تکنیکهای بستن بانداژ

بسته به این که کدام قسمت از بدن آسیب دیده باشد و نوع آسیب چگونه باشد، بایستی جهت تسهیل بهبودی سریع‌ به تکنیک‌های خاص بستن باند متوسل شوید.

آیا می‌دانستید؟

به لحاظ تکنیکی، واژه‌ی بانداژ اشاره به پارچه‌ای دارد که جهت ثابت نگه داشتن پانسمان (عملی که طی آن زخم با محلول ضد عفونی و غیره شسته و پوشش استریل بر روی آن قرار داده می‌شود) مورد استفاده قرار می‌گیرد و نه خود پانسمان.
باند، پارچه‌ای است که جهت نگه داشتن پانسمان پزشکی و یا ناحیه‌ی آسیب دیده‌ی بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. باند انواع مختلفی دارد که از نوارهای پارچه‌ای ساده تا انواعی که به طور ویژه مخصوص یک ناحیه‌ی خاص از بدن باشند، طبقه‌بندی می‌شوند. نیازی به گفتن نیست که جعبه‌ی کمک‌های اولیه‌ی شما بدون این باندها ناقص می‌باشد. نه تنها مهم است که آنها را درون جعبه‌ی کمک‌های اولیه داشته باشید، بلکه ضروری است که در نحوه‌ی بستن این باندها تبحر داشته باشید؛ و یا حداقل تکنیک‌های مقدماتی بستن آنها را بدانید.

اصول مقدماتی بستن باند

باند بطور محکم در اطراف ناحیه‌ی آسیب دیده جهت نگهداشتن پانسمان و یا جلوگیری از خونریزی پیچیده می‌شود. با این حال، استفاده از آن تنها به این مورد محدود نمی‌شود. همچنین می‌تواند جهت کاهش تورم، نگاه داشتن مفصل صدمه دیده و یا هر قسمت از بدن که دارای یک آسیب داخلی باشد، محدود کردن حرکت قسمت آسیب دیده‌ی بدن برای جلوگیری از عوارض بیشتر و حتی برای نگه داشتن عضوی خاص در خلال انجام فعالیتهای فیزیکی به منظور جلوگیری از آسیب بکار رود.
تکنیکهای مختلفی برای باند پیچی وجود دارد، هر یک به طور خاص ناحیه‌ی بخصوصی از بدن و یا نوع خاصی از جراحت را مورد هدف قرار می‌دهند. اگر، برای مثال، در حال باند پیچی دست یا پا هستید، باید آن را بطور اریب در دست نگه داشته و شروع به پیچیدن آن به دور آن عضو کنید، به طوریکه طرف بیرونی باند با قسمت درونی اندام بایستی در تماس باشد. به این منظور، بانداژ باید از قسمت درونی به سمت بیرونی پیچیده شود. اگر چه نادر است، اما در برخی موارد، بانداژ از قسمت زیر به سمت بالا پیچیده می‌شود.
فشار بر روی قسمتی از بدن که باندپیچی شده، باید یکنواخت باشد. سفت بسته شدن آن موجب ناراحتی می‌شود. هنگامی که بستن باند را به اتمام رساندید، انتهای آن را می‌توانید با استفاده از یک گیره یا سنجاق قفلی و یا با شکافتن آن و بستنش دور اندام محکم کنید.

تکنیک‌های باندپیچی

معمولی‌ترین تکنیکهای بکار رفته در باندپیچی، شامل باندپیچی مدوّر (حلقوی) circular bandaging، باندپیچی مارپیچ spiral bandaging، باندپیچی مارپیچ یا ضربدر برگردان diverging spica bandaging، باندپیچی مارپیچ یا ضربدر بالارونده ascending spica bandaging و باندپیچی متناوب یا تکرارشونده recurrent bandaging می‌شود. هر کدام از این روشها به همراه تصاویری از آنها در ذیل مورد بحث قرار گرفته است.

