تای چی: حرکت‌های تائوئیست

تای چی که شکلی از هنرهای رزمی است که بر روی تعریف هنر تأکید دارد یکی از کهن‌ترین روش‌های آموزشی در جهت خود شناختی و پیش رفت درونی است. ما در این جا نظری اجمالی بر تمام معنای واقعی تای چی می‌اندازیم.

تائوئیسم: فلسفه ی تای چی

تائوئیسم یا "قوانین و شیوه های پرهیز کاری" اساساً بر مبنای درکی از تعادل استوار شده است. تائوئیسم که از اصول لائو تسو فیلسوف چینی نشأت گرفته شده است اعلام می‌دارد که عدم فعالیت در مقابل داشتن فعالیت راه کاری است برای برون رفت از آشفتگی و هرج و مرجی که ما فوق همه چیز در یک دنیای رو به رشد حکم می‌ راند. کسالت نبایستی قوت یابد هر چند - عدم فعالیت تائوئیست با آثار خوب فراوانی همراه خواهد بود.
با وجود این که لائو تسو به عنوان پدر تائوئیسم شناخته میشود اما وی بنیان گذار فلسفه ی تائوئیسم نبوده است. این اساتید و متفکران مذهبیای مانند شن تائو بوده اند که برای اولین بار اصول پایه ای این فلسفه را به قلم در آوردند، اما بی شک این لائو تسو بود که افکار آنها را به همگان شناساند و بدین وسیله تلاش نمود تا سبکی جدید از زندگی را به وجود آورد. بر اساس تفکرات تائوئیست هرج و مرج نتیجه ای از اعمال و خواسته های انسان است و عدم فعالیت عاملی کلیدی در جهت جلو گیری از بروز هرج و مرج است. واژه ی عدم فعالیت بدین معنی نیست که تمامی اعمال باید به تعویق بیافتند - این فلسفه به سادگی بیان می دارد که اعمال انسان باید هماهنگ با طبیعت انجام گیرند و تلاشی در جهت فائق آمدن بر ان نداشته باشد. تائوئیسم افراد را بدین سو فرا می خواند تا از جستجوی دانش پرهیز نمایند و به جای آن بیشتر بر درک طبیعت از طریق هماهنگ سازی خویش با راه های طبیعت تکیه کنند. همان گونه که لائو تسو اظهار داشت:

تائو در عدم فعالیت اقامت دارد،
اما هیچ کاری را نا تمام باقی نمیگذارد.
اگر فرمان روایان آن را رعایت میکردند،
آن گاه بسیاری از چیزها به طور طبیعی پدید خواهد آمد.
اگر آنها هنوز در آرزوی فعالیت کردن بودند،
آنها برای باز گشت فعالیت میکردند
به سوی سادگی بی شکلی.
بدون شکل هیچ خواسته ای وجود نخواهد داشت.
بدون خواسته آرامش پدید خواهد آمد.
بدین گونه همه چیز در آرامش قرار خواهد داشت.

از این رو لائو تسو بیان میدارد که با محدود ساختن خواسته ها به اصول اولیه، دنیا میتواند دو باره به هماهنگی آرام خود که نشأت گرفته از طبیعت است باز گردد.

تکامل تای چی

با تکامل تائوئیسم در طی سالیان و از طریق آموزه های لائو تسو و دیگر فیلسوف ها، این امر بیش از بیش تشخیص داده شد که رشد معنوی هم نیاز به برخوردار بودن از جسمی سالم دارد. برای اولین بار استادانی مانند چوانگ تسو (399 - 295 قبل از میلاد) فلسفه ی حرکت را از طریق نوشته های خود، که فلسفه ی اصلی تای چی را تشکیل میدهند، معرفی نمودند. در قرن ششم پس از میلاد، یک دانشمند بودایی به نام بودید هارما (که با نام تا مو در چین شناخته میشد) باز دیدی از صومعه ی شائولین داشت و ورزش هیجده فرمی لوهان را برای کمک نمودن به رشد فیزیکی راهبها ارائه داشت. در گذر زمان این ورزش هیجده فرمه موجب ایجاد مکتب ورزشی "وی چیا" شد که روی کردی "بیرونی" به رشد فیزیکی دارد. فلسفه ی تای چی لزوماً درونی است؛ با این وجود منشأ فلسفه ی این حرکت بر مبنای وی چیا استوار بود.
بعدها در اوایل قرن چهاردهم چان سان فنگ از معبد وو تانگ مفهوم یین - یانگ (مفهوم دوگانگی - مرد / زن، تاریک / روشن و غیره) تائوئیسم را به فرمهای تمرینی وی چیا عرضه داشت و 13 حالت تای چی را معرفی داشت. این سیزده حالت بیش از استفاده از قدرت بر تعادل، انعطاف پذیری و چابکی تأکید داشتند و اولین تغییر را به سوی مکتب تمرینی "نی چیا" (ذاتی درونی) مشخص نمودند. فرم کنونی تای چی شکلی پیچیده از این سیزده حالت است که بعد ها به وسیله ی دانشمندانی چون وانگ چون یوئه، چیانگ فا و هائو وی چن گسترش داده شده و تغییر یافت.

