خواص دارويي گياه اسفند

نام رايج:

اسفند

نام عربي:

حُرمل

نام هاي ديگر:

اسپند، سپند، اسپنج (شمال کشور)

ماهيت:

نباتي است به قدر ذرعي و از يک تنه چندشاخ مي رويد و برگ آن مايل به تدوير و غلاف دانه هاي آن مدور و مثلث الاضلاع و مخطط به سه خط و به اندک سرخي و تخم آن سياه به قدر خردل و ثقيل الرايحه.

طبيعت:

در سوم گرم و در دوم خشک

افعال و خواص:

لطيف و جالي سينه و شش از رطوبت لزجه و محلل رياح امعاء و مواد غليظه، مبهي و مسمن و مدر شير و بدل و حيض و مسهل سودا و بلغم غليظ و حب القرع، آشاميدن جرم آن جهت صرع و فالج و جنون و نسيان و سائر امراض بارده دماغيه و عصبانيه و تسخين اعضاي دماغ و سائر بدن و رفع استسقاء و يرقان و سدد و قولنج و عرق النساء نافع و آشاميدن نقوع آن جهت تحليل مواد سوداويه و تصفيه خون و نرم داشتن طبع و چون با تخم کتان و عسل سرشته بدان مداومت نمايند جهت رفع ضيق النفس بي عديل و نطول آب مطبوخ آن جهت تقويت اعضاء و سياه کردن موي و ازاله خدر و سعوط آب مطبوخ آن جهت نزله و سرخي چشم
***

بدل:

قردمانا - تخم سداب

مضر:

مضر محرورين و مصدع و مغشي

مصلح:

ربوب ميوه هاي ترش و سکنجبين و ترشيها - کتيرا

مقدار شربت:

تا 1 مثقال

قوت:

تا 4 سال
حرمل بلغم و سودا براند *** زنان را حيض آوردن تواند
کليم يوسفي
منبع مقاله :
کمالي نژاد، محمد، (1390)؛ برگ کهن، تهران: چوگان، چاپ اول