وقتي نفس مي‌كشي، دهانـت را ببند!


 

ترجمه: عباس منتظري




 

عوارض تنفس دهاني بر صورت و فک
 

تنفس دهاني، صورت را کشيده و دراز مي‌کند. در دنياي ماشيني امروز که آلودگي هوا بيداد مي‌کند و حساسيت‌هاي تنفسي فراوان است، اين مشکل زياد ديده مي‌شود. خيلي‌ها به دليل حساسيت‌هاي تنفسي مجبورند از راه دهان نفس بکشند و دليلش هم اين است که مخاط بيني‌شان در اين حساسيت‌ها متورم و مسير تنفسي بيني‌شان مسدود شده است. اما تنفس از راه دهان، مشکلاتي را براي فک، دهان و صورت افراد ايجاد مي‌کند که اين مطلب به‌طور گذرا به آنها اشاره مي‌کند.
عوارض تنفس دهاني را بيش از همه دندان‌پزشکان احساس مي‌کنند و ممکن است تشخيص اوليه آن را دندان‌پزشکتان به شما بگويد. خشکي دهان، افزايش پوسيدگي دندان‌ها، خشکي لب‌ها، التهاب و بيماري‌هاي لثه به دليل تغيير پوشش طبيعي ميکروبي دهان، بوي بد دهان و اثر سوء روي فرم فک‌ها و صورت از عوارض مهم تنفس دهاني است، بازماندن مداوم دهان، فشار جانبي روي فک بالا را نيز افزايش مي‌دهد.
همچنين اگر تنفس شديد دهاني در طول سال‌هاي رشد -از کودکي تا زمان بلوغ- ادامه داشته باشد، فک بالا مي‌تواند دچار تنگي يا کاهش عرض شده و سقف دهان عميق و کام گنبدي‌شکل ‌شود که مي‌تواند روي تيغه بيني فشار بياورد و انحراف بيني ايجاد کند. همه اين عوارض مجددا تنفس دهاني را تشديد مي‌کنند. نکته ديگر اينکه باز ماندن مداوم دهان، موقعيت زبان و شکل فک پايين را هم مي‌تواند تغيير دهد و صورت، حالت دراز و کشيده پيدا مي‌کند. از سوي ديگر، فردي که دچار تنفس دهاني است، براي آنکه راحت‌تر نفس بکشد سر خود را به عقب خم مي‌کند و اين مساله روي اندام او اثر منفي مي‌گذارد.

لوزه سوم و تنفس دهاني
 

وجود لوزه سوم يا لوزه‌هاي بزرگ در سنين 7، 8 سالگي باعث تنفس دهاني در کودک مي‌شود و همين امر در صورت تداوم با فشار منفي‌اي كه در سقف دهان ايجاد مي‌كند به مرور باعث كشيده‌تر‌شدن صورت و در نتيجه بسته‌تر شدن قوس فك بالا مي‌شود كه در موارد شديدتر واقعا به زيبايي لطمه مي‌زند. با تشخيص به‌ موقع و درمان تنفس دهاني به ‌خوبي مي‌شود از ايجاد اين مشكل در کودک جلوگيري كرد. براي درمان بايد از يک متخصص ارتودنسي و يک جراح گوش و حلق و بيني کمک بگيريد.

تنفس دهاني و اختلال تکلم
 

افرادي که دچار تنفس دهاني ناشي از گرفتگي بيني هستند از لحاظ تکلم مشکل دارند و معمولا تودماغي صحبت مي‌کنند كه اين مساله در شکل‌گيري شخصيت کودکان اهميت خاصي دارد. افرادي که در اثر تنفس دهاني داراي فک بالاي جلوآمده هستند، معمولا در اداي برخي کلمات و تلفظ‌شان دچار مشکل مي‌شوند.

راه‌حل
 

شما ممکن است از راه دهان نفس بکشيد ولي ندانيد که چگونه با اين مشکل کنار بياييد. ابتدا بايد تشخيص صحيح داده شود و با ارزيابي‌ و معاينه دقيق باليني و با کمک راديوگرافي علت تنفس دهاني مشخص شود. اگر مشکل انسدادي به دليل آناتوميک و بيماري‌هايي مانند پوليپ يا التهاب لوزه‌ها و... باشد درمان توسط متخصص گوش و حلق و بيني و با روش‌هاي دارويي يا جراحي انجام مي‌گيرد.
جالب است بدانيد که علت اصلي بسياري از جراحي‌هاي بيني همين تنفس دهاني به دليل اختلال‌هاي ساختاري است. اما اگر تنفس دهاني، صرفا از روي عادت باشد، براي درمان از يک روش تمريني استفاده کنيد؛ يک تکه کاغذ را بين لب‌ها نگه داريد و از بيني تنفس کنيد. به محض باز کردن دهان کاغذ مي‌افتد و شما نسبت به تنفس دهاني خود آگاه مي‌شويد. اين تمرين به تدريج تنفس دهاني عادتي را رفع مي‌کند.

اختلال در رشد سينوس‌هاي فک با تنفس دهاني
 

تنفس از راه بيني به روند رشدي فک و صورت کمک مي‌کند. رشد طبيعي فک و صورت مي‌تواند در سلامت کودک بسيار مهم باشد. چون در فرآيند تنفس و تغذيه فرد در زندگي آتي بسيار موثر است. اگر کودک به صورت طبيعي از راه بيني نفس بکشد، سينوس‌هاي فکي نيز به صورت طبيعي رشد مي‌کنند و اين رشد طبيعي به صورت غيرمستقيم در رشد فک و صورت کودک و شکل گرفتن حالات صورت بيمار موثر است.
اگر کودک به جاي تنفس با بيني از راه دهان تنفس کند، مشکلاتي براي دهان و لثه او ايجاد خواهد شد. خشکي مداوم دهان و لثه‌ها، مشکلات لثه و تنگي فک بالا از عوارض مهم تنفس از راه دهان است که مي‌تواند مقدمه‌اي براي بروز ناهنجاري‌هاي فکي دنداني براي کودک و نياز به انجام ارتودنسي و مرتب کردن دندان‌ها در آينده باشد.

پي نوشت ها :
 

* متخصص ارتودنسي

منبع:www.salamat.com