همه چيز در مورد چاقی(3)

بخش سوم

ج- ورزش: يكى از موثر ترين روش ها براى كم كردن وزن داشتن رژيم غذايى توام با يك فعاليت مناسب ورزشى است. تحقيقات نشان داده رژيم غذايى همراه با ورزش تاثير بيشترى نسبت به انجام تك تك آنها دارد. ورزش سبب مى شود كه قسمت هاى مختلف بدن با توجه به فعاليتى كه انجام مى دهند به طور متناسب لاغر شوند. توصيه به ورزش هاى ايروبيك مى شود چرا كه در اين نوع ورزش دو خاصيت شدت و سرعت كم باعث مى شود سوخت غالب براى توليد انرژى چربى ها باشند افزايش شدت و سرعت ورزش باعث مى شود سهم كربوهيدرات ها در توليد انرژى بالا رود چرا كه كربوهيدرات ها اكسيژن كمترى براى آزاد شدن انرژى شان نياز دارند و سريع تر انرژى آزاد كنند كه بتوانند جبران سرعت بالاى ورزشى را داشته باشند. براى كم كردن وزن ورزش هاى استقامتى پيشنهاد مى شود كه راحت ترين در دسترس ترين و كم هزينه ترين ورزش پياده روى است به شرط اينكه پيوستگى آن حفظ شود يعنى رفتن به خريد، نگاه كردن ويترين و هر نوع توقف از تاثير آن مى كاهد.
د- درمان دارويى: تعداد و انواع داروهاى لاغرى كه در كتب مرجع تغذيه معرفى شده اند انگشت شمار بوده و كلاً به دو دسته اصلى و البته چند زيرگروه فرعى تقسيم مى شوند. گروه اول داروهاى ضد اشتها هستند كه با تحريك توليد هورمون هاى سروتونين و ساير كاته كولامين ها باعث مهار مركز اشتها مى شوند. اين داروها عوارضى چون افزايش فشار خون، افزايش ضربانات قلبى و اضطراب داشته و در نهايت در صورت مصرف بى رويه سبب سكته هاى قلبى يا مغزى مى شوند. گروه دوم داروهايى هستند كه باعث جلوگيرى از جذب چربى در دستگاه گوارشى مى شوند. اين داروها تاثيرى در جذب كربوهيدرات ها ندارند و فقط چرب ۳۰ درصد از چربى هاى مصرف شده را مهار مى كنند. عوارض اين داروها اسهال چرب و كمبود ويتامين هاى محلول در چرب چون ويتامين A، D، E و K است كه هركدام در نوع خود سبب عوارض خطرناكى در بدن مى شوند. از داروهاى گروه اول اورليستات يا زنيكال و از گروه دوم سيبورترامين را مى توان نام برد. دسته ديگرى از داروهاى ضد چاقى وجود دارد كه با افزايش حجم در معده سبب پر شدن معده و احساس سيرى مى شود. اين داروها كه به آگار آگار موسوم هستند پس از مصرف در معده باز شده و معده را پر مى كنند و جايى براى مواد غذايى باقى نمى ماند. مصرف داروهاى لاغرى بايستى زير نظر پزشك تغذيه و همراه رژيم مناسب غذايى باشد چرا كه به تنهايى تاثير مهمى را ايفا نخواهد كرد.
ه- جراحى: جراحى به عنوان آخرين قدم براى درمان چاقى به شمار مى رود. اعمال جراحى در چاقى به دو گروه تقسيم مى شود: گروه اول جراحى هايى است كه منجر به درمان بيمارى چاقى مى شود و گروه دوم اقداماتى است كه در جهت زيبايى به كار مى رود. اقدامات جراحى مربوط به گروه اول شامل دستكارى در مسير دستگاه گوارش و محدود كردن حجم معده و يا كوتاه كردن مسير جذب مواد غذايى است كه باعث كم رسيدن مواد مصرفى به بدن مى شود. از اين نوع جراحى مى توان از Gastroplasty، Banded- Roux- En- y Gastric bypass و Gastric bypass نام برد.
گروه دوم از اقدامات جراحى مربوط به زيبايى فرد چاق است كه در دو شكل انجام مى شود كه در هر دو شكل چربى اضافى انباشته شده در قسمت هاى مختلف بدن ازجمله شكم، تخليه شده كه البته جزء درمان چاقى محsسوب نمى شود و تخليه چربى يا به طريق abdominoplasty صورت مى پذيرد كه با تيغ جراحى شكم باز و چربى ها خارج مى شود و يا به روش liposuction است كه با تجهيزات مخصوص چربى از شكم به صورت مكشى خارج مى شود.
روش هاى جراحى ديگرى هم براى درمان چاقى پيشنهاد شده است كه ازجمله آنها جراحى فك بيمار و ثابت كردن آن است كه در نتيجه آن فرد چاق دهانش به اندازه كافى باز نشود و نتواند از حجم زياد غذاها استفاده كند. به اين روش محدود كردن فك هاى صورت گفته شده (Jaw Wiring) و عمل مذكور را Maxillomandibular Fixation مى نامند.
در آخر توصيه مى شود سالم ترين و عملى ترين و البته موثر ترين روش در كاهش وزن داشتن رژيم غذايى مناسب همراه با فعاليت بدنى و تغيير در رفتارهاى غلط تغذيه اى است. تبليغات وسيعى در زمينه داروهاى مختلف لاغرى، كمربند هاى لاغرى، چسب هاى لاغرى و هزاران مورد ديگر مى شود ولى همگى اين روش ها قابل تامل و بررسى است چرا كه در كتب عملى و مرجع تغذيه اين روش ها مورد تائيد نيست و ممكن است عوارض خطرناكى را به دنبال داشته باشد.