روش اول در تهیه شربت بهار نارنج

 
مواد لازم
۲ پیمانه عرق بهار نارنج

۵ پیمانه شکر

۱ قاشق سوپ خوری آبلیمو

۳ پیمانه آب
 

طرز تهیه (روش اول)

۱. ابتدا شکر، آب و عرق بهار نارنج را در قابلمه‌ای مناسب بریزید و روی شعله متوسط گاز قرار دهید قرار دهید تا شکر کاملا حل شود.

۲. پس از غلیظ شدن شربت، حدود ۱۰ دقیقه قبل از اینکه به قوام مورد نظر برسد، آبلیمو را به آن اضافه کنید و ۱۰ دقیقه با آبلیمو، شربت را بجوشانید.

۳. وقتی شربت به غلظت مورد نظر شما رسید (کمی رقیق‌ تر از شربت مربا)، آن را از روی حرارت بردارید و پس از خنک شدن در یک شیشه دربسته بریزید و در یخچال نگهداری کنید.

۴. برای تهیه شربت، می‌توانید یک تا ۲ قاشق از شربت بهار نارنج را در لیوان بریزید و بقیه آن را با آب پر کنید. شربت بهار نارنج شما آماده سرو است.


 

مواد لازم (روش دوم)

۴ لیوان بهار نارنج

۳ لیوان شکر

۳ لیوان آب

۲ قاشق‌ غذاخوری آبلیمو

نصف قاشق مرباخوری پودر هل سبز
 

طرز تهیه (روش دوم)

۱. ابتدا بهار نارنج را برگ برگ کنید و پس از اینکه برگ‌ها را کامل شستید، آن را داخل قابلمه بریزید و حدود ۲ لیتر آب به آن اضافه کنید. سپس آن را روی حرارت قرار دهید تا بجوشد.

۲. بعد از اینکه آب جوشید و چند قل زد، آن را آبکش کنید و با آب سرد به‌خوبی بشویید.

۳. دو مرحله قبل را سه بار دیگر تکرار کنید تا تلخی بهار نارنج گرفته شود.

۴. بهارنارنج‌های آبکش شده را همراه با آب سرد در یک قابلمه بریزید و لایه لایه شکر را در بین آن‌ها بپاشید. سپس آن‌ها را به‌مدت ۱۲ ساعت در یخچال قرار دهید.

۵. قابلمه را روی حرارت زیاد گاز قرار دهید تا به جوش آید. پس از اینکه به جوش آمد، حرارت زیر قابلمه را کم کنید تا مربا به‌آرامی و با حرارت ملایم بجوشد و به غلظت مطلوب برسد.

۶. در انتهای پخت، مقداری آبلیمو و پودر هل سبز را به شربت بیفزایید و بعد از چند بار قل زدن، شعله گاز را خاموش کنید و صبر کنید تا شربت به‌طور کامل خنک شود.

۷. مربای بهار نارنج آماده است و شما می‌توانید از شیره آن، برای تهیه شربت بهار نارنج استفاده کنید.

۸. یک تا ۲ قاشق از شربت بهار نارنج را در لیوان بریزید و بقیه آن را با آب پر کنید. شربت بهار نارنج شما آماده سرو است.


نکات مهم برای تهیه شربت بهار نارنج

شربت بهار نارنج در روش اول با عرق بهار نارنج که کمی تلخی دارد، درست می‌شود، اما در روش دوم آن را با شیره مربای بهار نارنج درست می‌کنند.

در روش اول، شما می‌توانید در یک توری تمیز، مقداری بهار نارنج خشک، چند پر گل محمدی و چند دانه هل بریزید و آن را گره بزنید و داخل شربت بیندازید تا شربت، عطر و طعم بهتری به خود بگیرد. 

شما می‌توانید تخم شربتی یا خاکشیر تمیز شده را به شربت بهار نارنج اضافه کنید.

برای رنگ و طعم بهتر شربت می‌توان ، زعفران دم‌کرده نیز به آن اضافه کرد. 

برای تهیه یک شربت لذیذتر، می‌توان عرق بهار نارنج را با عرق بیدمشک، تخم شربتی، عسل، شربت سکنجبین، زعفران دم‌کرده و گلاب مخلوط کرد.

بهتر است شربت بهار نارنج را در یخچال نگهداری کنید تا خراب نشود.

عرق بهار نارنج خیلی زود فاسد می‌شود، بنابراین باید در ظروف مات و به دور از نور خورشید نگهداری شود.

اگر شربت به دست آمده از مربای بهار نارنج، غلظت کافی و مورد نظر شما را نداشت، می‌توانید آن را در ظرفی جداگانه با کمی شکر بجوشانید و سپس آن را مصرف کنید. 1
 

تاریخچه بهار نارنج

در لغت نامه دهخدا نارنج این‌گونه تعریف شده است:

اصل این لغت هندی است ولی از راه زبان‌های ایرانی وارد اروپا شده است. نارنج میوه‌ای است گرمسیری و از اقسام مرکبات ترش و گرد شکل است و نارس آن سبز و رسیده‌اش زرد می‌شود. در بعضی مناطق از جمله در شمال ایران در تمام فصول سال می‌توان میوه نارنج را روی درخت دید، در حالی که هنوز میوه سال گذشته بر درخت است میوه‌های جدید هم در حال رسیدن هستند.

