5 مهر 1389 / 18 شوال 1431 / 27 سپتامبر 2010 |
1) 5 مهرماه سال1360هجري شمسي: به فرمان امام خميني(ره) رهبرفقيد جمهوري اسلامي ايران رزمندگان دليراسلام با حمله اي هماهنگ و سريع موفق به شكست حلقه محاصره شهرآبادان شدند. آبادان مدتها در اشغال نيروهاي نظامي عراق بود و بواسطه وجود استكامات بسياردشمن، آزادسازي آن غيرممكن به نظرمي رسيد. شكسته شدن حصرآبادان نقطه عطفي درجنگ تحميلي عراق با نظام مقدس جمهوري اسلامي محسوب مي شد. گفتني است كه حضرت امام خميني(ره) دربخشي ازسخنانشان خطاب به فرماندهان ارتش و سپاه دراين خصوص فرمودند: «اينجانب اين پيروزي بزرگ را به تمام نيروهاي مسلح و به سربازان ارجمند و سپاهيان نيرومند تبريك مي گويم و اميداست اين سرافرازي ها كه براي اسلام و ميهن فراهم مي كنند منظور نظرمبارك ولي الله اعظم بقيةالله ارواحنا له الفداء باشد و آخرين پيروزي را كه بيرون راندن نيروهاي متجاوز كافر ازسرزمينهاي ميهن مان است؛ ملت شريف بزودي مشاهده كند». |
2) 5 مهرماه سال 1360هجري شمسي: عمليات ثامن الائمه با رمز نصر من الله و فتحٌ قريب در يك مرحله و به مدت دو روز آغازشد. هدف از اجراي اين عمليات تصرف پلهاي دشمن واقع بر روي رودخانه كارون و تأمين جاده هاي آبادان- ماهشهر و آبادان- اهواز و درنهايت انهدام نيروهاي دشمن بود. ضمن اين عمليات 150كيلومتر مربع از خاك خوزستان از لوث وجود دشمن پاك شد و سه پل مواصلاتي دشمن كه بر روي رودخانه كارون بنا شده بود، منهدم شد. شماركشته ها و زخمي هاي دشمن درعمليات ثامن الائمه بيش از دو هزارتن اعلام شد. |
3) 5 مهرماه سال1333هجري شمسي: علي اميني لايحه قرارداد كنسرسيوم را براي تصويب تسليم مجلس شوراي ملي كرد. طرف قرارداد 5 شركت بزرگ امريكايي و نه شركت مستقل بودند كه جمعاً 40درصد شركت نفت فرانسه سهم داشتند. محل قرارداد نيزهمان ناحيه اي بود كه شركت سابق نفت ايران و انگليس حق استفاده ازآن را داشت يعني جزاير خليج فارس. مدت قرارداد نيز دراختيار كنسرسيوم بود و اگر تقاضاي تمديد مي كرد دولت ايران مجبور به قبول آن بودئ كه درحقيقت مدت قرارداد 40سال محسوب مي شد. |
4) اشغال قصر شيرين، غرب دزفول و مناطق اطراف توسط دشمن بعثي در آغاز جنگ (1359 ش): در نخستين روز مهرماه سال 1359، نيروي زميني عراق، با تعداد زيادي نيرو و ادوات جنگي، اقدام به پيشروي در خاك جمهوري اسلامي ايران نمود و قسمت اعظم نوار مرزي به ويژه در جبهههاي مياني را به تصرف خود درآورد. در ادامه، قصر شيرين در محاصره تانكهاي دشمن قرار گرفت. نيروهاي بعثي پس از دور زدن شهر و قطع ارتباط آن و كوبيدن شهر با گلولههاي مستقيم تانك، وارد قصر شيرين شده و آن را نيز به اشغال خود درآوردند. |
5) نفوذ دشمن متجاوز به گيلانغرب (1359 ش) |
