اوّل باید دست دشمن را بخوانیم
از جمله مسائل این روزهای رسانه های داخلی، بحث نفوذ دشمن به کشور از طریق توافق هسته ای است. بحثی که رهبر معظم انقلاب برای اولین بار آن را در دیدار با اعضای مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام و اتحادیه رادیو و تلوزیون های اسلامی مطرح کردند. در این دیدار ایشان یکی از وظایف پیروان اهل بیت را این گونه تبیین کردند: "اوّل باید دست دشمن را بخوانیم، بدانیم چه‌کار میخواهد بکند؛ بعد بنشینیم برنامه‌ریزی کنیم و با اهداف دشمن مبارزه کنیم ... نقشه‌ی این دشمن در این منطقه عمدتاً بر دو پایه استوار است... یکی عبارت است از ایجاد اختلاف دوّمی عبارت است از نفوذ ... میخواهند در کشورهای اسلامی و در کشورهای این منطقه، یک نفوذی به‌وجود بیاورند که تا ده‌ها سال ادامه داشته باشد. امروز آمریکا آبروی گذشته را در این منطقه ندارد؛ میخواهند این را بازسازی کنند. در ایران هم نیّتشان این است. آنها به خیال خودشان، در این جریان مذاکرات هسته‌ای -این توافقی که حالا نه در اینجا هنوز تکلیفش معلوم است، نه در آمریکا؛ نیّت آنها این بود که از این مذاکرات و از این توافق، وسیله‌ای پیدا کنند برای نفوذ در داخل کشور".(1)در این نوشته سعی مان بر این است که راه ها و دریچه های نفوذ احتمالی دشمن را در سه بخش سیاسی، فرهنگی و اقتصادی برشمریم. البته به این سه دسته می توان نفوذ امنیتی را نیز اضافه کرد که آمریکایی ها سعی داشتند از طریق مصاحبه با دانشمندان هسته ای، بازدید از مراکز نظامی، بخش های موشکی قطعنامه 2231 ... به آن دست یابند. ولی با تذکرهای مکرر رهبر معظم انقلاب به فرماندهان نظامی و امنیتی مبنی بر راه ندادن دشمن به حریم و حصار امنیتی و هوشیاری مسئولان امر در این زمینه و از طرفی نداشتن اطلاعات در مورد توافق محرمانه میان ایران و آژانس در این نوشته مجالی برای پرداختن به آن نیست.
دریچه های نفوذ سیاسی
ایجاد گسست میان دولت و ملت
از آنجایی که آمریکایی ها از براندازی نظامی و باصطلاح سخت نظام جمهوری اسلامی ایران ناامید شده اند، براندازی نرم را دنبال می کنند و در واقع سعی می کنند در روند تصمیم سازی ما تاثیر گذاشته و از ایران یک شیر بی یال و دم بسازند. در این راستا از راهبردهای مختلفی برای نفوذ در روند سیاسی ایران بهره می برد. از مهمترین آن ها تلاش برای ایجاد گسست میان ملت و حکومت جمهوری اسلامی از طریق ایجاد نارضایتی بوسیله تحریم های اقتصادی است. که بیش از هر چیز نامگذاری حکیمانه امسال را می رساند. آن ها سعی می کنند با تاثیرگذاری مخرب در معیشت مردم، آن ها را علیه دولت بشورانند و به مردم القاء کنند سختی هایی که در معیشت شما بوجود آمده است بدلیل اتخاذ سیاست های نادرست رهبران شما است. آمریکا قصد دارد با ایجاد دوقطبی های چرخیدن سانتریفیوژ یا استقلال و اقتصاد مردم را وادار کند تا به دولت فشار بیاورند تا در سیاست های استکبار ستیزانه اش تجدید نظر کند. این دو قطبی ها احتمالا در آینده به موارد حقوق بشر، اقتصاد و مسائل منطقه هم تعمیم خواهد یافت.نمونه این سیاست را می توان در پیام نوروزی اوباما مشاهده کرد. آن جا که می گوید: "رهبران شما اگر نتوانندبا توافقی منطقی موافقت کنند ایران را در مسیر امروزی خود نگه خواهند داشت. راهی که ایران و ایرانیان را از بخش بزرگی از دنیا منزوی کرده است، دشواری‌های زیادی برای خانواده‌های ایرانی به بار آورده است، و بسیاری از جوانان ایرانی را از کار و فرصت‌هایی که شایستگی آنها را دارند محروم کرده است. از طرف دیگر، اگر سران ایران با توافقی منطقی موافقت کنند این موضوع می‌تواند به مسیری بهتر بیانجامد: مسیر فرصت‌های بهتر برای مردم ایران، تجارت و رابطه بیشتر با جهان، سرمایه‌گذاری‌های خارجی بیشتر و فرصت‌های شغلی از جمله برای جوانان ایرانی، تبادلات فرهنگی بیشتر و فرصت‌هایی برای سفر دانشجویان ایرانی به دیگر کشورها، همکاری‌های بیشتر در زمینه‌هایی مانند علوم و فن‌آوری و نوآوری." (2) وی در تلاش است تا این پیام را به مخاطب ایرانی القاء کند که شما گذشته خوبی داشتید و دارای تمدن کهنسالی هستید ولی اگر رهبران شما سیاست هایشان را عوض نکنند آینده خوبی نخواهید داشت.
