5 مهر 1389 / 18 شوال 1431 / 27 سپتامبر 2010


 

 
به فرمان امام خميني(ره) رهبرفقيد جمهوري اسلامي ايران رزمندگان دليراسلام با حمله اي هماهنگ و سريع موفق به شكست حلقه محاصره شهرآبادان شدند. آبادان مدتها در اشغال نيروهاي نظامي عراق بود و بواسطه وجود استكامات بسياردشمن، آزادسازي آن غيرممكن به نظرمي رسيد. شكسته شدن حصرآبادان نقطه عطفي درجنگ تحميلي عراق با نظام مقدس جمهوري اسلامي محسوب مي شد. گفتني است كه حضرت امام خميني(ره) دربخشي ازسخنانشان خطاب به فرماندهان ارتش و سپاه دراين خصوص فرمودند: «اينجانب اين پيروزي بزرگ را به تمام نيروهاي مسلح و به سربازان ارجمند و سپاهيان نيرومند تبريك مي گويم و اميداست اين سرافرازي ها كه براي اسلام و ميهن فراهم مي كنند منظور نظرمبارك ولي الله اعظم بقية‌الله ارواحنا له الفداء باشد و آخرين پيروزي را كه بيرون راندن نيروهاي متجاوز كافر ازسرزمينهاي ميهن مان است؛ ملت شريف بزودي مشاهده كند».
 
عمليات ثامن الائمه با رمز نصر من الله و فتحٌ قريب در يك مرحله و به مدت دو روز آغازشد. هدف از اجراي اين عمليات تصرف پلهاي دشمن واقع بر روي رودخانه كارون و تأمين جاده هاي آبادان- ماهشهر و آبادان- اهواز و درنهايت انهدام نيروهاي دشمن بود. ضمن اين عمليات 150كيلومتر مربع از خاك خوزستان از لوث وجود دشمن پاك شد و سه پل مواصلاتي دشمن كه بر روي رودخانه كارون بنا شده بود، منهدم شد. شماركشته ها و زخمي هاي دشمن درعمليات ثامن الائمه بيش از دو هزارتن اعلام شد.
 
علي اميني لايحه قرارداد كنسرسيوم را براي تصويب تسليم مجلس شوراي ملي كرد. طرف قرارداد 5 شركت بزرگ امريكايي و نه شركت مستقل بودند كه جمعاً 40درصد شركت نفت فرانسه سهم داشتند. محل قرارداد نيزهمان ناحيه اي بود كه شركت سابق نفت ايران و انگليس حق استفاده ازآن را داشت يعني جزاير خليج فارس. مدت قرارداد نيز دراختيار كنسرسيوم بود و اگر تقاضاي تمديد مي كرد دولت ايران مجبور به قبول آن بودئ كه درحقيقت مدت قرارداد 40سال محسوب مي شد.
 
در نخستين روز مهرماه سال 1359، نيروي زميني عراق، با تعداد زيادي نيرو و ادوات جنگي، اقدام به پيشروي در خاك جمهوري اسلامي ايران نمود و قسمت اعظم نوار مرزي به ويژه در جبهه‏هاي مياني را به تصرف خود درآورد. در ادامه، قصر شيرين در محاصره تانك‏هاي دشمن قرار گرفت. نيروهاي بعثي پس از دور زدن شهر و قطع ارتباط آن و كوبيدن شهر با گلوله‏هاي مستقيم تانك، وارد قصر شيرين شده و آن را نيز به اشغال خود درآوردند.
 