6) آغاز عمليات بزرگ ثامن الائمه و شكست حصر آبادان (1360 ش): به فرمان امام خميني(ره)، رزمندگان دلير اسلام، در عملياتي سريع و هماهنگ عليه مواضع ارتش اشغالگر عراق، موفق به شكستن حلقه محاصره شهر آبادان شدند. اين شهر از ابتداي جنگ تحميلي به مدت حدود يك سال، در محاصره نيروهاي نظامي عراق بود و به خاطر وجود استحكامات متعدد دشمن، شكست محاصره آن بسيار دشوار به نظر ميرسيد. اما رزمندگان اسلام در عمليات ثامنالائمه با رشادت، اين محاصره را شكستند و اولين پيروزي بزرگ خود را در جنگ به ثبت رساندند. عمليات بزرگ ثامنالائمه با رمز نوراني "نصرُ من اللَّه و فتحٌ قريب" در جبهه جنوب و شمال آبادان در شرق رود كارون در وسعت 150 كيلومتر مربع از 5 مهر 1360، با هدف شكست حصر آبادان و با همكاري ارتش و سپاه انجام شد. بدين ترتيب، اولين همكاري سپاه و ارتش در اين عمليات و در مقياس وسيع به منصه ظهور رسيد و تحقق يافت. نتايج عمليات بزرگ ثامن الائمه: تلفات نيروي انساني دشمن: 1800 نفر اسير، 1500 تا 2000 نفر كشته و زخمي؛ ساير نتايج: آزادسازي 150 كيلومتر مربع از خاك ميهن اسلامي شامل دو جاده استراتژيك اهواز - آبادان و ماهشهر - آبادان و خروج شهر آبادان از محاصره؛ تجهيزات و امكانات: تانك و نفربر: 90 دستگاه انهدامي و 160 دستگاه اغتنامي، خودرو: 100 دستگاه انهدامي و 150 دستگاه اغتنامي و... . |
7) رحلت فقيه و مرجع كبير آيتاللَّه "سيد عبداللَّه شيرازي" زعيم حوزه علميه مشهد (1363 ش): آيتاللَّه سيدعبداللَّه شيرازي در سال 1270 ش (1309 ق) در بيت علم و فضيلت در شيراز به دنيا آمد. ايشان در 21 سالگي به همراه پدر بزرگوار خود به دليل مبارزات ضد استعماري انگليس به مدت شش ماه از شيراز تبعيد شد و پس از بازگشت، به تحصيل و تدريس ادامه داد. آيتاللَّه شيرازي سپس براي تكميل تحصيلات خود، در سال 1294 ش به نجف اشرف رفت و در حلقه درس حضرات آيات: آقا ضياءالدين عراقي، سيدابوالحسن اصفهاني و ميرزاي نائيني شاگردي نمود. اين عالم رباني پس از اقامت سيزده ساله در نجف اشرف و اخذ درجه اجتهاد، به زادگاه خود، شيراز، بازگشت و به احياي حوزه علميه شيراز همّت گماشت. ايشان مبارزات سياسي خود را پس از بازگشت از نجف ادامه داده و مخالفت رسمي و علني خويش را با حكومت رضاشاه پهلوي اعلام كرد. آيتاللَّه شيرازي در اين راه متحمل سختيهاي فراواني شده، ضمن بيحرمتي به ايشان، اين عالمِ نستوه را به زندان كشاندند. پس از ماجراي كشف حجاب و كشتار خونين مسجد گوهرشاد به دستور رضاخان، آيتاللَّه شيرازي به طور مخفيانه راهي نجف اشرف شده و اين اقامت، چهل سال به طول انجاميد. ده سال پاياني عمر معظمٌ له در مشهد گذشت و حضور ايشان، حوزه اين شهر را رونقي دوباره بخشيد. آيتاللَّه شيرازي همچنين در نهضت اسلامي مردم ايران به رهبري امام خميني نيز، همواره پشتيباني خود را اعلام داشته و در آگاه سازي افكار مردم مشهد، نقش مهي ايفا نمود. از آيتاللَّه شيرازي آثار و بناهاي فراواني به جاي مانده كه تاسيس مدارس، كتابخانهها، مساجد و... در شهرهاي مختلف از آن جملهاند. همچنين عُمدَةُالوسايل، الامامَةُ و الشيعَه و ذخيرةُ الصّالحين از جمله كتب اين عالم آگاه ميباشند. آيتاللَّه سيدعبداللَّه شيرازي سرانجام در پنجم مهرماه 1363 ش برابر با اول محرم 1405 ق در 93 سالگي به سوي معبود شتافت و پس از تشييعي با شكوه، در جوار حرم منوَّر امام رضا(ع) به خاك سپرده شد. |
8) روز پليس |
