استفراغ


 

مترجمان* :
دکتر حسن کریمی یزدی
دکتر پدرام مصطفایی



 
استفراغ، دنباله منطقى تهوع مى‏باشد. هدف معده از استفراغ خلاص كردن شما از چيزى است كه باعث بيمارى شده است. ولى هدف شما كمك به معده و جلوگيرى از كم آب شدن بدن است. در ذيل توصيه‏هاى متخصصان ما آمده است:

آنتى‏اسيدها را فراموش كنيد.
 

آن‏ها را فقط زمانى مصرف كنيد كه استفراغ به علت اسيد زياد معده باشد. مثلا اگر زخم معده داريد و يا غذايى خورديد كه معده‏تان را تحريك كرده است؛ اين داروها فقط با خنثى كردن زيادى اسيد معده مى‏توانند اثر تسكين دهندگى داشته باشند و گرنه آن‏ها را فراموش نيد.

مايعات را جايگزين كنيد.
 

هدف نهايى شخصى كه استفراغ زياى كرده حفظ مايعات بدن و از دست ندادن وزن است. در اثر استفراغ، آب زيادى را از دست داده‏ايد، بنابراين بهترين كارى كه مى‏توانيد انجام دهيد نوشيدن مايعات به منظور جايگزين كردن آب‏هاى از دست رفته است. اين نوشيدنى‏ها بايد مايعات صاف و روشن باشد.

مواد تغذيه‏اى مهم را جايگزين كنيد.
 

استفراغ همچنين باعث از دست رفتن، مواد معدنى مى‏شود. آب خوب است اما بهتر است كه مقدارى نمك و شكر به هر ليوان آن اضافه كنيد.

جرعه جرعه بنوشيد.
 

جرعه جرعه خوردن به معده اجازه‏ى تطابق مى‏دهد. هر بار بيشتر از 30 تا 50 سى سى ننوشيد؛ دفعات مصرف مايعات را تنظيم كنيد.
هر چه مقدار كمترى در هر بار مصرف كنيد، دفعات بيشترى مى‏توانيد بنوشيد، دفعات نوشيدن بستگى به عكس‏العمل معده شما دارد.

به رنگ ادرار توجه كنيد.
 

اگر ادرار شما زرد پر رنگ است، مايعات كافى مصرف نكرده‏ايد. هر چه ادرار بى‏رنگ‏تر باشد، نشانه‏ى آن است كه شما بهتر جلوى كمبود آب بدن را گرفته‏ايد.

به طرف مايعات گرم برويد.
 

متخصصان ما مى‏گويند كه نوشيدنى‏هاى سرد مصرف نكنيد چرا كه به معده حساس شما شوك وارد مى‏كند. نوشيدنى‏هاى هم دماى بدن و يا نوشيدنى‏هاى گرم بهترين انتخاب مى‏باشند.

گاز نوشابه را خالى كنيد.
 

حباب‏هاى كوچك تنها چيزى است كه در هنگام استفراغ، نياز نداريد. نوشيدنى‏هاى كربنات‏دار را ساكن بگذاريد تا گاز آن‏ها خارج شود، سپس مصرف كنيد.

با كربوهيدرات‏ها (19) شروع كنيد.
 

دير يا زود، استفراغ تمام مى‏شود. متخصصان مى‏گويند: بهترين روش، شروع غذاهاى ساده مانند نان و بيسكويت است.

غذاى پروتئينى سبك را اضافه كنيد.
 

هنگامى كه حال‏تان بهتر شد، مى‏توانيد از غذاهاى پروتئينى سبك نظير سينه جوجه يا ماهى استفاده كنيد. خوراك جوجه با سوپ برنج مناسب است. اما چربى آن را هر چقدر مى‏توانيد بگيريد.

هشدار پزشكى
 

بيشتر منتظر نمانيد.
 

اگر استفراغ شما مداوم، شديد يا خونى بود، سريعا به پزشك مراجعه كنيد. همچنين اگر در عرض 24 ساعت قادر نبوديد غذايى را در معده نگه داريد و هيچ درمانى فايده نداشت، به پزشك مراجعه كنيد. اگر تشنگى‏تان شديد بود و متوجه شديد كه ادرار زياد نداريد و يا هنگام ايستادن دچار سياهى رفتن چشم مى‏شويد، بايد به پزشك مراجعه كنيد. اگر فكر مى‏كنيد كه آنفلوانزا داريد و يا غذاى مشكوكى خورديد، مى‏توانيد مدت بيشترى صبر كنيد.

چربى‏ها را آخر سر بگذاريد.
 

چربى‏ها مدت طولانى‏ترى در معده مى‏مانند و در نتيجه به احساس پرى و ورم معده اضافه مى‏كنند. بنابراين از مصرف گوشت‏هاى چربى‏دار و سوپ‏هاى چرب خوددارى كنيد.
منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا

پي‌نوشت‌ها:
 

19- كربوهيدرات‏ها: مواد قندى همانند شيرينى، قند، نان، برنج و...
* انتشارات سپهر اندیشه - 1387