چگونگی ارتباط با معصومان
منبع:مجله پرسمان
چگونه میتوان با ائمه به راحتی ارتباط برقرار كرد و در خواب با آنها سخن گفت؟
هرگونه ارتباط محبتآمیز و قلبی بر معرفت و شناخت مبتنی است . اگر عشقی بر اثر یك آشنایی و دیدار زودگذر حاصل شود، احتمال زوال و فروپاشیاش بسیار است، چنان كه با ملاقات نكردن طرف مقابل یا دیدن یك حالت و یا حركت ناپسند از وی، علاقه برمیگردد و احیانا به تنفر تبدیل میشود؛ ولی محبتی كه بین دو یار قدیمی یا دو همسر پس از مدت زمانی ایجاد میشود - چون بر معرفت و شناخت روحیات اخلاقی و ویژگی های شخصی دو طرف است - به راحتی گسسته نمیشود . علاقه و محبت قلبی به اهل بیت (ع) اگر پس از معرفت مقام و جایگاه ایشان (ع) به دست آید، هیچ گاه زائل نشده، هر لحظه فزونی مییابد و مؤمن را به فلاح و رستگاری و همنشینی با ائمه اطهار (ع) در دنیا و آخرت میرساند . نخستین گام در راه پیوند با این بزرگان معرفت و شناخت جایگاه آنان در هستی است . زیارت جامعه كبیره كه از امام هادی (ع) روایتشده، یكی از بهترین متون درباره امامشناسی است، در فرازهایی از این زیارت آمده است:
سلام بر دعوتكنندگان به سوی خدا و راهنمایان به سوی آنچه رضایتخدا در آن است، كاملان در محبت الاهی و اخلاص ورزندگان در توحید خدا و اظهاركنندگان امر و نهی خدا . . . خداوند شما را برای علم خود برگزید و برای غیب و نهان خود رضایت داد و برای سرورانش انتخاب كرد . . . خداوند شما را از گناه و ناپاكی دور گردانید و از فتنهها ایمنی بخشید، پس شما هم او را بزرگ داشتید و ذكرش را ممتد گردانیدید و به خاطر او در آشكار و نهان مردم را نصیحت كردید و به راه راستش رهنمون شدید و جان هایتان را در راهش فدا كردید و بر مصائبی كه در راهش فرود آمد بردباری ورزیدید . پس هر كس از شما روی گرداند از دین فارغ شد و هر كس همراه شد به مقصد رسید و حق همراه شما و در شما و از شما و به سوی شما است . بازگشتخلق به سوی شمااست، حساب آن بر عهده شمااست . هر كس شما را دوست دارد خدا را دوست داشته است و دشمن شما دشمن خدااست . شما صراط و راه قدیم خدا هستید، هر كس به سوی شما آمد نجات پیدا كرد و هركس روی گردانید هلاك گشت . خوشبخت كسی كه با شما دوستی كرد و نگون بخت كسی كه با شما دشمنی ورزید . هر كس پیرو شما شد بهشت جایگاه او و هر كس با شما مخالفت كرد دوزخ منزلگاه او است . هر كس شمارا انكار كرد كافر و هر كس با شما جنگید مشرك است . . . . كلام شما نور و امرتان رشد و وصیتشما تقوا و كارتان خیر وعادت شما احسان و روش شما كرم است . هر كس آهنگ خدای كند از شما میآغازد و هر كس متوجه او باشد شما را اراده میكند . من ثنا و وصف شما را نمیتوانم برشمارم . به خاطر شما است كه قطرات باران فرو میریزد و به جهتشما غصهها برطرف میگردد و مشكلات و خطرات زایل میشود . . . .» بر اساس روایت موجود، خداوند متعال چهار هزار سال قبل از خلقتحضرت آدم (ع) این ذوات مقدس را به صورت نورانی آفرید و نام آنها را در ساق عرش نمایان ساخت . (2) تمام موجودات و ملائكه با این ذوات نورانی آشنا بودند؛ چنان كه آدم (ع) پس از ارتكاب خطا و اخراج از بهشتبرزخی برای استغفار با توسل به نام این بزرگواران توبه كرد . روایات نشان میدهد خداوند برای جریان فیض خود در میان موجودات و ساختن الگو برای انسان كامل و تشویق دیگران برای رسیدن به این مقامات، این ذوات مقدس را آفریده و معرفت آنان را به مقام نورانیتشان همان معرفتخود و معرفتخود را همان معرفت مقام نورانیت آنان دانسته است . (3) شاید ذكر این مقامات و فضائل از نظر اهل سنت و پیروان سایر مذاهب غلوآمیز و افراطی باشد، ولی در منابع شیعی اثبات شده است . افزون بر این، انسان مطابق فطرت خود در مییابد بین خداوند ربالارباب كه وجود مطلق و مطلق وجود است و انسان خاكی و ناسوتی كه تمام رفتار و كردارش مطابق خلقتش ظلمانی و تیره استسنخیت و تناسبی نیست و رسیدن این دو به هم بدون وجود واسطهای كه نشانی از هر دو وجه نورانیت و ظلمانیت داشته باشد، ناممكن است . ائمه اطهار (ع) كه جنبه ملكوتی بسیار قوی و فعال دارند و در عین حال همانند سایر مردم زندگی میكنند، واسطه بین خدا و مردم به شمار میآیند، همانند پادشاهی كه به خاطر فاصله بسیارش با مردم عادی با آنان ارتباط ندارد و برای ارتباط مردم با خود واسطهها و نمایندگانی قرار میدهد .