9) رحلت فقيه بزرگ شيعه "محمد بن احمد بن ادريس حلّي" (598 ق): فخرالدين ابوعبداللَّه محمدبن احمدبن ادريس حلّي در سال 543 قمري در شهر حلّه در عراق ديده به جهان گشود. ابن ادريس از كودكي به فراگيري قرآن و علوم ديني پرداخت به طوري كه در جواني، فقيهي متبحر و عالمي برجسته شد. او معتقد بودكه تفكر و شناخت براي انتخاب راه درست، وظيفهي هر انساني است و هر كس كه از اين نعمت يعني شناخت و تفكر، استفاده نكند، به نعمتهاي خداوند كفر ورزيده است. به همين جهت، علما و دانشمندان معاصر و متأخر ابن ادريس حلي، وي را به خاطر داشتن شجاعت علمي و تحرك بخشيدن به فقه اسلامي و تشويق به انديشهي آزاد ستودهاند. تا يكصد سال پس از درگذشت شيخ طوسي، تمامي مسندنشينانِ فقاهتِ شيعه، خوشهچينان آراء شيخ و در حقيقت، فقط منعكس كنندگانِ نظرات او بودند تا جايى كه ميتوان گفت باب اجتهاد تا حدودي مسدود شده بود. در چنين وضعي، ابنادريس پاي از دايرهي تقليد بيرون نهاد و به احياي اجتهاد و اظهار نظر آزاد پرداخت. ابنادريس داراي آثار گرانبهاي چندي است كه معروفترين آنها كتابِ "السرائر" از كتب بديع فقهي ميباشد كه ارزش و اعتبار آن، پس از قرنها به قوَّت خود باقي است. اين كتاب علاوه بر اهميَّت فقهي، به علت دارا بودنِ گزيدهاي از احاديث، ارزش حديثي قابل توجهي دارد. اين عالم بزرگ مسلمان سرانجام در 18 شوال سال 598 قمري در 55 سالگي دار فاني را وداع گفت. |
10) تولد "ميرزا حسين نوري" عالم و فقيه شهير مسلمان(1254 ق): ميرزا حسين نوري، عالم وفقيه مشهور مسلمان در شهر نور از شهرهاي شمالي ايران در استان مازندران به دنياآمد. ميرزاي نوري پس از پايان تحصيلات مقدماتي در محضر عالمان بزرگي همچون حضرات آيات: ملامحمدعلي محلاتي، شيخ عبدالرحيم بروجردي، شيخ العراقين عبدالحسين تهراني، ميرزاي بزرگ شيرازي، شيخ مرتضي انصاري، ملاشيخ علي خليلي، سيدمهدي قزويني و... حاضر شد و به جايگاه رفيعي در علم دست يافت. وي پس از طي مدارج عالي علمي، سعي و كوشش خود را در جهت كسب حديث و جمعآوري آن متمركز كرد. ميرزا حسين نوري به تدريج يكي از محدثين تواناي اسلام شد و از آن پس به تاليف كتبِ ارزشمند پرداخت. اخبار حفظ القرآن و شاخهي طوبي از جمله آثار ميرزاي نوري ميباشند. همچنين دهها عالم فاضل در محضر اين محدث بزرگوار حاضر شده كه حضرات آيات شيخ آقابزرگ تهراني، شيخ عباس قمي، محمدحسين كاشف الغطاء، سيدعبدالحسين شرف الدين عاملي، شيخ فضل اللَّه نوري، شيخ محمدتقي بافقي، ميرزا جواد ملكي تبريزي و... از آن جملهاند. سرانجام اين عالم بزرگوار در سال 1320 ق در 66 سالگي رخ در نقاب خاك كشيد و در حرم امام علي(عليه السلام) مدفون گرديد. |
11) 27 سپتامبرسال1821ميلادي: دوران سلطه وثوق سياسي- نظامي دولت اسپانيا بر كشور مكزيك پايان يافت و اين كشور مستقل شد. مكزيك درسال 1519ميلادي به فرمان كورتس و بدست قواي اسپانيا تسخيرشد و تادهه 1820ميلادي كه جنگ سراسر سرزمين مكزيك را فراگرفت اين كشور مستعمره اسپانيا بود. سرانجام پس ازسالها مبارزه استقلال طلبانه مردم مكزيك به رهبري اگوستين اتوربيده اين كشور به استقلال رسيد. اتوربيده مكزيك را به امپراتوري وسيعي بدل كرد و درسال1823ميلادي حكومت جمهوري نظام حاكم بر مكزيك شد. |
