا درد معده شکایت می کند یا اسهال را تجربه می کند و آب بدنش را از دست می دهد. سپس به خستگی مفرط و سردرد  منتهی می شود. اگر آلرژی غذایی عامل بیماری باشد ممکن است قبل از هر چیزی سردرد و معده درد سراغ کودک شما بیاید و مدام دستش را روی پیشانی مشت کرده  گریه کند.
 
طبق پژوهشی که در کلینیک مایو انجام شده است آلرژی های غذایی نود درصد به خاطر آلرژن شناخته شدن یکی از مواد زیر رخ می دهند:

شیر

بادام زمینی

گردو

صدف

سویا

گندم

ماهی

آجیل

بعضی از  کودکان بعد از شروع غذای کمکی که معمولاً در هفت ماهگی یا بعد انجام می شود به مرکبات و میوه ها حساسیت نشان می دهند. آلرژی به شیر و بادام زمینی از خطرناک ترین و شایع ترین عوامل آلرژی است.  ممکن است به مراحل آنافیلاکسی نیز برسد.

• حیوانات خانگی 

اگر از حیوان خانگی را تحت سرپرستی دارید ، حتی اگر از نوع  مو کوتاه باشد و بعد از مدتی احساس کردید بعد از اینکه کودک با حیوان بازی می کند و به طور افراطی عطسه می کند یا دچار نفس تنگی می شود ممکن است کودک آلرژی داشته باشد. حساسیت فقط نسبت به موی گربه نیست بلکه شاید به بزاق، ادرار ، مدفوع و سلول های مرده پوست او که به راحتی هم قابل دیدن نیست آلرژی نشان دهد.

• دارو درمانی

همانطور که در کمی بالاتر ذکر کردیم هورمونی به نام هیستامین عامل تمامی اختلالات بدن در واکنش به آلرژن است. آنتی هیستامین داروی اختصاصی مقابله با آلرژی است. بسته به دز خاص آنتی هیستامین دوره های ۶ تا ۱۲ ساعت یا ۱۲ تا ۲۴ ساعت مورد استفاده است. اگر به پزشک مراجعه کردید و  به طور قطعی مطمئن شدید که کودک شما حساسیت دارد، دارو آنتی هیستامین که توسط پزشک تجویز می شود معمولاً طی دوره هایی مصرف می شود که عاملی برای پیشگیری باشد تا درمان.

اگر کودک شما حساسیت فصلی دارد، پس آنتی هیستامین قبل از شروع فصل از ۳ تا ۱۰ روز قبل مورد استفاده قرار می گیرد.

اگر حساسیت در هنگام صبح بر کودک شما غلبه می کند پس بهتر است بین ساعت ۴ تا ۶ صبح دارو ها را به او بخورانید و سپس دوباره او را بخوابانید. به این صورت وقتی کودک از خواب بیدار می شود دیگر علائم آلرژی را از خود نشان نمی دهد.

اما اگر کودک شما به طور مداوم در طول سال علائمی آلرژی را از خود نشان می دهد ، پس بهتر است از دادن دارو های به صورت مداوم پرهیز نکنید. به خصوص اگر شدت علائمی در صورت قطع دارو شدت می یابد.

دارو های آنتی هیستامین زیر با تجویز پزشک به صورت زیر است:

اسپری آزلاستین  Azelastine

دسلوراتادین Desloratadine

هیدروکسی زین Hydroxyzine
 
قطره های چشمی برای کودکان بالای سه سال به شرح زیر است:

قطره چشمی Azelastine

قطره چشمی Olopatadine HCL

قطره چشمی بدون نسخه  کتوتیفن ketotifen
 
آنتی هیستامین های زیر بدون نسخه پزشک هم قابل خریداری اند:

دیفن هیدرامین

لوراتادین

فکسو فنادین

سیتریزین
 
اسپری های بینی به کودک شما کمک می کنند که تنفس بهتری داشته باشد در واقع مخاطی که در بینی جمع می کشد باعث نفس تنگی در کودک می شود و این نفس تنگی گاهی با عطسه همراه می شود . برای سهولت استفاده از اسپری بینی بهتر است مجراهای بویایی فرزند خود را قبل از استفاده از اسپری تمیز کنید.  اما اگر مدت زیادی است که از هیچ دارویی برای آلرژی استفاده نکرده اید و حالا می خواهید نسل جدیدی از دارو ها را امتحان کنید ، بهتر از با ایمونوتراپی شروع کنید. روش های ایمونوتراپی از کاربری ترین ها برای درمان آلرژی هستند و به راحتی آلرژی زا شناسایی می کنند.  دکتر ریچل شرایر Rachel Schreiber متخصص آلرژی در این باره گوید:

۸۵ درصد از افرادی که به روش ایمونوتراپی روی آورده اند در درمان آلرژی خود موفق بوده اند. از آنجایی که حساسیت و آسم در کودکان دو بیماری مرتبط به هم هستند و می توانند همدیگر را تشدید کنند ، بهتر است درمانی که برای آلرژی انتخاب می کنیم راه مناسبی برای مقابله با آسم باشد یا حداقل از بدتر شدن آسم یا مبتلا شدن به آن جلوگیری کند.  ایمونوتراپی نه تنها بر روی حساسیت تاثیر گذار است بلکه روی آسم و تشخیص آن نیز موثر است.  بهترین روش برای کودکانی که نمی توانند دارو بخورند یا دارو روی بدن آنها خوب جواب نمی دهد روش ایمونوتراپی است.