بی تردید موجوداتی چنین گرانقدر باید شناخته شوند تا مردم از مزایای ارتباط با آنها بهره برند؛ ارتباطی كه با به كار بستن توصیههای زیر مستحكمتر و پربارترمی شود:
1 . ایجاد معرفت و شناخت از طریق مطالعه تاریخ زندگی و جریانهای سیاسی معاصر معصومان (ع) و سخنان حكمتآمیز، ادعیه و زیارات و روایات مرتبط بافضائل و مناقب آنان .
2 . توسل و توجه به بارگاه قدس امامان (ع) در زمان ها و مكان های خاص و شادمانی در ایام ولادت آنان و غمناك شدن در ایام شهادتشان
3 . ایجاد سنخیت روحی بین خود و آنان از طریق تهذیب نفس، ترك معاصی، انجام واجبات و نزدیكی هر چه بیش تر به خداوند متعال
در خصوص دیدن ائمه در خواب و سخن گفتن با ایشان، در مفاتیح الجنان دعاها و دستورهایی نقل گردیده است . البته تحقق این امور به طهارت معنوی و صفای نفس بستگی دارد و بدون قابلیتهای لازم چه بسا موفقیتحاصل نشود . طبیعی است چنین آرمانی تنها در پرتو تقوا، طهارت نفس و ارتباط وثیق قلبی با خدا و ائمه اطهار (ع) به دست میآید .
ما همواره باید در پی آن باشیم كه امامان الاهی خود را هر چه بهتر و بیش تر بشناسیم و با شناخت و عمل به وظایف خود در برابر آن حضرات، ایشان را از خود خشنود سازیم . رسیدن به چنین جایگاهی انسان را نزد آنان محبوب می سازد و این از زیارت آنان در رؤیا بسی ارجمندتر است . در موقعیت كنونی، بزرگترین وظیفه شیعه آن است كه با تمام توان در راه شناخت و شناساندن و احیا و ترویج فرهنگ اسلام ناب محمدی (ص) بكوشد . (4)
هرگونه ارتباط محبتآمیز و قلبی بر معرفت و شناخت مبتنی است . اگر عشقی بر اثر یك آشنایی و دیدار زودگذر حاصل شود، احتمال زوال و فروپاشیاش بسیار است، چنان كه با ملاقات نكردن طرف مقابل یا دیدن یك حالت و یا حركت ناپسند از وی، علاقه برمیگردد و احیانا به تنفر تبدیل میشود؛ ولی محبتی كه بین دو یار قدیمی یا دو همسر پس از مدت زمانی ایجاد میشود - چون بر معرفت و شناخت روحیات اخلاقی و ویژگی های شخصی دو طرف است - به راحتی گسسته نمیشود . علاقه و محبت قلبی به اهل بیت (ع) اگر پس از معرفت مقام و جایگاه ایشان (ع) به دست آید، هیچ گاه زائل نشده، هر لحظه فزونی مییابد و مؤمن را به فلاح و رستگاری و همنشینی با ائمه اطهار (ع) در دنیا و آخرت میرساند . نخستین گام در راه پیوند با این بزرگان معرفت و شناخت جایگاه آنان در هستی است . زیارت جامعه كبیره كه از امام هادی (ع) روایتشده، یكی از بهترین متون درباره امامشناسی است، در فرازهایی از این زیارت آمده است:
سلام بر دعوتكنندگان به سوی خدا و راهنمایان به سوی آنچه رضایتخدا در آن است، كاملان در محبت الاهی و اخلاص ورزندگان در توحید خدا و اظهاركنندگان امر و نهی خدا . . . خداوند شما را برای علم خود برگزید و برای غیب و نهان خود رضایت داد و برای سرورانش انتخاب كرد . . . خداوند شما را از گناه و ناپاكی دور گردانید و از فتنهها ایمنی بخشید، پس شما هم او را بزرگ داشتید و ذكرش را ممتد گردانیدید و به خاطر او در آشكار و نهان مردم را نصیحت كردید و به راه راستش رهنمون شدید و جان هایتان را در راهش فدا كردید و بر مصائبی كه در راهش فرود آمد بردباری ورزیدید . پس هر كس از شما روی گرداند از دین فارغ شد و هر كس همراه شد به مقصد رسید و حق همراه شما و در شما و از شما و به سوی شما است . بازگشتخلق به سوی شمااست، حساب آن بر عهده شمااست . هر كس شما را دوست دارد خدا را دوست داشته است و دشمن شما دشمن خدااست . شما صراط و راه قدیم خدا هستید، هر كس به سوی شما آمد نجات پیدا كرد و هركس روی گردانید هلاك گشت . خوشبخت كسی كه با شما دوستی كرد و نگون