درک تای چی

همان گونه که در جاهای دیگر نیز بیان گردید تای چی با دیگر فرم های هنرهای رزمی متفاوت است، چنان که از روی کردی درونی برخوردار است. واژه ی "درونی" به این معنی است که تای چی، همان گونه که تائوئیسم نیز هست به وسیله ی درک تعادل از نیروهای درونی ذاتی وجود بهره میگیرد. اصل تائوئیست مبتنی بر رسیدن به فعالیت از طریق عدم فعالیت عمیقاً با تای چی عجین گردیده است که بر خلاف استفاده قدرت از طریق آرامش در تلاش برای رسیدن به تعادل است. در پیروی از این اصل بسیاری از فرم های تای چی از نام هایی برخوردار هستند، مانند:

• خاک را در برابر باد پاک کن
• قایق را به همراه جریان بران
• باد برگهای نیلوفر آبی را به حرکت در میآورد

همان گونه که ممکن است به نظر آمده باشد فرمهای بالا مظهر استفاده از یک نیروی خارجی در برابر خود هستند بدون بهره گیری چندانی از انرژی درونی. اصل بنیادیای که در زیر هر یک از حرکات تای چی قرار گرفته است "بهره گیری از لطافت برای چیره شدن بر سختی" است. در حالی که دیگر فرم های هنرهای رزمی از نظریه ی یاد گرفتن رنج و مشقت در راستای فرا گیری ضربه زدن پیروی مینمایند، اما تای چی لزوماً مستلزم فرا گیری ضربه زدن بر اساس یاد گیری عدم تحمل رنج است. از این رو ژیان چی ران بیان داشت:
لازم است تا مکان را از دست ندهیم، جهت را از دست ندهیم. مؤثر (باشیم). (هنگامی که) کنترل حریف بر روی مرکز بدن خود از دست رود، نقطه ی ضعف او آشکار گردیده است، از چه جهتی به او هجوم آوریم، از آن نقطه حمله کنیم، سپس با صرف نیرویی کمتر میتوان موفقیتی بیشتر را به دست آورد.
شاید مهمترین ویژگی تای چی در درک طبیعت نهفته باشد - چگونه عناصر طبیعت و موجوداتی که از آن بهره میبرند از طریق بی تلاش به نظر رسیدن به نیرویی عظیم دست مییابند. از این رو فرم های تای چی عبارت هستند از:

• درنای سفید بال هایش را میگشاید
• مار به سمت پایین میخزد
• میمون را به عقب بران
• ببر را در آغوش بگیر، به سوی کوه باز گرد
• دم گنجشک را بگیر
• پرستو بر روی آب سر میخورد
• پرنده به سوی جنگل به پرواز در میآید
• شیر سر خود را تکان میدهد
• ببر سر خود را در آغوش میگیرد
• اسب وحشی از روی آبکند میپرد.

همان گونه که از نام آنها نیز پیدا است تمامی این حرکات از مطالعه ی حرکات جانوران مختلف بر گرفته شدهاند.
در پای بندی به فلسفه ی تائوئیست، فرمهای مختلف تای چی دانش آموزان خود را به راه رسیدن به یک وضعیت روانی آرام و آسوده در مقابله با مشقت فرا میخواند. از این رو این سبک به هنگامی که به نحو صحیح مورد تمرین قرار گیرد دیگر یک هنر "رزمی" باقی نخواهد ماند بلکه بیشتر به سبکی برای بهتر زندگی کردن از طریق درک خویشتن میماند. در جهان امروز که زندگی بسیار پر جنب و جوش و به سرعت رو به جلو است تمرین کردن تای چی میتواند با جلو گیری از یورش اینرسی حرکت تا حدی کنترل و آرامش را بر قرار سازد.