گردآورنده: موسسه فرهنگی هنری قدر ولایت
برداشت هایی از بیانات امام خمینی (ره)
هیچ وقت فكر این نكنید كه ما درصدد این باشیم كه یك تحمیلی بكنیم. ما مصالح را بگوییم اشكال ندارد هرچی هم بگویند، بگویند: تلفن كن. هر وقت گفتند كه ما تلفن میكنیم به دفتر امام، بگویند: برو تلفن كن، برو به خودش بگو. دیروز كه آقایان آمدند اینجا، بنابراین شد كه پنج نفر شورا باشد، و هریك هم بیش از یك رأی ندارند؛ چه آنكه مدیر است، چه آنهایی دیگر هركدام یك رأی دارند. اكثریت اینها رأیشان مُجریش عبارت از آن كسی است كه مدیر است. مجری عبارت از آن است كه مدیر است. و مجری یك نفر است كه مدیر است. اگر آن مُجری برخلاف آن چیزی كه بوده است عمل كرد، كنار باید برود و اگر چنانچه همان طوری كه مشورت شد و شور كردند... من به ایشان، به آقای بازرگان، گفتم كه شما آقای قطبزاده را بخواهید و به او بگویید كه مسأله این است. اگر شما حاضرید در این مسأله كه شما مدیر باشید و مجری، و شور باشد، و در آن شور اكثریت آن جا باشد، شما یك رأی، دیگران هم هركدام یك رأی، اگر شما حاضرید كه این طور باشد كه شما هم مجری فقط باشید. دیگر دخالت زاید بر اجرا نكنید، شما اگر حاضرید، شما باشید. اگر شما حاضر نیستید، یكی دیگر. باید مصوّبات شورا حاكم باشد در این. اگر غیر این باشد، باید هركس كه مخالف است برود. من دیگر حالا نمی دانم. اینها را این باید یا اشخاصی كه مورد اطمینانمان هست قرار بگیرد. اگر بعدها...- بله قرار میدهیم، یا اعلام میكنیم- اگر بعدها اینها تخلف كردند، و ثابت شد تخلّف كردند، یك جا هم تخلّف كردند، كنار میگذاریم من حالا اینها را نمی دانم. برخلاف این زیاد گفتند. من نمی دانم- ما حالا این طور قرار دادیم. اگر از این راه محقق شد كه انشاءالله [می شود] ولیكن همه باید همراهی كنید. الآن وقتی است كه در این برههای كه می خواهید شما قانون اساسیتان را، مجلس شورایتان را، رئیس جمهورتان را، كه اساس مسائل است، در این وقت باید همه با هم همراهی كنید، اگر یك نابسامانی هم هست، یك قدری بسازید. الآن وقت این نیست كه به هم بریزیم همه چیز را. الآن وقت این نیست، انشاءالله استقرار پیدا بكند یك حكومت مستقری كه شد این كارها را دنبال مجلس شورای ملی كه داشتید، همه آنها دنبال او درست میشود- انشاءالله. خدا همهتان را حفظ كند و موفق باشید انشاءالله. (1)
مسألهای را كه لازم دیدم تذكر دهم این است كه قوام نظام اسلامی ایران بر اتحاد در روش و حركت در كُلیّت سیاستِ مورد قبول اسلام است. همگی باید سعی كنیم هر حركتی، اعم از سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی، كه انجام میدهیم به آن كلیت صدمه نزند. ترسیم كلیت متخذ از اصول اساسی قوانین اسلامی است كه هدایت فرد و جامعه را برعهده دارد. هر مسؤولی و هر متعهدِ به نظامی باید سعی كند برای پیشبرد نظام در چهارچوب محدودهی وظایفش عمل كند؛ كه در غیر این صورت، احتمال پاشیدگی نظام جدی است. لذا اگر هر وزیری دخالت در كار وزیر دیگر نماید، كه حتی دخالت او باعث رشد كار گردد، مورد قبول نیست؛ چرا كه خروج از چهارچوب اختیارات ضررش بسیار بیشتر از رشد كار در نقطهای دیگر است. روشن است كه مشورت و هماهنگی و همكاری مورد بحث نیست.
این جانب گاهی به موضعگیریهای وزرا و نمایندگان در خارج از محدودهی وظایفشان برخورد میكنم كه متعجب میشوم. از باب مثال سیاست خارجی كشور برعهدهی وزیر امور خارجه است. اگر آقایان اعتراضی دارند، باید برادرانه در هیأت دولت مطرح كنند. (2)
گردآوری و تدوین: مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت، (1390)، سیرهی سیاسی حضرت امام خمینی(قدسسره)(10)، تهران: مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت، چاپ اول.