تکنیک مدور

از ساده‌ترین تکنیکهای باندپیچی است که در آن باند بر روی ناحیه‌ی آسیب دیده به صورت حرکت دایره‌ای پیچیده می‌شود، به طوری که هر لایه به طور کامل بر روی لایه‌ی قبلی قرار می‌گیرد. همانطور که به سمت دیگر تکنیکها پیش می‌رویم، متوجه خواهید شد که بیشتر این تکنیکها با چرخشهای مدور شروع و به اتمام می‌رسند، بطوریکه این کار به ثابت نگاه داشتن باند کمک می‌کند. این تکنیک بیشتر در قسمتهایی از بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد که از محیط دایره‌ای یکسانی برخوردار باشند، مانند ساق پا، ساعد و یا انگشت.

تکنیک مارپیچ

مانند تکنیک مدور، در حقیقت تکنیک باندپیچی مارپیچ بر روی قسمتهایی از بدن که دارای محیط یکسانی هستند پیچیده می‌شود. با این حال، این دو تکنیک برحسب روش بسته شدن باند و ناحیه‌ی تحت پوشش با یکدیگر تفاوت می‌کنند. برخلاف تکنیک مدور، که در آن هر لایه به طور کامل توسط لایه‌ی بعدی همپوشانی می‌شود، در این تکنیک، هر لایه تنها به اندازه‌ی ⅔ لایه قبلی را می‌پوشاند. بر خلاف باندپیچی مدور، که در آن عرض باند با عرض پیچیدن آن یکی است، در تکنیک مارپیچ، بانداژ می‌تواند جهت پوشاندن تمام عضو بکار رود.

تکنیک مارپیچ برگردان

به آن باندپیچی مارپیچ معکوس نیز می‌گویند. این تکنیک اغلب در قسمت‌هایی از بدن با محیط یا دور متغیر استفاده می‌شود. اگرچه چرخشها مارپیچی هستند، بانداژ بر روی خود معکوس می‌شود، به طوری که در قسمتهایی از بدن که اندازه‌ی دورشان متفاوت است، محکم قرار می‌گیرد. در این مورد، باید بعد از اولین چرخش، باند را محکم نمایید، آن را با انگشت خود نگه دارید و به سمت پایین معکوس نمایید. همین مرحله باید با هر چرخش تکرار شود.

تکنیک مارپیچ بالارونده

همچنین با نام باندپیچی هشتی شکل (به شکل عدد 8 لاتین) شناخته شده است، تکنیک مارپیچ بالارونده مفیدترین تکنیک باندپیچی به حساب می‌آید. در این روش، ابتدا بانداژ به وسیله‌ی یک جفت چرخش مدور در مفصل محکم می‌شود، سپس به تناوب از بالا و زیر عضو، تقریباً شبیه به شکل «8» با هر چرخش دوبل رد می‌شود. این تکنیک اغلب در مفاصلی مانند مچ دست، آرنج و یا مچ پا استفاده می‌شود.

تکنیک متناوب یا تکرار شونده

در این مورد، بانداژ چندین مرتبه به دور خودش پیچیده می‌شود؛ از این رو به این نام شناخته می‌شود. این نوع باندپیچی از پیشانی شروع می‌شود به طوریکه با دو چرخش مدور آغاز می‌گردد. هنگامی که دوباره به پیشانی می‌رسد، محکم شده و از بالای سر به پشت سر برده می‌شود. سپس، تا خورده و به سمت پیشانی آورده می‌شود، و یک بار دیگر تمام راه را پشت سر می‌گذارد. هر چرخش به سمت چپ و راست اولین چرخش پیچیده می‌شود تا تمام سر پوشانده شود و آنگاه پس از پیچیدن آن به دور سر برای چندین مرتبه، محکم می‌شود. غیر از ناحیه‌ی سر، باندپیچی متناوب، همچنین بر روی انگشت و یا عضو قطع شده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شناخت مقدماتی از تکنیک‌های بستن بانداژ می‌تواند در مواقع اضطراری سودمندی آن را به اثبات برساند. ما به طور معمول باند را به روش دایره‌ای گره می‌زنیم به طوری که هر چرخش، چرخش قبلی را بپوشاند تا زمانی که باند محکم بسته شود. در حالی که این روش نادرست نیست، اما به مؤثری دیگر تکنیکها نخواهد بود.