12) 27سپتامبر سال 1940ميلادي: قرارداد پولادين ميان سه دولت متعهد درجنگ جهاني دوم به امضا رسيد. اين قرارداد كه به موجب آن سه شهررم، برلين و توكيو با محوري به هم مربوط مي شدند ميان دولتهاي آلمان نازي، ايتاليا و امپراتوري ژاپن به امضا رسيد. ازاين رو اين دولتها درجنگ جهاني دوم به دول محور معروف شدند. حمله ژاپن به امريكا و دخالت نظامي امريكا در جنگ جهاني دوم از پيامدهاي اين قرارداد بشمار مي رود. |
13) آغاز سلطنت رسمي "پتر كبير" امپراتور معروف روسيه (1689م) پتر كبير، تزار بزرگ و معروف روسيه، در 12 مارس سال 1672م در مسكو به دنيا آمد. در 29 آوريل 1782 به سلطنت رسيد ولي نيابت سلطنت بر عهده خواهرش سوفي قرار گرفت. پس از آن كه خواهرش به نيابت سلطنت رسيد، او را به قريهاي در نزديك مسكو فرستاد كه اين امر باعث تربيت روحي و اخلاقي پتر شد. خواهر پتر درصدد تقويت حكمراني خود بر روسيه تا پايان عمر بود ولي از پتر شكست خورد و پتر پس از اين واقعه در 27 سپتامبر سال 1689م رسماً به سلطنت نشست. وي تصميم گرفت تا مردم عقب مانده كشور خود را به سوي تمدن غربي، رهبري كند. بنابراين با يورش به امپراتوري عثماني و ديگر كشورهاي غرب، در اخذ و فراگيري فنون و مهارتهاي آنان تلاش نمود. او همچنين تعداد زيادي از هنرمندان و صنعت گران كشورهاي غرب را به روسيه آورد و آنان را به كار گمارد. هرچند در اواخر سلطنت پتركبير، روسيه يكي از ممالك بزرگ و قدرتمند به شمار ميرفت اما در اخلاق واقعي و صفات و روحيات ملي و طبيعي افراد، تغيير فوقالعادهاي حاصل نشده بود. پتر كبير سرانجام در 28 ژانويه سال 1725م در 53 سالگي به مرض ذاتالريه درگذشت و كاترين اول، همسر وي، به پادشاهي دست يافت. (ر.ك: 28 ژانويه) |
14) آغاز به كار اولين راهآهن جهان در انگلستان (1825م): نخستين راههاي ريلي با ريلهاي چوبي ساخته ميشد و واگنهاي اسبي بر روي آنها حركت ميكرد. در قرون هفده و هجده ميلادي اين قطارها براي حمل زغال سنگ و سنگ معدن به كار ميرفت. در قرن هجدهم كه مخترعان انگليسي، فرانسوي و امريكايى مشغول آزمايش لوكوموتيوهاي بخار شدند، ريلهاي چُدَني جايگزين ريلهاي چوبي گرديد. استفاده از ريلهاي چدني، دامنه به كارگيري راهآهن را به كارهاي غيرمعدني نيز كشانيد. با كشف نيروي بخار، نخستين راه آهن براي حمل مسافر و كالا كه با نيروي بخار كار ميكرد در 27 سپتامبر سال 1825م در انگلستان به كار افتاد. راه آهن به سرعت در اروپا رواج يافت و كشورهاي گوناگون از آن بهره بردند. راه آهن در حال حاضر يكي از راههاي اصلي حمل و نقل كالا و مسافر است كه سهم عمدهاي در اين جابجايي دارد. |
15) پيروزي ارتش آلمان عليه نظاميان شوروي در جريان جنگ جهاني دوم (1941م): در جريان پيشروي نيروهاي آلمان نازي به خاك شوروي كه از 22 ژوئن 1941 شروع شده بود، قواي شوروي در حالي كه خسته بودند و مهمّاتشان رو به پايان بود، مورد حمله همه جانبه سربازان آلماني قرار گرفتند. در اين نبرد كه در 27 سپتامبر 1941م به پيروزي آلماني منجر گرديد، روسها به شدت شكست خوردند. همچنين بيش از 600 هزار تن از سربازان شوروي اسير شدند و حدود 1200 تانك و 5400 توپِ شوروي از بين رفت يا توسط آلمانها به غنيمت گرفته شد. آمار فراوان اسراي شوروي در جريان اين نبرد، بزرگترين ميزان اسير در دوران جنگ جهاني دوم در هنگام پيكار را رقم زد. چندي بعد با فرا رسيدن فصل سرما و آغاز بارندگي در شوروي، نظاميان آلمانْ زمين گير شده و حملات متقابل ارتش سرخ شوروي عليه آنها آغاز گرديد. |