هیچ وقت فكر این نكنید كه ما درصدد این باشیم كه یك تحمیلی بكنیم. ما مصالح را بگوییم اشكال ندارد هرچی هم بگویند، بگویند: تلفن كن. هر وقت گفتند كه ما تلفن میكنیم به دفتر امام، بگویند: برو تلفن كن، برو به خودش بگو. دیروز كه آقایان آمدند اینجا، بنابراین شد كه پنج نفر شورا باشد، و هریك هم بیش از یك رأی ندارند؛ چه آنكه مدیر است، چه آنهایی دیگر هركدام یك رأی دارند. اكثریت اینها رأیشان مُجریش عبارت از آن كسی است كه مدیر است. مجری عبارت از آن است كه مدیر است. و مجری یك نفر است كه مدیر است. اگر آن مُجری برخلاف آن چیزی كه بوده است عمل كرد، كنار باید برود و اگر چنانچه همان طوری كه مشورت شد و شور كردند... من به ایشان، به آقای بازرگان، گفتم كه شما آقای قطبزاده را بخواهید و به او بگویید كه مسأله این است. اگر شما حاضرید در این مسأله كه شما مدیر باشید و مجری، و شور باشد، و در آن شور اكثریت آن جا باشد، شما یك رأی، دیگران هم هركدام یك رأی، اگر شما حاضرید كه این طور باشد كه شما هم مجری فقط باشید. دیگر دخالت زاید بر اجرا نكنید، شما اگر حاضرید، شما باشید. اگر شما حاضر نیستید، یكی دیگر. باید مصوّبات شورا حاكم باشد در این. اگر غیر این باشد، باید هركس كه مخالف است برود. من دیگر حالا نمی دانم. اینها را این باید یا اشخاصی كه مورد اطمینانمان هست قرار بگیرد. اگر بعدها...- بله قرار میدهیم، یا اعلام میكنیم- اگر بعدها اینها تخلف كردند، و ثابت شد تخلّف كردند، یك جا هم تخلّف كردند، كنار میگذاریم من حالا اینها را نمی دانم. برخلاف این زیاد گفتند. من نمی دانم- ما حالا این طور قرار دادیم. اگر از این راه محقق شد كه انشاءالله [می شود] ولیكن همه باید همراهی كنید. الآن وقتی است كه در این برههای كه می خواهید شما قانون اساسیتان را، مجلس شورایتان را، رئیس جمهورتان را، كه اساس مسائل است، در این وقت باید همه با هم همراهی كنید، اگر یك نابسامانی هم هست، یك قدری بسازید. الآن وقت این نیست كه به هم بریزیم همه چیز را. الآن وقت این نیست، انشاءالله استقرار پیدا بكند یك حكومت مستقری كه شد این كارها را دنبال مجلس شورای ملی كه داشتید، همه آنها دنبال او درست میشود- انشاءالله. خدا همهتان را حفظ كند و موفق باشید انشاءالله. (1)
مسألهای را كه لازم دیدم تذكر دهم این است كه قوام نظام اسلامی ایران بر اتحاد در روش و حركت در كُلیّت سیاستِ مورد قبول اسلام است. همگی باید سعی كنیم هر حركتی، اعم از سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی، كه انجام میدهیم به آن كلیت صدمه نزند. ترسیم كلیت متخذ از اصول اساسی قوانین اسلامی است كه هدایت فرد و جامعه را برعهده دارد. هر مسؤولی و هر متعهدِ به نظامی باید سعی كند برای پیشبرد نظام در چهارچوب محدودهی وظایفش عمل كند؛ كه در غیر این صورت، احتمال پاشیدگی نظام جدی است. لذا اگر هر وزیری دخالت در كار وزیر دیگر نماید، كه حتی دخالت او باعث رشد كار گردد، مورد قبول نیست؛ چرا كه خروج از چهارچوب اختیارات ضررش بسیار بیشتر از رشد كار در نقطهای دیگر است. روشن است كه مشورت و هماهنگی و همكاری مورد بحث نیست.
این جانب گاهی به موضعگیریهای وزرا و نمایندگان در خارج از محدودهی وظایفشان برخورد میكنم كه متعجب میشوم. از باب مثال سیاست خارجی كشور برعهدهی وزیر امور خارجه است. اگر آقایان اعتراضی دارند، باید برادرانه در هیأت دولت مطرح كنند. (2)
راهبردهای تصریحی:
1- در امور اجرایی باید فقط مجری مصوبات و مقررات بود و از دخالت دادن نظرات خود پرهیز كرد.
2- هر مسئولی بایستی در محدودهی وظایف خود دخالت و عمل كند و از چهارچوب اختیاراتش خارج نشود.
3-مشورت و هماهنگی غیر از دخالت و خروج از چهارچوب اختیارات است.
نكته استنباطی:
1- گاهی اوقات دخالت ناشی از تفسیرهای خلاف مصوبات امور اجرایی نه تنها سبب رفع معضل نمیشود، بلكه خود مشكلی به مشكلات موجود اضافه می كند و موجب بینظمی، اختلاف و نابسامانی در امور میشود.
پینوشتها:
1.صحیفه امام (ره)، ج9، صص 160 و 161.
2.صحیفه امام (ره)، ج21، ص 64.
گردآوری و تدوین: مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت، (1390)، سیرهی سیاسی حضرت امام خمینی(قدسسره)(10)، تهران: مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت، چاپ اول.
/م