3 آبان 1402 خورشیدی برابر با 10 ربیع الثانی 1445 هجری و 25 اكتبر 2023 میلادی
رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 3 آبان 1402 )
امضاي قرارداد ننگين گلستان ميان ايران و روسيه در پي شكست ايران از روسيه (1192ش)
با امضاي قراردادي بين حاكم گرجستان و امپراتور روسيه، گرجستان تحت نفوذ روسيه قرار گرفت. چون بسياري از ساكنان اين منطقه مسلمان بودند و تبعيت از يك حكومت غيرمسلمان را ننگ ميدانستند به ايران كوچ كردند. افزون براين، برادر حاكم گرجستان كه از اين قرارداد ناراضي بود به دربار فتحعلي شاه آمد ...
انتصاب "رضاخان ميرپنج" به نخست وزيري توسط "احمدشاه قاجار" (1302 ش)
هنگامي كه مشيرالدوله از سوي احمدشاه قاجار به نخست وزيري منصوب گرديد، رضاخان با سمت وزارت جنگ در هيئت دولت حضور يافت. پس از چندي، رضاخان كه در پي فرصتي براي قدرت بيشتر و جولان در كشور بود، نخست وزير را تهديد كرد و موجبات ترس و سپس استعفاي او را پديد آورد. از آن سو، طرفداران سردار سپه ...
عمليات جاده ماهشهر، به طور مشترك به فرماندهي ارتش (1359 ش)
این عملیات در تاریخ ۳ آبان ۱۳۵۹ با هدف عقب راندن ارتش عراق از منطقه اشغالی شرق کارون صورت گرفت.
رحلت عالم فاضل و پرهيزگار آيت اللَّه "ميرزا جواد آقا تهراني" (1368 ش)
آيتاللَّه ميرزا جواد آقا تهراني در سال 1283ش (1322ق) در تهران در خانوادهاي مذهبي به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات مقدماتي در تهران و قم، راهي نجف اشرف گشت و از محضر حاج شيخ مرتضي طالقاني و محمدتقي آملي كسب فيض نمود. ميرزاي تهراني پس از دو سال توقف در نجف به تهران بازگشت و پس از ...
درگذشت اديب، شاعر و مترجم شهير معاصر، استاد "ابوالقاسم حالت" (1371 ش)
ابوالقاسم عبداللَّه فرد متخلّص به حالت، در سال 1293ش در تهران به دنيا آمد. وي پس از اتمام دوران دبيرستان به شاعري روي آورد و وارد انجمن ادبي ايران گرديد. ايشان از سال 1317 در هفتهنامه فكاهي "توفيق" سردبيري را به عهده گرفت و تا 1330 به سرودن اشعار و نوشتن مقالات فكاهي پرداخت. ابوالقاسم ...
شهادت شهید محمدعلی رمضانیان (1359ش)
برگریزان پائیز تازه آغاز شده بود که شهید محمدعلی رمضانیان پا به عرصه هستی نهاد و پدر در آخرین صفحه قرآن نوشت: محمدعلی در روز دوم مهرماه سال ۱۳۳۹ش چشم به جهان گشود. دوران کودکی را در روستای جعفرآباد خارکوب استان خوزستان در هالهای از فقر سپری کرد. با باز شدن مدارس، در سن شش سالگی آموختن ...
شهادت شهید نورمحمد رمضانی (1359ش)
سال ۱۳۴۰ش بود که در خانواده رمضانی در روستای چغاسبز دزفول از توابع استان خوزستان کودکی بهنام نورمحمد پا به عرصه هستی نهاد: شهید نورمحمد رمضانی. دوران کودکی را در روستای زادگاهش سپری کرد و جوانههای آموختن علم را در هفت سالگی در وجودش به شکوفا شدن نهاد. دوران ابتدایی را با موفقیت ...
درگذشت فریدون مشیری، شاعر و ترانه سرای نامدار ایران (1379ش)
فریدون مشیری در سی ام شهریور ۱۳۰۵ در تهران به دنیا آمد. سالهای اول و دوم تحصیلات ابتدایی را در تهران انجام داد و سپس به علت مأموریت اداری پدرش به مشهد رفت و بعد از چند سال دوباره به تهران بازگشت و سه سال اول دبیرستان را در دارالفنون گذراند و آنگاه به دبیرستان ادیب رفت.مشیری سرودن ...