عرق‌گیری از گل محمدی به‌صورت گلاب و عرق بهارنارنج، قدمتی طولانی در مازندران دارد. قدیمی‌ترین سند تاریخی از گلاب‌گیری و عرق‌گیری بهارنارنج در منطقه مازندران، مربوط به سال ۹۶۷ هجری است که در آن، میرتیمور مرعشی در کتاب «تاریخ خاندان مرعشی»، درباره آتش‌سوزی قلعه فیروزجاه چنین نوشته است:

آنچه مایعات بود از گلاب و عرق بهار [نارنج] و آبلیمو جمیع را صرف کرده به‌جای آب بر آتش ریختند؛ اما مفید نیفتاد.

این جمله کوتاه، به سه مایع گل محمدی، نارنج و لیمو در شمال ایران اشاره می‌کند. در حالی که سال‌ها، تنها شهر گلاب‌گیری ایران، قمصر بوده است.

جالب است بدانید که اسنادی وجود دارند که نشان می‌دهند، اهالی مازندران به پادشاهان مختلف، هدایای بهاری می‌دادند و عرق بهارنارنج یکی از این هدیه‌های با ارزش و مورد قبول شاهان و بزرگان بوده است.

برای مثال، می‌توان به فرمانی از فتحعلی شاه قاجار جهت تشکر از جعفرقلی خان قاجار به خاطر ارسال هدایا به دربار شاه اشاره کرد.

در این فرمان، هدایایی شامل مرکبات، ماهی، بهارنارنج، آب نارنج و غیره برای شاه ارسال شد.
 

آیین بهار نارنج

آیین سنتی جشن بهار نارنج، با عنوان جشن بهار نارنج مازندران به ثبت ملی رسیده است.

آیین سنتی عرق‌گیری بهار نارنج، از جمله آیین‌های سنتی مازندرانی‌ها از قدیم بوده است و امروزه، شهرهای بسیاری در سراسر ایران، جشنواره بهار نارنج را برگزار می‌کنند.

در حال حاضر، آیین سنتی جشن بهار نارنج در شورای عالی ثبت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، با عنوان جشن بهار نارنج مازندران به ثبت ملی رسیده است. 2


 

خواص بهارنارنج

 
1. درمان اختلالات دستگاه گوارش
نوشیدن دمنوش بهار نارنج به تسکین درد های پی در پی شکمی، درمان دردهای نفخ معده، اسپاسم، سوء هاضمه و سکسکه مفید است.

به طورکلی مصرف منظم دمنوش بهار نارنج تاثیر بسیاری در تقویت معده دارد.
 
2. درمان اختلالات خواب
برای داشتن خواب آرام و راحت شبانه مصرف دمنوش بهار نارنج راه حل خوبی است، البته نباید در مصرف آن زیاده روی شود.

افرادی دچار اختلال خواب هستند ، با نوشیدن مقدار عرق بهار نارنج 2 ساعت قبل از خواب، خواب بسیار آرامی خواهند داشت.
 
3. آرامش اعصاب
دمنوش بهار نارنج با ایجاد آرامش و کاهش اضطراب و تحریکات عصبی ،تاثیرات مثبتی روی سیستم عصبی می گذارد.

همچنین این دمنوش برای رفع قولنج های عصبی و برطرف کردن غم و افسردگی بسیار مفید است.
 
4. بهبود رفتار
معمولا در روزهای گرم سال ، با افزایش دما و میزان تعریق ، رفتار و خلق و خوی بسیاری از افراد تغییر می کند.

برای جلوگیری از این تغییر رفتار، بهتر است هر روز عصر نصف لیوان عرق بهارنارنج را با نصف لیوان آب خنک و یک قاشق سکنجبین شیرین کرده و میل کنید.
 
5. رفع سنگ کلیه
مصرف بهارنارنج به همراه آب کرفس، جهت استخراج سنگ های کلیه و مثانه و خرد کردن آنها بسیار مفید می باشد.
 
6. تقویت سیستم ایمنی بدن
بهار نارنج سرشار از آنتی اکسیدان است که از بدن در مقابل رادیکال های آزاد محافظت کرده و موجب کاهش خطر ابتلا فرد به بیماری های جدی و مزمن و در نهایت موجب تقویت سیتم ایمنی بدن می شود.
 
7. درمان سردرد های عصبی و میگرن
در طب سنتی ، دمنوش بهار نارنج را برای تسکین سردرد های عصبی و میگرن استفاده می کنند.
 
8. کمک به هضم غذا و درمان ناراحتی های معده
برای بهبود هضم غذا و کاهش ناراحتی های معده می توان ، مقداری عرق بهار نارنج به چای اضافه کرد.
 
9. رفع بزرگی طحال
برای رفع بزرگی طحال ، مصرف منظم و مداوم بهار نارنج موثر است.
 
10. کنترل تشنج ها و حمله قلبی
پیشگیری از حمله قلبی و کنترل تشنج های عصبی از دیگر خواص دمنوش بهار نارنج در طب سنتی است. دمنوش بهار نارنج به برطرف کردن تپش نامنظم قلب کمک می کند و با تنظیم سطح فشار خون از طریق افزایش گردش خون در رگ ها از بروز سکته های ناگهانی پیشگیری می کند. 3

پی نوشت:
1.www.kojaro.com
2.www.namnak.com
3.www.beytoote.com