تاسیس دفتر مستقل حافظ منافع آمریکا در ایران
در حال حاضر آمریکا دفتر حافظ منافع مستقلی در ایران ندارد. کشور سوئیس به عنوان نماینده وی کارهای کنسولی آن را در سطح پایین انجام می دهد. آمریکا احتمالا مترصد فرصتی است تا خلا حضور دیپلماتیک خود در ایران را جبران کند و دفتر حفاظت از منافع مستقلی برای خود در ایران تاسیس کند. تجربه تاریخی نشان داده است حضور جاسوس های دیپلمات نمای آمریکایی در هر کشوری خطرات امنیتی زیادی را به آن متحمل خواهد کرد. نمونه بارز آن فعالیت های جاسوسی سفارت آمریکا در تهران بود در ماه های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی بود که سر انجام با اقدام انقلابی دانشجویان خاتمه یافت. البته همین جا باید به این نکته اشاره کرد که از انگلیسی ها هم نباید غفلت کرد که درست در آستانه انتخابات مجلس وارد تهران شدند و سفارت خود را بازگشایی کردند.کمک به جریان غرب گرا برای رسیدن به کرسی های قدرت
به احتمال بسیار زیاد آمریکا برای کامل کردن تکه های پازل سیاست نفوذ در ایران از هیچ تلاشی برای به قدرت رسیدن جریان واداده غربگرا فروگذار نخواهد کرد. برای آمریکا و غربگرایان داخلی پیروزی در انتخابات آتی مجلس بسیار مهم خواهد بود. این نکته را حتی معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست در مصاحبه با بی بی سی اذعان کرد و گفت: توافق هسته ای به اصلاح طلبان و میانه روها قدرت و اهرم بیشتری در میان گروههای سیاسی داخل ایران می دهد.(3) از اینرو به نظر می رسد آمریکا در ماه های آتی گشایش های اقتصادی کوتاه مدتی در کشور فراهم می کند تا موقعیت این جریان را ارتقا دهد و پیروزی آن را تضمین کند. رفت و آمدهای سمبلیک هیئت های سیاسی و اقتصادی اروپایی را نیز در همین چارچوب می توان تحلیل کرد.کشاندن مذاکرات به مسائل غیر هسته‌ای
یکی دیگر از راهبردهای آمریکا برای نفوذ در ایران کشاندن مذاکرات به مسائل دیگر از جمله مباحث منطقه ای و حقوق بشر است. اعضای تیم مذاکره بارها گفته اند که آمریکایی ها در خلال مذاکرات مسائل منطقه ای از جمله سوریه و یمن را پیش می کشند ولی ما به آن ها می گوییم فقط در مسئله هسته ای مذاکره می کنیم. رهبر معظم انقلاب در خطبه های عید فطر فرمودند: "ما با آمریکا در مورد مسائل گوناگون جهانی و منطقه‌ای مذاکره‌ای نداریم؛ در مورد مسائل دوجانبه مذاکره‌ای نداریم؛ گاهی در موارد استثنائی مثل این مورد هسته‌ای، بر اساس مصلحت، مذاکره کرده‌ایم؛ این مورد هم فقط نبوده است، قبل از این هم مواردی بوده است که من در سخنرانی‌های عمومی قبلی به آنها اشاره کرده‌ام. سیاستهای آمریکا در منطقه با سیاستهای جمهوری اسلامی 180 درجه اختلاف دارد. " با اینکه هنوز حسن نیت آمریکایی ها برای ما اثبات نرسیده و سرانجام جمع بندی مذاکرات هسته ای در دو کشور مشخص نیست عده ای در داخل همسو با آمریکا تلاش می کنند با بزک کردن چهره استکبار، مذاکرات هسته ای را فتح الفتوح خوانده و نظام را مجبور به مذاکره با آمریکا در مسائل دیگر بکنند.ایجاد دو دستگی در جامعه
آمریکا برای نفوذ در سیاست داخلی ایران تلاش می کند طبق سیاست های خودش افراد جامعه را به دسته های مختلف تقسیم کند. از سویی عده ای را که مخالف رابطه با آمریکا هستند را تندرو و افراطی خطاب می کند تا در فضای سیاسی داخلی، آنها را خلع سلاح کند و قدرت نفوذ را از آنها بگیرد و از سویی دیگر عده ای دیگر را تجدید نظرطلب یا جوانانی که آینده می خواهند خطاب می کند. دیدار هیئت های اروپایی با فتنه گران را در همین چارچوب می توان تحلیل کرد.دریچه های نفوذ فرهنگی