در ایمونوتراپی پزشک با آزمایش کودک تشخیص می دهد او به چه آلرژنی حساسیت دارد. این روش نوعی تزریق ماده حساسیت زا به بدن کودک است که ابتدا هر هفته و سپس هر چند هفته یکبار به بالای بازو کودک تزریق می شود. و سپس علائم را چک و ثبت می کنند.
 
 

• روش های درمان غیر دارویی

 
اگر کودک شما به آلرژی فصلی مبتلاست شاید بهتر از به جای تعطیلات بهاری و تابستانی در فصول سرد وقتی را برای تفریح و سفر انتخاب کنید تا از استشمام گرده ها جلوگیری نمایید.  چون واقعا بهترین روش جلوگیری از ورود آلرژن به بدن است.

حیوانات خانگی: هیچ نوع حیوان خانگی وجود ندارد که به طور قطع بتوان به عنوان موجودی غیر حساسیت زا از  آن نام برد اما بعضی از نژاد های گربه  و سگ کمتر امکان آلرژی زایی دارند که می توانید از آن ها نگهداری کنید. می توانید دوستان کودک را به خانه دعوت کنید و وقتی را برای معاشرت او و دوستانش حتی شده به هنگام خواب در نظر بگیرید در این صورت کمتر نیاز به حیوان خانگی پیدا می کند.

ورزش های خانگی: اگر بیرون رفتن  و قرار گرفتن در معرض گرده هایی که روی چمن های پارک یا زمین فوتبال وجود دارد می توانند. برای کودک شما مضر باشند بهتر است او را تشویق به ورزش های خانگی مانند رقصیدن یا طناب بازی کردن کنید یا اینکه نقاشی و ساز زدن را به او بیاموزید.
 
حمام کردن: هر شب حمام کنید و کودک را هم به حمام ببرید. در اینصورت گرده هایی میکروسکوپی که به لباس و بدن شما یا کودک چسبیده، کنده خواهد شد و لذا آلرژی زایی نمی کند.

استفاده از کرم و لوسیون: اگر علائم پوستی در کودک شما زیاد است پس بهتر است از کرم های مخصوصی استفاده ع کنید، آنتی هیستامین ها خود دارای کرم های مخصوصی هستند که می توانید آنها را به آرامی روی پوست بمالید. به علاوه کرم آلوئه ورا و گل همیشه بهار هم برای اکسین التهاب پوستی مناسبند. اما گاهی بعضی کودکان به همین کرم های معطر آلرژی نشان می دهند در این صورت می توان از کرم های بدون عطر مرطوب کننده استفاده کرد چرا که خشکی پوست یکی از علائمی آلرژی پوستی است. برای آرام کردن التهاب حاصل از کهیر پوستی می توانید از یک حوله یا پارچه خیس استفاده کنید.

جلوگیری از ورود گرده به خانه: استفاده از پنجره های دو جداره و پوشاندن دریچه ها با توری فیلتر هوا باعث می شود گرد و غبارهای کمتر وارد خانه شود و در نتیجه کمتر هم برای سیستم تنفسی کودکان حساس ایجاد مشکل خواهد کرد. همچنین می توانید از دارو های بدون نسخه که روی سیستم تنفسی اثر مثبت دارند استفاده کنید. بخور آب گرم هم گزینه مناسبی برای پاکسازی سیستم تنفسی است. در صورتی که سینوس های کودک شما حساس است چند وقت یکبار یا زمانی که احتمال ورود آلرژن تنفسی برای کودک شما وجود داشته مقابل ظرف آب گرم که بخار از آن خارج می شود قرار دهید. با تنفس این بخار مجاری تنفسی وی تمیز خواهند شد.

 مادر بودن به معنای اجتماعی نبودن نیست!

اگر کودک شما حساسیت دارد این بدین معنا نیست که تمامی فعالیت های خود را صرف وی کنید و از زندگی اجتماعی خود دور شوید گاهی اوقات کودک را دست پرستار بسپارید و وارد جریانات حرفه ای زندگی خود شوید.  در اینصورت آرامش بیشتری خواهید داشت و استرس را از خود و کودک دور می کنید. استرس در هر بیماری باعث تشدید بیماری و کند شدن دوره درمان می شود. تفریح های خانوادگی مانند پیک نیک رفتن را به طور کلی حذف نکنید. آلرژی باید تحت درمان باشد اما می توانید به جای پارک به پیست اسکی بروید! از بیماری به عنوان یک مانع برای زندگی استفاده نکنید.  بلکه بهتر است برای کارهای خود برنامه ریزی کنید، فقط دارو خوردن کودک نیاز به زمان ندارد بقیه فعالیت های مربوط به خود و او را هم برنامه ریزی کنید تا از فشار کارهای روزانه خلاص شوید.