به فرمان امام خميني(ره)، رزمندگان دلير اسلام، در عملياتي سريع و هماهنگ عليه مواضع ارتش اشغالگر عراق، موفق به شكستن حلقه محاصره شهر آبادان شدند. اين شهر از ابتداي جنگ تحميلي به مدت حدود يك سال، در محاصره نيروهاي نظامي عراق بود و به خاطر وجود استحكامات متعدد دشمن، شكست محاصره آن بسيار دشوار به نظر مي‏رسيد. اما رزمندگان اسلام در عمليات ثامن‏الائمه با رشادت، اين محاصره را شكستند و اولين پيروزي بزرگ خود را در جنگ به ثبت رساندند. عمليات بزرگ ثامن‏الائمه با رمز نوراني "نصرُ من اللَّه و فتحٌ قريب" در جبهه جنوب و شمال آبادان در شرق رود كارون در وسعت 150 كيلومتر مربع از 5 مهر 1360، با هدف شكست حصر آبادان و با همكاري ارتش و سپاه انجام شد. بدين ترتيب، اولين همكاري سپاه و ارتش در اين عمليات و در مقياس وسيع به منصه ظهور رسيد و تحقق يافت. نتايج عمليات بزرگ ثامن الائمه: تلفات نيروي انساني دشمن: 1800 نفر اسير، 1500 تا 2000 نفر كشته و زخمي؛ ساير نتايج: آزادسازي 150 كيلومتر مربع از خاك ميهن اسلامي شامل دو جاده استراتژيك اهواز - آبادان و ماهشهر - آبادان و خروج شهر آبادان از محاصره؛ تجهيزات و امكانات: تانك و نفربر: 90 دستگاه انهدامي و 160 دستگاه اغتنامي، خودرو: 100 دستگاه انهدامي و 150 دستگاه اغتنامي و... .
 
آيت‏اللَّه سيدعبداللَّه شيرازي در سال 1270 ش (1309 ق) در بيت علم و فضيلت در شيراز به دنيا آمد. ايشان در 21 سالگي به همراه پدر بزرگوار خود به دليل مبارزات ضد استعماري انگليس به مدت شش ماه از شيراز تبعيد شد و پس از بازگشت، به تحصيل و تدريس ادامه داد. آيت‏اللَّه شيرازي سپس براي تكميل تحصيلات خود، در سال 1294 ش به نجف اشرف رفت و در حلقه درس حضرات آيات: آقا ضياءالدين عراقي، سيدابوالحسن اصفهاني و ميرزاي نائيني شاگردي نمود. اين عالم رباني پس از اقامت سيزده ساله در نجف اشرف و اخذ درجه اجتهاد، به زادگاه خود، شيراز، بازگشت و به احياي حوزه علميه شيراز همّت گماشت. ايشان مبارزات سياسي خود را پس از بازگشت از نجف ادامه داده و مخالفت رسمي و علني خويش را با حكومت رضاشاه پهلوي اعلام كرد. آيت‏اللَّه شيرازي در اين راه متحمل سختي‏هاي فراواني شده، ضمن بي‏حرمتي به ايشان، اين عالمِ نستوه را به زندان كشاندند. پس از ماجراي كشف حجاب و كشتار خونين مسجد گوهرشاد به دستور رضاخان، آيت‏اللَّه شيرازي به طور مخفيانه راهي نجف اشرف شده و اين اقامت، چهل سال به طول انجاميد. ده سال پاياني عمر معظمٌ له در مشهد گذشت و حضور ايشان، حوزه اين شهر را رونقي دوباره بخشيد. آيت‏اللَّه شيرازي همچنين در نهضت اسلامي مردم ايران به رهبري امام خميني نيز، همواره پشتيباني خود را اعلام داشته و در آگاه سازي افكار مردم مشهد، نقش مهي ايفا نمود. از آيت‏اللَّه شيرازي آثار و بناهاي فراواني به جاي مانده كه تاسيس مدارس، كتابخانه‏ها، مساجد و... در شهرهاي مختلف از آن جمله‏اند. هم‏چنين عُمدَةُالوسايل، الامامَةُ و الشيعَه و ذخيرةُ الصّالحين از جمله كتب اين عالم آگاه مي‏باشند. آيت‏اللَّه سيدعبداللَّه شيرازي سرانجام در پنجم مهرماه 1363 ش برابر با اول محرم 1405 ق در 93 سالگي به سوي معبود شتافت و پس از تشييعي با شكوه، در جوار حرم منوَّر امام رضا(ع) به خاك سپرده شد.
 