تهاجم فرهنگی بنابر گفته رهبر معظم انقلاب بیش از آنکه به پوشش و لباس جوانان مربوط باشد به طرز تفکر ما مربوط است. دشمن تلاش می کند تا مختصات تفکری ما را تغییر دهد و به ما القاء کند که شما توانایی مدیریت کشورتان را ندارید و الگویی که برای اداره آن انتخاب کرده اید کارآمد نیست. شما باید از الگوی لیبرال دموکراسی ما پیروی کنید. هدف آنها از تحریم های اقتصادی القاء همین سیاست بود که متاسفانه عده ای در داخل هم آن را تکرار کردند و گفتند ما به جز آبگوشت بزباش و قورمه سبزی در هیچ تکنولوژی صنعتی نسبت به جهان برتری نداریم.یکی دیگر از سیاست های مدنظر آمریکایی ها در حوزه فرهنگ آوردن مظاهر ارزش ها و فرهنگ غربی به جامعه است. مک دونالد گرچه در ظاهر یک فست فود ساده به نظر می رسد اما نماد سبک زندگی آمریکایی است. هنگامی که مک دونالد به ایران بیاید ارزش های آمریکایی را هم با خود خواهد آورد. آنها می خواهند با ترویج مظاهر تمدن غربی در کشور کم کم ارزش های اسلامی را به حاشیه ببرند و بگویند مردم ایران دیگر خسته شده اند.
آوردن رسانه های جریان استکبار ماننند بی بی سی به محیط ایران را می توان یکی دیگر از راهبردهای نفوذ در دوران بعد از توافق هسته ای نامید.
دریچه نفوذ اقتصادی
به نظر می رسد با توجه به ضعف اقتصادی ما، بیشتر از زمینه های سیاسی و فرهنگی، نفوذ در اقتصاد آسان تر بدست آید. رفت و آمدهای مکرر هیئت های اقتصادی خارجی پس از جمع بندی وین این نگرانی را بوجود آورده است که مبادا اقتصاد کشورمان را به بهانه آوردن سرمایه گذاری خارجی و حل مشکلات به دست غربی ها بسپاریم و تولید داخلی را زمین بگذاریم. اگر در تعامل با شرکت های اقتصادی خارجی دقت و تامل به کار بسته نشود، شریان اقتصادی کشور از دستمان در خواهد رفت و اهرم فشاری خواهد بود در دست آمریکایی ها تا در مواقع لزوم ازآن علیه ما استفاده کنند و سیاست هایشان را به ما تحمیل کنند. این نگرانی هنگامی بیشتر می شود که علی رغم گفته های دولت مبنی بر بکارگیری سیاست اقتصاد مقاومتی در حوزه اقتصاد داخل بیش از آن که به درون کشور امید بسته باشد به آمدن سرمایه خارجی و حل مشکلات از طریق آن دل بسته استو نگرانی در آنجا بیشتر می شود که دولت یازدهم برای سردمداران تحریم ملت ایران همانند انگلیس و فرانسه فرش قرمز پهن کرد.نتیجه گیری
به نظر می رسد مسئله‌ی هم اندازه یا حتی مهم تر از بررسی برجام، شناخت راهبردهای نفوذ دشمن در ارکان سیاسی، فرهنگی و اقتصادی باشد. اگر چه نفوذ دشمن در کشور بحث تازه ای نیست ولی نباید اجازه داد برجام وسیله ای برای تاثیرگذاری دشمن در روند تصمیم سازی کشور باشد، باید از سو استفاده جناحی از توافقی که هنوز سرنوشتش معلوم نیست جلوگیری شود تا مبادا جریان واداده غربگرا در فضای سیاسی تفوق یابد. در حوزه اقتصادی نیز باید با به کارگیری تجربه دوران تحریم، شرکت هایی که بدقولی کردند، شناسایی کرد و در قراردادهای اقتصادی آنها را در اولویت قرار نداد تا اختیار اقتصادی ما به دست آنها نیافتد.پی‌نوشت‌ها:
1. http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=30524
2. http://www.aparat.com/v/cY5E4 و http://www.asriran.com/fa/news/388372
3. http://www.entekhab.ir/fa/news/222359
/ج
