اي برادر گر مزاج از فضله خالي آمدي

شاعر : انوري

آدمي پس يا ملک يا ديو بودي يا پرياي برادر گر مزاج از فضله خالي آمدي
طفل را از پايه‌ي اول نبودي برتريور قواي ماسک و دافع نبودي در بدن
شخص را بر دم زدن هرگز نبودي قادريطبع اگردست تصرف برکشيدي وقت خواب
آنچه بولي مي‌کني تازانج آبي مي‌خورينزد عاقل هيچ فرقي نيست گاه مصلحت
خنده‌ي بي‌وقت را خنديده کردي داوريگر طبيعت را به دست آدمي بودي زمام
از چنين گردابهاي ژرف جان بيرون بريديده بر آواز واجب دار تا بي‌شبهتي
چيز ديگر را چرا در خواب و مستي منکريباد را منکر نه‌اي بي‌اختيار اندر نماز
در جماد و در نبات آنگاه در ما بر سريفعل طبع از راه تسخيرست بي‌هيچ اختيار
ره به دشواري توان برد از طريق شاعريراه حکمت رو که در معني اين جنس از علوم
گاه مستي با حريفان چون همان ره نسپريچون به وقت هوشياري برنيايي با فواق
زانکه اينجا از طريق جبر چون در نگذريگوش و دل جنبان و ساکن دار اگر فاعل تويي
گرچه بسياري بکوشد چون رکاب مشتريدر گراني کي شود هرگز عنان آفتاب
تا ورق چون راست بينان زين کژيها بستريخود بيا تا کژ نشينم راست گويم يک سخن
اين يکي را در عداد آن دو چون مي‌نشمرياشک فضله است و عرق فضله است و دافع هم مزاج
فضله‌ي زنبور را هم چون به مخرج ننگريگر تو خواهي گفت مخرج ديگرست آن فضله را
هست بازوبند را در گاو بحري عنبريدفع افزوني به نسبت مختلف گردد از آنک
کي نهادي کرم قزاز جسم اساس ششتريمعده گر در قي همي امساک واجب داشتي
رفتن بازار نارد رخنه در پيغمبريعلم را زينها علم هرگز کجا گردد نگون
گر حکيمي زين معاني رنگ هان تا ناوريخواجه فخري اي مشامت بوي حکمت يافته
کاندرين محضر به خط خويش بنوشت انوريآنچه حالي در ضمير آمد همين ابيات بود