فخرالدين ابوعبداللَّه محمدبن احمدبن ادريس حلّي در سال 543 قمري در شهر حلّه در عراق ديده به جهان گشود. ابن ادريس از كودكي به فراگيري قرآن و علوم ديني پرداخت به طوري كه در جواني، فقيهي متبحر و عالمي برجسته شد. او معتقد بودكه تفكر و شناخت براي انتخاب راه درست، وظيفه‏ي هر انساني است و هر كس كه از اين نعمت يعني شناخت و تفكر، استفاده نكند، به نعمت‏هاي خداوند كفر ورزيده است. به همين جهت، علما و دانشمندان معاصر و متأخر ابن ادريس حلي، وي را به خاطر داشتن شجاعت علمي و تحرك بخشيدن به فقه اسلامي و تشويق به انديشه‏ي آزاد ستوده‏اند. تا يكصد سال پس از درگذشت شيخ طوسي، تمامي مسندنشينانِ فقاهتِ شيعه، خوشه‏چينان آراء شيخ و در حقيقت، فقط منعكس كنندگانِ نظرات او بودند تا جايى كه مي‏توان گفت باب اجتهاد تا حدودي مسدود شده بود. در چنين وضعي، ابن‏ادريس پاي از دايره‏ي تقليد بيرون نهاد و به احياي اجتهاد و اظهار نظر آزاد پرداخت. ابن‏ادريس داراي آثار گرانبهاي چندي است كه معروف‏ترين آن‏ها كتابِ "السرائر" از كتب بديع فقهي مي‏باشد كه ارزش و اعتبار آن، پس از قرن‏ها به قوَّت خود باقي است. اين كتاب علاوه بر اهميَّت فقهي، به علت دارا بودنِ گزيده‏اي از احاديث، ارزش حديثي قابل توجهي دارد. اين عالم بزرگ مسلمان سرانجام در 18 شوال سال 598 قمري در 55 سالگي دار فاني را وداع گفت.
 
ميرزا حسين نوري، عالم وفقيه مشهور مسلمان در شهر نور از شهرهاي شمالي ايران در استان مازندران به دنياآمد. ميرزاي نوري پس از پايان تحصيلات مقدماتي در محضر عالمان بزرگي همچون حضرات آيات: ملامحمدعلي محلاتي، شيخ عبدالرحيم بروجردي، شيخ العراقين عبدالحسين تهراني، ميرزاي بزرگ شيرازي، شيخ مرتضي انصاري، ملاشيخ علي خليلي، سيدمهدي قزويني و... حاضر شد و به جايگاه رفيعي در علم دست يافت. وي پس از طي مدارج عالي علمي، سعي و كوشش خود را در جهت كسب حديث و جمع‏آوري آن متمركز كرد. ميرزا حسين نوري به تدريج يكي از محدثين تواناي اسلام شد و از آن پس به تاليف كتبِ ارزشمند پرداخت. اخبار حفظ القرآن و شاخه‏ي طوبي از جمله آثار ميرزاي نوري مي‏باشند. همچنين ده‏ها عالم فاضل در محضر اين محدث بزرگوار حاضر شده كه حضرات آيات شيخ آقابزرگ تهراني، شيخ عباس قمي، محمدحسين كاشف الغطاء، سيدعبدالحسين شرف الدين عاملي، شيخ فضل اللَّه نوري، شيخ محمدتقي بافقي، ميرزا جواد ملكي تبريزي و... از آن جمله‏اند. سرانجام اين عالم بزرگوار در سال 1320 ق در 66 سالگي رخ در نقاب خاك كشيد و در حرم امام علي(عليه السلام) مدفون گرديد.
 
دوران سلطه وثوق سياسي- نظامي دولت اسپانيا بر كشور مكزيك پايان يافت و اين كشور مستقل شد. مكزيك درسال 1519ميلادي به فرمان كورتس و بدست قواي اسپانيا تسخيرشد و تادهه 1820ميلادي كه جنگ سراسر سرزمين مكزيك را فراگرفت اين كشور مستعمره اسپانيا بود. سرانجام پس ازسالها مبارزه استقلال طلبانه مردم مكزيك به رهبري اگوستين اتوربيده اين كشور به استقلال رسيد. اتوربيده مكزيك را به امپراتوري وسيعي بدل كرد و درسال1823ميلادي حكومت جمهوري نظام حاكم بر مكزيك شد.
 
