يبوست داريد؟ سبزي بخوريد

يکي از مشکلات شايع دستگاه گوارش، يبوست است. هر انساني در طول زندگي خود دست‌کم يک بار اين مشکل را تجربه مي‌کند. بنابراين توصيه مي‌کنيم گفتگوي ما با دکتر ايرج خسرونيا رييس جامعه متخصصان داخلي ايران را بخوانيد تا با اين مشکل و راه‌هاي درمان آن بيشتر آشنا شويد.

تعريف متخصصان داخلي از يبوست چيست؟
 

يبوست يکي از شايع‌ترين شکايات گوارشي است. طبق تعريف، يبوست عبارت است از اجابت مزاج کمتر از سه بار در هفته که به طور معمول مدفوع سفت و خشک و همراه با ناراحتي هنگام دفع است و در برخي موارد همراه با احساس پري و سنگيني است.

برخي تصور مي‌کنند اگر روزي يک بار اجابت مزاج نداشته باشند، غيرطبيعي است. نظر شما چيست؟
 

تصور غلطي است زيرا تعداد دفعات اجابت مزاج در هر فرد بسته به ميزان و نوع مواد غذايي مصرفي و ميزان فعاليت متفاوت است. مطالعات نشان داده که هر انساني در طول زندگي خود يبوست را به نوعي تجربه مي‌کند ولي اغلب اين موارد گذرا و قابل چشم‌پوشي است.

نقش رژيم غذايي در يبوست چيست؟
 

براي جلوگيري از ايجاد يبوست، بايد از غذاهايي که فيبر بالايي دارند مانند سبزي‌ها، ميوه‌ها و غلات بيشتر استفاده کرد. مصرف غذاهاي فيبردار سبب مي‌شود که مدفوع حجيم و نرم شود اما بايد توجه داشت که افزايش مصرف غذاهاي فيبردار بايد به آهستگي صورت گيرد تا بدن به آنها عادت کند، در غير اين صورت فرد دچار نفخ شکم و دل‌پيچه خواهد شد. همچنين حتي‌الامکان بايد از غذاهايي که فيبر اندک دارند مانند بستني، پنير، گوشت، چيپس و سيب‌زميني سرخ‌کرده، پيتزا، غذاهاي کنسروي و غذاهاي چرب مانند آبگوشت و کله‌پاچه پرهيز کرد.

ميزان مصرف آب و مايعات چه تاثيري در يبوست دارد؟
 

متاسفانه بسياري از مواقع ما به علت مشکلات کاري فراموش مي‌کنيم که به ميزان کافي آب مصرف کنيم و اين موضوع سبب خشکي دستگاه گوارش و در نتيجه خشکي و سفتي مدفوع مي‌شود. يکي از توصيه‌هاي مهم براي مبارزه با يبوست، مصرف مايعات به خصوص آب يا آب‌ميوه‌ها به ميزان کافي است.
مصرف روزانه حداقل سه ليتر مايعات براي مبارزه با يبوست بسيار مفيد است. توجه کنيد که در اين راستا از مايعات کافئين‌دار مانند قهوه، نوشابه و چاي پررنگ يا نوشابه‌هاي الکلي بايد جدا پرهيز شود زيرا سبب خشکي دستگاه گوارش و اثر معکوس مي‌شوند.

برخي افراد مي‌گويند با تحرک و ورزش کردن، يبوست‌شان برطرف مي‌شود. نظر شما چيست؟
 

تحرک کافي يکي از کارهاي بسيار مفيد براي مبارزه با يبوست است. البته نيازي نيست که حتما ورزشکار باشيد بلکه روزانه حداقل 20 تا 30 دقيقه پياده‌روي که تداوم داشته باشد، بسيار موثر خواهد بود.

آيا در خصوص شيوه اجابت مزاج نيز توصيه‌اي داريد؟
 

صرف وقت کافي براي اجابت مزاج از نکات بسيار مهم است. بيشتر مواقع به علت شتاب و عجله به زمان اجابت مزاج توجه و دقت کافي نمي‌شود که اين يکي از علل مهم بروز يبوست است. بنابراين توصيه مي‌شود که حتما ساعت معيني از روز به اجابت مزاج اختصاص داده شود و در هنگام اجابت مزاج نيز اين عمل را با حوصله انجام داد. حتي اگر فرد در ساعت فوق احساس اجابت مزاج ندارد حتما براي اجابت مزاج به دست‌شويي مراجعه کند. نکته مهم ديگر اين است که هرگز نبايد احساس اجابت مزاج را تنها به دليل دوري از منزل يا کار داشتن ناديده گرفت.

برخي از افراد براي رهايي از يبوست به داروهاي ملين يا داروهاي گياهي روي مي‌آورند. آيا اين رفتار مي‌تواند آثار سويي داشته باشد؟
 

بايد از مصرف هر نوع ملين چه گياهي و چه دارويي بدون تجويز پزشک پرهيز کرد. با اينکه مصرف کوتاه مدت ملين‌ها براي مبارزه با يبوست ضروري است، مصرف بي‌رويه آنها مي‌تواند مشکلاتي را به همراه داشته باشد. برخي از مردم تصور مي‌کنند که مصرف ملين‌هاي گياهي بي‌ضرر است در صورتي که هميشه چنين نيست و مي‌تواند مشکلات زيادي را به همراه داشته باشد.
از طرفي، برخي داروها سبب يبوست مي‌شوند. براي مثال برخي داروهاي قلبي، قرص ادالات، قرص کلسيم، داروهاي کدئين‌دار، شربت‌هاي آنتي‌اسيد، قرص آهن و داروهاي ضد افسردگي از جمله داروهايي هستند که مي‌توانند سبب يبوست شوند.

آيا يبوست فقط مختص سالمندان است؟
 

هر فردي مي‌تواند به يبوست مبتلا شود به طوري که مي‌توان ادعا کرد هر انساني در طول زندگي خود حداقل يک بار يبوست و مشکلات آن را تجربه کرده است. يک نکته را نيز اضافه کنم که بسياري از افراد فکر مي‌کنند که يبوست دارند اما در واقع يبوست ندارند. همچنين به موضوع مهم ديگري اشاره مي‌کنم که افراد بايد ميزان مصرف فيبر غذايي و مايعات را افزايش دهند. انجام فعاليت‌هاي ورزشي و توجه و صرف زمان کافي براي اجابت مزاج در اغلب موارد موجب مرتفع شدن يبوست مي‌شوند و در نهايت توصيه مي‌کنم که در صورت مرتفع نشدن يبوست با راهکارهايي که اشاره شد حتما به پزشک مراجعه کنيد.
منبع:http://www.salamat.com
/ن