نرمان وزير مختار انگليس در قصر فرح آباد با احمدشاه ديدار و گفتگو كرد.(1299ش)
نرمان، در اين ديدار شكست و عقب نشيني قزاق ها را در رشت به اطلاع شاه رسانيد و در نتيجه بركناري استاروسلسكي را از شاه نمود. احمدشاه در پاسخ نرمان متعدز به اين نكته شد كه ممكن است در اثر عزل استاروسلسكي قزاقها شورش نموده به بلشويكها بپيوندند و به تهران حمله كنند
تلگراف بي سيم امواج كوتاه كه اخيراً از فرانسه خريداري شده بود نصب و افتتاح گرديد (1309ش)
توسط اين امواج ايران مي تواند مستقيماً با تمام ممالك دنيا ارتباط برقرار نمايد
محمود جم به وزارت دربار منصوب شد. (1318 ش)
از سال 1311 كه تيمورتاش از وزارت دربار عزل شده بود تا انتخاب محمود جم وزارت دربار وزير نداشت.
سناتورها براي تشكيل جلسه خواستند به باغ بهارستان وارد شوند ولي درهاي مجلس به روي آنها بسته شد و در نتيجه جلسه خود را در منزل نظام السلطنه مافي تشكيل دادند و...(1331 ش)
نسبت به تفسير مصوبه مجلس چنين اتخاذ تصميم نمودند كه مجلس سنا لازم مي داند اعلام بدارد كه تا آخر مدت دوره فعلي هميشه آماده انجام وظايف قانوني خود مي باشد و در اين مدت هر قانوني كه بدون رعايت اصل 46 قانون اساسي فقط به تصويب مجلس شوراي ملي برسد قابل توشيح و معتبر نخواهد بود. بدين ...
سد کرج که بنام سد اميرکبير خوانده ميشود امروز افتتاح شد. (1340 ش)
اين سد سالانه 115 ميليون مترمکعب آب و 75 هزار کيلووات برق خواهد داد: گنجايش افزايش برق را تا 110هزار کيلووات پيشبيني نموده اند. هزينه ساختمان سد در مدت پنج سال 4500 ميليون ريال شده است
موافقتنامه همکاری فنی و اقتصادی بین ایران و رومانی در تهران امضاء شد. (1344 ش)
به موجب یک موافقتنامه رومانی طی ده سال حدود صد میلیون دلار نفت خام از ایران خریداری خواهد کرد دولت ایران نیز ماشین آلات و کالاهای مورد نیاز خود را از رومانی تهیه خواهد نمود
رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری ( 10 ربیع الثانی 1445 )
• وفات كريمه ي اهلبيت، حضرت فاطمه ي معصومه(س) در قم (201 ق)
حضرت فاطمهي معصومه(س)، خواهر گرامي امام رضا(ع) در سال 173 ق در مدينه به دنيا آمد. ايشان بانويى سخنور، معلمي توانا و در زهد و تقوا برجسته بود. حضرت معصومه(س) يك سال پس از ورود برادرش به خراسان به قصد ديدار وي از مدينه به سمت خراسان حركت كرد، اما پس از حوادثي كه در شهر ساوه براي آن ...
• تولد "نَرشَخي" دانشمند و نويسندهي شهير(286 ق)
ابوجعفر محمد بن جعفر معروف به نَرشَخي از مورخانِ قرن چهارم هجري قمري به شمار ميرود. وي كتاب تاريخ بخارا را به زبان عربي به نام امير نوح بن نصر ساماني تأليف كرد. نَرشخي در سال 347 ق در شصت و دو سالگي درگذشت.
• درگذشت "رضا قلي خان هدايت" رئيس مدرسهي دارالفنون (1288 ق)
رضاقلي خان پسر محمد هادي نور تهران از ادبا و مورخين و شعراي نامي اواخر قرن سيزدهم هجري ميباشد. وي از ابتداي جواني طبعي موزون داشت و بعدها به "هدايت" تخلُّص كرد. وي از طرف فتحعلي شاه قاجار به خان و اميرالشعراء ملقب شد و در زمان ناصرالدين شاه به سفارت خوارزم تعيين گرديد. وي سپس به ...
• به توپ بستن گنبد مطهر حَرم حضرت امام رضا(ع) توسط سربازان روسيه(1330ق)
پس از تشكيل ژاندرمري مخصوص خزانه داري كل ايران توسط مورگان شوستر آمريكايى، دولت روسيه كه اين اقدام را مخالفت مطامع خود در ايران ميدانست، طي اولتيماتومي به دولت ايران، خواستار اخراج شوستر از ايران و نيز استخدام اتباع خارجي با اجازهي دُوَل روس و انگليس شد. در پي ردّ اين اولتيماتوم ...
رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی ( 25 اكتبر 2023 )
• درگذشت "اميل اوژيه" اديب و نويسنده برجسته فرانسوي (1889م) (ر.ك: 2 نوامبر)
"امیل اوژیه "تئاترنویس و نویسنده معروف فرانسه در قرن نوزدهم در" والنس "قدم به عرصه وجود گذاشت .وی که در سبک و نگارش رقیب" آلکساندر دوما - پسر "بود ،از 20 سالگی به نویسندگی پرداخت و آثارش حاوی نکات اخلاقی و اجتماعی است .از مهمترین آثار وی که روز 25 اکتبر 1889 میلادی مرد" داماد مسیو ...