قرارداد پولادين ميان سه دولت متعهد درجنگ جهاني دوم به امضا رسيد. اين قرارداد كه به موجب آن سه شهررم، برلين و توكيو با محوري به هم مربوط مي شدند ميان دولتهاي آلمان نازي، ايتاليا و امپراتوري ژاپن به امضا رسيد. ازاين رو اين دولتها درجنگ جهاني دوم به دول محور معروف شدند. حمله ژاپن به امريكا و دخالت نظامي امريكا در جنگ جهاني دوم از پيامدهاي اين قرارداد بشمار مي رود.
 
پتر كبير، تزار بزرگ و معروف روسيه، در 12 مارس سال 1672م در مسكو به دنيا آمد. در 29 آوريل 1782 به سلطنت رسيد ولي نيابت سلطنت بر عهده خواهرش سوفي قرار گرفت. پس از آن كه خواهرش به نيابت سلطنت رسيد، او را به قريه‏اي در نزديك مسكو فرستاد كه اين امر باعث تربيت روحي و اخلاقي پتر شد. خواهر پتر درصدد تقويت حكمراني خود بر روسيه تا پايان عمر بود ولي از پتر شكست خورد و پتر پس از اين واقعه در 27 سپتامبر سال 1689م رسماً به سلطنت نشست. وي تصميم گرفت تا مردم عقب مانده كشور خود را به سوي تمدن غربي، رهبري كند. بنابراين با يورش به امپراتوري عثماني و ديگر كشورهاي غرب، در اخذ و فراگيري فنون و مهارت‏هاي آنان تلاش نمود. او هم‏چنين تعداد زيادي از هنرمندان و صنعت گران كشورهاي غرب را به روسيه آورد و آنان را به كار گمارد. هرچند در اواخر سلطنت پتركبير، روسيه يكي از ممالك بزرگ و قدرت‏مند به شمار مي‏رفت اما در اخلاق واقعي و صفات و روحيات ملي و طبيعي افراد، تغيير فوق‏العاده‏اي حاصل نشده بود. پتر كبير سرانجام در 28 ژانويه سال 1725م در 53 سالگي به مرض ذات‏الريه درگذشت و كاترين اول، همسر وي، به پادشاهي دست يافت. (ر.ك: 28 ژانويه)
 
نخستين راه‏هاي ريلي با ريل‏هاي چوبي ساخته مي‏شد و واگن‏هاي اسبي بر روي آن‏ها حركت مي‏كرد. در قرون هفده و هجده ميلادي اين قطارها براي حمل زغال سنگ و سنگ معدن به كار مي‏رفت. در قرن هجدهم كه مخترعان انگليسي، فرانسوي و امريكايى مشغول آزمايش لوكوموتيوهاي بخار شدند، ريل‏هاي چُدَني جاي‏گزين ريل‏هاي چوبي گرديد. استفاده از ريل‏هاي چدني، دامنه به كارگيري راه‏آهن را به كارهاي غيرمعدني نيز كشانيد. با كشف نيروي بخار، نخستين راه آهن براي حمل مسافر و كالا كه با نيروي بخار كار مي‏كرد در 27 سپتامبر سال 1825م در انگلستان به كار افتاد. راه آهن به سرعت در اروپا رواج يافت و كشورهاي گوناگون از آن بهره بردند. راه آهن در حال حاضر يكي از راه‏هاي اصلي حمل و نقل كالا و مسافر است كه سهم عمده‏اي در اين جابجايي دارد.
 
در جريان پيشروي نيروهاي آلمان نازي به خاك شوروي كه از 22 ژوئن 1941 شروع شده بود، قواي شوروي در حالي كه خسته بودند و مهمّاتشان رو به پايان بود، مورد حمله همه جانبه سربازان آلماني قرار گرفتند. در اين نبرد كه در 27 سپتامبر 1941م به پيروزي آلماني منجر گرديد، روس‏ها به شدت شكست خوردند. هم‏چنين بيش از 600 هزار تن از سربازان شوروي اسير شدند و حدود 1200 تانك و 5400 توپِ شوروي از بين رفت يا توسط آلمان‏ها به غنيمت گرفته شد. آمار فراوان اسراي شوروي در جريان اين نبرد، بزرگ‏ترين ميزان اسير در دوران جنگ جهاني دوم در هنگام پيكار را رقم زد. چندي بعد با فرا رسيدن فصل سرما و آغاز بارندگي در شوروي، نظاميان آلمانْ زمين گير شده و حملات متقابل ارتش سرخ شوروي عليه آنها آغاز گرديد.
 
