شكم درد كودكان

براى اولين بار در قرن ششم، حكماى قديم قولنج كودكان را شرح دادند:
بچه گريه مى‏كند، زانوهايش را به طرف بالا به سمت شكمش مى‏كشد. به نظر مى‏رسد درد شديدى دارد؛ ممكن است شكمش نفخ كرده باشد، ساكت مى‏شود و دوباره گريه مى‏كند.
به نظر مى‏رسد طى قرن‏ها چيزى تغيير نكرده است. هيچ چيز هم كمك كننده و مفيد نيست. اين بچه‏ها را نمى‏توان با شير دادن و يا عوض كردن پوشك آرام كرد.
اين دوره‏ها ممكن است براى ساعت‏هاى طولانى طول بكشد. شكم درد يا قولنج ممكن است در چهار تا شش هفتگى به اوج برسد و در سه تا چهار ماهگى فروكش كند.
راه‏هاى زير براى تسكين درد تا حدى مفيد است:

بچه را راه ببريد.
 

در حالى كه كف دست‏تان به طرف بالا است، بازوى خود را باز كنيد. سپس سينه بچه را به طرف پايين قرار دهيد، در حالى كه سرش داخل دست‏تان است و پايش در اطراف آرنج‏تان قرار دارد. دست ديگر را روى بچه قرار دهيد و در اين موقعيت راه برويد.

باد گلوى بچه را بگيريد.
 

بعضى از بچه‏هاى قولنجى، بيش از حد معمول باد گلو دارند و آروغ زدن براى‏شان سخت است. در هنگام شيردهى مراقب وضعيت شيردهى باشيد )حالت صاف بودن، مناسب است( و باد گلويش را مكررا بگيريد. در شيردهى با شيشه بعد از هر 30 سى‏سى باد گلو را بگيريد.

خوردن شير گاو را قطع كنيد.
 

خيلى از متخصصان پرستارى كودك معتقدند كه قولنج به علت انتقال شير گاو از مادر به كودك در هنگام شيردهى ايجاد مى‏شود. اگر چه بعضى از تحقيقات امروزى اين نظريه را با ترديد مواجه ساخته است. حذف شير گاو از رژيم غذايى مادر شيرده ارزش امتحان كردن را دارد مخصوصا در خانواده‏هايى كه داراى سابقه طولانى حساسيت و آلرژى هستند.
پوايس مى‏گويد: من معتقدم كه قطعا شير موجود در رژيم غذايى مادر، علت قولنج‏هاى پى‏درپى كودكان شيرخوار است، بنابراين مادران، شير را از رژيم غذايى خود حذف كنند و ببينيد چه اتفاقى مى‏افتد. اگر مؤثر بود، كار بيشترى لازم نيست، اما اگر مؤثر نبود، ممكن است به كاهش ديگر فرآورده‏هاى شيرى نياز باشد.

رابطه غذا را با درد شكم پيدا كنيد.
 

گاهى اوقات، بعضى غذاها باعث شروع قولنج مى‏شوند. مادر شيرده بايد به رابطه‏ى بين آنچه كه مى‏خورد و شروع قولنج‏ها توجه كند. بعضى از اين غذاها عبارتند از نوشيدنى‏هاى حاوى كافئين، شكلات، موز، پرتقال، توت‏فرنگى و غذاهاى پر ادويه.

بچه‏ها را قنداق كنيد.
 

پيچاندن كودك در يك پوشش، داراى اثرات آرام‏بخش است. اين كار در بعضى فرهنگ‏ها بسيار رايج است و واقعا جلوى حمله‏هاى قولنجى را مى‏گيرد.

به جاى لالايى از صداى جاروبرقى استفاده كنيد.
 

اگر چه اين حقيقت وجود دارد كه طبيعت از صداى جاروبرقى بيزار است ولى به نظر مى‏رسد كودكان قولنجى صداى آن را دوست دارند كه علم از توجيه اين مطلب بازمانده است.
صداى جاروبرقى باعث آرامش كودك مى‏شود. بعضى پدر و مادرها صداى جاروبرقى را ضبط مى‏كنند و هنگامى كه كودك گريه مى‏كند، آن را برايش پخش مى‏كنند.
همچنين مى‏توانيد بچه را در صندلى در كنار لباس خشك كن روشن بنشانيد به طورى كه صداى وزوز دستگاه را بشنود.

شكم كودك را گرم كنيد.
 

مى‏توانيد يك بطرى آب داغ و يا پد گرمازايى كه روى درجه پايين تنظيم شده است را روى شكم كودك قرار دهيد. حوله‏اى را بين شكم كودك و بطرى آب قرار دهيد تا مطمئن شويد كه كودك نمى‏سوزد.

كودك را تاب دهيد.
 

وسايل متحرك براى قولنج مفيد هستند. تاب‏ها و وسايل متحرك اتوماتيك مى‏توانند تا 20 دقيقه به بچه آرامش دهند.
منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا

پي‌نوشت‌ها:
 

* انتشارات سپهر اندیشه - 1387