• امضاي قرارداد "پولادين" ميان دولت های متحد در جريان جنگ جهاني دوم (1940م)
قرارداد پولادين كه به موجب آن سه پايتخت رم، برلين و توكيو به وسيله محوري به يكديگر مربوط ميشدند، در بحبوحه جنگ جهاني دوم، در 25 سپتامبر 1936م ميان دولتهاي آلمان نازي، ايتاليا و امپراتوري ژاپن امضا شد. از اينرو، اين سه دولت، در جنگ جهاني دوم به دول محور معروف شدند. حمله ژاپن به ...
• تصرف سرزمين "ويرجينيا" به عنوان مستعمره امريكا (1584م)
ویرجینیا ایالتی است در شمال شرقی آمریکا، و از نظر فرهنگی و تاریخی از ایالتهای جنوبی آمریکا بهشمار میرود. پایتخت آن ریچموند و شهرهای مهم آن ویرجینیابیچ، نورفولک، و آرلینگتون است. ایالت ویرجینیا دوازدهمین ایالت پرجمعیت در ایالات متحده آمریکا به شمار میرود.
• مرگ "دنيس ديدِرو" دانشمند فرانسوي و مؤلف اولين دايرةالمعارف جهان (1784م)
دنيس ديدِرو فيلسوف و دانشمند فرانسوي در 20 فوريه سال 1713 در شهر لانگِر فرانسه به دنيا آمد. وي بيآنكه تحصيلاتي در رشته مشخصي داشته باشد، بر اثر همت و پشتكار خود، به زبانهاي لاتين، انگليسي، ايتاليايى و علم رياضيات تسلط يافت و در فلسفه، هنر و ادبياتْ صاحب نظر گرديد. وي در قوت بيان ...
• تولد "پابْلو پيكاسو" مشهورترين نقاش قرن بيستم و بنيانگذار كوبيسم (1881م)
پابْلو روئيز پيكاسو، نقاش، مجسمه ساز، كندهكار و سراميست اسپانيايى در 25 اكتبر سال 1881م در مالاگا در اسپانيا به دنيا آمد و از كودكي به نقاشي روي آورد. وي در سال 1901م، در 20 سالگي اولين نمايشگاه آثار خود را به راه انداخت و قدم در راه موفقيت و شهرت نهاد، با اين حال زندگي را در نهايت ...
• مرگ "پيوتر چايْكوفْسْكي" آهنگساز برجسته روسي (1893م)
پيوتر ايليچ چايْكوفْسْكي آهنگساز برجسته روسي در هفتم مه 1840م به دنيا آمد و در مدرسه حقوق، به تحصيل پرداخت. وي پس از طي تحصيلات خود به شغل دولتي روي آورد، ولي كمكم در باطن، عشق موسيقي سراسر وجودش را فرا گرفت. از اين رو، به تحصيل موسيقي روي آورد و از سال 1863م تمام وقت خود را صرف ...
• آغاز انقلاب اكتبر روسيه عليه حكومت تزاري (7 نوامبر در تاريخ جديد روسيه) (1917م)
در حالي كه جنگ جهاني اول به شدت ادامه داشت، ضعف رژيم تزاري روسيه در برابر دشمنان خارجي و نيز استبداد و فساد شديد اين حكومت باعث نارضايتي شديد مردم شده بود. به همين علت در 15 مارس 1917، تزار نيكلاي دوم از پادشاهي روسيه استعفا كرد و كرنْسكي، دولت موقت را تشكيل داد. در اين هنگام بود ...
• آغاز راهپيمايي فاشيست ها به طرف رم پايتخت ايتاليا به دستور موسوليني (1922م)
بنيتو موسوليني پس از آن كه حزب فاشيست ايتاليا را در سال 1919م تأسيس كرد و توانست در انتخابات پارلمانيِ سال 1921م پيروز شود، درصدد بهدستگيري هرچه بيشتر قدرت برآمد. اين تصميم در زماني كه ايتاليا درهرج و مرج ناشي از اخلالگريهاي حزب فاشيست قرار داشت عملي شد و موسوليني در 24 اكتبر 1922م، ...
• مداخله نظامي امريكا در جزيره گرانادا در امريكاي مركزي (1983م)
در 13 مارس 1979م كودتاي انقلابي خلق و چپگرا به رهبري موريس بيشاپ در كشور گرانادا واقع در حوزه درياي كارائيب در امريكاي مركزي روي داد و در طي آن دولتي كمونيستي بر سر كار آمد. سياست سوسياليستي بيشاپ، امريكا را رو در روي گرانادا قرار داد؛ از اين رو، امريكا براي فلج كردن و سرنگوني دولت ...