شهر پكن در چين يكي از شهرهاي قديمي است كه سابقه آن به بيش از هزار سال قبل از ميلاد مي‏رسد و سابقه پايتختي آن را مي‏توان از سده‏هاي اوليه بعد از ميلاد به حساب آورد. در قرن سيزدهم كه مغول‏ها سرتاسر چين را تصرف كردند و سلسله يوآن را تأسيس نمودند، بخشي از اين منطقه را خانبالق ناميده و به پايتختي برگزيدند اما در زمان سلسله مينگ، مركزيت چين در پكن تثبيت گرديد. اين وضعيت تا اوائل قرن بيستم ادامه داشت و به دنبال اعلام حكومت جمهوري جديد توسط ملي‏گرايان حكومت ملي شهر نان‏كينگ را به پايتختي انتخاب نمودند. بعد از پايان جنگ جهاني دوم و خروج ژاپن از چين، گروه‏هاي معارض داخلي شامل كمونيست‏ها و ملي‏گرايان روياروي يك‏ديگر قرار گرفته و پس از شكست ملي‏گرايان و پناهنده شدن آن‏ها به تايوان، سرزمين گسترده چين به تصرف كمونيست‏ها درآمد و در 27 سپتامبر 1949م در آستانه اعلام حكومت جمهوري خلق چين، شهر پكن به پايتختي برگزيده شد. شهر پر جمعيت و تاريخي پكن كه در شرق چين قرار دارد، از مراكز بزرگ سياسي، اقتصادي و فرهنگي اين كشور محسوب مي‏شود. اين شهر با حدود 11 ميليون نفر جمعيت داراي 2 قسمت است كه بخش مياني آن به نام شهر ممنوعه محل سكونت پادشاهان قديمي و از مراكز جذب توريست‏ها به شمار مي‏رود.
 
ظهور گروهك طالبان در جنوب افغانستان در سال 1994م و اعلام موجوديت آن در سپتامبر اين سال، چهره سياسي كشور و مسير جنگ و زد و خوردها را عوض كرد. طالبان كه در پاكستان آموزش ديده بودند و هدفشان ظاهراً برقراري دولت واحد اسلامي در افغانستان بود، پادگان‏هاي نظامي نواحي مركزي و غرب كشور را به سرعت تصرف كردند و در صدد تصرف كابل، پايتخت افغانستان برآمدند. دولت مركزي و متحدان وي كه از روي كار آمدن نيروي ناشناخته و تازه‏نفس طالبان شگفت‏زده و مأيوس شده بودند، در سال 1996م با هشت هزار تن از نيروهاي جنگجو و مسلّح طالبان كه شهر كابل را بمباران مي‏كردند روبرو شدند و ناگزير از عقب‏نشيني و تسليم پايتخت گرديدند. طالبان در نهايت پس از درگيري‏هاي خونين با ديگر گروه‏هاي افغان، در 27 سپتامبر 1996م وارد كابل شدند و دولت خود را در آنجا بنا نهادند. طالبان با حمايت پاكستان و عربستان سعودي و دولت امريكا در صحنه مبارزات سياسي افغانستان ظاهر شده بودند، به مرور بر اكثر نواحي كشور استيلا يافتند و تصميم گرفتند تا به اصطلاح بر اساس قوانين اسلامي حكومت كنند. آنان در اين مسير، سخت‏گيري‏هاي متعددي براي مردم اين كشور به ويژه زنان ايجاد كردند و نارضايتي مردم را دامن زدند. علي‏رغم اين كه گروه طالبان، حاكميت خود را بر بيش از 90% خاك افغانستان گسترده بودند، با اين حال، از شناسايى بين‏المللي برخوردار نبودند و تنها عربستان سعودي، امارات متحده عربي و پاكستان، حكومت طالبان بر افغانستان را به رسميت شناختند. وقوع حوادث يازدهم سپتامبر 2001م در امريكا كه ارتكاب آن به گروه‏هاي تندرو اسلامي به ويژه گروه القاعده به رهبري اُسامه بن لادن نسبت داده شده بود موجب گرديد كه دولت طالبان تحت فشار شديد قرار گيرد. در پي هشدارهاي دولت امريكا به طالبان و درخواست تسليم اسامه بن لادن به امريكا و عدم تمكين رهبري گروه طالبان، نيروهاي امريكايي و متحدان آن به منطقه اعزام شدند و در پي چندين هفته بمباران مراكز تسليحاتي و آموزشي گروهك طالبان و گروه القاعده، دولت طالبان از كابل عقب‏نشيني كرد و دور تازه‏اي از حوادث در اين كشور آغاز شد.
 