16) انتخاب شهر "پكن" به عنوان پايتخت كشور جمهوري خلق چين (1949م): شهر پكن در چين يكي از شهرهاي قديمي است كه سابقه آن به بيش از هزار سال قبل از ميلاد ميرسد و سابقه پايتختي آن را ميتوان از سدههاي اوليه بعد از ميلاد به حساب آورد. در قرن سيزدهم كه مغولها سرتاسر چين را تصرف كردند و سلسله يوآن را تأسيس نمودند، بخشي از اين منطقه را خانبالق ناميده و به پايتختي برگزيدند اما در زمان سلسله مينگ، مركزيت چين در پكن تثبيت گرديد. اين وضعيت تا اوائل قرن بيستم ادامه داشت و به دنبال اعلام حكومت جمهوري جديد توسط مليگرايان حكومت ملي شهر نانكينگ را به پايتختي انتخاب نمودند. بعد از پايان جنگ جهاني دوم و خروج ژاپن از چين، گروههاي معارض داخلي شامل كمونيستها و مليگرايان روياروي يكديگر قرار گرفته و پس از شكست مليگرايان و پناهنده شدن آنها به تايوان، سرزمين گسترده چين به تصرف كمونيستها درآمد و در 27 سپتامبر 1949م در آستانه اعلام حكومت جمهوري خلق چين، شهر پكن به پايتختي برگزيده شد. شهر پر جمعيت و تاريخي پكن كه در شرق چين قرار دارد، از مراكز بزرگ سياسي، اقتصادي و فرهنگي اين كشور محسوب ميشود. اين شهر با حدود 11 ميليون نفر جمعيت داراي 2 قسمت است كه بخش مياني آن به نام شهر ممنوعه محل سكونت پادشاهان قديمي و از مراكز جذب توريستها به شمار ميرود. |
17) اشغال "كابل" پايتخت افغانستان توسط گروه طالبان (1996م): ظهور گروهك طالبان در جنوب افغانستان در سال 1994م و اعلام موجوديت آن در سپتامبر اين سال، چهره سياسي كشور و مسير جنگ و زد و خوردها را عوض كرد. طالبان كه در پاكستان آموزش ديده بودند و هدفشان ظاهراً برقراري دولت واحد اسلامي در افغانستان بود، پادگانهاي نظامي نواحي مركزي و غرب كشور را به سرعت تصرف كردند و در صدد تصرف كابل، پايتخت افغانستان برآمدند. دولت مركزي و متحدان وي كه از روي كار آمدن نيروي ناشناخته و تازهنفس طالبان شگفتزده و مأيوس شده بودند، در سال 1996م با هشت هزار تن از نيروهاي جنگجو و مسلّح طالبان كه شهر كابل را بمباران ميكردند روبرو شدند و ناگزير از عقبنشيني و تسليم پايتخت گرديدند. طالبان در نهايت پس از درگيريهاي خونين با ديگر گروههاي افغان، در 27 سپتامبر 1996م وارد كابل شدند و دولت خود را در آنجا بنا نهادند. طالبان با حمايت پاكستان و عربستان سعودي و دولت امريكا در صحنه مبارزات سياسي افغانستان ظاهر شده بودند، به مرور بر اكثر نواحي كشور استيلا يافتند و تصميم گرفتند تا به اصطلاح بر اساس قوانين اسلامي حكومت كنند. آنان در اين مسير، سختگيريهاي متعددي براي مردم اين كشور به ويژه زنان ايجاد كردند و نارضايتي مردم را دامن زدند. عليرغم اين كه گروه