بخت كسی كه با شما دشمنی ورزید . هر كس پیرو شما شد بهشت جایگاه او و هر كس با شما مخالفت كرد دوزخ منزلگاه او است . هر كس شمارا انكار كرد كافر و هر كس با شما جنگید مشرك است . . . . كلام شما نور و امرتان رشد و وصیتشما تقوا و كارتان خیر وعادت شما احسان و روش شما كرم است . هر كس آهنگ خدای كند از شما میآغازد و هر كس متوجه او باشد شما را اراده میكند . من ثنا و وصف شما را نمیتوانم برشمارم . به خاطر شما است كه قطرات باران فرو میریزد و به جهتشما غصهها برطرف میگردد و مشكلات و خطرات زایل میشود . . . .» بر اساس روایت موجود، خداوند متعال چهار هزار سال قبل از خلقتحضرت آدم (ع) این ذوات مقدس را به صورت نورانی آفرید و نام آنها را در ساق عرش نمایان ساخت . (2) تمام موجودات و ملائكه با این ذوات نورانی آشنا بودند؛ چنان كه آدم (ع) پس از ارتكاب خطا و اخراج از بهشتبرزخی برای استغفار با توسل به نام این بزرگواران توبه كرد . روایات نشان میدهد خداوند برای جریان فیض خود در میان موجودات و ساختن الگو برای انسان كامل و تشویق دیگران برای رسیدن به این مقامات، این ذوات مقدس را آفریده و معرفت آنان را به مقام نورانیتشان همان معرفتخود و معرفتخود را همان معرفت مقام نورانیت آنان دانسته است . (3) شاید ذكر این مقامات و فضائل از نظر اهل سنت و پیروان سایر مذاهب غلوآمیز و افراطی باشد، ولی در منابع شیعی اثبات شده است . افزون بر این، انسان مطابق فطرت خود در مییابد بین خداوند ربالارباب كه وجود مطلق و مطلق وجود است و انسان خاكی و ناسوتی كه تمام رفتار و كردارش مطابق خلقتش ظلمانی و تیره استسنخیت و تناسبی نیست و رسیدن این دو به هم بدون وجود واسطهای كه نشانی از هر دو وجه نورانیت و ظلمانیت داشته باشد، ناممكن است . ائمه اطهار (ع) كه جنبه ملكوتی بسیار قوی و فعال دارند و در عین حال همانند سایر مردم زندگی میكنند، واسطه بین خدا و مردم به شمار میآیند، همانند پادشاهی كه به خاطر فاصله بسیارش با مردم عادی با آنان ارتباط ندارد و برای ارتباط مردم با خود واسطهها و نمایندگانی قرار میدهد .
بی تردید موجوداتی چنین گرانقدر باید شناخته شوند تا مردم از مزایای ارتباط با آنها بهره برند؛ ارتباطی كه با به كار بستن توصیههای زیر مستحكمتر و پربارترمی شود:
1 . ایجاد معرفت و شناخت از طریق مطالعه تاریخ زندگی و جریانهای سیاسی معاصر معصومان (ع) و سخنان حكمتآمیز، ادعیه و زیارات و روایات مرتبط بافضائل و مناقب آنان .
2 . توسل و توجه به بارگاه قدس امامان (ع) در زمان ها و مكان های خاص و شادمانی در ایام ولادت آنان و غمناك شدن در ایام شهادتشان
3 . ایجاد سنخیت روحی بین خود و آنان از طریق تهذیب نفس، ترك معاصی، انجام واجبات و نزدیكی هر چه بیش تر به خداوند متعال
در خصوص دیدن ائمه در خواب و سخن گفتن با ایشان، در مفاتیح الجنان دعاها و دستورهایی نقل گردیده است . البته تحقق این امور به طهارت معنوی و صفای نفس بستگی دارد و بدون قابلیتهای لازم چه بسا موفقیتحاصل نشود . طبیعی است چنین آرمانی تنها در پرتو تقوا، طهارت نفس و ارتباط وثیق قلبی با خدا و ائمه اطهار (ع) به دست میآید .
ما همواره باید در پی آن باشیم كه امامان الاهی خود را هر چه بهتر و بیش تر بشناسیم و با شناخت و عمل به وظایف خود در برابر آن حضرات، ایشان را از خود خشنود سازیم . رسیدن به چنین جایگاهی انسان را نزد آنان محبوب می سازد و این از زیارت آنان در رؤیا بسی ارجمندتر است . در موقعیت كنونی، بزرگترین وظیفه شیعه آن است كه با تمام توان در راه شناخت و شناساندن و احیا و ترویج فرهنگ اسلام ناب محمدی (ص) بكوشد . (4)