جهانگردي با انگيزه‏هاي مختلف از ديرباز بين انسان‏ها رواج داشته و آثار مكتوب و به جا مانده از اين گردش‏ها، به نسل‏هاي مختلف بشري در شناختن تاريخ و جغرافياي مكاني و شرايط زندگي و حكومتي گذشتگان كمك مي‏كند. اما جهانگردي با سبك جديد از اوايل قرن شانزدهم ميلادي آغاز شد. زماني كه انقلاب صنعتي اروپا را فراگرفت و شيوه‏هاي نوين زندگي در جامعه اروپا نمود پيدا كرد. از اوايل قرن هفدهم، اصطلاح توريست در جامعه فرانسه رايج گرديد. اين اصطلاح در مورد جواناني به كار برده مي‏شد كه براي تكميل تحصيلات و كسب تجربه‏هاي لازم زندگي، مسافرت مي‏كردند. اصطلاح توريست به تدريج به مسافريني اطلاق مي‏شد كه هدف آن‏ها از مسافرت، گردش، استراحت و آشنايي با فرهنگ مردم ساير كشورها بود. توجه به ارزش و بعد اقتصادي جهانگردي، پس از جنگ جهاني دوم آغاز گرديد و كشورهاي اروپايي براي كسب درآمد و بازسازي خرابي‏ها، اين صنعت را مورد توجه قرار دادند. در حال حاضر با توجه به عواملي مانند گسترش ارتباطات، افزايش اطلاعات ملت‏ها از يك‏ديگر، توسعه صنعت حمل و نقل، علاقه‏مندي عموم جوامع بشري به آشنايي با آثار ساير ملل و پي بردن دولت‏ها به بازدهي اقتصادي صنعت توريسم، مي‏توان ادعا نمود كه اين صنعت از نظر اهميت اقتصادي، جايگاه سوم را در دنيا دارد. جهانگردي در دنياي امروز، يكي از بهترين ابزارهاي تبادل و تعامل فرهنگي است و سياحت يا گشت و گذار در سرزمين‏هاي مختلف دنيا، يكي از نيازهاي زندگي انسان و از روش‏هاي موفق و گذران سالم اوقات فراغت مي‏باشد. به طور كلي جهانگرد كسي است كه به منظور تفريح، بازديد از نقاط ديدني، معالجه، تجارت، ورزش و زيارت به كشور ديگر سفر كند، مشروط بر اينكه مدت اقامت از 24 ساعت كمتر و از 6 ماه بيشتر نباشد و در فاصله‏اي كمتر از هفتاد كيلومتر انجام نگيرد. به اين ترتيب، مجموعه مسافرت‏هايي را كه به يك منطقه مورد نظر و بدون انگيزه اقامت طولاني انجام مي‏پذيرد، فعاليت توريستي يا جهانگردي مي‏گويند. به منظور معرفي آثار باستاني و جاذبه‏هاي گردشگري در جهان و اهميت دادن به اين صنعت نوين، روز بيست و هفتم سپتامبر (برابر با پنجم مهر) به عنوان روز جهاني جهانگردي نام‏گذاري شده است.
 
/ن