برای ورود به بازارهای مالی ابتدا باید با ماهیت هر کدام آشنا شد. مثلا فارکس و ارز دیجیتال دو بازار متفاوت هستند که دانستن ویژگی‌های هر کدام، روی نحوه به‌کارگیری استراتژی‌های معاملاتی شما تاثیر می‌گذارد. در این مطلب، تفاوت بین بازار فارکس و کریپتو را بررسی می‌کنیم.

فارکس چیست و چگونه کار می‌کند؟

فارکس (Forex) یا FX مخفف عبارت "Foreign Exchange" است که به آن، «بازار مبادلات ارزهای خارجی» می‌گویند. بنابراین همانطور که از اسمش پیداست، در این بازار، ارزهای فیات کشورهای مختلف مبادله می‌شوند.

بازار فارکس به‌صورت 24 ساعته طی روزهای کاری هفته باز (تعطیل در روزهای آخر هفته - شنبه و یکشنبه) است و سشن‌های معاماتی بزرگ آن به وقت لندن، نیویورک، توکیو و سیدنی هستند.

هنگام معامله جفت‌های ارزی، به ارز اول اصطلاحا "Base Currency" به‌معنای «ارز پایه» و به ارز دوم، "Quote Currency" به‌معنای «ارز ثانویه» یا «ارز متقابل» گفته می‌شود. به‌عنوان مثال، در جفت "EUR/USD، یورو به‌عنوان ارز پایه و دلار آمریکا به‌عنوان ارز متقابل تعریف می‌شود.

در فارکس، تریدرها درباره قدرت یا ضعف یک ارز نسبت به یک ارز دیگر به پیش‌بینی پرداخته و معاملات خود را بر اساس تحلیل (فاندامنتال، تکنیکال و احساسات) انجام می‌دهند. تحلیل فاندامنتال برای پیش‌بینی نحوه رفتار ارزها، به جنبه‌های اقتصادی و سیاسی نظیر نرخ بهره، تورم، رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) و رویدادهای ژئوپلیتیکی توجه دارد. تحلیلگران فاندامنتال با استفاده از این تحلیل، محیط اقتصادی بزرگتر و چگونگی تاثیر آن بر نرخ ارزها را بررسی می‌کنند. اما تحلیل تکنیکال در طرف مقابل، از نمودارها، اندیکاتورها و داده‌های تاریخی قیمت برای شناسایی الگوها و روندهای قیمتی جفت ارز مورد نظر استفاده می‌کند. به باور تحلیلگران تکنیکال، روندهای گذشته قیمت اطلاعات شفافی در خصوص جهت حرکت آن در آینده ارائه می‌دهند.

بازار ارز دیجیتال چیست؟

بر خلاف بازار فارکس که در روزهای آخر هفته تعطیل است، بازار ارز دیجیتال بی‌وقفه و به‌صورت 24/7 فعالیت می‌کند. در این بازار، جفت‌های ارزی از کوین و توکن‌ها تشکیل می‌شوند. مثلا BTC/ETH نماینده جفت ارزی بیت کوین و اتریوم است که امکان معامله آن‌ها با یکدیگر وجود دارد.

در بازار کریپتو نیز تحلیل تکنیکال و فاندامنتال کاربرد دارند. تحلیل تکنیکال در این بازار شامل استفاده از نمودارها و الگوهای قیمت است و تحلیل فاندامنتال به ارزیابی عناصری از جمله فناوری، پذیرش و اخبار می‌پردازد. تحلیل احساسات که احساسات بازار را با استفاده از رسانه‌های اجتماعی و منابع خبری اندازه‌گیری می‌کند نیز از جمله استراتژی‌های مورد استفاده معامله‌گران برای تحلیل بازار رمز ارزها محسوب می‌شود.

برای کسب درآمد در بازارهای ارزهای دیجیتال، تریدرها از استراتژی‌های مختلفی مانند معاملات روزانه، سوئینگ تریدینگ، سرمایه‌گذاری بلندمدت (هودل کردن)، آربیتراژ و معاملات الگوریتمی استفاده می‌کنند. از آنجایی که برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال به استفاده از کیف پول کریپتویی نیاز است، «امنیت» حرف اول را برای سرمایه گذاران و تریدرها در این بازار می‌زند. والت‌ها می‌توانند مبتنی بر نرم افزار (آنلاین، دسکتاپ یا موبایل) یا دستگاه‌های فیزیکی (کیف پول سخت افزاری) باشند.

