عدد ابجدی: 76 السبوح به معنی مبرّا از هر عیب و نقصی است و به گفته ی «شیخ بُرسی»(ره) اگر کسی این اسم را بعد از نماز جمعه بر نانی بنویسد و آن نان را بخورد، صفات ملائکه در او پدیدار شود و در بعضی رسایل است که هر کس در وقت ظهر صد مرتبه این اسم را بخواند از شرّ نفس و وساوس شیطان در امان باشد و هر کس بر پاره ی نانی بنویسد «سُبُّوحٌ قُدّوسٌ رَبُّ المَلائِکَةِ وَالرُّوحِ» در روز جمعه، مقام روحانیت مانند روحانیت ملائکه برایش حاصل می شود. نیز اگر کسی تا صد و بیست روز، روزی هفده هزار بار این اسم را بخواند ملائک و ملکوت خدا برایش قابل رؤیت شود و همراه داشتن مکسَّر این اسم به صورت زیر نیز خواص بسیار دارد:
 

س

ب

و

ح

ح

س

و

ب

ب

ح

و

س

  شکل شماره(1)

پژوهه در مفهوم السُبّوح از مترجم

یعنی خداوندی که همه ی موجودات او را تسبیح و تنزیه می کنند. "تسبیح و تنزیه" از هر چیزی که سزاوار نیست او را توصیف نمود. در بیان قرآن "تسبیح و تنزیه" حقتعالی اختصاص به انسان ندارد بلکه حیوان و نبات و جماد و بالاخره هرچه در جهان آفرینش وجود دارد مشغول تسبیح ذات باریتعالی هستند.
«هفت آسمان با زمین و هرچه در آنها هست تسبیح او می کنند، موجودی نیست مگر به ستایش او تسبیح گو است ولی شما تسبیح گفتنشان را نمی فهمند».
«اسراء/45»

"امام صادق" علیه السلام از پدر بزرگوارش-علیه السلام- نقل می کند که "رسول الله"(ص) از داغ و نشان زدن بر حیوانات و از ضرب و شتم بر صورت آنان نهی می فرمود زیرا آنها «تسبیح و حمد» خدای را می نمایند.

مشابه روایات فوق در کتب احادیث و تفسیر فراوان دیده می شود و همگی دلالت بر این دارند که جمیع موجودات تسبیح حق می کنند و البتّه برای آنها که همه چیز را با حواس خویش باور می کنند و تا چیزی برای آنها محسوس و ظاهری نباشد آنها را باور نمی کنند، غیرقابل قبول و افسانه است.

در تفسیر حقیقت این «حمد و تسبیح» در میان دانشمندان و فلاسفه و مفسران بسیار بحث است. برخی آن را حمد و تسبیح «حالی» دانسته اند و بعضی «قالی».

بسیاری معتقدند که این تسبیح و حمد، همان چیزی است که ما آن را «زبان حال» می نامیم، حقیقی است نه مجازی، ولی به زبان حال است نه قال.
"تسبیح" در اصل از ماده ی «سبح» (بر وزن مسح) به معنی حرکت سریع در آب و هواست، تسبیح نیز حرکت سریع در مسیر عبادت پروردگار است. و گاه به شنا کردن نیز اطلاق می شود، چرا که حرکات مداومی دارد. «سبّوح»؛ خداوند پاک و منزّهی که همه ی موجودات او را از هر عیب و نقص مبرّا می دانند و او را به پاکی می ستایند.
 
نویسنده: ملاحبیب الله شریف کاشانی
مترجم و شارح: استاد محمد رسول دریایی

منبع: شریف کاشانی، ملاحبیب الله؛ (1383)، خواص و مفاهیم اسماء الله الحُسنی(نامهای زیبای خداوند)، ترجمه ی محمدرسول دریایی، تهران: نشر صائب، چاپ ششم