آشنایی با نام های خداوند: التوّاب

عدد ابجدی: 409 التواب به معنی قبول کننده ی توبه ی بندگان است و مداومت بر این اسم موجب قبول توبه است. همچنین برای دفع وسوسه و آفت جنّ، روزی سی مرتبه خواندن این اسم نافع است و خواندن این اسم بعد از نافله ی نماز صبح نیز همین فایده را دارد.
 

پژوهه در مفهوم التَوّاب از مترجم

(خداوند پس از بیان آیه ی عذاب می فرماید) «مگر کسی که توبه کرد و عمل صالح به جا آورد پس خداوند بدی های او را به خوبی بدل می کند و خداوند آمرزنده و مهربان است». [فرقان/70].

«توّاب» بر وزن فعّال بسیار توبه پذیر است اگر این کلمه به خدا نسبت داده شود، در آن جا به معنی بازگشت به رحمت است، یعنی رحمتی را که به خاطر ارتکاب گناه از بنده سلب کرده بود بعد از بازگشت او به خط اطاعت و بندگی، به او باز می گرداند و به همین جهت در مورد خدا تعبیر به «توّاب» (بسیار بازگشت کننده به رحمت) می شود.

رحمت واسعه ی پروردگار به حدّی است که خود اسباب توبه ی عبد عاصی خود را فراهم نموده و اگر چندین هزار مرتبه معصیت کرده باشد و پس از آن پشیمان شود و توبه کند او را به کرم و لطف خویش می بخشد و از آن مهمتر گناهان او را مبدّل به نیکی ها می فرماید. [بدیهی است توبه حقیقی و پشیمانی از گناه، مراجعت به گناه را ناممکن می سازد]. وقتی انسان گنه کار توبه می کند مشمول دو لطف از جانب خداوند رحیم و مهربان می شود، عنایت اوّل آن است که بنده را توفیق ندامت و پشیمانی داده دوم آن که توبه ی او را مقبول درگاه خویش قرار می دهد. و لذا حضرت باریتعالی می فرماید:

«سپس خداوند توفیق توبه داد بر آنان تا توبه کنند چه آن که خداوند توبه پذیر و مهربان است».(توبه/118).

نخستین گام برای نجات، توبه از گناه است، توبه ای که از هر نظر خالص باشد، توبه ای که محرّک آن فرمان خدا و ترس از گناه، نه وحشت از آثار اجتماعی و دنیوی آن بوده باشد، توبه ای که برای همیشه انسان را از معصیت جدا کند و بازگشتی در آن رخ ندهد.

«توبه» تنها ندامت از گذشته و تصمیم بر ترک گناه در آینده نیست، بلکه شرط پذیرش آن این است که با اعمال نیک خود در آینده اعمال زشت گذشته را جبران کند و لذا در بعضی از آیات بعد از ذکر توبه اشاره به ایمان و عمل صالح شده است. [طه/82].
منبع: شریف کاشانی، ملاحبیب الله؛ (1383)، خواص و مفاهیم اسماء الله الحُسنی(نامهای زیبای خداوند)، ترجمه ی محمدرسول دریایی، تهران: نشر صائب، چاپ ششم