شاید بتوان مهمترین ویژگی بازار کریپتو را «نوسانات» آن دانست؛ چیزی که در دیگر بازارهای مالی به این شدت یافت نمی‌شود و فرصت‌های سودآوری بزرگتری را نیز به‌همراه دارد. البته به‌خاطر همین ویژگی، از احتمال ضرردهی‌های سنگین در آن نیز نباید غافل شد. برای فعالیت در این محیط پویا، تریدرها اغلب از اهرم، مدیریت ریسک و تاکتیک‌های مختلف معاملاتی استفاده می‌کنند. ملاحظات نظارتی و ماهیت در حال تحول صنعت بلاک چین نیز بر معاملات ارزهای دیجیتال تاثیر به‌سزایی می‌گذارد.
 

تفاوت های فارکس و ارز دیجیتال

اکنون که با ماهیت و نحوه کار هر کدام از این بازارها آشنا شدید، باید بتوانید تفاوت‌های میان آن‌ها را به‌صورت خلاصه و موردی بیان کنید. فارکس دارای ویژگی‌هایی نظیر ثبات، نقدینگی و سابقه شناخته‌شده است، اما رمز ارزها دارای نوآوری، انعطاف و پتانسیل بازده‌های فوق‌العاده هستند. این تفاوت‌ها در ذات این دو بازار، باعث تمایز نحوه ترید در آن‌ها می‌شود.

در بازارهای فارکس فقط ارزهای فیات سنتی نظیر دلار، یورو، ین ژاپن و سایر گزینه‌ها معامله می‌شوند. دولت‌ها و بانک‌های مرکزی نیز مسئول صدور و حاکمیت این ارزها هستند. به همین خاطر، قوانین بسیار مشخصی برای معاملات این دسته از دارایی‌ها نظیر مالیات وجود دارد. بازار فارکس همچنین یکی از توسعه‌یافته‌ترین و لیکوییدترین بازارها در جهان شناخته می‌شود که حجم معاملات آن بسیار بالا و اسپرد (تفاوت قیمت خرید و فروش) بسیار پایین است.

اما ارزهای دیجیتال جزو دارایی‌های غیر متمرکز هستند که به‌خاطر استفاده از فناوری بلاک چین، نسبتا جدید بوده و تفاوت‌های بسیار فاحشی با بازارهای مالی سنتی دارند. علاوه بر این، قانون‌گذاری ثابتی برای این دارایی‌ها در تمام دنیا وجود ندارد و کشورها بسته به ملاحظات خود قوانین متفاوتی را برای آن‌ها وضع کرده‌اند.

در جدول زیر، تفاوت‌های اصلی بین معاملات فارکس و ارز دیجیتال را مشاهده می‌کنید:

فارکس

ارز دیجیتال

دارایی تحت معامله

فیات‌های سنتی (دلار، یورو، ین)

رمز ارزها (بیت کوین، اتریوم و...)

بلوغ بازار

بالغ و تثبیت‌شده

نوظهور و فوق پویا

قانون‌گذاری

دارای قوانین مشخص توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی

دارای چشم‌انداز قانونی متنوع و در حال تحول

ساعات کاری بازار

24/5 (تعطیل در روزهای آخر هفته)

24/7 (باز در تمام ساعات و روزهای هفته)

نقدینگی

لیکوییدیتی بالا و اسپرد پایین

متفاوت بسته به ارز دیجیتال و صرافی انتخابی

نوسان

دارای نوسان پایین‌تر به‌صورت کلی

مشهور به نوسانات بسیار بالا

عوامل تاثیرگذار

شاخص‌های اقتصادی، سیاست‌های بانک مرکزی

فناوری، پذیرش، احساسات بازار

پلتفرم‌های معاملاتی

شرکت‌های کارگزاری سنتی

صرافی‌ها و پلتفرم‌های ارز دیجیتال آنلاین

تمرکز تحلیل

اولویت با تحلیل فاندامنتال

تاکید بیشتر بر تحلیل تکنیکال و احساسات

فاکتورهای ریسک

ریسک نرخ تبادل، رخدادهای اقتصادی

نوسانات بازار، ریسک‌های قانونی، امنیت

با توجه به به این موارد، می‌توان بازار فارکس را دارای ثبات و سابقه بیشتر دانست، در حالی که کریپتوکارنسی‌ها به‌خاطر نوظهور بودن، همچنان در تلاش برای تثبیت جایگاه خود هستند