طالبان، حاكميت خود را بر بيش از 90% خاك افغانستان گسترده بودند، با اين حال، از شناسايى بينالمللي برخوردار نبودند و تنها عربستان سعودي، امارات متحده عربي و پاكستان، حكومت طالبان بر افغانستان را به رسميت شناختند. وقوع حوادث يازدهم سپتامبر 2001م در امريكا كه ارتكاب آن به گروههاي تندرو اسلامي به ويژه گروه القاعده به رهبري اُسامه بن لادن نسبت داده شده بود موجب گرديد كه دولت طالبان تحت فشار شديد قرار گيرد. در پي هشدارهاي دولت امريكا به طالبان و درخواست تسليم اسامه بن لادن به امريكا و عدم تمكين رهبري گروه طالبان، نيروهاي امريكايي و متحدان آن به منطقه اعزام شدند و در پي چندين هفته بمباران مراكز تسليحاتي و آموزشي گروهك طالبان و گروه القاعده، دولت طالبان از كابل عقبنشيني كرد و دور تازهاي از حوادث در اين كشور آغاز شد. |
18) روز جهاني جهانگردي: جهانگردي با انگيزههاي مختلف از ديرباز بين انسانها رواج داشته و آثار مكتوب و به جا مانده از اين گردشها، به نسلهاي مختلف بشري در شناختن تاريخ و جغرافياي مكاني و شرايط زندگي و حكومتي گذشتگان كمك ميكند. اما جهانگردي با سبك جديد از اوايل قرن شانزدهم ميلادي آغاز شد. زماني كه انقلاب صنعتي اروپا را فراگرفت و شيوههاي نوين زندگي در جامعه اروپا نمود پيدا كرد. از اوايل قرن هفدهم، اصطلاح توريست در جامعه فرانسه رايج گرديد. اين اصطلاح در مورد جواناني به كار برده ميشد كه براي تكميل تحصيلات و كسب تجربههاي لازم زندگي، مسافرت ميكردند. اصطلاح توريست به تدريج به مسافريني اطلاق ميشد كه هدف آنها از مسافرت، گردش، استراحت و آشنايي با فرهنگ مردم ساير كشورها بود. توجه به ارزش و بعد اقتصادي جهانگردي، پس از جنگ جهاني دوم آغاز گرديد و كشورهاي اروپايي براي كسب درآمد و بازسازي خرابيها، اين صنعت را مورد توجه قرار دادند. در حال حاضر با توجه به عواملي مانند گسترش ارتباطات، افزايش اطلاعات ملتها از يكديگر، توسعه صنعت حمل و نقل، علاقهمندي عموم جوامع بشري به آشنايي با آثار ساير ملل و پي بردن دولتها به بازدهي اقتصادي صنعت توريسم، ميتوان ادعا نمود كه اين صنعت از نظر اهميت اقتصادي، جايگاه سوم را در دنيا دارد. جهانگردي در دنياي امروز، يكي از بهترين ابزارهاي تبادل و تعامل فرهنگي است و سياحت يا گشت و گذار در سرزمينهاي مختلف دنيا، يكي از نيازهاي زندگي انسان و از روشهاي موفق و گذران سالم اوقات فراغت ميباشد. به طور كلي جهانگرد كسي است كه به منظور تفريح، بازديد از نقاط ديدني، معالجه، تجارت، ورزش و زيارت به كشور ديگر سفر كند، مشروط بر اينكه مدت اقامت از 24 ساعت كمتر و از 6 ماه بيشتر نباشد و در فاصلهاي كمتر از هفتاد كيلومتر انجام نگيرد. به اين ترتيب، مجموعه مسافرتهايي را كه به يك منطقه مورد نظر و بدون انگيزه اقامت طولاني انجام ميپذيرد، فعاليت توريستي يا جهانگردي ميگويند. به منظور معرفي آثار باستاني و جاذبههاي گردشگري در جهان و اهميت دادن به اين صنعت نوين، روز بيست و هفتم سپتامبر (برابر با پنجم مهر) به عنوان روز جهاني جهانگردي نامگذاري شده است. |
19) تولد ميكلوش يانچو فيلم ساز مجارستاني 1921 م |