• روز ملي "قزاقستان" (ر.ك: 16 دسامبر)
قزاقستان (به قزاقی: Қазақстан، به روسی: Казахстан) کشوری است در آسیای میانه که از شمال با روسیه، از شرق با چین، در جنوب شرقی با قرقیزستان، در جنوب با ازبکستان و در جنوب غربی با ترکمنستان همسایه است. سواحل شمال شرقی دریای خزر در خاک این کشور قرار دارد و قزاقستان بزرگترین کشور محصور ...
• انقلاب بُلشِویکها به رهبری ولادیمیر لنین(1917م)
بُلشِویکها (در روسی به معنای «اکثریت»)، یکی از دو شاخهٔ اصلی حزب سوسیال دموکرات کارگری روسیه بودند. بلشویکها در دومین کنگره حزب در ۱۹۰۳ میلادی به رهبری لنین از دستهٔ منشویکها (اقلیت) جدا شدند و سرانجام حزب کمونیست شوروی را تشکیل دادند. در ۲۵ اکتبر ۱۹۱۷ میلادی، بلشویکها نیروهای ...
• چین در دفاع از کره شمالی وارد جنگ کره شد(1950م)
۱۹۵۰ میلادی جمهوری خلق چین در دفاع از کره شمالی و علیه نیروهای کره جنوبی و آمریکا، وارد جنگ کره شد. جنگ کره جنگی میان جمهوری کره (کره جنوبی) با پشتیبانی نیروهای سازمان ملل متحد به رهبری ایالات متحده و جمهوری دمکراتیک خلق کره (کره شمالی) با پشتیبانی چین و کمک نظامی اتحاد جماهیر شوروی ...
• اسکندر مقدونی در نبرد گوگمل، داریوش سوم را شکست داد (331 ق.م)
۳۳۱ پیش از میلاد - اسکندر مقدونی در نبرد گوگمل، شاه ایران، داریوش سوم را شکست داد و به این ترتیب امپراتوری بزرگ هخامنشی از بین رفت. در ابتدا باید گفت که اکثر مورخین قدیم جنگ سوم و آخری داریوش با اسکندر را جدال اربیل نامیدهاند؛ ولی از چندی به این طرف آنرا جدال گوگمل مینامند. پلوتارک ...
• پایهگذاری جمهوری خلق چین (1949م)
در سال 1949 میلادی مائو تسهتونگ که «ارتش آزادیبخش خلق» زیر نظر او، بیشتر نواحی سرزمین اصلی چین را در دست گرفته بود، در پکن، جمهوری خلق چین را پایهگذاری کرد. حزب کمونیست چین در سال ۱۹۲۱ میلادی تأسیس شده و از سال ۱۹۲۷ با حکومت کومینتانگ درگیر بود. هرچند اختلافات داخلی کار چیانگ ...
• آغاز جنگ داخلی اسپانیا(1936م)
با آغاز جنگ داخلی اسپانیا، فرانسیسکو فرانکو به سمت رهبری رژیم ناسیونالیست این کشور انتخاب شد. جنگ داخلی اسپانیا یک جنگ داخلی تمامعیار بود که از سال ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۹ پس از کودتای بخشی از ارتش علیه جمهوری اسپانیا رخ داد. در این جنگ نیروهای طرفدار جناح چپ معروف به «جمهوریخواهان» از نیروهای ...
• زاد روز اواریست گالوا(1811م)
اواریست گالوا (۲۵ اکتبر ۱۸۱۱– ۳۱ مه ۱۸۳۲) ریاضیدان و انقلابی فرانسوی بود. گالوا از پیشگامان مطالعه نظریه گروهها است؛ و با کارهای او بود که نقطه عطفی در جبر ایجاد شد و محاسبات اهمیت خود را از دست دادند و به جای آنها مفاهیم و ساختارهایی همانند گروه حلقه و میدان اهمیت پیدا کردند. از ...
• در گذشت اوانجلیستا توریچلی (1647م)
در چنین روز سال 1647 میلادی اوانجلیستا توریچلی ریاضیدان و فیزیکدان ایتالیایی د رگذشت اوانجلیستا توریچلی (زاده ۱۵ اکتبر ۱۶۰۸ - درگذشته ۲۵ اکتبر ۱۶۴۷) ریاضیدان و فیزیکدان ایتالیایی بود. نبوغ وی چشمگیر بود و عموی وی او را در سن ۱۶ سالگی برای تحصیل علوم و بالاخص ریاضیات، نزد بندتی ...